InfoHub Logo

تاقىرىبى:
«دەڭگەيلەپ وقىتۋ ءادىس - تاسىلدەرىن قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ پروگراممالاۋعا قىزىعۋشىلىق قابىلەتىن ارتتىرۋ»
ج و س پ ا ر:
ءى. كىرىسپە
ءبىلىم بەرۋدە جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ تيىمدىلىگى.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم.
ينفورماتيكا ءپانىن وقىتۋ پروسەسىندە وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمالار بەرە وتىرىپ، پاسكال تىلىندە ەسەپتەر شىعارۋ.
ءىىى. قورىتىندى
دەڭگەيلەپ وقىتۋدى پايدالانۋدا قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەر
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر ءتىزىمى
“ ءبىز بۇكىل ەلىمىز بويىنشا الەمدىك ستاندارتتار دەڭگەيىندە
ساپالى ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىن كورسەتۋگە قول جەتكىزۋىمىز كەرەك ”

«جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» ن. ءا. نازاربايەۆ

كىرىسپە
قازىرگى كەزدە شاپشاڭ ءجۇرىپ جاتقان جاھاندانۋ ءۇردىسى الەمدىك باسەكەلەستىكتى كۇشەيتە تۇسۋدە. ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ الەمدەگى باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلدىڭ قاتارىنا كىرۋ ستراتەگياسى اتتى جولداۋىندا: «ءبىلىم بەرۋ رەفورماسى – قازاقستاننىڭ باسەكەگە ناقتىلى قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن اسا ماڭىزدى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى» دەپ اتاپ كورسەتتى. ءححى عاسىر – بۇل اقپاراتتىق قوعام ءداۋىرى، تەحنولوگيالىق مادەنيەت ءداۋىرى، اينالاداعى دۇنيەگە، ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا، كاسىبي مادەنيەتتىلىگىنە مۇقيات قارايتىن ءداۋىر. بۇگىنگى ءبىلىم مازمۇنى ءمۇعالىم مەن وقۋشى اراسىنداعى بايلانىستى سۋبەكتيۆتى دەڭگەيدە كوتەرۋدەگى دەموكراتيالىق باستامالاردىڭ بارلىعى مۇعالىمدەر ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. بۇگىنگى مۇعالىمگە تەك ءپان ءمۇعالىمى رەتىندە قابىلداۋ ولقىلىق كورسەتەدى. ءمۇعالىم قوعام ايناسى. ول زامان تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدە جاڭالىققا جانى قۇمار، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەپ، وقۋ مەن تاربيە ىسىنە ەنىپ، وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن شەبەر مەڭگەرگەن جان بولعاندا عانا بىلىگى مەن ءبىلىمى جوعارى جەتەكشى تۇلعا رەتىندە ۇلاعاتتى سانالادى.
بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن «ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى» دەپ اتالادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي – تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ بولاتىن جاڭا كەزەڭىنە ەندى.
قازىرگى كەزدە ءبىزدىڭ قوعامىمىز دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە كوشىپ كەلەدى. ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى وزگەرىستەردى دۇرىس قابىلداپ، وقىتۋدىڭ وزىق تەحنولوگيالارىن مەڭگەرمەيىنشە ساۋاتتى، بۇگىنگى زامان تالابىنا ساي ۇستاز
2
بولۋى مۇمكىن ەمەس. وسى ورايدا بەلگىلى پەداگوگ ك. ۋشينسكييدىڭ «ءمۇعالىم – ءوزىنىڭ ءبىلىمىن ۇزدىكسىز كوتەرىپ وتىرعاندا عانا ءمۇعالىم، وقىتۋدى، ىزدەنۋدى توقتاتىسىمەن ونىڭ مۇعالىمدىگى دە جويىلادى» دەگەن پىكىرىمەن كەلىسپەسكە بولمايدى.
ءاربىر تەحنولوگيا وزىندىك جاڭا ءادىس - تاسىلدەرىمەن ەرەكشەلەنەدى. قىزىقتى ساباقتار ءمۇعالىمنىڭ اشقان جاڭالىعى، ادىستەمەلىك ىزدەنىسى، قولدانعان ءادىس - تاسىلدەرى ارقىلى، شاكىرت جۇرەگىنەن ورىن الادى. ءمۇعالىم، قىزىقتى، ساپالى ساباقتى وتكىزۋ ءۇشىن كوپ ىزدەنەدى. ساباق ۇستىندە كوپ سويلەمەي، ياعني وقۋشىلاردى سويلەتۋدى قاداعالاپ، باعىت بەرىپ وتىرادى. جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋدا ءاربىر ءمۇعالىم، ءوزىنىڭ بىلىكتىلىگىن، شەبەرلىگىن كورسەتە بىلسە، وندا كاسىپتىك شەبەرلىگى ارتادى. سوندىقتان زامان تالابىنا ساي جاڭا وقۋ ۇردىستەرىن ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ ماڭىزى زور دەپ بىلەمىن.
قازىرگى زامان تالابىنىڭ ءوزى وقۋشىنى 1 - ورىنعا قويۋ، ياعني ءمۇعالىم ساباققا باعىت بەرۋشى بولىپ، وقۋشى الدىن - الا بەرىلگەن تاپسىرمالار ارقىلى ساباق ءتۇسىندىرىپ، وزدىك، وزىندىك تالداۋ جاساپ، ءبىرىن - ءبىرى باعالاپ، ءوز ويلارىن تولىق جەتكىزىپ، ءبىلىم بەرۋشى ءرولىن الادى. وسى زامانعى ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ وزەكتى ماسەلەسىنە وقۋشىلارعا تۇسەتىن اۋىرتپالىقتى جويۋ، ولاردىڭ بويىندا وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتى، بەلسەندىلىك پەن ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ جاتادى.
وقۋشىعا ساپالى ءبىلىم بەرۋ ءۇشىن الدىمەن وقۋشىنىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ جانە ءمۇعالىمنىڭ شەبەرلىگىن شىڭداۋ قاجەت. وقۋشىنىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ ءۇشىن كومپيۋتەردىڭ بۇگىنگى تاڭداعى ءرولى، كومپيۋتەردى مەڭگەرە الماعانعا جۇمىس جوق ەكەندىگىن جانە كومپيۋتەرمەن جۇمىس ىستەۋدە ۋاقىتتىڭ ۇنەمدەلۋىن، اقپارات الماسۋدىڭ ءتيىمدى جاقتارىن كورسەتە ءبىلۋ قاجەت.
ال، ءمۇعالىمنىڭ شەبەرلىگى مەن ءبىلىمىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءوزارا ساباققا ەنۋ، اشىق ساباقتارعا، عىلىمي كونفەرەنسيالارعا، سەمينارلارعا قاتىسىپ جانە ءتۇرلى ادىستەمەلىك وقۋلىقتاردى پايدالانا وتىرىپ ءبىلىمىن، شەبەرلىگىن ارتتىرادى.
ءبىلىم سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ الدىندا تۇرعان باستى ماقسات – جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى ءبىلىم مازمۇنىن جاڭارتۋ. تەحنولوگيامەن جۇمىس جۇرگىزۋ 4 ساتى ارقىلى ىسكە اسادى. ولار: وقىپ مەڭگەرۋ؛ تاجىريبەدە قولدانۋ؛ شىعارما شىلىق باعىتتا دامىتۋ؛ ناتيجە.
بۇگىنگى تامىز پەد وقۋىنا قاتىسىپ بايانداما وقۋىمداعى باستى ماقساتىم سىزدەرمەن تاجىريبە الماسۋ.

