دەنساۋلىق – زور بايلىق
جامبىل وبلىسى، قورداي اۋدانى،
№1 د. ا. قونايەۆ اتىنداعى مەكتەپ - گيمنازيا
كوكوبايەۆا ب. ر.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «دەنساۋلىق – زور بايلىق»
ماقساتى:
جاس ۇرپاققا ادام دەنساۋلىعىنىڭ قىمباتتىلىعىن، ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن قاجەتتى باعالى بايلىق ەكەندىگىن تۇسىنەدى.
ءوز دەنساۋلىعىنا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا، شىمىر دا شاپشاڭ، ۇقىپتى دا جيناقى، ادەمى بولۋعا ۇيرەنەدى.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ماقال - ماتەلدەر، پرەزەنتاسيا ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
توپقا ءبولۋ: ءى توپ - " دەنساۋلىق "
ءىى توپ - " تازالىق "
ءىىى توپ - " دارۋمەن "
توپ مىندەتتەرىن بولىسەدى.
توپ ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەدى.( 2 - مين )
پسيحولوگيالىق دايىندىق: ءار توپ ءبىر - بىرىنە " تىلەك شوعىن "ۇسىنادى.( 1 - مين )
ءىى. وي قوزعاۋ كەزەڭى:
( ءار توپقا دوپ لاقتىرۋ ارقىلى سۇرايمىن، وقۋشىلاردى سمايليك ارقىلى ءفورماتيۆتى باعالايمىن).
ءى توپ. ول سۋدان قورقادى، ودان كىر قورقادى؟(سابىن)
ءىى توپ. ءتىس تازارتاتىن قۇرالدار؟ (ءتىس ششەتكاسى مەن پاستا)
ءىىى توپ. دەنەنى شىنىقتىراتىن، دەنساۋلىققا اسەرى مول ساباق؟ (دەنە تاربيەسى)
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا «دەنساۋلىق – زور بايلىق» دەگەن تاقىرىپتا اشىق تاربيە ساعاتىن وتكىزگەلى وتىرمىز.
ءار توپتىڭ توپ باسشىسى كەلىپ، قوبديشادان 2 ۇلەستىرمەلىك كەسپەنى الادى.
تاپسىرمالار:
1. دەنساۋلىقتىڭ دوستارىنا نەلەر جاتادى؟
2. ۇقىپتى دا ادەمى ازامات بولۋ ءۇشىن ادام دەنساۋلىعىنا نە قاجەت؟
3. دەنساۋلىقتىڭ قاستارى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
4. سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ساقتاۋ دەگەنىمىز نە؟
5. دەنساۋلىق دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
6. دەنى ساۋ بولۋ ءۇشىن دارۋمەندەر قاجەت پە؟
ءار توپتان ءبىر وقۋشى جاۋاپ بەرەدى. (5 - 7 مين)
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
دەنساۋلىق - جەكە ادامنىڭ باستى بايلىعى.
دەنساۋلىق - ادام تىرشىلىگىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى شارتى.
بۇگىنگى دەنى ساۋ ۇرپاق - ەلدىڭ ەرتەڭگى جالعاسى دەمەكشى،- بۇگىنگى تاربيەلىك ءىس - شارامىزدىڭ تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەمىز تەك دەنساۋلىق جونىندە بولماق. دەنساۋلىق دەگەن ءسوز - دەنىڭنىڭ ساۋلىعى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. دەنىڭنىڭ اۋرۋدان امان، قايراتتى، جىگەرلى، كوڭىلدىڭ كوتەرىڭكى بولۋىنىڭ ءوزى - دەنساۋلىقتىڭ بەلگىسى. دەنە مۇشەلەرىنىڭ، ىشكى اعزالاردىڭ ءبىرى اۋىرسا، ادامنىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ، كوڭىل كۇيى تۇسەدى، ەش نارسەگە زاۋقى بولمايدى.
