گەنەتيكا جانە سەلەكسيا نەگىزدەرى
ءبىلىم تەكسەرۋ
«گەنەتيكا جانە سەلەكسيا نەگىزدەرى» ءبولىمى بويىنشا 9 - سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ءبىلىمىن تەكسەرىپ، باعالاۋعا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى
ءى نۇسقا
1. گەنەتيكا عىلىمى نەنى زەرتتەيدى؟
ا) سۇرىپتاۋ مەن بۋدانداستىرۋدى؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق پەن وزگەرگىشتىكتى؛
ب) ادامنىڭ شىعۋ تەگى مەن تاريحىن؛
ۆ) كلەتكا قۇرامى مەن قۇرىلىسىن.
2. ورگانيزمدەردىڭ جاڭا بەلگىلەر مەن قاسيەتتەرگە يە بولۋى:
ا) وزگەرگىشتىك؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق؛
ب) بۋدانداستىرۋ؛
ۆ) سۇرىپتاۋ.
3. ەكى جۇپ قاراما – قارسى بەلگىلەرى بويىنشا شاعىلىستىرۋ:
ا) پوليگيبريدتى؛
ءا) ديگيبريدتى؛
ب) مونوگيبريدتى.
4. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ع1 - دە كورىنبەي قالعان بەلگى:
ا) دومينانتتى:
ءا) رەسەسسيۆتى؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
5. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ع1 - دە ءار جۇپ بەلگىنىڭ بىرەۋىنىڭ كورىنىس بەرۋى:
ا) اجىراۋ زاڭى؛
ءا) وزگەرگىشتىك زاڭى؛
ب) مەندەلدىڭ ءبىرىنشى زاڭى؛
ۆ) مەندەلدىڭ ەكىنشى زاڭى.
6. كەز كەلگەن بەلگىنىڭ بىردەي نەمەسە ەكى ءتۇرلى كورىنىسىن انىقتايتىن جۇپ گەندەر:
ا) اللەلدى؛
ءا) دومينانتتى؛
ب) رەسەسسيۆتى؛
ۆ) رەكومبينانتتى.
7. اللەلدى گەندەردىڭ ەكى ءتۇرلى بولۋى (اا):
ا) گوموزيگوتالى؛
ءا) گەتەروزيگوتالى؛
ب) گوموگامەتالى؛
ۆ) گەتەروگامەتالى.
8. ورگانيزمنىڭ ىشكى جانە سىرتقى بەلگىلەرىنىڭ جيىنتىعى:
ا) گەنوتيپ؛
ءا) فەنوتيپ؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
9. اۋتوسومالار دەگەنىمىز نە؟
ا) جىنىس حروموسومالارى؛
ءا) حروموسومالاردىڭ گاپلويدتى جيىنتىعى؛
ب) اتالىق جانە انالىق حروموسومالاردىڭ بىركەلكى حروموسومالارى؛
ۆ) دەنە كلەتكاسىنىڭ ءبىر ءتۇرى.
10. سىرتقى ورتا جاعدايلارىنىڭ اسەرىنە بايلانىستى تۇقىم قۋالامايتىن وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋى:
ا) موديفيكاسيالىق؛
ءا) كومبيناتيۆتىك؛
ب) مۋتاسيالىق؛
ۆ) گەندىك.
11. پوليپلويديا:
ا) حروموسومالار سانىنىڭ گاپلويدتى جيىنتىققا ەسەلەنىپ ارتۋى؛
ءا) حروموسومالار سانىنىڭ ەسەلەنبەي ارتۋى نەمەسە كەمۋى؛
ب) نۋكلەوتيدتەردىڭ ورنالاسۋ رەتىنىڭ بۇزىلۋى؛
ۆ) گەندەردىڭ وزگەرىسكە ۇشىراۋى.
12. مۋتاسيالىق وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋىنا قىشقىلدار، سپيرتتەر، الكولويدتەردى پايدالانۋ مۋتاگەندىك فاكتوردىڭ قاي ءتۇرى؟
ا) فيزيكالىق؛
ءا) حيميالىق؛
ب) بيولوگيالىق؛
ۆ) ەكولوگيالىق.
