فيزيكا جانە عارىش
اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى،
كۋلسارى قالاسى № 20 جوببم
سادىكوۆا ەلميرا تۋلەگەنوۆنا
ساباق تاقىرىبى: فيزيكا جانە عارىش
ماقساتى: فيزيكا ساباعىن عارىش الەمىنىڭ يگەرىلگەنىنە 50 جىل تولۋىنا بايلانىستىرا وتىرىپ تاقىرىپتاردى قايتالاۋ.
عالام قۇپيالارىن وقىپ بىلۋگە شاقىرۋ، ءوز ەلىن، جەرىن سۇيۋگە قادىرلەۋگە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
وقۋشىلاردىڭ عارىش تۋرالى وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ.
ءتۇرى: تانىمدىلىق - قايتالاۋ ساباعى
ءادىسى: توپتىق جۇمىس
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولۋ. توپ باسشىلارىن تاعايىنداۋ.
ءى توپ: « عارىش»
ءىى توپ: «بايقوڭىر»
ءىىى توپ: «زىمىران»
2. سايىس تۇرلەرى:
- «ەستىگەنىم مەن وقىعانىمدى ۇمىتپايمىن» - قايتالاۋ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ
سۇراقتار:
1) جۇلدىزدار جۇيەسى قالاي اتالادى؟ گالاكتيكا
2) كوسموناۆتيكانىڭ نەگىزىن قالاۋشى كىم؟ ك. ە. سيولكوۆسكيي
3) عالامشارلاردىڭ كۇنگە ەڭ جاقىن كەلەتىن نۇكتەسى؟ پەريگەليي
4) دۇنيەنىڭ گەليوسەنترلىك جۇيەسىن ۇسىنعان استرونوم؟ پولياك استرونومى ن. كوپەرنيك
5) عالامشارلاردىڭ كۇنگە ەڭ الىس كەتەتىن نۇكتەسى؟ افەليي
6) «بايقوڭىر» عارىش ايلاعى قاي جىلى پايدالانۋعا بەرىلدى؟ 1957 جىل، مامىر
7) ەڭ العاش عارىشقا كىم جانە قاشان ۇشتى؟ يۋ. گاگارين، 12 ءساۋىر 1961 جىل
8) ءبىرىنشى ايەل عارىشكەر كىم جانە ول قاشان ۇشتى؟ ۆ. تەرەشكوۆا، 1963 جىل 16 شىلدە
9) عارىشقا ەڭ جاس ۇشقان عارىشكەر كىم؟ گ. س. تيتوۆ، 25 جاسىندا
10) ەڭ العاش قازاق عارىشكەرى كىم جانە ول قاشان ۇشتى؟ ت. اۋباكىروۆ، 1991 جىل 2 قازان
11) ايعا العاش تابان تىرەگەن ادامدار؟ امەريكاندىق عارىشكەرلەر ن. ارمسترونگ، ە. ولدرين، م. كوللينز
12) كۇن مەن جەردىڭ اراقاشىقتىعى؟ 1 ا. ب. نەمەسە شامامەن 150 ملن. كم
13) ەڭ جاقىن جۇلدىز؟ كۇن
14 ) رەاكتيۆتى قوزعالىس فيزيكانىڭ قانداي زاڭىنا باعىنادى؟ ءيمپۋلستىڭ ساقتالۋ زاڭى
15) قازاقستاننىڭ ەڭ العاش ۇشىرىلعان عارىشتىق بايلانىس جۇيەسى قالاي اتالادى؟
«KazSat - 1»
16) ءى، ءىى، ءىىى عارىشتىق جىلدامدىقتار نەشەگە تەڭ؟ 7، 9 كم/س؛ 11، 2 كم/س؛ 16، 7 كم/س
17) يۋ. گاگارين ۇشقان عارىش كەمەسى قالاي اتالادى؟ ۆوستوك
18) توقتار اۋباكىروۆ العاش ۇشقان عارىش كەمەسى قالاي اتالادى؟ سويۋز تم - 13
- «سەن بىلەسىڭ بە؟» فورمۋلالار سايىسى
1) اۋىرلىق كۇشىنىڭ فورمۋلاسى.
2) ججس - ءنىڭ جىلدامدىعىنىڭ فورمۋلاسى
3) بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىنىڭ فورمۋلاسى
4) دەنە جانە كۇش يمپۋلستەرىنىڭ فورمۋلاسى
5) ءيمپۋلستىڭ ساقتالۋ زاڭى
- «بىلەتىنىمدى پايدالانا الامىن» - ەسەپتەر شىعارۋدان سايىس.
