عاجايىپ ماتەماتيكا (سايىس ساباق)
«عاجايىپ ماتەماتيكا» سايىسى
(7-8سىنىپتار ارالىعىندا ماتەماتيكا اپتالىعىنىڭ قورىتىندىسى)
سايىستىڭ ماقساتى: 1. وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكا ساباعىندا العان بىلىمدەرىن جيناقتاپ
ءبىر جۇيەگە كەلتىرۋ
2. ەسەپ شىعارۋعا قاجەتتى ەرەجەنى ءتيىمدى پايدالانۋ ارقىلى ماتەماتيكالىق تىلدە سويلەۋگە، ءوز ويىن اشىق ايتۋعا ۇيرەنۋ.
3. پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
جۇرگىزۋشى؛ كوڭىلدى تاپقىرلار بىلگىشتەر
بار ونەرىن الدارىنا سالادى
كىم ءبىلىمدى كوپ وقىعان بولسا ەگەر
بۇگىنگى كەش جەڭىمپازى بولادى
ەسەپتەن سايىسادى ءتورت توبىمىز
العا وزار ەڭ مىقتىسى وسى جولدا
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق
سۇرايىق شىعۋلارىن جۇرت الدىنا
ورتاعا «اريفمەتيكا»، «فيگۋرا»، «تاپقىرلار»،«العىرلار» توبىن شاقىرامىز.
سايىسىمىز 7 بولىمنەن تۇرادى.
1. تانىستىرۋ.
2، «كىم قىراعى» سايىسى
3، «ءتىل ونەر»
4، جورعا
5، «تاپقىرلار» سايىسى
6، جانكۇيەرلەر سايىسى.
7، قورىتىندى.
1ء-بولىم. تانىستىرۋ
ارمىسىزدار ۇستازدارىم قۇرداس قۇربىم
ماتەماتيكا سايىسىنا كەلىپ تۇرمىن
باستالدى «ماتەماتيكا» اتتى سايىسىمىز
ايتايىن بىزدەر جايلى تانىسىڭىز
8 ا-نىڭ تاپقىرلارى دينارا مەن انارمىز
توبىمىزدىڭ ناقتى اتىن «اريفمەتيكا»دەپ العانبىز
ماتەماتيكا عاجايىبىن اقتارىپ ءبىر قارايىق
اپتالىقتا جەڭىل شىقساق العا ءالى سامعايىق.
2، ارمىسىزدار كورەرمەندەر قازىلار
وتكىزگەن وسى اپتالىقتا ويىم بار
بۇگىنگى وتكىزىلگەن بۇل بايقاۋدان
ءوز باعىمدى سىناپ كورمەك ويىم بار
8 ب سىنىبىنان كەلدىك ءبىز
باۋىرجان مەن ايدانا ءبىلىمدىمىز
ۇستازداردىڭ ءبىلىمىنىڭ ارقاسىندا
«پيفاگور» توبىمىز ءبىز بۇل سايىستا
3-توپ تاپقىرلار توبى
4-توپ العىرلار توبى
2ء-بولىم.»كىم قىراعى»سايىسى.
شارتى؛ ينتەراكتيۆتى تاقتادان ماتەماتيكالىق تەرميندەر كورسەتىلىپ، قايتا جاسىرىلادى.
ءار توپ سول تەرميندى اتاپ، انىقتاما بەرەدى.
3ء-بولىم «تىل-ونەر»
شارتى؛ وقۋشى ماقال ماتەلدەردىڭ ايتىلماي قالعان بولىگىن تاۋىپ، ورىس، اعىلشىن تىلىندەگى اۋدارماسىن ايتادى.
1....- جىلدا ەل جاڭا ( ەلۋ-پياتدەسيات -... )
2 اعايىن – التاۋ، انا -.....