13. دەنە كلەتكاسىنداعى حروموسومالاردىڭ سانى مەن قۇرىلىسىن زەرتتەيتىن گەنەتيكالىق ءادىس:
ا) گەنەولوگيالىق؛
ءا) سيتوگەنەتيكالىق؛
ب) ەگىزدەردى سالىستىرۋ؛
ۆ) بيوحيميالىق.
14. تۇقىم قۋالايتىن گەندىك اۋرۋلار:
ا) داۋن؛
ءا) كلاينفەلتەر؛
ب) شەرشيەۆسكيي - تەرنەر؛
ۆ) گالاكتوزەميا.
15. جاڭا ىرىكتەمەلەر، قولتۇقىمدار، شتامدار الۋ ءادىسى تۋرالى عىلىم سالاسى:
ا) سيتولوگيا؛
ءا) گەنەتيكا؛
ب) بيوحيميا؛
ۆ) سەلەكسيا.
16. ءبىر - بىرىمەن تۋىستىق قاتىناسى جوق گەنوتيپتەرى ءار ءتۇرلى دارالاردى شاعىلىستىرۋ:
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن شاعىلىستىرۋ.
17. قازاقتىڭ اقباس سيىرى قانداي سۇرىپتاۋ ناتيجەسىندە شىعارىلعان؟
ا) ماقساتسىز؛
ءا) جاپپاي؛
ب) جەكە سۇرىپتاۋ؛
ۆ) تابيعي سۇرىپتاۋ.
18. ارىدەن شاعىلىستىرۋدىڭ ءتيىمسىز جاعى:
ا) اۋرۋعا شالدىققىش كەلەدى؛
ءا) سىرتقى ورتا جاعدايىنا ءتوزىمسىز؛
ب) تىرشىلىك ۇزاقتىعى تومەن؛
ۆ) ۇرپاق بەرمەيدى.
19. ءتىرى ورگانيزمدەر مەن بيولوگيالىق پروسەستەردى وندىرىستە قولدانۋ:
ا) بيوتەحنولوگيا؛
ءا) گەندىك ينجەنەريا؛
ب) مۋتاگەنەز.
20. ينسۋلين گورمونىن الۋدىڭ ارزان جولى:
ا) مۋتاگەنەز؛
ءا) بيوتەحنولوگيا؛
ب) گەندىك ينجەنەريا.
دۇرىس جاۋاپتارى: 1 - ءا؛ 2 - ا؛ 3 - ءا؛ 4 - ءا؛ 5 - ب؛ 6 - ا؛ 7 - ءا؛ 8 - ءا؛ 9 - ب؛ 10 - ا؛ 11 - ا؛ 12 - ءا؛ 13 - ءا؛ 14 - ۆ؛ 15 - ۆ؛ 16 - ءا؛ 17 - ءا؛ 18 - ۆ؛ 19 - ا؛ 20 - ب.
ءىى نۇسقا
1. گەنەتيكا عىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاعان كىم؟
ا) گ. مەندەل؛
ءا) ت. مورگان؛
ب) ن. ۆاۆيلوۆ؛
ۆ) ي. يۆانوۆسكيي.
2. ورگانيزمدەردىڭ وزبەلگىلەرى مەن قاسيەتتەرىن جانە دامۋ ەرەكشەلىكتەرىن ۇرپاقتارىنا بەرۋ قابىلەتى:
ا) وزگەرگىشتىك؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق؛
ب) بۋدانداستىرۋ؛
ۆ) سۇرىپتاۋ.
3. ءبىر جۇپ بەلگىلەرى بويىنشا شاعىلىستىرۋ:
ا) پوليگيبريدتى؛
ءا) ديگيبريدتى؛
ب) مونوگيبريدتى.
4. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ءبىرىنشى ۇرپاقتا ءبىر بەلگىنىڭ كورىنىس بەرۋى:
ا) دومينانتتى؛
ءا) رەسەسسيۆتى؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
5. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ەكىنشى ۇرپاقتا ەكى بەلگىنىڭ دە كورىنىس بەرۋى:
ا) بىركەلكىلىك زاڭى؛
ءا) وزگەرگىشتىك زاڭى؛
ب) مەندەلدىڭ ءبىرىنشى زاڭى؛
ۆ) مەندەلدىڭ ەكىنشى زاڭى.
6. اللەلدى گەندەردىڭ ەكەۋىنىڭ دە دومينانتتى نەمەسە رەسەسسيۆتى بولۋى:
ا) گوموزيگوتالى؛
ءا) گەتەروزيگوتالى؛
ب) گوموگامەتالى؛
ۆ) گەتەروگامەتالى.
7. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ءبىرىنشى ۇرپاقتا ارالىق سيپاتتاعى جاڭا بەلگىنىڭ جارىققا شىعۋى:
ا) تولىق ەمەس دومينانتتىلىق؛
ءا) تولىق دومينانتتىلىق؛
ب) دومينانتتىلىق؛
ۆ) دۇرىس جاۋابى جوق.
8. ءبىر حروموسومادا ورنالاسقان گەندەردىڭ تۇقىم قۋالاۋ ەرەكشەلىگىن زەرتتەگەن عالىم:
ا) گ. مەندەل؛
ءا) ۆ. يوگانسەن؛
ب) ت. مورگان؛
ۆ) ە. گەككەل.
9. ورگانيزمنىڭ ءوز اتا - انالارىنان گامەتالار ارقىلى قابىلداعان گەندەرىنىڭ تولىق جيىنتىعى:
ا) فەنوتيپ؛
ءا) گەنوتيپ؛
ب) مەگاتيپ؛
ۆ) كاريوتيپ.
10. الۋان ءتۇرلى گەنوتيپتەردىڭ تۇزىلۋىنە بايلانىستى تۇقىم قۋالايتىن وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋى:
ا) موديفيكاسيالىق؛
ءا) كومبيناتيۆتىك؛
ب) مۋتاسيالىق؛
ۆ) حروموسومالىق.
11. گەتەروپلويديا -
ا) حروموسومالار سانى گاپلويدتى جيىنتىقتا ەسەلەنىپ ارتۋى؛
ءا) حروموسومالار سانى ەسەلەنبەي ارتۋى نەمەسە كەمۋى؛
ب) نۋكلەوتيدتەردىڭ ورنالاسۋ رەتىنىڭ بۇزىلۋى؛
ۆ) گەندەردىڭ وزگەرىسكە ۇشىراۋى.
12. ۋلتراكۇلگىن، رەنتگەن، گامما ساۋلەلەرى مۋتاگەندىك فاكتورلاردىڭ قاي توبىنا جاتادى؟
ا) فيزيكالىق؛
ءا) حيميالىق؛
ب) بيولوگيالىق؛
ۆ) ەكولوگيالىق.
13. گەندىك مۋتاسيالا ناتيجەسىندە پايدا بولعان گەندىك اۋرۋلاردى، ياعني زات الماسۋ بۇزىلۋىنىڭ اۋرۋلارىن انىقتايتىن گەنەتيكالىق ءادىس:
ا) گەنەولوگيالىق؛
ءا) سيتوگەنەتيكالىق؛
ب) ەگىزدەردى سالىستىرۋ؛
ۆ) بيوحيميالىق.
14. تۇقىم قۋالايتىن حروموسومالىق اۋرۋلار:
ا) داۋن؛
ءا) قانت ديابەتى؛
ب) فەنيلكەتونۋريا؛
ۆ) گيپەرتونيا.
15. سەلەكسيانىڭ عىلىم بولىپ شىعۋىنا ۇلەس قوسقان عالىم:
ا) ي. ميچۋرين؛
ءا) ك. تيميريازيەۆ؛
ب) ن. ۆاۆيلوۆ؛
ۆ) چ. دارۆين.
