InfoHub Logo

ماقساتى: 1. بىلىمدىك-تانىمدىق: وقۋشىلاردىڭ بىلىمدىك داعدىسىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، ءدىني باعىتتاعى ساۋاتتىلىعىن جەتىلدىرۋ ارقىلى سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن شىڭداۋ.
ءار ورتادا وزدەرىنىڭ جان-جاقتىلىعىن جەتىلدىرۋ، تانىتۋ، تولەرانتتىلىققا باۋلۋ.
2. تاربيەلىگى: جاسوسپىرىمدەردىڭ وي-ساناسىن وياتا وتىرىپ، ءوزىن-وزى تانۋعا جانە باعالاۋعا، ادامگەرشىلىككە، باۋىرمالدىققا تاربيەلەۋ.
ءجۇرىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
وقۋشىلارعا بالام، اناۋ نە؟ اتتى جاعدايات سۇراقتارىنا وي جۇگىرتۋ.
اتا - انانىڭ اقىسى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ دەگەن سۇراق بەرىلەدى. سۇراققا وقۋشىلار توپتاسىپ جاۋاپ بەرەدى. بۇگىنگى شارامىزدىڭ نەگىزىن اشا وتىرىپ شارا جالعاسادى.

ءىى. شارانىڭ باعدارلاماسىمەن تانىستىرۋ.
شىندىق پەن سۇمدىق اتتى بەينەتاسپاعا نازار اۋدارىلادى.
ادامنىڭ جان قازىناسىن قالاي تۇسىنەمىز؟ (كورەرمەندەرگە سۇراق بەرىلىپ، پىكىرلەسۋگە مۇمكىندىك جاسالادى).
اتا - انانىڭ ءقادىرىن، ادام قاسيەتىن، جان قازىناسىن ءتۇسىنۋ.(حالىق، زاڭگەر، عالىم پىكىرلەرى).
رۋحاني باستاۋىمىز يسلام دىنىندە ەمەس پە؟
5. التىنبەك قورازبايەۆتىڭ اكە مۇڭى تەرمەسىن تىڭداۋ.
6. شاعىن لوگيكالىق سۇراقتارعا جاۋاپ.
ءىىى. قورىتىندى ءبولىمى.
ترەنينگ ويىنى بىلگەنگە مارجان (ءار وقۋشىنىڭ ءبىر سوزبەن ءوز ويىن قورىتۋى ).
مەن توپتاستىرۋ رەفلەكسياسى، نە بىلدىك؟
شارانىڭ بارىسى.
سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ ءسوزى: قايىرلى كۇن قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار جانە بۇگىنگى شارامىزدىڭ ارنايى قوناقتارى!
(شارانىڭ ماقساتى مەن مىندەتتەرى، ءجۇرىسى، مازمۇنى جانە ءوتۋ بارىسى تانىستىرىلادى.)
سىنىپ جەتەكشىسى سوزىنەن كەيىن بالام، اناۋ نە؟ اتتى جاعداياتتى شەشۋگە ۋاقىت بەرىلەدى.
جاعدايات: بالام، اناۋ نە؟
... ەرتەدە ءبىر ۇلكەيگەن قارت قاتتى سىرقاتتانىپ جاتسا، جالعىز ۇلى كەلىپ:
اكە، مەن سەنى ايشىلىق جەردە اتى شىققان تاۋىپكە اپارىپ ەمدەتەمىن،- دەپتى. ءسويتىپ اكەسىن ارقاسىنا سالىپ، جولعا شىعىپتى. ولار ۇزاق ءجۇرىپتى، قاس قارايعان كەزدە الدان قاراۋىتقان سۇلبانى كورسەتىپ اكەسى:
بالام، اناۋ نە؟ دەپ سۇراپتى.
ول - تۇيە - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. سالدەن كەيىن اكەسى الگى قارايعان نارسەنىڭ نە ەكەنىن تاعى سۇراپتى. بالا اۋەلگى جاۋابىن قايتالاپتى. اكەسى وسى ساۋالىن ءۇشىنشى رەت قايتالاپ سۇراعاندا بالاسى:
ول - تۇيە، تۇيە! ءوزىم شارشاپ كەلە جاتقاندا، نەگە سۇراي بەرەسىڭ؟- دەپ رەنجىپتى. سوندا اكەسى:
بالام، كىشكەنە كەزىڭدە مەن اۋىر تىرلىكتەن شارشاپ كەلىپ وتىرسامدا، سەنىڭ اناۋ نە، مىناۋ نە؟ دەپ كۇنىنە ءجۇز رەت سۇرايتىن سۇراعىڭا بەتى قايتپاسىن، جىگەرى جاسىماسىن دەپ ۇنەمى جاۋاپ بەرەتىنمىن. بۇل اۋرۋدان ەمدەلەيىن دەگەن ويىم جوق ەدى، تەك بەتىڭدى قايتارمايىن دەپ كونگەنمىن، ەندى سەنەن ءسوز ەستىگەنشە، ۇيىمە بارىپ، اجالعا مويىن ۇسىنعانىم ارتىق، مەنى جەرگە ءتۇسىر دەپتى.
(وقۋشىلاردان وسى جاعداياتقا وراي اتا - انانىڭ اقىسى دەگەندى قالاي تۇسىنەتىدىكتەرى سۇرالادى.)
- جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن - دەمەي مە حالقىمىز. سىزدەردىڭ قىسقاشا ويلارىڭىزدى بىلدىك، ولاي بولسا ەندەشە باعدارلامامىزدى جالعاستىرا وتىرىپ ورنىمىزعا جايعاسايىق.
ءمۇعالىم ءسوزى:
وزدەرىڭىزگە بەلگىلى قازىرگى جاھاندانۋ ۇردىسىندە ەلىمىزدە باسەكەگە قابىلەتتى ۇرپاق تاربيەلەۋ باستى نازاردا بولىپ وتىر. ال ادامنىڭ جان قازىناسىن، ادامگەرشىلىك بولمىسىن قالىپتاستىرۋ دا، كەي ادامداردىڭ ءتۇرلى جاعدايلارمەن ءبىر - ءبىرىن تۇسىنبەۋى دە ءسىز بەن ءبىزدى تولعادىرادى. ويتكەنى ءبىز سول قوعامنىڭ ىشىندەمىز، ياعني ونىڭ مۇشەسىمىز. ءيا، بۇنىڭ ءبارى شىندىق دەسەك ارتىق بولماس. باسەكەگە قابىلەتتى ۇرپاقتى جان - جاقتى قىلىپ تاربيەلەۋ ءۇشىن الدىمەن جان قازىناسىنىڭ نەگىزدەرىنىڭ ءبىرى، سەنىمدىلىك پەن شىندىقتىڭ باستاۋىنا ءۇڭىلۋ كەرەك شىعار. مەن بۇل شارانى، ياعني جان قازىناسى – ادامگەرشىلىك نەگىزى اتتى تاقىرىپتا وتكىزە وتىرىپ نەگىزىنەن بالا مەن اتا - انانىڭ اراسىنداعى قارىم - قاتىناسقا ارنايمىن. ويكەنى قازىرگى تاڭدا بۇل ماسەلە دە كۇن تارتىبىندەگى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر.