3 باتىر ءبىر ولەدى، قورقاق.... ولەدى
4 قىزعا..... ۇيدەن تىيىم
5 ايداعانىم.... ەشكى، ىسقىرىعى جەر جارار
ەكى ەلى اۋىزعا،... ەلى قاقپاق
ات باسپايمىن دەگەن جەرىن،..... باسادى
ءبىر تال كەسسەڭ،.... تال ەك.
4ء-بولىم «جورعا»
جۇرگىزۋشى؛ اقىنجاندى بولماعان
ماتەماتيكتە بولا الماس
جاقسى شۋماق تۋىلماي
كوڭىلگە استە قونا الماس-دەي كەلە جورعا بولىمىندە وقۋشىلاردىڭ
ماتەماتيكا ءپانى بويىنشا ءبىلىم دەڭگەيى انىقتالادى.
7-سىنىپ.
1. تىك بۇرىش نەشە گرادۋس؟
2. شارشىنىڭ نەشە قابىرعاسى بار؟
3. ءبىر بىرىمەن تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن ءتۇزۋ
4. 0-دەن ۇلكەن ساندار
5. ا2+ۆ2 =؟
6. دالەلدەۋدى قاجەت ەتپەيتىن سويلەم.
7. گەومەتريا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
8. پەريمەتر دەپ.....
9. الگەبرا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
10. سىبايلاس بۇرىشتاردىڭ انىقتاماسى.
8-سىنىپ.
1. پيفاگوردىڭ تەورەماسىن ايت.
2. تىك بۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ ءسۇيىر بۇرىشىنىڭ سينۋسى دەپ....
3. جازىڭقى بۇرىش نەشە گرادۋس
4. قيىلىسپايتىن تۇزۋلەر
5. كاتەت قاي ءۇشبۇرىشتا بولادى
6. د=؟
7. تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ ءسۇيىر بۇرىشىنىڭ كوسينۋسى دەپ
8. ءۇشبۇرىشتىڭ اۋدانى.
9. تراپەسيانىڭ اۋدانى.
10. ءۇشبۇرىشتىڭ ورتا سىزىعى.
5ء-بولىم.»تاپقىرلار» سايىسى.
1. تۇنگى ساعات 12 دە جاڭبىر جاۋىپ تۇر، 48 ساعاتتان كەيىن كۇننىڭ كوزىن كورۋگە بولا ما؟
2. 86 سانىن قاعاز بەتىنە جازباستان 12-گە ارتتىر.
3. المانىڭ جارتىسى نەگە ۇقسايدى؟
4. جىلدىڭ نەشە ايىندا 28 كۇن بار؟
5. ءبىر تاياقتىڭ نەشە ۇشى بار؟
6. 188 ءدى ەكىگە بولسەك 100 شىعادى قالاي؟
7. ءۇش تۇيە قۇس ۇشىپ بارادى، اڭشى ولاردىڭ بىرەۋىن اتىپ الدى. نەشەۋى قالدى؟
8. ستولدىڭ ءبىر بۇرىشىن كەسسەڭ نەشە بۇرىشى قالادى؟
6ء-بولىم.»جانكۇيەرلەر» سايىسى.
ورتاعا ءار توپتىڭ 2جانكۇيەرى شىعادى دا ماتەماتيكالىق تەرميندەر جازادى.
شارتى؛ تەرميننىڭ سوڭعى ءارپى كەلەسى ءسوزدىڭ باس ءارپى بالۋى كەرەك.
7ء-بولىم قورىتىندى.
بۇگىنگى كەش تالاي شابىت شىڭدالدى
كەش قىزىعىن تالاي ادام تىڭدادى
تاربيەلى ءتالىمى مول اسەرلى
بولسا ەگەر كوڭىل جاقىن تاڭدادى
ال ءقازىر ءادىلقازىلار ءسوز الادى
سايىسىمىزدىڭ جەڭىمپازىن انىقتاپ
ماقتاۋ قاعاز سىيلىقتارىن تاپسىرادى - دەي كەلە ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلارعا بەرىلىپ قورىتىندىلانادى.