16. وسىمدىك ىرىكتەمەلەرىنىڭ جاعىمدى بەلگىلەرىن بەكىتۋ ماقساتىندا جانە تازا سورتتارماق الۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن بۋدانداستىرۋ جولى:
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن بۋدانداستىرۋ.
17. مالدىڭ شارۋاشىلىققا ءتيىمدى ناقتى ءبىر بەلگىسى بويىنشا ۇرپاق الۋ، كوپ جاعدايدا تازا سورتتاماق الۋ ءۇشىن قانداي سۇرىپتاۋ جۇرگىزىلەدى؟
ا) ماقساتسىز؛
ءا) جاپپاي؛
ب) جەكە سۇرىپتاۋ؛
ۆ) تابيعي سۇرىپتاۋ.
18. ارقار مەرينوس قويى قانداي شاعىلىستىرۋ ناتيجەسىندە شىعارىلادى؟
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن بۋدانداستىرۋ.
19. باكتەريانىڭ كومەگىمەن ۋران، التىن، كۇمىس الۋ قانداي جولمەن ىسكە اسىرىلادى؟
ا) بيوتەحنولوگيالىق؛
ءا) گەندىك ينجەنەريا؛
ب) مۋتاگەندىك.
20. مۋتانتتى شتامدار الۋعا ۇلەس قوسقان قازاقستاندىق عالىم:
ا) م. شىعايەۆا؛
ءا) م. ايتحوجين؛
ب) ن. بۋتارين؛
ۆ) ن. ۋدولسكايا
دۇرىس جاۋابى: 1 - ا؛ 2 - ءا؛ 3 - ب؛ 4 - ا؛ 5 - ۆ؛ 6 - ا؛ 7 - ا؛ 8 - ب؛ 9 - ءا؛ 10ءا؛ 11ءا؛ 12 - ا؛ 13 - ۆ؛ 14 - ا؛ 15 - ب؛ 16 - ا؛ 17 - ب؛ 18 - ب؛ 19 - ا؛ 20 - ا.
«گەنەتيكا جانە سەلەكسيا نەگىزدەرى» ءبولىمى بويىنشا 9 - سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ءبىلىمىن تەكسەرىپ، باعالاۋعا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى
ءى نۇسقا
1. گەنەتيكا عىلىمى نەنى زەرتتەيدى؟
ا) سۇرىپتاۋ مەن بۋدانداستىرۋدى؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق پەن وزگەرگىشتىكتى؛
ب) ادامنىڭ شىعۋ تەگى مەن تاريحىن؛
ۆ) كلەتكا قۇرامى مەن قۇرىلىسىن.
2. ورگانيزمدەردىڭ جاڭا بەلگىلەر مەن قاسيەتتەرگە يە بولۋى:
ا) وزگەرگىشتىك؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق؛
ب) بۋدانداستىرۋ؛
ۆ) سۇرىپتاۋ.
3. ەكى جۇپ قاراما – قارسى بەلگىلەرى بويىنشا شاعىلىستىرۋ:
ا) پوليگيبريدتى؛
ءا) ديگيبريدتى؛
ب) مونوگيبريدتى.
4. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ع1 - دە كورىنبەي قالعان بەلگى:
ا) دومينانتتى:
ءا) رەسەسسيۆتى؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
5. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ع1 - دە ءار جۇپ بەلگىنىڭ بىرەۋىنىڭ كورىنىس بەرۋى:
ا) اجىراۋ زاڭى؛
ءا) وزگەرگىشتىك زاڭى؛
ب) مەندەلدىڭ ءبىرىنشى زاڭى؛
ۆ) مەندەلدىڭ ەكىنشى زاڭى.
6. كەز كەلگەن بەلگىنىڭ بىردەي نەمەسە ەكى ءتۇرلى كورىنىسىن انىقتايتىن جۇپ گەندەر:
ا) اللەلدى؛
ءا) دومينانتتى؛
ب) رەسەسسيۆتى؛
ۆ) رەكومبينانتتى.
7. اللەلدى گەندەردىڭ ەكى ءتۇرلى بولۋى (اا):
ا) گوموزيگوتالى؛
ءا) گەتەروزيگوتالى؛
ب) گوموگامەتالى؛
ۆ) گەتەروگامەتالى.