ءۇش توپ كارتوچكا بويىنشا تاڭداپ الادى.
№ 1
زاريادىمەن قوسا ەسەپتەگەندە ماسساسى 250 گ بولاتىن كىشكەنە زىمىرانشا ۆەرتيكال جوعارى قاراي 150 م بيىكتىككە كوتەرىلدى. زارياد لەزدە جانادى دەپ ەسەپتەپ، زىمىراننان ءبولىنىپ شىعاتىن گاز جىلدامدىعىن انىقتا. زاريادتىڭ ماسساسى 50 گ.
№ 2
ماسساسى 10 ت عارىش كەمەسى 9 كم/س جىلدامدىقپەن قوزعالىپ كەلەدى. كەمەنىڭ تەجەلۋى كەزىندە تەجەۋىش قوزعالتقىشتار ودان قوزعالىس باعىتى بويىنشا ونىڭ قابىعىنا قاتىستى 3 كم/س جىلدامدىقپەن 1450 كگ جانۋ ونىمدەرىن شىعارادى. تەجەلۋدەن كەيىنگى راكەتا جىلدامدىعىن انىقتا؟
№ 3
كىشكەنە زىمىراننىڭ ماسساسى 200 گ. ونداعى جانعىش زاتتىڭ ماسساسى 50 گ. گاز زىمىران سولوسىنان 100 م/س جىلدامدىقپەن لەزدە شىعادى دەپ ەسەپتەپ، زىمىراننىڭ قوزعالىس جىلدامدىعىن انىقتاڭدار.
- «بۇل ۇبت – دە بار» Aktivote - مەن تەست جۇمىسىن جۇرگىزۋ
1) ۇشاق 60 م/س جىلدامدىقپەن ۇشىپ، سوسىن 20 س ۋاقىت بويى 9 م/س2 ۇدەۋمەن قوزعالادى.
ۇشاقتىڭ وسى ۋاقىتتا ۇشىپ وتەتىن اراقاشىقتىعى؟
ا) 30 كم
ۆ) 3000 م
س) 900 م
د) 300 م
ە) 9 كم
2) دەنەنىڭ قوزعالىسىن ماتەريالدىق نۇكتەنىڭ قوزعالىسى دەپ قاراستىرۋعا بولمايتىن
جاعداي
ا) كۇندى اينالا قوزعالاتىن جەردىڭ قوزعالىسى
ۆ) جەردى اينالا قوزعالاتىن سپۋتنيكتىڭ قوزعالىسى
س) الماتىدان ماسكەۋگە قاراي ۇشقان ۇشاقتىڭ قوزعالىسى
د) ستانوكتا بولشەكتىڭ وڭدەلۋ بارىسىنداعى قوزعالىسى
ە) جەرمەن سالىستىرعانداعى جۇلدىزداردىڭ قوزعالىسى
3) ەكى دەنە اراسىنداعى اراقاشىقتىق 3 ەسە ارتسا، تارتىلىس كۇشى
ا) 3 ەسە ارتادى
ۆ) وزگەرمەيدى
س) 9 ەسە كەميدى
د) 3 ەسە كەميدى
ە) 9 ەسە ارتادى
4) عارىش كەمەسىنىڭ جەر بەتىنەن 9Rج جەردىڭ قاشىقتىعىنا الىستاعانداعى تارتىلىس
كۇشى
ا) 100 ەسە كەميدى
ۆ) 9 ەسە كەميدى
س) 10 ەسە ارتادى
د) 10 ەسە كەميدى
ە) 100 ەسە ارتادى
5) ماسساسى سكافاندرىمەن 170 كگ استروناۆتىڭ تابانىنىڭ اي بەتىمەن اراسىنداعى
ۇيكەلىس كوەففيسيەنتى 0، 5 بولعانداعى ۇيكەلىس كۇشى ( gاي = 1، 6 م/س2 )
ا ) 137
ۆ) 136
س) 1370
د) 85
ە) 140
- « زەرتتەۋشىلىك قابىلەتىم» - وقۋشىلاردىڭ عارىش جانە عارىشكەرلەر تۋرالى قىسقاشا
حابارلامالارىن تىڭداۋ.
3. قورىتىندىلاۋ.
4. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
5. باعالاۋ. ساباقتا بەلسەندىلىك كورسەتكەن وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
كۋلسارى قالاسى № 20 جوببم
سادىكوۆا ەلميرا تۋلەگەنوۆنا
ساباق تاقىرىبى: فيزيكا جانە عارىش
ماقساتى: فيزيكا ساباعىن عارىش الەمىنىڭ يگەرىلگەنىنە 50 جىل تولۋىنا بايلانىستىرا وتىرىپ تاقىرىپتاردى قايتالاۋ.
عالام قۇپيالارىن وقىپ بىلۋگە شاقىرۋ، ءوز ەلىن، جەرىن سۇيۋگە قادىرلەۋگە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
وقۋشىلاردىڭ عارىش تۋرالى وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ.
ءتۇرى: تانىمدىلىق - قايتالاۋ ساباعى
ءادىسى: توپتىق جۇمىس
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولۋ. توپ باسشىلارىن تاعايىنداۋ.
ءى توپ: « عارىش»
ءىى توپ: «بايقوڭىر»
ءىىى توپ: «زىمىران»
2. سايىس تۇرلەرى:
- «ەستىگەنىم مەن وقىعانىمدى ۇمىتپايمىن» - قايتالاۋ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ
سۇراقتار:
1) جۇلدىزدار جۇيەسى قالاي اتالادى؟ گالاكتيكا
2) كوسموناۆتيكانىڭ نەگىزىن قالاۋشى كىم؟ ك. ە. سيولكوۆسكيي
3) عالامشارلاردىڭ كۇنگە ەڭ جاقىن كەلەتىن نۇكتەسى؟ پەريگەليي
4) دۇنيەنىڭ گەليوسەنترلىك جۇيەسىن ۇسىنعان استرونوم؟ پولياك استرونومى ن. كوپەرنيك
5) عالامشارلاردىڭ كۇنگە ەڭ الىس كەتەتىن نۇكتەسى؟ افەليي
6) «بايقوڭىر» عارىش ايلاعى قاي جىلى پايدالانۋعا بەرىلدى؟ 1957 جىل، مامىر
7) ەڭ العاش عارىشقا كىم جانە قاشان ۇشتى؟ يۋ. گاگارين، 12 ءساۋىر 1961 جىل
8) ءبىرىنشى ايەل عارىشكەر كىم جانە ول قاشان ۇشتى؟ ۆ. تەرەشكوۆا، 1963 جىل 16 شىلدە
9) عارىشقا ەڭ جاس ۇشقان عارىشكەر كىم؟ گ. س. تيتوۆ، 25 جاسىندا
10) ەڭ العاش قازاق عارىشكەرى كىم جانە ول قاشان ۇشتى؟ ت. اۋباكىروۆ، 1991 جىل 2 قازان
11) ايعا العاش تابان تىرەگەن ادامدار؟ امەريكاندىق عارىشكەرلەر ن. ارمسترونگ، ە. ولدرين، م. كوللينز
12) كۇن مەن جەردىڭ اراقاشىقتىعى؟ 1 ا. ب. نەمەسە شامامەن 150 ملن. كم
13) ەڭ جاقىن جۇلدىز؟ كۇن
14 ) رەاكتيۆتى قوزعالىس فيزيكانىڭ قانداي زاڭىنا باعىنادى؟ ءيمپۋلستىڭ ساقتالۋ زاڭى
15) قازاقستاننىڭ ەڭ العاش ۇشىرىلعان عارىشتىق بايلانىس جۇيەسى قالاي اتالادى؟
«KazSat - 1»
16) ءى، ءىى، ءىىى عارىشتىق جىلدامدىقتار نەشەگە تەڭ؟ 7، 9 كم/س؛ 11، 2 كم/س؛ 16، 7 كم/س
17) يۋ. گاگارين ۇشقان عارىش كەمەسى قالاي اتالادى؟ ۆوستوك
18) توقتار اۋباكىروۆ العاش ۇشقان عارىش كەمەسى قالاي اتالادى؟ سويۋز تم - 13
- «سەن بىلەسىڭ بە؟» فورمۋلالار سايىسى
1) اۋىرلىق كۇشىنىڭ فورمۋلاسى.
2) ججس - ءنىڭ جىلدامدىعىنىڭ فورمۋلاسى
3) بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىنىڭ فورمۋلاسى
4) دەنە جانە كۇش يمپۋلستەرىنىڭ فورمۋلاسى
5) ءيمپۋلستىڭ ساقتالۋ زاڭى
- «بىلەتىنىمدى پايدالانا الامىن» - ەسەپتەر شىعارۋدان سايىس.