(7-8سىنىپتار ارالىعىندا ماتەماتيكا اپتالىعىنىڭ قورىتىندىسى)
سايىستىڭ ماقساتى: 1. وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكا ساباعىندا العان بىلىمدەرىن جيناقتاپ
ءبىر جۇيەگە كەلتىرۋ
2. ەسەپ شىعارۋعا قاجەتتى ەرەجەنى ءتيىمدى پايدالانۋ ارقىلى ماتەماتيكالىق تىلدە سويلەۋگە، ءوز ويىن اشىق ايتۋعا ۇيرەنۋ.
3. پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
جۇرگىزۋشى؛ كوڭىلدى تاپقىرلار بىلگىشتەر
بار ونەرىن الدارىنا سالادى
كىم ءبىلىمدى كوپ وقىعان بولسا ەگەر
بۇگىنگى كەش جەڭىمپازى بولادى
ەسەپتەن سايىسادى ءتورت توبىمىز
العا وزار ەڭ مىقتىسى وسى جولدا
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق
سۇرايىق شىعۋلارىن جۇرت الدىنا
ورتاعا «اريفمەتيكا»، «فيگۋرا»، «تاپقىرلار»،«العىرلار» توبىن شاقىرامىز.
سايىسىمىز 7 بولىمنەن تۇرادى.
1. تانىستىرۋ.
2، «كىم قىراعى» سايىسى
3، «ءتىل ونەر»
4، جورعا
5، «تاپقىرلار» سايىسى
6، جانكۇيەرلەر سايىسى.
7، قورىتىندى.
1ء-بولىم. تانىستىرۋ
ارمىسىزدار ۇستازدارىم قۇرداس قۇربىم
ماتەماتيكا سايىسىنا كەلىپ تۇرمىن
باستالدى «ماتەماتيكا» اتتى سايىسىمىز
ايتايىن بىزدەر جايلى تانىسىڭىز
8 ا-نىڭ تاپقىرلارى دينارا مەن انارمىز
توبىمىزدىڭ ناقتى اتىن «اريفمەتيكا»دەپ العانبىز
ماتەماتيكا عاجايىبىن اقتارىپ ءبىر قارايىق
اپتالىقتا جەڭىل شىقساق العا ءالى سامعايىق.
2، ارمىسىزدار كورەرمەندەر قازىلار
وتكىزگەن وسى اپتالىقتا ويىم بار
بۇگىنگى وتكىزىلگەن بۇل بايقاۋدان
ءوز باعىمدى سىناپ كورمەك ويىم بار
8 ب سىنىبىنان كەلدىك ءبىز
باۋىرجان مەن ايدانا ءبىلىمدىمىز
ۇستازداردىڭ ءبىلىمىنىڭ ارقاسىندا
«پيفاگور» توبىمىز ءبىز بۇل سايىستا
3-توپ تاپقىرلار توبى
4-توپ العىرلار توبى
2ء-بولىم.»كىم قىراعى»سايىسى.
شارتى؛ ينتەراكتيۆتى تاقتادان ماتەماتيكالىق تەرميندەر كورسەتىلىپ، قايتا جاسىرىلادى.
ءار توپ سول تەرميندى اتاپ، انىقتاما بەرەدى.
3ء-بولىم «تىل-ونەر»
شارتى؛ وقۋشى ماقال ماتەلدەردىڭ ايتىلماي قالعان بولىگىن تاۋىپ، ورىس، اعىلشىن تىلىندەگى اۋدارماسىن ايتادى.
1....- جىلدا ەل جاڭا ( ەلۋ-پياتدەسيات -... )
2 اعايىن – التاۋ، انا -.....
3 باتىر ءبىر ولەدى، قورقاق.... ولەدى
4 قىزعا..... ۇيدەن تىيىم
5 ايداعانىم.... ەشكى، ىسقىرىعى جەر جارار
ەكى ەلى اۋىزعا،... ەلى قاقپاق
ات باسپايمىن دەگەن جەرىن،..... باسادى
ءبىر تال كەسسەڭ،.... تال ەك.