8. ورگانيزمنىڭ ىشكى جانە سىرتقى بەلگىلەرىنىڭ جيىنتىعى:
ا) گەنوتيپ؛
ءا) فەنوتيپ؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
9. اۋتوسومالار دەگەنىمىز نە؟
ا) جىنىس حروموسومالارى؛
ءا) حروموسومالاردىڭ گاپلويدتى جيىنتىعى؛
ب) اتالىق جانە انالىق حروموسومالاردىڭ بىركەلكى حروموسومالارى؛
ۆ) دەنە كلەتكاسىنىڭ ءبىر ءتۇرى.
10. سىرتقى ورتا جاعدايلارىنىڭ اسەرىنە بايلانىستى تۇقىم قۋالامايتىن وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋى:
ا) موديفيكاسيالىق؛
ءا) كومبيناتيۆتىك؛
ب) مۋتاسيالىق؛
ۆ) گەندىك.
11. پوليپلويديا:
ا) حروموسومالار سانىنىڭ گاپلويدتى جيىنتىققا ەسەلەنىپ ارتۋى؛
ءا) حروموسومالار سانىنىڭ ەسەلەنبەي ارتۋى نەمەسە كەمۋى؛
ب) نۋكلەوتيدتەردىڭ ورنالاسۋ رەتىنىڭ بۇزىلۋى؛
ۆ) گەندەردىڭ وزگەرىسكە ۇشىراۋى.
12. مۋتاسيالىق وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋىنا قىشقىلدار، سپيرتتەر، الكولويدتەردى پايدالانۋ مۋتاگەندىك فاكتوردىڭ قاي ءتۇرى؟
ا) فيزيكالىق؛
ءا) حيميالىق؛
ب) بيولوگيالىق؛
ۆ) ەكولوگيالىق.
13. دەنە كلەتكاسىنداعى حروموسومالاردىڭ سانى مەن قۇرىلىسىن زەرتتەيتىن گەنەتيكالىق ءادىس:
ا) گەنەولوگيالىق؛
ءا) سيتوگەنەتيكالىق؛
ب) ەگىزدەردى سالىستىرۋ؛
ۆ) بيوحيميالىق.
14. تۇقىم قۋالايتىن گەندىك اۋرۋلار:
ا) داۋن؛
ءا) كلاينفەلتەر؛
ب) شەرشيەۆسكيي - تەرنەر؛
ۆ) گالاكتوزەميا.
15. جاڭا ىرىكتەمەلەر، قولتۇقىمدار، شتامدار الۋ ءادىسى تۋرالى عىلىم سالاسى:
ا) سيتولوگيا؛
ءا) گەنەتيكا؛
ب) بيوحيميا؛
ۆ) سەلەكسيا.
16. ءبىر - بىرىمەن تۋىستىق قاتىناسى جوق گەنوتيپتەرى ءار ءتۇرلى دارالاردى شاعىلىستىرۋ:
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن شاعىلىستىرۋ.
17. قازاقتىڭ اقباس سيىرى قانداي سۇرىپتاۋ ناتيجەسىندە شىعارىلعان؟
ا) ماقساتسىز؛
ءا) جاپپاي؛
ب) جەكە سۇرىپتاۋ؛
ۆ) تابيعي سۇرىپتاۋ.
18. ارىدەن شاعىلىستىرۋدىڭ ءتيىمسىز جاعى:
ا) اۋرۋعا شالدىققىش كەلەدى؛
ءا) سىرتقى ورتا جاعدايىنا ءتوزىمسىز؛
ب) تىرشىلىك ۇزاقتىعى تومەن؛
ۆ) ۇرپاق بەرمەيدى.
19. ءتىرى ورگانيزمدەر مەن بيولوگيالىق پروسەستەردى وندىرىستە قولدانۋ:
ا) بيوتەحنولوگيا؛
ءا) گەندىك ينجەنەريا؛
ب) مۋتاگەنەز.