ءىىى. وي تولعاۋ كەزەڭى
توپتىق جۇمىس:
ءى توپ - " دەنساۋلىق - زور بايلىق "
ءىى توپ - " تازالىق دەنساۋلىق - كەپىلى "
ءىىى توپ - " دارۋمەن " تاقىرىپتارى بويىنشا سۋرەتتەر جانە بەرىلگەن سوزدەردەن " توپتاستىرۋ " ءادىسىن پايدالانىپ، پوستەر قۇرادى.( 5 - مين )
ورىنداعىندا ستيكەرى بار وقۋشى پوستەردى قورعايدى. (3 - مين)
(باعالايمىن).
ءىV كورىنىس: «دارىگەر مەن بالا» اتتى كورىنىستى تاماشالايىق.
(ەسىك قاعىلادى. ىشكە بالا كىرەدى).
دارىگەر:- قانداي سەبەپپەن كەلدىڭ؟
بالا:- باسىم، كوزىم اۋىرادى، ۇيقىم كەلە بەرەدى.
دارىگەر:- ساعات نەشەدە تۇراسىڭ؟، نەشەدە ۇيىقتايسىڭ؟
بالا:- تۇنگى 2 - 3 - تەردە ۇيىقتايمىن، 11 - دە تۇرامىن.
دارىگەر:- اسقا تابەتىڭ قالاي؟ قالاي تاماقتاناسىڭ؟
بالا:- قولىما نە تۇسەدى، سونى جەي سالامىن.
دارىگەر:- نەنى ۇناتاسىڭ؟
بالا:- تەلەديدار كورگەندى، كومپيۋتەردە ويناعاندى ۇناتامىن.
دارىگەر:- وعان قانشا ۋاقىت بولەسىڭ؟
بالا:- ۇيقىم كەلگەنشە ويناي بەرەمىن.
دارىگەر:- بالالار، سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، بۇل بالا نەلىكتەن اۋىرادى؟
سەبەبىن ايتىپ، كەڭەس بەرىڭدەر.( وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى )
دەنساۋلىق – ول كۇلۋىڭ،
كوڭىل - كۇيىڭ جادىراي.
دەنساۋلىق – ول ءجۇرۋىڭ،
ەشبىر جەرىڭ اۋىرماي.
- بالالار، دەنىمىز ساۋ جانە كۇشتى بولىپ ءوسۋىمىز ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
- ءيا، دۇرىس ول ءۇشىن كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ كەرەك.
ءار توپقا كۇن ءتارتىبى جازىلعان ۇلەستىرمەلى كەسپەلەردى بەرەمىن، رەتىمەن تاقتاعا ماگنيتپەن جابىستىرادى.( 5 - مين)
(باعالايمىن).
V. شىعارماشىلىق جۇمىس:
ءمۇعالىم: بالالار، دەنساۋلىققا بايلانىستى قانداي ماقال – ماتەل بىلەسىڭدەر؟
( ءار توپ كەم دەگەندە 5 ماقال - ماتەلدەن ايتۋ كەرەك، جەڭگەن توپتى سمايليك بەرىپ، ماداقتايمىن.)
1. دەنساۋلىقتىڭ ءقادىرىن اۋىرعاندا بىلەرسىڭ.
2. ءىسىڭ ءتۇسىپ تاقسىرعا بارما،
اۋرۋلى بولىپ باقسىعا بارما.
3. باقسى كورىنسە دەرت قوزادى،
ۇستا كورىنسە تاعا توزادى.
4. جارلىنىڭ بايلىعى - دەنىنىڭ ساۋلىعى.
5.. اۋرۋ اتاندى دا شوكتىرەر.
6. قوتىر قولدان جۇعادى،
تاز تاقيادان جۇعادى.
7. باس اۋىرسا جان قورقادى.
8. جۇعىن بار جەردە - شىبىن بار،
شىبىن بار جەردە - شىعىن بار.
