InfoHub Logo

ءپان اتى: ادەبيەت
سىنىبى: 5
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەرتەگىلەر ونىڭ تۇرلەرى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ەرتەگىلەر تۋرالى مالىمەت بەرۋ.
2. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، ەلجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
3. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ادەبي دۇنيەتانىمدارىن كەڭەيتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: «قازاق ادەبيەتى» ەنسيكلوپەدياسى
ءپانارالىق بايلانىس: ءتىل، تاريح.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: 1. وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن تەكسەرۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
1. جۇمباق تۋرالى تۇسىنىك
2. 23 - 24 – بەتتەگى جۇمباقتاردى جاتتاۋ.
ءىىى. ءبىلىم تەكسەرۋ:
جۇمباق دەگەنىمىز نە؟
جۇمباقتار قالاي پايدا بولعان؟
جۇمباق بولاتىن زاتتار نەلەر؟
جۇمباقتاردىڭ تاقىرىبى قانداي بولادى؟
جۇمباقتاردى قالاي قۇراستىرۋعا بولادى؟

ءىV جاڭا ساباققا دايىندىق
1. ساباق تاقىرىبىن تاقتاعا جازۋ
2. ساباق ماقساتىن ءتۇسىندىرۋ

V. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ:
ەرتەگىلەر اۋىز ادەبيەتىنىڭ ەڭ كونە جانرىنا جاتادى، بۇلاردا كوبىنەسە ومىردە سيرەك كەزدەسەتىن نەمەسە مۇلدە كەزدەسپەيتىن، ويدان شىعارىلعان وقيعالار باياندالادى. ول اۋىزشا ايتىلىپ، ەل ەسىندە عاسىرلار بويى ساقتالىپ، ۇرپاقتان – ۇرپاققا اۋىسىپ ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە جەتكەن. ءار كەزەڭدە ەرتەگى ايتۋشىلار ءوز جاندارىنان ەرتەگى مازمۇنىنا جاڭا وقيعالار قوسقان. ءسويتىپ ول ۇنەمى جاڭارىپ، تولىقتىرىلىپ، جەتىلدىرىلىپ وتىرعان.
حالىق ەرتە كەزدە - اق ءارقاشان زۇلىمدىقتى ادىلەتتىك جەڭەدى، ادام تابيعاتتىڭ اساۋ سىرلارىن ءبىلىپ، قولدانا الاتىن بولادى دەپ سەنگەن. جاقسى ءومىردى اڭساعان قاشىقتارعا تەز جەتۋدى، عاجاپ كۇشتى بولۋدى، كوككە ۇشۋدى، جەر اساتىنا ءتۇسىپ، اسىل قازىناسىن الىپ، پايدالانۋدى ارمانداعان. سونىڭ ءبارى ەرتەگىلەرگە ارقاۋ بولعان. سوندىقتان دا ەرتەگىلەردە حالىق قيالى، ارمانى، دانالىعى عاسىرلار بويى جيناقتالعان ءومىر تاجىريبەسى بار. ەرتەگىلەردىڭ ءۇش ءتۇرى بار. ولار:
1. حايۋاناتتار تۋرالى ەرتەگىلەر
2. قيال – عاجايىپ ەرتەگىلەر
3. شىنشىل ەرتەگىلەر
حايۋاناتتار تۋرالى ەرتەگىدەگى نەگىزگى كەيىپكەرلەر اڭ، قۇس، ءۇي جانۋارلارى بولادى. الايدا ولار ادامعا ءتان قاسيەتتەر يەسى بولىپ سۋرەتتەلەدى دە، سول ارقىلى سۇم، قياناتشىل، دورەكى، قۋ مىنەز قۇلىقتار اشكەرەلەنەدى، ەڭبەكسۇيگىشتىكتى، باتىلدىقتى، ادالدىقتى سۇيسىنە اڭگىمەلەيدى.
ال قيال – عاجايىپ ەرتەگىلەردە ەر جۇرەك، باتىر ادامداردىڭ باسىنان كەشكەن سان الۋان ەرلىك وقيعالار باياندالادى. ولار جەتى باستى داۋمەن، جالماۋىزبەن، نەبىر قۇبىجىقتارمەن كۇرەس ۇستىندە بار اسىل قاسيەتتەرىمەن كورىنەدى. ولار كوككە ۇشادى، جەر استىنا تۇسەدى، تەڭىزدەردەن وتەدى، ازابى مول عاجايىپ وقيعالاردى اقىل، ايلا – ءتاسىلىن اسىرىپ، جەڭىپ وتىرادى. وسى جولدا ولارعا جەلاياق، تاۋسوعار، ساققۇلاق، سامرۇق قۇس، قارلىعاش سياقتى ىزگى نيەتتى جاندار بولىسادى، اقىلدى ات، الىپ قۇستار جاردەمدەسەدى.
Vءى. تۇسىنىك تەكسەرۋ:
ەرتەگىلەردە نەلەر باياندالادى؟
ەرتەگىلەر بىزگە قالاي جەتكەن؟
ەرتەگىلەردىڭ قانشا ءتۇرى بار؟
حايۋاناتتار تۋرالى ەرتەگىلەر دەگەن نە؟
قيال – عاجايىپ ەرتەگىلەر دەگەن نە؟

Vءىى. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
توپپەن جۇمىس.
ءى توپ
حايۋاناتتار تۋرالى ەرتەگىلەردەن ءۇزىندى ايتۋ.
ءىى توپ
قيال – عاجايىپ ەرتەگىلەردەن ءۇزىندى ايتۋ

ءىىى توپ
شىنشىل ەرتەگىلەردەن ءۇزىندى ايتۋ.

Vءىىى. ساباقتى قورىتۋ:
1. باعالاۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ.
1. ەرتەگىلەر تۋرالى تۇسىنىك.
2. قالاعان ەرتەگى وقىپ كەلۋ