ديزاين. قاعازدان بۇيىمدار جاساۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ديزاين. قاعازدان بۇيىمدار جاساۋ
ماقساتتارى:
1. وقۋشىلارعا ديزاين جايلى كەڭىرەك تۇسىنىك بەرۋ.
2. قاعازدان بۇيىمدار جاساپ، ولاردىڭ فورما، ءپىشىن، تۇرلەرىن وزگەرتۋ ءادىس - تاسىلدەرىن مەڭگەرتۋ.
مىندەتتەرى:
1. وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ، ءوز ويلارىن ەركىن ايتۋ قابىلەتىن ارتتىرۋ.
2. اسەمدىككە، ۇقىپتىلىققا، ۇنەمدىلىككە، بىرلەسىپ توپپەن جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ.
كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار: ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدار، قايشى، جەلىم، قارىنداش
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءماتىن ۇلگىسى (ءار توپقا) ديزاين ۇلگىسىندە جاسالعان بۇيىم تۇرلەرى
ساباقتىڭ بارىسى.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، قاجەتتى قۇرال - جابدىقتارىن تەكسەرۋ.
سىنىپ وقۋشىلارىن III توپقا ءبولۋ.
I. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
وتكەن ساباقتى سۇراق - جاۋاپ ارقىلى قايتالاۋ.
1. اكۆارەل دەگەنىمىز نە؟
اكۆارەل – سۋدا ەريتىن، ءمولدىر بوياۋلار جانە وسى بوياۋمەن ورىندالاتىن شىعارمالار.
2. گۋاش دەگەنىمىز نە؟
گۋاش بوياۋلارى – سۋدا ەريتىن قويمالجىڭ بوياۋلار.
3. ناتيۋرمورت دەگەنىمىز نە؟
ناتيۋرمورت – جانسىز زاتتاردى بەينەلەۋ ونەرى.
4. پەيزاج دەگەنىمىز نە؟
پەيزاج – تابيعاتتى بەينەلەۋ ونەرى.
5. پورترەت دەگەنىمىز نە؟
پورترەت – ادامداردى بەينەلەۋ.
6. ءمۇسىن دەگەنىمىز نە؟
ءمۇسىن دەگەنىمىز – بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءمۇسىن شىعارمالارى كولەمدى بولادى.
سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ ارقىلى «بوياۋلار سىرىندا» ەسكە تۇسىرەيىك.
قىزىل + كوك = كۇلگىن
قىزىل + سارى = سارعىش قوڭىر
كوك + سارى = جاسىل
II. ماعىنانى تانۋ.
ءار توپ وقۋشىلارىنا ءماتىن تاراتىلادى.
ديزاين
ءار ءتۇرلى ماتەريالدان جاسالاتىن كوركەم بۇيىمدار مەن زاتتاردىڭ جوباسىن ەڭ الدىمەن ديزاينشىلار جاسايدى. ديزاين دەگەنىمىز – ادامعا قاجەتتى زاتتار مەن بۇيىمداردى ىڭعايلى، ۇيلەسىمدى جانە ادەمى ەتىپ جوبالاۋ، جاساۋ.
ديزايننىڭ ەڭ العاشقى ءتۇرى 1928 جىلى اقش – تا پايدا بولدى. مۇندا بىرنەشە ديزايندىق فيرمالار قۇرىلدى. سول كەزدەن باستاپ ديزاين جاڭا قىزمەتتىڭ تۇرىنە اينالدى.
تمد ەلدەرىنە 1962 جىلدان باستاپ ديزاين ونەرى ەنە باستادى. 1987 جىلدان باستاپ ديزاين وداعىنىڭ شىعارماشىلىق ۇيىمى قۇرىلدى. ديزاين ونەرىن ەلىمىزدە دامىتۋ ءۇشىن ارناۋلى قاۋلى قابىلداندى.
ديزاين ونەرىنىڭ تەرميندىك اتاۋى جاڭا بولعانىمەن، ول ءوزى نەگىزىندە ەرتەرەكتەن - اق قالىپتاسقان. قازاق حالقىنىڭ قولونەرى تۇرلەرىنەن ديزايندى انىق كورۋگە بولادى. قازاقتىڭ قاراپايىم ءجىپ يىرەتىن ۇرشىعىنان باستاپ ديزاين. ۇلتتىق قارۋ - جاراق، ىدىس - اياق، مۋزىكا اسپاپتارى، ساندىق پەن كەبەجە تۇرلەرى، ت. ب. ءبارى دە ديزايندىق ۇلگىدە جاسالعاندىقتان دالەل بولا الادى.
ديزاين وندىرىستىك، گرافيكالىق، اۆتوموبيلدىك، ينتەرەرلىك جيھازدىق كومپيۋتەرلىك بولىپ بولىنەدى.