9. ەكى اۋرۋ ءبىر كەلسە، اجالىڭنىڭ جەتكەنى.
10. جان اۋىرسا - ءتان ازادى،
قايعى باسسا - جان ازادى.
11. ولىسپەگەن كورىسەدى.
12. قاسقىردىڭ ويلاعانى ارامدىق،
قويدىڭ ويلاعانى - اماندىق.
13. ءتاۋىپتىڭ جاقسىسى - اۋرۋعا اۋرۋ قوسپاعانى.
14. مىڭ جۇماقتان - ءبىر كۇن تىرلىك.
15. قاساپشىعا مال قايعى،
قارا ەشكىگە جان قايعى.
16. ەمنىڭ الدى - ەڭبەك.
17. اۋرۋ جەلمەن كەلىپ، تەرمەن شىعادى.
18. امان بولسا بۇل باسىم،
تاعى شىعار بۇل شاشىم.
19. ازعان دەنەگە اۋرۋ ءۇيىر.
20. قايعى قارتايتادى،
قۋانىش مارقايتادى. (3 - 4 مين)
(باعالايمىن).
Vءى. سەرگىتۋ ءساتى: بەينە ۇزىندىگە قاراپ جاتتىعۋ جاسايدى. ( 2 - مين)
Vءىى. " جۇيرىك بولساڭ، شەشىپ كور"
o بالالار، ەندى جۇمباقتار شەشىپ كورەيىك:
دىمقىلداپ كۇندە سەن،
قولىڭا سۇيكەسەڭ.
كەتىپ كىر - لاسىڭ،
تاپ - تازا بولاسىڭ. (سابىن)
o شومىلعان بالانى،
ايمالاپ الادى.
سۇرتەدى قولىن دا،
سۇرتەدى جونىن دا. (سۇلگى)
o اۋزى جوق، كوزى جوق،
ءتىلى جوق، ءوزى جوق.
ءبىراق تا ءتىسى بار،
باسىڭمەن ءىسى بار. (تاراق)
o ءبىز ەدىك، ءبىز ەدىك،
وتىز ەكى قىز ەدىك.
قاتار - قاتار تىزىلدىك،
كەزەك - كەزەك ۇزىلدىك. (ءتىس)
( تاعى جۇمباق قوس ) (3 - 4 مين).
(باعالايمىن).
Vءىىى. " كىم كوپ بىلەدى؟ "
ءمۇعالىم: مەكتەپتە دەنە شىنىقتىرۋ ساباقتارى جۇرگىزىلەدى. وندا ارناۋلى ماماندار يەسى قابىلەتىن انىقتاپ، باعىتتاپ وتىرادى. سپورتتىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. ال، بالالار كىم كوپ سپورت تۇرلەرىن بىلەدى ەكەن؟ (ءار توپتان ءبىر وقۋشى شىعىپ، جاۋاپ بەرەدى، كوپ جاۋاپ بەرگەن وقۋشىنى ماداقتاپ، سمايليك بەرەمىن).
(باعالايمىن).
مىسالى: ستول تەننيسى، شاحمات، حوككەي، بوكس، باسكەتبول، فۋتبول، ۋ - شۋ، دزيۋدو، ايكيدو، تاەكۆوندو، «بايگە»، «قىز قۋۋ»، «كوكپار»، «اۋدارىسپاق»، «جامبى اتۋ».
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، كەزەكتى سپورتتىق سايىستارعا بەرەلىك.
قول كۇرەس – بىلەك كۇشتەرىن سىناۋ.
( ءار توپتان ۇل بالالار شىعادى، جەڭگەن وقۋشىنى ماداقتاپ، سمايليك بەرەمىن).
(باعالايمىن).
