InfoHub Logo

ديابەتتىك اياق سيندرومى — قانتتى ديابەتتىڭ وتە اۋىر اسقىنۋلارىنىڭ ءبىرى. بۇل جاعدايدا ويىق جارا، ىرىڭدى-نەكروزدى ۇدەرىستەر، اياقتىڭ ءشىرۋى (گانگرەنا) داميدى. ادام ءوزىن-وزى كۇتۋ داعدىسىنان ايىرىلادى، ۇنەمى قولايسىزدىق سەزىنۋدەن، اۋىرسىنۋدان، جازىلۋعا دەگەن ءۇمىتتىڭ جوقتىعىنان بۇنداي ناۋقاستار قاتتى كۇيزەلىسكە ۇشىرايدى.

ديابەتتىك اياق — قانتتى ديابەتتىڭ كەش اسقىنۋى، شەتكى جۇيكەلەردىڭ، تامىرلاردىڭ، تەرى مەن جۇمساق تىندەردىڭ، سۇيەكتەر مەن بۋىنداردىڭ وزگەرىستەرىمەن قاتار داميتىن اياق ۇشىنىڭ ىرىڭدى-نەكروزدى ۇدەرىستەرى، ويىق جارالارى جانە سۇيەك-بۋىننىڭ زاقىمدانۋى تۇرىندەگى پاتولوگيالىق احۋال.

قانتتى ديابەتى بار ناۋقاستاردىڭ شامامەن 15 پايىزىندا اياق ۇشىنىڭ ويىق جارالارى داميدى. بۇل قانتتى ديابەتتىڭ ەكىنشى تۇرىمەن اۋىراتىن ناۋقاستاردا ءجيى.

اياقتىڭ ويىق جاراسى بار ناۋقاستاردىڭ 10-24 پايىزىنا امپۋتاسيا جۇرگىزىلەدى، بۇل ولاردىڭ اراسىنداعى جاقىن جانە الىس كەزەڭدەردە ورىن الاتىن مۇگەدەكتىكتى جيىلەتەدى. امپۋتاسيادان كەيىنگى بولجام اۋىر، ويتكەنى ەمدەلۋشىلەردىڭ 30-50 پايىزى قايتا وتالانادى. اسقىنۋعا حيرۋرگيالىق ارالاسۋدىڭ ءوزى ەمەس، مەڭدەيتىن اسقىنۋلار مەن قوسا-قاباتتاسقان اۋرۋلار سەبەپ.

ديابەت كەزىندەگى تروفيكالىق ويىق جارالار نەيروپاتيالىق، نەيرويشەميالىق، ارالاس بولۋى مۇمكىن. ديابەتتىك ويىق جارالاردىڭ باسىم بولىگى نەيروپاتيالىق بولاتىندىعىنا قاراماستان، ويىق جارالاردىڭ يشەميالىق گەنەزىن جوققا شىعارۋ كەرەك، ويتكەنى بۇل اۋرۋدىڭ ناتيجەسىنە ۇلكەن اسەرىن تيگىزەدى. اۋرۋ ەرتە انىقتالىپ، قاجەتتى ەم جۇرگىزىلگەن جاعدايدا امپۋتاسيانىڭ الدىن الۋعا بولادى.

ەمى

ەمنىڭ نەگىزگى ءادىسى — جەرگىلىكتى ەم جانە جارالارعا گيگيەنالىق كۇتىم جاساۋ. دەسەك تە، تۇپتىڭ-تۇبىندە امپۋتاسيا تۋرالى ماسەلە تۋىندايدى. امپۋتاسيا دەڭگەيى بىرتىندەپ جوعارىلاۋى مۇمكىن: الدىمەن باشپاي، اياق ۇشى، جىلىنشىك، سان. سوندىقتان قان اينالىمىن قالىپقا كەلتىرۋ اياق قىزمەتىن ساقتاپ قالۋ جانە اۋىرسىزداندىرۋ ءۇشىن اسا ماڭىزدى شارا سانالادى.

سوڭعى ۋاقىتتا الەمدە ەندوۆاسكۋليارلىق ەم جاقسى ناتيجە بەرىپ ءجۇر. بۇل ەم ءادىسى ارقىلى امپۋتاسيانىڭ الدىن الۋعا بولادى.

ديابەتتىك اياق ۇشى سيندرومىن ەمدەۋدە ماسەلەگە جان-جاقتى قاراۋ ماڭىزدى. ياعني، ءار ءتۇرلى ماماندار: ەندوكرينولوگ، جالپى حيرۋرگ، پەدياتر، تامىر-ەندوۆاسكۋليارلىق حيرۋرگ، دەرماتولوگ ەمنىڭ ءار كەزەڭىندە بىرلەسە ارەكەت ەتەدى. وسىنداي جولمەن عانا ناۋقاسقا تولىققاندى مەديسينالىق كومەك كورسەتىلەدى جانە «جوعارى» امپۋتاسيالار سانى تومەندەتىلەدى.

ر. اجيبييەۆ حيرۋرگ

---