رەسپۋبليكامىزدا ديزاين ونەرىنە ايرىقشا ءمان بەرۋدە. ويتكەنى ول وندىرىستىك تاۋارلارىمىزدىڭ دۇنيەجۇزىلىك نارىقتىق ەكونوميكاداعى ءرولىن كوتەرەدى. ديزاين زامان تالابىنان تۋىنداعان ونەردىڭ وزىق ۇلگىسى بولىپ تابىلادى.
ديزايندى وقىپ ۇيرەنۋدىڭ وزىندىك ۇيلەستىرۋ زاڭدىلىقتارى بار. اتاپ ايتقاندا: ستاتيكا، ريتم، ديناميكا، سيممەتريا، مەتر، اسسيممەتريا، يۋانس، كونتراست ت. ب.
جالپى ديزاين ونەرىنىڭ ومىردە ارالاسپايتىن جەرى جوق، ءوندىرىس بولسىن، كۇندەلىكتى قولدانىلاتىن ءۇي جيھازدارىنان باستاپ جەكە بۇيىمدارعا دەيىن ديزايندىق ۇلگىدە جاسالادى.
بۇگىنگى ومىردە ديزايننىڭ الاتىن ورنى ەرەكشە. ءۇيدىڭ ىشكى جانە سىرتقى قۇرىلىسىن ەۋروپالىق ديزاينمەن جاساقتاۋ داستۇرگە اينالىپ بارادى.
ديزاين دەگەنىمىز – كەز كەلگەن بۇيىمنىڭ جاڭا ۇلگىسىن جان - جاقتى سالىستىرىپ، زامان تالابىنا ساي جاساۋ دەگەن ءسوز.
ءار توپتان وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالدى.
ءوزىم تىرەك سىزبالار ارقىلى ديزاين ونەرىنىڭ پايدا بولۋى، قولدانىلۋى، تۇرلەرى جايلى تولىقتىرىپ وتەمىن.
پراكتيكالىق جۇمىس «ۆازاداعى گۇل» ديزاين
III. وي تولعانىس (توپقا تاپسىرمالار) جاسالۋ جولى تۇسىندىرىلەدى.
وقۋشىلار ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدان ءارتۇرلى نارسەلەر جاسالادى.
وقۋشىلار بۇيىمدارىنان تاقتادا كورمە ۇيىمداستىرىلادى دا، سىنىپ وقۋشىلارى جۇمىستارىنا قاراي باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
ءارتۇرلى بۇيىمدار جاساۋ
ماقساتتارى:
1. وقۋشىلارعا ديزاين جايلى كەڭىرەك تۇسىنىك بەرۋ.
2. قاعازدان بۇيىمدار جاساپ، ولاردىڭ فورما، ءپىشىن، تۇرلەرىن وزگەرتۋ ءادىس - تاسىلدەرىن مەڭگەرتۋ.
مىندەتتەرى:
1. وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ، ءوز ويلارىن ەركىن ايتۋ قابىلەتىن ارتتىرۋ.
2. اسەمدىككە، ۇقىپتىلىققا، ۇنەمدىلىككە، بىرلەسىپ توپپەن جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ.
كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار: ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدار، قايشى، جەلىم، قارىنداش
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءماتىن ۇلگىسى (ءار توپقا) ديزاين ۇلگىسىندە جاسالعان بۇيىم تۇرلەرى
ساباقتىڭ بارىسى.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، قاجەتتى قۇرال - جابدىقتارىن تەكسەرۋ.
سىنىپ وقۋشىلارىن III توپقا ءبولۋ.
I. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
وتكەن ساباقتى سۇراق - جاۋاپ ارقىلى قايتالاۋ.
1. اكۆارەل دەگەنىمىز نە؟
اكۆارەل – سۋدا ەريتىن، ءمولدىر بوياۋلار جانە وسى بوياۋمەن ورىندالاتىن شىعارمالار.
2. گۋاش دەگەنىمىز نە؟
گۋاش بوياۋلارى – سۋدا ەريتىن قويمالجىڭ بوياۋلار.
3. ناتيۋرمورت دەگەنىمىز نە؟
ناتيۋرمورت – جانسىز زاتتاردى بەينەلەۋ ونەرى.
4. پەيزاج دەگەنىمىز نە؟
پەيزاج – تابيعاتتى بەينەلەۋ ونەرى.
5. پورترەت دەگەنىمىز نە؟
پورترەت – ادامداردى بەينەلەۋ.
6. ءمۇسىن دەگەنىمىز نە؟
ءمۇسىن دەگەنىمىز – بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءمۇسىن شىعارمالارى كولەمدى بولادى.
سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ ارقىلى «بوياۋلار سىرىندا» ەسكە تۇسىرەيىك.