قورىتىندى ءسوز: - بالالار، ءبىز بۇگىن قانداي تاقىرىپتا ءسوز قوزعادىق؟ (دەنساۋلىق)
- نەنى ويعا توقىپ، جادىمىزدا ساقتاۋعا ءتيىسپىز؟ (جامان ادەتتەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەك)
- سىزدەر، قانداي ازامات بولىپ وسۋلەرىڭ قاجەت؟ (دەنى ساۋ، اقىلدى، ءبىلىمدى، ادال بولىپ)
- بالالار، ولاي بولسا، دەنساۋلىق ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشايىقشى:
د - ءدارى شوپتەن، اقىل كوپتەن.
ە - ەمنىڭ الدى - ەڭبەك.
ن - نەگىزگى بايلىق - دەنساۋلىق.
س - ساۋلىق - بايلىق نەگىزى.
ا - اس - ادامنىڭ ارقاۋى.
ۋ – ۋلانۋدان ساقتان.
ل - لاستىڭ دوسى - شىبىن.
ى - ىدىسى تازانىڭ، ىرىسى تازا.
ق - قوتىر قولدان جۇعادى.
( ءار توپتى ماداقتاپ، بەلسەندى توپتى اتاپ ءوتىپ، ءۇش توپقا دا سمايليك بەرەمىن).
ءمۇعالىم: «ساۋ دەنە، ازات اقىل، ادال كوڭىل – ۇشەۋىمەن باقىتتى بولادى ءومىر»، - دەمەكشى، دەنى ساۋ، باتىل جۇرەكتى، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ورنىقتىرۋعا دايىن ۇرپاق بولىپ وسەيىك، ەشقاشان اۋىرماي، ءوز دەنساۋلىقتارىڭدى كۇتىڭدەر!. سوندىقتان بولاشاقتا سەندەردەن دەنى ساۋ، مىقتى دا شىمىر، وتباسىنا تىرەك بولاتىن ازامات، ازاماتشا شىعادى دەپ سەنەمىن.
ءبارى:- تازالىقتى سۇيەمىز،
تازا بولىپ جۇرەمىز.
ءبىز بالامىز شىنىققان،
دەنساۋلىعى مىقتى جان.
- نازار قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!
№1 د. ا. قونايەۆ اتىنداعى مەكتەپ - گيمنازيا
كوكوبايەۆا ب. ر.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «دەنساۋلىق – زور بايلىق»
ماقساتى:
جاس ۇرپاققا ادام دەنساۋلىعىنىڭ قىمباتتىلىعىن، ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن قاجەتتى باعالى بايلىق ەكەندىگىن تۇسىنەدى.
ءوز دەنساۋلىعىنا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا، شىمىر دا شاپشاڭ، ۇقىپتى دا جيناقى، ادەمى بولۋعا ۇيرەنەدى.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ماقال - ماتەلدەر، پرەزەنتاسيا ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
توپقا ءبولۋ: ءى توپ - " دەنساۋلىق "
ءىى توپ - " تازالىق "
ءىىى توپ - " دارۋمەن "
توپ مىندەتتەرىن بولىسەدى.
توپ ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەدى.( 2 - مين )
پسيحولوگيالىق دايىندىق: ءار توپ ءبىر - بىرىنە " تىلەك شوعىن "ۇسىنادى.( 1 - مين )
ءىى. وي قوزعاۋ كەزەڭى:
( ءار توپقا دوپ لاقتىرۋ ارقىلى سۇرايمىن، وقۋشىلاردى سمايليك ارقىلى ءفورماتيۆتى باعالايمىن).
ءى توپ. ول سۋدان قورقادى، ودان كىر قورقادى؟(سابىن)
ءىى توپ. ءتىس تازارتاتىن قۇرالدار؟ (ءتىس ششەتكاسى مەن پاستا)
ءىىى توپ. دەنەنى شىنىقتىراتىن، دەنساۋلىققا اسەرى مول ساباق؟ (دەنە تاربيەسى)
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا «دەنساۋلىق – زور بايلىق» دەگەن تاقىرىپتا اشىق تاربيە ساعاتىن وتكىزگەلى وتىرمىز.
