ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە
اتىراۋ وبلىسى، يساتاي اۋدنى، ح. ناۋبەتوۆ اتىنداعى
ورتا مەكتەپتىڭ جوعارعى ساناتتى باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
نۇرماشيەۆا شاربانۋ ناسىر قىزى
تاقىرىبى: ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە.
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماقال-ماتەلدەردىڭ ماعىناسىن تۇسىنۋگە، ولاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. تىلدەرىن ۇشتاۋ، شەشەندىككە باۋلۋ.
3. ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك:
ماقال-ماتەلدەر، ناقىل سوزدەر: «جاقسى جۇمىس –جانعا تىنىس»، «ەڭبەك ءتۇبى – زەينەت»، «ەڭبەكسىز ءومىر – سونگەن ءومىر»، جۇمباقتار.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءمۇعالىم: «ءجۇزدىڭ كوركى – كوز، اۋىز كوركى – ءسوز، ءسوزدىڭ كوركى – ماقال»، – دەيدى حالىق. ماقالدار ادام تۇرمىسىنداعى ءار ءتۇرلى وقيعالاردى قىسقا، تۇجىرىمدى تىلمەن تۇسىندىرەدى، ويدى اجارلايدى. سوندىقتان دا حالىق ءسوزدىڭ كوركى – ماقال دەپ باعالاعان. ال ماقالدار ءسوزدىڭ كوركى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە حالىق ءومىرىنىڭ شەجىرەسى.
1-وقۋشى:
ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىرويدى كەتكىزەر
2 – وقۋشى:
ساقالىن ساتقان كارىدەن،
ەڭبەگىن ساتقان بالا ارتىق.
3 – وقۋشى:
ەڭبەكتىن كوزىن تاپقان،
بايلىقتىڭ ءوزىن تابادى.
4 – وقۋشى: اسىلزات.
ەڭبەك ەتپەسەن ەلگە وكپەلەمە،
ەگىن ەكپەسەڭ، جەرگە وكپەلەمە.
5 – وقۋشى:
ەرىنبەسەڭ، ەڭبەگىڭ ونەدى.
6-وقۋشى: قۇندىز.
1. ەڭبەكسىز مال دامەتكەن – قايىرشىلىق.
2. ەڭبەكتەن قاشقان، دوڭبەككە جولىعادى.
3. ەڭبەك ەتپەگەن ازادى..
4. قولى قيمىلداعاننىڭ اۋزى قيمىلدايدى.
5. بەينەتىڭ قاتتى بولسا، تاتقانىڭ ءتاتتى بولار.
3-وقۋشى:
1. ورايى كەلسە، وراق ور،
كەزى كەلسە، كەتپەن شاپ.
2. ەڭبەك – ادامنىڭ ەكىنشى اناسى.
3. ەرىنبەگەن ەتىكشى بولادى.
4. كەرەك تاستىڭ اۋىرلىعى جوق.
5. ەڭبەككە ۇيرەنەم دەسەڭ، ەرىنبە.
ونەرگە ۇيرەنەم دەسەڭ، جەرىنبە.
كەلەسى اينالىم: جۇرگىزۋشى ماقالدىڭ العاشقى جولىن وقيدى، ءارى قاراي ويىنعا قاتىسۋشىلار قولىن كوتەرىپ جالعاستىرادى.
1. ەڭبەگىڭ قاتتى بولسا،…(تاتقانىڭ ءتاتتى بولار).
2. ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە،…(كوپتىڭ ءتۇبى – بەرەكە).
3. ىستەگەنىڭ ەلىڭە جاقسى،…(ۇيرەنگەنىڭ وزىڭە جاقسى).
4. وتىندى شاپقپنعا جاقتىر،…(مالدى تاپقانعا باقتىر).
5. ەكسەڭ ەگىن،…(ىشەرسىڭ تەگىن).
6. ەتىك تىگە الماعان،…(ءبىز تاڭدايدى).
7. كوسەۋى قىسقانىڭ،…(قولى كۇيەر).
8. بەرگەن – الار،…(ەككەن – ورار).
9. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،…(تويادى قارنىڭ تىلەنبەي).
ەڭ از ۇپاي العان ويىنشى ويىننان شىعادى.
ەكىنشى اينالىم: ەكى ويىنشىنىڭ بىرەۋى ماقال ايتادى. ەكىنشىسى سونىڭ ىشىندەگى ءبىر سوزگە ماقال ايتادى. سوسىن كەزەكتەسەدى. مۇدىرگەن وقۋشى جەڭىلەدى.
1-وقۋشى:
ەڭبەك ەت تە ماقتان،
ويناپ كۇل دە شاتتان.
2-وقۋشى:
ويناپ سويلەسەڭ دە، ويلاپ سويلە.
2-وقۋشى:
ەردىڭ اتىن ەڭبەك شىعارار.
1-وقۋشى:
ەردى نامىس ولتىرەدى،
قوياندى قامىس ولتىرەدى.
1-وقۋشى:
ەرىنبەسەڭ ەڭبەگىڭ ونەدى.
2-وقۋشى:
ەڭبەگى كوپتىڭ ونبەگى كوپ.
2-وقۋشى:
جەرى سەمىزدىڭ – مالى سەمىز.
1-وقۋشى:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر،
پايداسى ونىڭ كول-كوسىر.
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، وعان سىيلىقتار تاپسىرىلادى.
ءمۇعالىم: سونىمەن وقۋشىلار، ماقالدىڭ ومىرشەڭدىگى مەن قولدانۋ اياسىنىڭ كەڭدىگىنىڭ سىرى نەدە؟ ارينە، ءتىلدىڭ كوركەمدىگى مەن مازمۇنىنىڭ تەرەڭدىگىندە. از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەتىندىگىندە. وسىمەن «ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە » اتتى تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. زەيىن قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!