20. ينسۋلين گورمونىن الۋدىڭ ارزان جولى:
ا) مۋتاگەنەز؛
ءا) بيوتەحنولوگيا؛
ب) گەندىك ينجەنەريا.
دۇرىس جاۋاپتارى: 1 - ءا؛ 2 - ا؛ 3 - ءا؛ 4 - ءا؛ 5 - ب؛ 6 - ا؛ 7 - ءا؛ 8 - ءا؛ 9 - ب؛ 10 - ا؛ 11 - ا؛ 12 - ءا؛ 13 - ءا؛ 14 - ۆ؛ 15 - ۆ؛ 16 - ءا؛ 17 - ءا؛ 18 - ۆ؛ 19 - ا؛ 20 - ب.
ءىى نۇسقا
1. گەنەتيكا عىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاعان كىم؟
ا) گ. مەندەل؛
ءا) ت. مورگان؛
ب) ن. ۆاۆيلوۆ؛
ۆ) ي. يۆانوۆسكيي.
2. ورگانيزمدەردىڭ وزبەلگىلەرى مەن قاسيەتتەرىن جانە دامۋ ەرەكشەلىكتەرىن ۇرپاقتارىنا بەرۋ قابىلەتى:
ا) وزگەرگىشتىك؛
ءا) تۇقىم قۋالاۋشىلىق؛
ب) بۋدانداستىرۋ؛
ۆ) سۇرىپتاۋ.
3. ءبىر جۇپ بەلگىلەرى بويىنشا شاعىلىستىرۋ:
ا) پوليگيبريدتى؛
ءا) ديگيبريدتى؛
ب) مونوگيبريدتى.
4. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ءبىرىنشى ۇرپاقتا ءبىر بەلگىنىڭ كورىنىس بەرۋى:
ا) دومينانتتى؛
ءا) رەسەسسيۆتى؛
ب) اللەلدى؛
ۆ) گومولوگتى.
5. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ەكىنشى ۇرپاقتا ەكى بەلگىنىڭ دە كورىنىس بەرۋى:
ا) بىركەلكىلىك زاڭى؛
ءا) وزگەرگىشتىك زاڭى؛
ب) مەندەلدىڭ ءبىرىنشى زاڭى؛
ۆ) مەندەلدىڭ ەكىنشى زاڭى.
6. اللەلدى گەندەردىڭ ەكەۋىنىڭ دە دومينانتتى نەمەسە رەسەسسيۆتى بولۋى:
ا) گوموزيگوتالى؛
ءا) گەتەروزيگوتالى؛
ب) گوموگامەتالى؛
ۆ) گەتەروگامەتالى.
7. بۋدانداستىرۋ ناتيجەسىندە ءبىرىنشى ۇرپاقتا ارالىق سيپاتتاعى جاڭا بەلگىنىڭ جارىققا شىعۋى:
ا) تولىق ەمەس دومينانتتىلىق؛
ءا) تولىق دومينانتتىلىق؛
ب) دومينانتتىلىق؛
ۆ) دۇرىس جاۋابى جوق.
8. ءبىر حروموسومادا ورنالاسقان گەندەردىڭ تۇقىم قۋالاۋ ەرەكشەلىگىن زەرتتەگەن عالىم:
ا) گ. مەندەل؛
ءا) ۆ. يوگانسەن؛
ب) ت. مورگان؛
ۆ) ە. گەككەل.
9. ورگانيزمنىڭ ءوز اتا - انالارىنان گامەتالار ارقىلى قابىلداعان گەندەرىنىڭ تولىق جيىنتىعى:
ا) فەنوتيپ؛
ءا) گەنوتيپ؛
ب) مەگاتيپ؛
ۆ) كاريوتيپ.
10. الۋان ءتۇرلى گەنوتيپتەردىڭ تۇزىلۋىنە بايلانىستى تۇقىم قۋالايتىن وزگەرىستەردىڭ قالىپتاسۋى:
ا) موديفيكاسيالىق؛
ءا) كومبيناتيۆتىك؛
ب) مۋتاسيالىق؛
ۆ) حروموسومالىق.