قىزىل + كوك = كۇلگىن
قىزىل + سارى = سارعىش قوڭىر
كوك + سارى = جاسىل
II. ماعىنانى تانۋ.
ءار توپ وقۋشىلارىنا ءماتىن تاراتىلادى.
ديزاين
ءار ءتۇرلى ماتەريالدان جاسالاتىن كوركەم بۇيىمدار مەن زاتتاردىڭ جوباسىن ەڭ الدىمەن ديزاينشىلار جاسايدى. ديزاين دەگەنىمىز – ادامعا قاجەتتى زاتتار مەن بۇيىمداردى ىڭعايلى، ۇيلەسىمدى جانە ادەمى ەتىپ جوبالاۋ، جاساۋ.
ديزايننىڭ ەڭ العاشقى ءتۇرى 1928 جىلى اقش – تا پايدا بولدى. مۇندا بىرنەشە ديزايندىق فيرمالار قۇرىلدى. سول كەزدەن باستاپ ديزاين جاڭا قىزمەتتىڭ تۇرىنە اينالدى.
تمد ەلدەرىنە 1962 جىلدان باستاپ ديزاين ونەرى ەنە باستادى. 1987 جىلدان باستاپ ديزاين وداعىنىڭ شىعارماشىلىق ۇيىمى قۇرىلدى. ديزاين ونەرىن ەلىمىزدە دامىتۋ ءۇشىن ارناۋلى قاۋلى قابىلداندى.
ديزاين ونەرىنىڭ تەرميندىك اتاۋى جاڭا بولعانىمەن، ول ءوزى نەگىزىندە ەرتەرەكتەن - اق قالىپتاسقان. قازاق حالقىنىڭ قولونەرى تۇرلەرىنەن ديزايندى انىق كورۋگە بولادى. قازاقتىڭ قاراپايىم ءجىپ يىرەتىن ۇرشىعىنان باستاپ ديزاين. ۇلتتىق قارۋ - جاراق، ىدىس - اياق، مۋزىكا اسپاپتارى، ساندىق پەن كەبەجە تۇرلەرى، ت. ب. ءبارى دە ديزايندىق ۇلگىدە جاسالعاندىقتان دالەل بولا الادى.
ديزاين وندىرىستىك، گرافيكالىق، اۆتوموبيلدىك، ينتەرەرلىك جيھازدىق كومپيۋتەرلىك بولىپ بولىنەدى.
رەسپۋبليكامىزدا ديزاين ونەرىنە ايرىقشا ءمان بەرۋدە. ويتكەنى ول وندىرىستىك تاۋارلارىمىزدىڭ دۇنيەجۇزىلىك نارىقتىق ەكونوميكاداعى ءرولىن كوتەرەدى. ديزاين زامان تالابىنان تۋىنداعان ونەردىڭ وزىق ۇلگىسى بولىپ تابىلادى.
ديزايندى وقىپ ۇيرەنۋدىڭ وزىندىك ۇيلەستىرۋ زاڭدىلىقتارى بار. اتاپ ايتقاندا: ستاتيكا، ريتم، ديناميكا، سيممەتريا، مەتر، اسسيممەتريا، يۋانس، كونتراست ت. ب.
جالپى ديزاين ونەرىنىڭ ومىردە ارالاسپايتىن جەرى جوق، ءوندىرىس بولسىن، كۇندەلىكتى قولدانىلاتىن ءۇي جيھازدارىنان باستاپ جەكە بۇيىمدارعا دەيىن ديزايندىق ۇلگىدە جاسالادى.
بۇگىنگى ومىردە ديزايننىڭ الاتىن ورنى ەرەكشە. ءۇيدىڭ ىشكى جانە سىرتقى قۇرىلىسىن ەۋروپالىق ديزاينمەن جاساقتاۋ داستۇرگە اينالىپ بارادى.
ديزاين دەگەنىمىز – كەز كەلگەن بۇيىمنىڭ جاڭا ۇلگىسىن جان - جاقتى سالىستىرىپ، زامان تالابىنا ساي جاساۋ دەگەن ءسوز.
ءار توپتان وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالدى.
ءوزىم تىرەك سىزبالار ارقىلى ديزاين ونەرىنىڭ پايدا بولۋى، قولدانىلۋى، تۇرلەرى جايلى تولىقتىرىپ وتەمىن.
پراكتيكالىق جۇمىس «ۆازاداعى گۇل» ديزاين
III. وي تولعانىس (توپقا تاپسىرمالار) جاسالۋ جولى تۇسىندىرىلەدى.
وقۋشىلار ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدان ءارتۇرلى نارسەلەر جاسالادى.
وقۋشىلار بۇيىمدارىنان تاقتادا كورمە ۇيىمداستىرىلادى دا، سىنىپ وقۋشىلارى جۇمىستارىنا قاراي باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
ءارتۇرلى بۇيىمدار جاساۋ
You Might Also Like