ورتا مەكتەپتىڭ جوعارعى ساناتتى باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
نۇرماشيەۆا شاربانۋ ناسىر قىزى
تاقىرىبى: ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە.
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماقال-ماتەلدەردىڭ ماعىناسىن تۇسىنۋگە، ولاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. تىلدەرىن ۇشتاۋ، شەشەندىككە باۋلۋ.
3. ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك:
ماقال-ماتەلدەر، ناقىل سوزدەر: «جاقسى جۇمىس –جانعا تىنىس»، «ەڭبەك ءتۇبى – زەينەت»، «ەڭبەكسىز ءومىر – سونگەن ءومىر»، جۇمباقتار.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءمۇعالىم: «ءجۇزدىڭ كوركى – كوز، اۋىز كوركى – ءسوز، ءسوزدىڭ كوركى – ماقال»، – دەيدى حالىق. ماقالدار ادام تۇرمىسىنداعى ءار ءتۇرلى وقيعالاردى قىسقا، تۇجىرىمدى تىلمەن تۇسىندىرەدى، ويدى اجارلايدى. سوندىقتان دا حالىق ءسوزدىڭ كوركى – ماقال دەپ باعالاعان. ال ماقالدار ءسوزدىڭ كوركى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە حالىق ءومىرىنىڭ شەجىرەسى.
1-وقۋشى:
ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىرويدى كەتكىزەر
2 – وقۋشى:
ساقالىن ساتقان كارىدەن،
ەڭبەگىن ساتقان بالا ارتىق.
3 – وقۋشى:
ەڭبەكتىن كوزىن تاپقان،
بايلىقتىڭ ءوزىن تابادى.
4 – وقۋشى: اسىلزات.
ەڭبەك ەتپەسەن ەلگە وكپەلەمە،
ەگىن ەكپەسەڭ، جەرگە وكپەلەمە.
5 – وقۋشى:
ەرىنبەسەڭ، ەڭبەگىڭ ونەدى.
6-وقۋشى: قۇندىز.
1. ەڭبەكسىز مال دامەتكەن – قايىرشىلىق.
2. ەڭبەكتەن قاشقان، دوڭبەككە جولىعادى.
3. ەڭبەك ەتپەگەن ازادى..
4. قولى قيمىلداعاننىڭ اۋزى قيمىلدايدى.
5. بەينەتىڭ قاتتى بولسا، تاتقانىڭ ءتاتتى بولار.
3-وقۋشى:
1. ورايى كەلسە، وراق ور،
كەزى كەلسە، كەتپەن شاپ.
2. ەڭبەك – ادامنىڭ ەكىنشى اناسى.
3. ەرىنبەگەن ەتىكشى بولادى.
4. كەرەك تاستىڭ اۋىرلىعى جوق.
5. ەڭبەككە ۇيرەنەم دەسەڭ، ەرىنبە.
ونەرگە ۇيرەنەم دەسەڭ، جەرىنبە.
كەلەسى اينالىم: جۇرگىزۋشى ماقالدىڭ العاشقى جولىن وقيدى، ءارى قاراي ويىنعا قاتىسۋشىلار قولىن كوتەرىپ جالعاستىرادى.
1. ەڭبەگىڭ قاتتى بولسا،…(تاتقانىڭ ءتاتتى بولار).
2. ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە،…(كوپتىڭ ءتۇبى – بەرەكە).
3. ىستەگەنىڭ ەلىڭە جاقسى،…(ۇيرەنگەنىڭ وزىڭە جاقسى).
4. وتىندى شاپقپنعا جاقتىر،…(مالدى تاپقانعا باقتىر).
5. ەكسەڭ ەگىن،…(ىشەرسىڭ تەگىن).
6. ەتىك تىگە الماعان،…(ءبىز تاڭدايدى).
7. كوسەۋى قىسقانىڭ،…(قولى كۇيەر).
8. بەرگەن – الار،…(ەككەن – ورار).
9. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،…(تويادى قارنىڭ تىلەنبەي).
ەڭ از ۇپاي العان ويىنشى ويىننان شىعادى.
ەكىنشى اينالىم: ەكى ويىنشىنىڭ بىرەۋى ماقال ايتادى. ەكىنشىسى سونىڭ ىشىندەگى ءبىر سوزگە ماقال ايتادى. سوسىن كەزەكتەسەدى. مۇدىرگەن وقۋشى جەڭىلەدى.
1-وقۋشى:
ەڭبەك ەت تە ماقتان،
ويناپ كۇل دە شاتتان.
2-وقۋشى:
ويناپ سويلەسەڭ دە، ويلاپ سويلە.
2-وقۋشى:
ەردىڭ اتىن ەڭبەك شىعارار.
1-وقۋشى:
ەردى نامىس ولتىرەدى،
قوياندى قامىس ولتىرەدى.
1-وقۋشى:
ەرىنبەسەڭ ەڭبەگىڭ ونەدى.
2-وقۋشى:
ەڭبەگى كوپتىڭ ونبەگى كوپ.
2-وقۋشى:
جەرى سەمىزدىڭ – مالى سەمىز.
1-وقۋشى:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر،
پايداسى ونىڭ كول-كوسىر.
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، وعان سىيلىقتار تاپسىرىلادى.
ءمۇعالىم: سونىمەن وقۋشىلار، ماقالدىڭ ومىرشەڭدىگى مەن قولدانۋ اياسىنىڭ كەڭدىگىنىڭ سىرى نەدە؟ ارينە، ءتىلدىڭ كوركەمدىگى مەن مازمۇنىنىڭ تەرەڭدىگىندە. از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەتىندىگىندە. وسىمەن «ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە » اتتى تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. زەيىن قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!
You Might Also Like