ءار توپتىڭ توپ باسشىسى كەلىپ، قوبديشادان 2 ۇلەستىرمەلىك كەسپەنى الادى.
تاپسىرمالار:
1. دەنساۋلىقتىڭ دوستارىنا نەلەر جاتادى؟
2. ۇقىپتى دا ادەمى ازامات بولۋ ءۇشىن ادام دەنساۋلىعىنا نە قاجەت؟
3. دەنساۋلىقتىڭ قاستارى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
4. سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ساقتاۋ دەگەنىمىز نە؟
5. دەنساۋلىق دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
6. دەنى ساۋ بولۋ ءۇشىن دارۋمەندەر قاجەت پە؟
ءار توپتان ءبىر وقۋشى جاۋاپ بەرەدى. (5 - 7 مين)
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
دەنساۋلىق - جەكە ادامنىڭ باستى بايلىعى.
دەنساۋلىق - ادام تىرشىلىگىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى شارتى.
بۇگىنگى دەنى ساۋ ۇرپاق - ەلدىڭ ەرتەڭگى جالعاسى دەمەكشى،- بۇگىنگى تاربيەلىك ءىس - شارامىزدىڭ تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەمىز تەك دەنساۋلىق جونىندە بولماق. دەنساۋلىق دەگەن ءسوز - دەنىڭنىڭ ساۋلىعى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. دەنىڭنىڭ اۋرۋدان امان، قايراتتى، جىگەرلى، كوڭىلدىڭ كوتەرىڭكى بولۋىنىڭ ءوزى - دەنساۋلىقتىڭ بەلگىسى. دەنە مۇشەلەرىنىڭ، ىشكى اعزالاردىڭ ءبىرى اۋىرسا، ادامنىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ، كوڭىل كۇيى تۇسەدى، ەش نارسەگە زاۋقى بولمايدى.
ءىىى. وي تولعاۋ كەزەڭى
توپتىق جۇمىس:
ءى توپ - " دەنساۋلىق - زور بايلىق "
ءىى توپ - " تازالىق دەنساۋلىق - كەپىلى "
ءىىى توپ - " دارۋمەن " تاقىرىپتارى بويىنشا سۋرەتتەر جانە بەرىلگەن سوزدەردەن " توپتاستىرۋ " ءادىسىن پايدالانىپ، پوستەر قۇرادى.( 5 - مين )
ورىنداعىندا ستيكەرى بار وقۋشى پوستەردى قورعايدى. (3 - مين)
(باعالايمىن).
ءىV كورىنىس: «دارىگەر مەن بالا» اتتى كورىنىستى تاماشالايىق.
(ەسىك قاعىلادى. ىشكە بالا كىرەدى).
دارىگەر:- قانداي سەبەپپەن كەلدىڭ؟
بالا:- باسىم، كوزىم اۋىرادى، ۇيقىم كەلە بەرەدى.
دارىگەر:- ساعات نەشەدە تۇراسىڭ؟، نەشەدە ۇيىقتايسىڭ؟
بالا:- تۇنگى 2 - 3 - تەردە ۇيىقتايمىن، 11 - دە تۇرامىن.
دارىگەر:- اسقا تابەتىڭ قالاي؟ قالاي تاماقتاناسىڭ؟
بالا:- قولىما نە تۇسەدى، سونى جەي سالامىن.
دارىگەر:- نەنى ۇناتاسىڭ؟
بالا:- تەلەديدار كورگەندى، كومپيۋتەردە ويناعاندى ۇناتامىن.
دارىگەر:- وعان قانشا ۋاقىت بولەسىڭ؟
بالا:- ۇيقىم كەلگەنشە ويناي بەرەمىن.
دارىگەر:- بالالار، سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، بۇل بالا نەلىكتەن اۋىرادى؟
سەبەبىن ايتىپ، كەڭەس بەرىڭدەر.( وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى )
دەنساۋلىق – ول كۇلۋىڭ،
كوڭىل - كۇيىڭ جادىراي.