4ء-بولىم «جورعا»
جۇرگىزۋشى؛ اقىنجاندى بولماعان
ماتەماتيكتە بولا الماس
جاقسى شۋماق تۋىلماي
كوڭىلگە استە قونا الماس-دەي كەلە جورعا بولىمىندە وقۋشىلاردىڭ
ماتەماتيكا ءپانى بويىنشا ءبىلىم دەڭگەيى انىقتالادى.
7-سىنىپ.
1. تىك بۇرىش نەشە گرادۋس؟
2. شارشىنىڭ نەشە قابىرعاسى بار؟
3. ءبىر بىرىمەن تىك بۇرىش جاساپ قيىلىساتىن ءتۇزۋ
4. 0-دەن ۇلكەن ساندار
5. ا2+ۆ2 =؟
6. دالەلدەۋدى قاجەت ەتپەيتىن سويلەم.
7. گەومەتريا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
8. پەريمەتر دەپ.....
9. الگەبرا قاي ەلدىڭ ءسوزى؟
10. سىبايلاس بۇرىشتاردىڭ انىقتاماسى.
8-سىنىپ.
1. پيفاگوردىڭ تەورەماسىن ايت.
2. تىك بۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ ءسۇيىر بۇرىشىنىڭ سينۋسى دەپ....
3. جازىڭقى بۇرىش نەشە گرادۋس
4. قيىلىسپايتىن تۇزۋلەر
5. كاتەت قاي ءۇشبۇرىشتا بولادى
6. د=؟
7. تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ ءسۇيىر بۇرىشىنىڭ كوسينۋسى دەپ
8. ءۇشبۇرىشتىڭ اۋدانى.
9. تراپەسيانىڭ اۋدانى.
10. ءۇشبۇرىشتىڭ ورتا سىزىعى.
5ء-بولىم.»تاپقىرلار» سايىسى.
1. تۇنگى ساعات 12 دە جاڭبىر جاۋىپ تۇر، 48 ساعاتتان كەيىن كۇننىڭ كوزىن كورۋگە بولا ما؟
2. 86 سانىن قاعاز بەتىنە جازباستان 12-گە ارتتىر.
3. المانىڭ جارتىسى نەگە ۇقسايدى؟
4. جىلدىڭ نەشە ايىندا 28 كۇن بار؟
5. ءبىر تاياقتىڭ نەشە ۇشى بار؟
6. 188 ءدى ەكىگە بولسەك 100 شىعادى قالاي؟
7. ءۇش تۇيە قۇس ۇشىپ بارادى، اڭشى ولاردىڭ بىرەۋىن اتىپ الدى. نەشەۋى قالدى؟
8. ستولدىڭ ءبىر بۇرىشىن كەسسەڭ نەشە بۇرىشى قالادى؟
6ء-بولىم.»جانكۇيەرلەر» سايىسى.
ورتاعا ءار توپتىڭ 2جانكۇيەرى شىعادى دا ماتەماتيكالىق تەرميندەر جازادى.
شارتى؛ تەرميننىڭ سوڭعى ءارپى كەلەسى ءسوزدىڭ باس ءارپى بالۋى كەرەك.
7ء-بولىم قورىتىندى.
بۇگىنگى كەش تالاي شابىت شىڭدالدى
كەش قىزىعىن تالاي ادام تىڭدادى
تاربيەلى ءتالىمى مول اسەرلى
بولسا ەگەر كوڭىل جاقىن تاڭدادى
ال ءقازىر ءادىلقازىلار ءسوز الادى
سايىسىمىزدىڭ جەڭىمپازىن انىقتاپ
ماقتاۋ قاعاز سىيلىقتارىن تاپسىرادى - دەي كەلە ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلارعا بەرىلىپ قورىتىندىلانادى.
You Might Also Like