ءۇش توپ كارتوچكا بويىنشا تاڭداپ الادى.
№ 1
زاريادىمەن قوسا ەسەپتەگەندە ماسساسى 250 گ بولاتىن كىشكەنە زىمىرانشا ۆەرتيكال جوعارى قاراي 150 م بيىكتىككە كوتەرىلدى. زارياد لەزدە جانادى دەپ ەسەپتەپ، زىمىراننان ءبولىنىپ شىعاتىن گاز جىلدامدىعىن انىقتا. زاريادتىڭ ماسساسى 50 گ.
№ 2
ماسساسى 10 ت عارىش كەمەسى 9 كم/س جىلدامدىقپەن قوزعالىپ كەلەدى. كەمەنىڭ تەجەلۋى كەزىندە تەجەۋىش قوزعالتقىشتار ودان قوزعالىس باعىتى بويىنشا ونىڭ قابىعىنا قاتىستى 3 كم/س جىلدامدىقپەن 1450 كگ جانۋ ونىمدەرىن شىعارادى. تەجەلۋدەن كەيىنگى راكەتا جىلدامدىعىن انىقتا؟
№ 3
كىشكەنە زىمىراننىڭ ماسساسى 200 گ. ونداعى جانعىش زاتتىڭ ماسساسى 50 گ. گاز زىمىران سولوسىنان 100 م/س جىلدامدىقپەن لەزدە شىعادى دەپ ەسەپتەپ، زىمىراننىڭ قوزعالىس جىلدامدىعىن انىقتاڭدار.
- «بۇل ۇبت – دە بار» Aktivote - مەن تەست جۇمىسىن جۇرگىزۋ
1) ۇشاق 60 م/س جىلدامدىقپەن ۇشىپ، سوسىن 20 س ۋاقىت بويى 9 م/س2 ۇدەۋمەن قوزعالادى.
ۇشاقتىڭ وسى ۋاقىتتا ۇشىپ وتەتىن اراقاشىقتىعى؟
ا) 30 كم
ۆ) 3000 م
س) 900 م
د) 300 م
ە) 9 كم
2) دەنەنىڭ قوزعالىسىن ماتەريالدىق نۇكتەنىڭ قوزعالىسى دەپ قاراستىرۋعا بولمايتىن
جاعداي
ا) كۇندى اينالا قوزعالاتىن جەردىڭ قوزعالىسى
ۆ) جەردى اينالا قوزعالاتىن سپۋتنيكتىڭ قوزعالىسى
س) الماتىدان ماسكەۋگە قاراي ۇشقان ۇشاقتىڭ قوزعالىسى
د) ستانوكتا بولشەكتىڭ وڭدەلۋ بارىسىنداعى قوزعالىسى
ە) جەرمەن سالىستىرعانداعى جۇلدىزداردىڭ قوزعالىسى
3) ەكى دەنە اراسىنداعى اراقاشىقتىق 3 ەسە ارتسا، تارتىلىس كۇشى
ا) 3 ەسە ارتادى
ۆ) وزگەرمەيدى
س) 9 ەسە كەميدى
د) 3 ەسە كەميدى
ە) 9 ەسە ارتادى
4) عارىش كەمەسىنىڭ جەر بەتىنەن 9Rج جەردىڭ قاشىقتىعىنا الىستاعانداعى تارتىلىس
كۇشى
ا) 100 ەسە كەميدى
ۆ) 9 ەسە كەميدى
س) 10 ەسە ارتادى
د) 10 ەسە كەميدى
ە) 100 ەسە ارتادى
5) ماسساسى سكافاندرىمەن 170 كگ استروناۆتىڭ تابانىنىڭ اي بەتىمەن اراسىنداعى
ۇيكەلىس كوەففيسيەنتى 0، 5 بولعانداعى ۇيكەلىس كۇشى ( gاي = 1، 6 م/س2 )
ا ) 137
ۆ) 136
س) 1370
د) 85
ە) 140
- « زەرتتەۋشىلىك قابىلەتىم» - وقۋشىلاردىڭ عارىش جانە عارىشكەرلەر تۋرالى قىسقاشا
حابارلامالارىن تىڭداۋ.
3. قورىتىندىلاۋ.
4. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
5. باعالاۋ. ساباقتا بەلسەندىلىك كورسەتكەن وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
You Might Also Like