دەنساۋلىق – ول ءجۇرۋىڭ،
ەشبىر جەرىڭ اۋىرماي.
- بالالار، دەنىمىز ساۋ جانە كۇشتى بولىپ ءوسۋىمىز ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
- ءيا، دۇرىس ول ءۇشىن كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ كەرەك.
ءار توپقا كۇن ءتارتىبى جازىلعان ۇلەستىرمەلى كەسپەلەردى بەرەمىن، رەتىمەن تاقتاعا ماگنيتپەن جابىستىرادى.( 5 - مين)
(باعالايمىن).
V. شىعارماشىلىق جۇمىس:
ءمۇعالىم: بالالار، دەنساۋلىققا بايلانىستى قانداي ماقال – ماتەل بىلەسىڭدەر؟
( ءار توپ كەم دەگەندە 5 ماقال - ماتەلدەن ايتۋ كەرەك، جەڭگەن توپتى سمايليك بەرىپ، ماداقتايمىن.)
1. دەنساۋلىقتىڭ ءقادىرىن اۋىرعاندا بىلەرسىڭ.
2. ءىسىڭ ءتۇسىپ تاقسىرعا بارما،
اۋرۋلى بولىپ باقسىعا بارما.
3. باقسى كورىنسە دەرت قوزادى،
ۇستا كورىنسە تاعا توزادى.
4. جارلىنىڭ بايلىعى - دەنىنىڭ ساۋلىعى.
5.. اۋرۋ اتاندى دا شوكتىرەر.
6. قوتىر قولدان جۇعادى،
تاز تاقيادان جۇعادى.
7. باس اۋىرسا جان قورقادى.
8. جۇعىن بار جەردە - شىبىن بار،
شىبىن بار جەردە - شىعىن بار.
9. ەكى اۋرۋ ءبىر كەلسە، اجالىڭنىڭ جەتكەنى.
10. جان اۋىرسا - ءتان ازادى،
قايعى باسسا - جان ازادى.
11. ولىسپەگەن كورىسەدى.
12. قاسقىردىڭ ويلاعانى ارامدىق،
قويدىڭ ويلاعانى - اماندىق.
13. ءتاۋىپتىڭ جاقسىسى - اۋرۋعا اۋرۋ قوسپاعانى.
14. مىڭ جۇماقتان - ءبىر كۇن تىرلىك.
15. قاساپشىعا مال قايعى،
قارا ەشكىگە جان قايعى.
16. ەمنىڭ الدى - ەڭبەك.
17. اۋرۋ جەلمەن كەلىپ، تەرمەن شىعادى.
18. امان بولسا بۇل باسىم،
تاعى شىعار بۇل شاشىم.
19. ازعان دەنەگە اۋرۋ ءۇيىر.
20. قايعى قارتايتادى،
قۋانىش مارقايتادى. (3 - 4 مين)
(باعالايمىن).
Vءى. سەرگىتۋ ءساتى: بەينە ۇزىندىگە قاراپ جاتتىعۋ جاسايدى. ( 2 - مين)
Vءىى. " جۇيرىك بولساڭ، شەشىپ كور"
o بالالار، ەندى جۇمباقتار شەشىپ كورەيىك:
دىمقىلداپ كۇندە سەن،
قولىڭا سۇيكەسەڭ.
كەتىپ كىر - لاسىڭ،
تاپ - تازا بولاسىڭ. (سابىن)
o شومىلعان بالانى،
ايمالاپ الادى.
سۇرتەدى قولىن دا،
سۇرتەدى جونىن دا. (سۇلگى)
o اۋزى جوق، كوزى جوق،
ءتىلى جوق، ءوزى جوق.
ءبىراق تا ءتىسى بار،
باسىڭمەن ءىسى بار. (تاراق)
o ءبىز ەدىك، ءبىز ەدىك،
وتىز ەكى قىز ەدىك.