«بالانىڭ ىنتاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن وقىلاتىن نارسەدەن ءبىر جاڭالىق بولۋ كەرەك»
(جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ)

زامان تالابى مۇعالىمنەن دە، وقۋشىدان دا جاڭاشا كوزقاراستى، تەرەڭ ويلاۋدى تالاپ ەتەدى. سوندىقتان ءومىر كەشىنەن قالماي جاس ۇرپاقتى كوكىرەگى وياۋ، ىزدەمپاز، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەي الاتىن دارەجەگە جەتكىزۋىمىز كەرەك. ساباقتى تارتىمدى، قىزىقتى ەتىپ وتكىزۋ - ءمۇعالىمنىڭ شەبەرلىگى، بىلىمدىلىگى، تالانتى. ەگەر ءمۇعالىم ساباقتا ءبىر تاقىرىپتى وقىتۋدا وقۋشىلاردى ويلاندىرۋعا، ىزدەنۋگە، تاجىريبە جاساپ، ىستەگەن جۇمىسىن قورىتىندىلاي بىلۋگە، سويلەۋ مادەنيەتىن دامىتۋعا، عىلىمي تىلدە سويلەي بىلۋگە نازار اۋدارسا، كەلەسى ءبىر ساباقتىڭ تۇرمىس، سالت - سانا كورىنىسىنە، كازىرگى جەتكىنشەك جەتە بىلمەيتىن ۇعىم تۇسىنىگىن بۇگىنگى ءومىر سالتىنا جيناستىرا كوڭىل اۋدارسا، سول ارقىلى تانىمدىق ماقسات قويادى. سويتە وتىرىپ، ۇلتتىق ءداستۇردى قادىرلەي بىلۋگە، ادامگەرشىلىككە، ىزگىلىكتىلىككە، ۇلتتىق ءتالىم - تاربيە بەرۋگە نازار اۋدارىلادى. ساباق ۇردىسىندە وقۋشىلار وزىنە - ءوزى باعا بەرۋگە، ءالسىز جاقتارىن سىن كوزبەن قاراۋعا ءوزىنىڭ جەتىستىگىن جەتە بىلۋگە، ءوز بەتىمەن ىزدەنە بىلۋگە داعدىلارى قالىپتاسادى. وقۋشىلار اراسىندا ىنتىماقتاستىق، سەنىم احۋالى قالىپتاسىپ، ءوزارا سىيلاستىق ورنايدى.