شارامىزدى ءارى قاراي جالعاستىرا وتىرىپ ارنايى دايىندالعان اتا – انا مەن بالا قارىم – قاتىناس تۋرالى شىندىق پەن سۇمدىق اتتى بەينەتاسپاعا زەر سالايىق. كەيىننەن ءوز پىكىرلەرىمىزدى ءارى جالعاستىرارمىز. (بەينەتاسپا كورسەتىلەدى)
وسى جەردە پىكىرالىس سۇراقتار ارقىلى جالعاسادى.
كورگەنى جاقسى كوش باستار، - دەمەي مە، حالىق ايتسا - قالىپ ايتپاس
- دەگەن تاعى بار، ولاي بولسا ادامناڭ جان قازىناسىن قالاي تۇسىنەمىز؟ بۇل جونىندە ەندى پىكىر ءبىلدىرۋدى كورەرمەدەرگە دە بەرسەك، باعدارلامامىزدىڭ ارنايى قوناعىمىزدىڭ پىكىرىن بىلسەك.
- كەيىن وقۋشىلار دا پىكىر بىلدىرەدى.
جۇرەكتىڭ ءتۇرىپ قۇلاعىن،
ويلانىپ تاعى قاراشى،
كىمسىڭ سەن؟ قايدا تۇراعىڭ؟
- ەندى قايدا باراسىڭ؟ - دەپ ومار ھايام جىرلاپ وتكەندەي اتا - انانىڭ ءقادىرىن، ادام قاسيەتىن، جان قازىناسىن تۇسىنۋدە ويلارىن ايتقان حالىق پىكىرى مەن زاڭگەر، عالىم اعالارىمىزدىڭ وي - پىكىرلەرىنە نازار اۋدارالىق. (ارنايى دايىندالعان بەينەتاسپا كورسەتىلەدى).
وسى جەردە پىكىرالىس سۇراقتار ارقىلى تاعى دا جالعاسادى.
بەس نارسەدەن قاشىق بول،
بەس نارسەگە اسىق بول - دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي جان قازىناسىن ۇعۋدىڭ جولدارىنىڭ ءبىرى جانە رۋحاني باستاۋىمىز يسلام دىنىندە ەمەس پە؟
ياعني، ادامي، رۋحاني تاربيەنىڭ باستاۋى جان قازىناسىنان باستالادى دەمەي مە؟ ولاي بولسا كەزەكتى تاعى دا بەينەتۇسىرىلىمگە بەرەيىك.
وسى جەردە وقۋشىلار مەن كورەرمەندەر اراسىندا ورتاق پىكىرالىس جۇرەدى.
وتكەنىم بۇگىنگىنىڭ باسپالداعى،
بۇگىنگىم ەرتەڭىمە باستار تاعى - دەگەندەي كەزەكتى التىنبەك قورازبايەۆتىڭ اكە مۇڭى تەرمەسى تىڭدالادى.
وسىدان كەيىن وقۋشىلارعا لوگيكالىق سۇراقتار بەرىلەدى:
بۇگىنگى تاڭدا الەمدە كۇردەلى ماسەلە بولىپ وتىرعان ءدىني ەكسترەميزم قازاقستان ءۇشىن قانشالىقتى ءقاۋىپتى؟
ادامنىڭ جان قازىناسىنا سىرتتان كەلگەن ءار - ءتۇرلى دىندەردىڭ اسەرى قانداي؟ جان قازىنامىزدى قالاي قورعايمىز؟
ءدىني ساۋاتتىلىقتى قالاي جەتىلدىرەمىز جانە تولەرانتتىلىقتى قالاي ساقتايمىز؟
قازىرگى تاڭدا جاستاردىڭ جان قازىناسىنان، ادامگەرشىلىگىنەن شاتاستىرىپ جۇرگەن ءتۇرلى اعىمدار تۋرالى نە ايتۋعا بولادى؟

تاعى دا باسقا ءتۇرلى پىكىرلەرگە بايلانستى سۇراقتار قويىلىپ تالقىلانادى.

قورىتىندى:
بۇگىنگى ءبىزدىڭ پىكىرالىسىمىزدا ەلىمىزدىڭ كەز - كەلگەن ادامىنىڭ ويىنا وي سالارداي ماسەلەلەر قوزعالدى. ءبىز ەشكىمگە كىنا ارتپايمىز، ءمىن تاقپايمىز، تەك باسەكەگە قابىلەتتى ۇرپاقتى قالىپتاستىرا وتىرىپ، ولاردىڭ وي - پىكىرلەرىن اشىق ايتقىزۋ ارقىلى ءوزىن - ءوزى تانۋىن، ءوز جان قازىناسىنا ءۇڭىلۋىن تارازىلادىق.
بىلگەنگە مارجان
وقۋشىلارعا ويلارىن قورىتىپ، شاعىن تۇجىرىم جاساۋ ءۇشىن ارنايى سوزدەر بەرىلەدى. وقۋشىلار سول سوزگە وراي ءوز ويلارىن قىسقاشا بىلدىرەدى:
بەرىلەتىن سوزدەر:
اقيقات
مادەنيەت
رۋحانيات
اقىل
پاراسات
جۇرەك تاربيەسى
يماني سەزىم
جان دۇنيە
قاسيەت
حالىق كوزقاراسى
 وقۋشىلار وسى شارادا نەنى بويىنا ءسىڭىردى؟