قاتار - قاتار تىزىلدىك،
كەزەك - كەزەك ۇزىلدىك. (ءتىس)
( تاعى جۇمباق قوس ) (3 - 4 مين).
(باعالايمىن).
Vءىىى. " كىم كوپ بىلەدى؟ "
ءمۇعالىم: مەكتەپتە دەنە شىنىقتىرۋ ساباقتارى جۇرگىزىلەدى. وندا ارناۋلى ماماندار يەسى قابىلەتىن انىقتاپ، باعىتتاپ وتىرادى. سپورتتىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. ال، بالالار كىم كوپ سپورت تۇرلەرىن بىلەدى ەكەن؟ (ءار توپتان ءبىر وقۋشى شىعىپ، جاۋاپ بەرەدى، كوپ جاۋاپ بەرگەن وقۋشىنى ماداقتاپ، سمايليك بەرەمىن).
(باعالايمىن).
مىسالى: ستول تەننيسى، شاحمات، حوككەي، بوكس، باسكەتبول، فۋتبول، ۋ - شۋ، دزيۋدو، ايكيدو، تاەكۆوندو، «بايگە»، «قىز قۋۋ»، «كوكپار»، «اۋدارىسپاق»، «جامبى اتۋ».
ءمۇعالىم: ولاي بولسا، كەزەكتى سپورتتىق سايىستارعا بەرەلىك.
قول كۇرەس – بىلەك كۇشتەرىن سىناۋ.
( ءار توپتان ۇل بالالار شىعادى، جەڭگەن وقۋشىنى ماداقتاپ، سمايليك بەرەمىن).
(باعالايمىن).
قورىتىندى ءسوز: - بالالار، ءبىز بۇگىن قانداي تاقىرىپتا ءسوز قوزعادىق؟ (دەنساۋلىق)
- نەنى ويعا توقىپ، جادىمىزدا ساقتاۋعا ءتيىسپىز؟ (جامان ادەتتەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەك)
- سىزدەر، قانداي ازامات بولىپ وسۋلەرىڭ قاجەت؟ (دەنى ساۋ، اقىلدى، ءبىلىمدى، ادال بولىپ)
- بالالار، ولاي بولسا، دەنساۋلىق ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشايىقشى:
د - ءدارى شوپتەن، اقىل كوپتەن.
ە - ەمنىڭ الدى - ەڭبەك.
ن - نەگىزگى بايلىق - دەنساۋلىق.
س - ساۋلىق - بايلىق نەگىزى.
ا - اس - ادامنىڭ ارقاۋى.
ۋ – ۋلانۋدان ساقتان.
ل - لاستىڭ دوسى - شىبىن.
ى - ىدىسى تازانىڭ، ىرىسى تازا.
ق - قوتىر قولدان جۇعادى.
( ءار توپتى ماداقتاپ، بەلسەندى توپتى اتاپ ءوتىپ، ءۇش توپقا دا سمايليك بەرەمىن).
ءمۇعالىم: «ساۋ دەنە، ازات اقىل، ادال كوڭىل – ۇشەۋىمەن باقىتتى بولادى ءومىر»، - دەمەكشى، دەنى ساۋ، باتىل جۇرەكتى، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ورنىقتىرۋعا دايىن ۇرپاق بولىپ وسەيىك، ەشقاشان اۋىرماي، ءوز دەنساۋلىقتارىڭدى كۇتىڭدەر!. سوندىقتان بولاشاقتا سەندەردەن دەنى ساۋ، مىقتى دا شىمىر، وتباسىنا تىرەك بولاتىن ازامات، ازاماتشا شىعادى دەپ سەنەمىن.
ءبارى:- تازالىقتى سۇيەمىز،
تازا بولىپ جۇرەمىز.
ءبىز بالامىز شىنىققان،
دەنساۋلىعى مىقتى جان.
- نازار قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!
You Might Also Like