11. گەتەروپلويديا -
ا) حروموسومالار سانى گاپلويدتى جيىنتىقتا ەسەلەنىپ ارتۋى؛
ءا) حروموسومالار سانى ەسەلەنبەي ارتۋى نەمەسە كەمۋى؛
ب) نۋكلەوتيدتەردىڭ ورنالاسۋ رەتىنىڭ بۇزىلۋى؛
ۆ) گەندەردىڭ وزگەرىسكە ۇشىراۋى.
12. ۋلتراكۇلگىن، رەنتگەن، گامما ساۋلەلەرى مۋتاگەندىك فاكتورلاردىڭ قاي توبىنا جاتادى؟
ا) فيزيكالىق؛
ءا) حيميالىق؛
ب) بيولوگيالىق؛
ۆ) ەكولوگيالىق.
13. گەندىك مۋتاسيالا ناتيجەسىندە پايدا بولعان گەندىك اۋرۋلاردى، ياعني زات الماسۋ بۇزىلۋىنىڭ اۋرۋلارىن انىقتايتىن گەنەتيكالىق ءادىس:
ا) گەنەولوگيالىق؛
ءا) سيتوگەنەتيكالىق؛
ب) ەگىزدەردى سالىستىرۋ؛
ۆ) بيوحيميالىق.
14. تۇقىم قۋالايتىن حروموسومالىق اۋرۋلار:
ا) داۋن؛
ءا) قانت ديابەتى؛
ب) فەنيلكەتونۋريا؛
ۆ) گيپەرتونيا.
15. سەلەكسيانىڭ عىلىم بولىپ شىعۋىنا ۇلەس قوسقان عالىم:
ا) ي. ميچۋرين؛
ءا) ك. تيميريازيەۆ؛
ب) ن. ۆاۆيلوۆ؛
ۆ) چ. دارۆين.
16. وسىمدىك ىرىكتەمەلەرىنىڭ جاعىمدى بەلگىلەرىن بەكىتۋ ماقساتىندا جانە تازا سورتتارماق الۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن بۋدانداستىرۋ جولى:
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن بۋدانداستىرۋ.
17. مالدىڭ شارۋاشىلىققا ءتيىمدى ناقتى ءبىر بەلگىسى بويىنشا ۇرپاق الۋ، كوپ جاعدايدا تازا سورتتاماق الۋ ءۇشىن قانداي سۇرىپتاۋ جۇرگىزىلەدى؟
ا) ماقساتسىز؛
ءا) جاپپاي؛
ب) جەكە سۇرىپتاۋ؛
ۆ) تابيعي سۇرىپتاۋ.
18. ارقار مەرينوس قويى قانداي شاعىلىستىرۋ ناتيجەسىندە شىعارىلادى؟
ا) ينبريدينگ؛
ءا) اۋتبريدينگ؛
ب) ارىدەن بۋدانداستىرۋ.
19. باكتەريانىڭ كومەگىمەن ۋران، التىن، كۇمىس الۋ قانداي جولمەن ىسكە اسىرىلادى؟
ا) بيوتەحنولوگيالىق؛
ءا) گەندىك ينجەنەريا؛
ب) مۋتاگەندىك.
20. مۋتانتتى شتامدار الۋعا ۇلەس قوسقان قازاقستاندىق عالىم:
ا) م. شىعايەۆا؛
ءا) م. ايتحوجين؛
ب) ن. بۋتارين؛
ۆ) ن. ۋدولسكايا
دۇرىس جاۋابى: 1 - ا؛ 2 - ءا؛ 3 - ب؛ 4 - ا؛ 5 - ۆ؛ 6 - ا؛ 7 - ا؛ 8 - ب؛ 9 - ءا؛ 10ءا؛ 11ءا؛ 12 - ا؛ 13 - ۆ؛ 14 - ا؛ 15 - ب؛ 16 - ا؛ 17 - ب؛ 18 - ب؛ 19 - ا؛ 20 - ا.
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىك: بىلىمگە دەگەن كوزقاراسىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، ماتەماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
