InfoHub Logo

3 سىنىپ
ۇيىرمەنىڭ تاقىرىبى: «ەرتەگىلەر ەلىندە» «باۋىرساق» جانە «تۇلكى مەن بودەنە» ەرتەگىلەرى
ۇيىرمەنىڭ ماقساتى: جەكە تۇلعانىڭ رۋحاني مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىق قيالىن، ويلاۋ كەڭىستىگىن دامىتۋ.
مىندەتتەرى: 1. بىلىمدىلىك: «تۇلكى مەن بودەنە» جانە «باۋىرساق» ەرتەگىسىنىڭ ءماتىنىن وقىتىپ مازمۇنىمەن وقۋشىلاردى تانىستىرۋ، تىلدەرىن جاتتىقتىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ەرتەگىلەر ارقىلى سوزدىك قورىن مولايتۋ، سويلەۋ مادەنيەتىن دامىتۋ، ءوز پىكىرلەرىن ايتۋعا داعدىلاندىرۋ.
3. تاربيەلىك: بالالاردىڭ رولدەردى ويناۋعا، ەڭبەكقورلىققا، دوستىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، مەيىرىمدىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەرى: ورماننىڭ سۋرەتتەرى، ءۇن تاسپا، سلايد.
ءادىس - تاسىلدەرى: كورسەتۋ، رولدەردە ويناۋ.
تاربيەشىنىڭ ءسوزى: ۇيىرمەمىزدىڭ تاقىرىبى «ەرتەگى الەمىندە» دەپ اتالادى. دەمەكشى ءبىزدى ءارقاشان الىس جولدارعا جەتەلەيدى. ەسىمىزگە تۇسىرەيىكشى ەرتەگى قالاي باستالادى.
بار ەكەن دە، جوق ەكەن،
ەرتە ەرتە ەرتەدە
ەشكىلەرى بورتە ەكەن
قىرعاۋىلى قىزىل ەكەن
قۇيرىقتارى ۇزىن ەكەن...
ەندى وسىنىڭ ىشىندە حايۋاناتتار تۋرالى ەرتەگىگە توقتالامىز. «تۇلكى مەن بودەنە» جانە «باۋىرساق» ەرتەگىسىن تاماشالايمىز.

سونىمەن 1 وقۋشى شىعىپ «تۇلكى مەن بودەنە» ەرتەگىسىن باستايدى
تۇلكى شىققان كەزدە تۇلكى تۋرالى سلايد كورسەتىلەدى. بودەنە شىققان كەزدە «بودەنە تۋرالى» سلاي كورسەتىلەدى.
وسىدان كەيىن «باۋىرساق» ەرتەگىسى وينالادى ەڭ سوڭىندا وقۋشىلار «ەرتەگىلەر» ءانىن ايتادى.
تۇلكى مەن بودەنە
ءبىر كۇنى تۇلكى كەلە جاتسا، ءبىر بودەنە جورعالاپ كەلە جاتىر ەكەن. تۇلكى بودەنەنى شاپ بەرىپ ۇستاي الادى. بودەنەگە بالاپاندارىڭىزدى تاۋىپ بەرسەڭ ءوزىڭدى قويا بەرەم دەيدى. بالاپاندارىم اناۋ قالىڭ ءشوپتىڭ اراسىندا دەيدى. تۇلكى بودەنەنى قالىڭ ءشوپتىڭ اراسىنا الىپ كەلەدى. تۇلكى بودەنەگە بالاپاندارىڭدى نە دەپ شاقىرايىن دەيدى، ماڭعىت دەپ شاقىر دەيدى. ماڭعىت دەپ تۇلكى ايعاي سالعاندا، بودەنە اۋزىڭا ساڭعىت دەپ ۇشا جونەلەدى. تۇلكى بودەنەگە وشىگە تۇسەدى.
- ەي، بودەنە نە كورىپ تۇرسىڭ؟
- ءتورت اياقتى بىردەڭە كەلە جاتىر دەيدى،
- ويباي، ول تازى شىعار - دەپ تۇلكى قاشا جونەلەدى
تۇلكى - مەلس بودەنە - ەركەبۇلان اۆتوردىڭ ءسوزىن وقىعان - جانەركە

تۇلكى - توڭىرەگىندەگىنىڭ ءبارىن تىمىسكىلەپ، تەكسەرىپ شىعۋعا قۇمار اڭ. تۇلكى قۇرباقا، كەسىرتكە، كەيبىر ءىرى ناسەكومداردى دا جەيدى. الايدا ونىڭ نەگىزگى قورەگى تىشقان. تۇلكىنىڭ تەرىسى ادەمى ءارى باعالى.

بودەنە - تاۋىق تۇقىمداستارىنىڭ ىشىندەگى ەڭ كىشكەنتايى. سالماعى 70 - 140 گرامداي عانا. ءتۇسى سۇرعىلت قوڭىر. قارا جانە اقشىل جولاقتارى بار. سەكپىلى بار جانە ءتۇسى قوڭىرلاۋ 8 - 24 جۇمىرتقا تۋادى. ولاردىڭ مەكيەنى 15 - 17 كۇن باسىپ، بالاپان شىعارادى.

جارنامالىق ءۇزىلىس. باۋىرساق ەرتەگىسى
ەرتەدە شال مەن كەمپىر بولىپتى. بىردە شال...
شال:- بۇگىن ماعان ءدامدى باۋىرساق ءپىسىرىپ بەرشى.
تاربيەشى:- دەيدى كەمپىرىنە.
كەمپىرى:- ۇننىڭ بىتكەنى قاشان، باۋىرساقتى نەدەن جاسايمىن؟
شال:- قاپتىڭ ءتۇبىن قاعىپ، ورنىن سىپىرساڭ، ءبىراز ۇن جينالىپ قالار.
تاربيەشى:- دەپتى سوندا شال. كەمپىر قاپتىڭ ءتۇبىن قاعىپ، توگىلگەنىن سىپىرىپ، ەكى ۋىستاي ۇن جينايدى. وعان قايماق قوسىپ قامىر يلەيدى. سودان سوڭ مايعا قۋىرادى. پىسكەن باۋىرساقتى تەرەزە الدىنا سۋىتىپ قويادى. جاتا - جاتا جالىققان باۋىرساق تەرەزەدەن جەرگە دومالاپ ءتۇسىپ، كەمپىر شالدان قاشىپ كەتەدى.
دومالاپ كەلە جاتىپ ول قوياندى كەزىكتىرەدى.
قويان:- باۋىرساق، باۋىرساق مەن سەنى جەيمىن.
تاربيەشى؛- دەيدى.
باۋىرساق:- مەنى؛ جەمە قويان. مەن ساعان ولەڭ ايتىپ بەرەمىن:
مەن باۋىرساق، باۋىرساق،
قاپتىڭ ءتۇبىن قاعىپ اپ،
اپام ەكى ۋىس ۇن جيناپ،
قايماق قوسىپ شىلاپ،
ىستىق مايعا قۋىرىپ.
تەرەزەگە قويىپ سۋىتقان،
مەن اتامنان قاشتىم.
اپامنان دا قاشتىم،
ال سەنەن قاشۋ. قويان،
قيىن ەمەس ماعان.

قاتىسۋشىلار: باۋىرساق – بىرلىك
قويان – ءاليا
قاسقىر - ەركەبۇلان
ايۋ – مەلس
تۇلكى – جانەركە
كەمپىر مەن شال - ميراس پەن دامير
اۆتوردىڭ ءسوزىن وقىعان - ارۋجان.
ەڭ سوڭىندا «ەرتەگىلەر» انىمەن اياقتايدى.