ەلەكتروندى باق-نىڭ قوعامدىق قۇبىلىس رەتىندە پايدا بولۋى، قالىپتاسۋى مەن دامۋى
ءبىزدىڭ زامانىمىزدا كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيا وتە بەلسەندى دامىپ كەلەدى. ينتەرنەت نەگىزىندە جۋرناليستيكانىڭ جاڭا ءتۇپنۇسقا فورماتى پايدا بولدى. بۇل قازىرگى تاڭدا ۋاقىت جىلدامىدىعىمەن تانىمالدىلىق جيناپ وتىرعان «ينتەرنەت جۋرناليستيكا». وندا اقپاراتتىق ماتەريالداردى بەرۋ فورماسى كۇندەلىكتى جۋرناليستيكادان ەرەكشە.
ينتەرنەت ب ا ق بارلىق اقپاراتتى تەلەديدار ەكراندارىنا نەمەسە باسپاعا قاراعاندا ونلايندا الدەقايدا جىلدام تاراتادى. ينتەرنەتتىڭ ەرەكشەلىگى اۋقىمدى تەحنيكالىق جابدىقسىز كەڭ اۋديتورياعا تۇراقتى اقپاراتتىق حابار تاراتۋدى ۇيىمداستىرۋعا مۇمكىندىك بەردى.
ەلەكتروندىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى كەيدە راديو، تەلەديدار جانە ينتەرنەت دەپ تۇسىنىلەدى، بۇل بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ بارلىق تۇرلەرى ءوز جۇمىسىندا ەلەكتروندى تەحنولوگيانى قولداناتىنىنا جۇگىنەدى. ءبىراق ءبىزدىڭ ەلىمىزدە «ەلەكتروندىق ب ا ق» تەرمينى كوبىنەسە تەك ينتەرنەت-باق پەن ينتەرنەت-جۋرناليستيكانى بىلدىرەدى.
ينتەرنەت-جۋرناليستيكا دەپ عالامدىق ينتەرنەت جەلىسىنىڭ دامۋى مەن تارالۋىنىڭ ارقاسىندا مۇمكىن بولعان جۋرناليستيكانىڭ جاڭا ءتۇرىن ءتۇسىنۋ كەرەك، بۇل اسا كۇردەلى تەحنيكالىق ينفراقۇرىلىمدى پايدالانباي بۇقارالىق اۋديتورياعا تۇراقتى اقپاراتتىق حابار تاراتۋدى ۇيىمداستىرۋعا مۇمكىندىك بەردى. وسىلايشا، كوپتەگەن ادامدار ءوز باق-تارىن قۇرۋعا مۇمكىندىك الدى.
ەلەكتروندىق باق-تىڭ دامۋى دەربەس كومپيۋتەرلەردىڭ دامۋىمەن باستالدى، بۇل 1970 جىلداردىڭ اياعىندا Apple Computer كومپانياسىنىڭ ارقاسىندا بايقالدى. ول كەزدە «ينتەرنەت ورنەگى، عالامدىق ورنەك» دەگەن ۇعىمدار ءالى بولعان جوق، ءبىراق كومپيۋتەر يەلەرى ولاردى ارنايى جەلىلەردىڭ كومەگىمەن جەلىدە بىرىكتىرۋگە مۇمكىندىك الدى.
ءارى قاراي، ەلەكتروندى مەديا كەڭىستىگىنىڭ دامۋىنداعى وقيعا ARPANET جەلىسىنىڭ كەڭەيۋى بولدى، ول كەيىنىرەك ينتەرنەت دەپ اتالدى. 80 - ءشى جىلداردىڭ اياعىندا بۇل جەلى 28000 كومپيۋتەردى بىرىكتىردى. World Wide Web («دۇنيەجۇزىلىك جەلى») 90-شى جىلداردىڭ باسىندا قۇرىلدى، سونىڭ ارقاسىندا ءارتۇرلى فايلداردى «جۇكتەۋ» مۇمكىندىگى پايدا بولدى. ول سونداي-اق ىسكەرلىك وپەراسيالاردىڭ نەگىزگى ينتەرفەيسىنە اينالدى.
90-جىلداردىڭ ورتاسىنا قاراي. كوپتەگەن گازەتتەر مەن جۋرنالدار جەلىدە بولدى، مىسالى، The New York Times، The Boston Globe، «تاۋەلسىز گازەت»جانە ت.ب. 90-شى جىلداردىڭ اياعىندا جەلىلىك فيليالدار مەن تەلەديدار كومپانيالارى بوي كورسەتە باستادى. مىسالى، اۆس.
ينتەرنەت بۇقارالىق كوممۋنيكاسيا جۇيەسىنىڭ جاڭا دەڭگەيگە شىعۋىن بەلگىلەدى. ءداستۇرلى ب ا ق كوممۋنيكاسيانىڭ ءبىر باعىتتى سيپاتىمەن عانا ەرەكشەلەنسە، ينتەرنەت ەكى جاقتى كوممۋنيكاسيامەن سيپاتتالادى. ينتەرنەت-باق اۋديتورياسى اقپارات الماسۋعا قاتىسادى. قىسقا مەرزىمدە اقپاراتتى بەرۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسى – ينتەرنەت-تۇبەگەيلى جاڭا مەديا-قۇبىلىس فورماتىنا وزگەردى. 2000 جىلعا قاراي بۇكىل الەم بويىنشا شامامەن 200 ميلليون ادام عالامدىق جەلىگە ەركىن قول جەتكىزە الدى.
قازىردە ينتەرنەت جۋرناليستيكا، ەلەكتروندى ب ا ق قارقىندى دامىپ كەلەدى. ءداستۇرلى جۋرناليستيكادان ءوزىنىڭ جىلدامدىعى مەن وقۋعاىڭعايلىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى. ۋاقىت جىلدامدىعىمەن دامىپ وتىرعان ەلەكتروندى ب ا ق بولاشاقتا ءداستۇرلى جۋرناليستيكانى باسىپ وزۋى مۇمكىن دەگەن پىكىرلەر بار. ءبىراق بۇنى ۋاقىت كورسەتەدى.
You Might Also Like
-
قوعامدىق پىكىردى قالىپتاستىرۋدا، وقيعالاردى حاباردار ەتۋدە جانە تالداۋدا ءجۋرناليستىڭ ادەبىنىڭ ماڭىزى زور. جۋرناليست اقپاراتتىڭ تارالۋىنا، ءسوز بوستاندىعى مەن دەموكراتيانىڭ ساقتالۋىنا ىقپال ەتەتىن ما...
-
كىشى جۇزدەگى ون ەكى اتا باي ۇلىنىڭ بايباقتى دەگەن رۋىنا باسشى بولعان بۇلان دەگەن كىسى قارتايعان كەزىندە ءبىر جيىندا جۇرتقا: «مەن قارتايىپ جاسىم جەتتى، مىنا الدىمداعى پىسكەن قويدىڭ باسىن بىرەۋىڭ...
