جولبارىس پەن تۇلكى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جولبارىس پەن تۇلكى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى ەرتەگىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ەرتەگىدەگى نەگىزگى ويدى وزدەرىنە تاپتىرىپ، ءوز سوزىمەن جەتكىزە بىلۋگە جاعداي جاساۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋىن، ەستە ساقتاۋىن جانە بايلانىستىرا سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن بايقاۋ، دامىتا تۇسۋگە جاعداي تۋعىزۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى بىرلىك، ىنتىماقتاستىق سياقتى ادەتتەردەن ۇيرەنىپ، وسى ەرتەگى مازمۇنى ارقىلى جاماننان جيرەندىرۋگە تاربيەلەي وتىرىپ، توپپەن ۇجىمداسا جۇمىس ىستەۋلەرىنە جاعداي تۋعىزۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو ستراتەگيالارى «تىرەك سوزدەر ارقىلى اڭگىمە (سۋرەت بويىنشا)»، «التى قالپاق»، «اۆتور ورىندىعى»
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ۇلەستىرمە پاراقشالار، قاعاز، ماركەر، سلايد
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
شەڭبەرگە تۇرۋ.
- بالالار، كوڭىل - كۇيلەرىڭ قالاي؟
- تاماشا؟
- ساباققا دايىندىقتارىڭ قالاي؟
- كەرەمەت!
- ەندەشە ساباعىمىزدى باستايىق!
- باستايىق!
توپقا ءبولىنۋ. ۇلتتاردىڭ اتتارى جازىلعان قاعازداردى الۋ ارقىلى ( قىرعىز، چەح، تۇرىكمەن، ورىس، نەمىس، تاجىك) توپ ەرەجەسىن قايتالاۋ.
- بالالار، جاقىندا قانداي مەرەكە؟
- 1 مامىر – قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى كۇنى.
- ءبىز دە «مەنىڭ الىستاعى دوستارىم» بولىمىندە وزگە ۇلت جازۋشىلارىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىسىپ جاتىرمىز. ءار توپ وزدەرىنە تۇسكەن ۇلتتىڭ ءبىز وقىعان شىعارماسىن اتايدى.
- قاي ۇلتتىڭ شىعارماسىن وقىعان جوقپىز؟
- ەندەشە، بۇگىن تاجىك ەرتەگىسىنىڭ جەلىسىمەن جازىلعان م. الىمبايەۆتىڭ «جولبارىس پەن تۇلكى» ەرتەگىسىمەن تانىسامىز.
ءىى. ماعىنانى تانۋ.
«تىرەك سوزدەر ارقىلى اڭگىمە (سۋرەت بويىنشا)» ءادىسى.
تاقتادا جولبارىس، تۇلكى، تەرەڭ ساي سۋرەتتەرى كورسەتىلەدى. بولجام بويىنشا ەرتەگى قۇراستىرۋ. جەكە ءوز بولجامدارىن جازۋ، توپتا تالقىلاۋ، ءار توپتان ءبار وقۋشى «اۆتور ورىندىعىنا» شىعىپ وقۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
ەرتەگىنى وقۋشىلارعا وقىتۋ.
ءوز بولجامدارى مەن ەرتەگىنى سالىستىرۋ، ۇقساستىقتارى مەن ايىرماشىلىقتارىن تابۋ.
سوزدىك جۇمىس.
ۇپتەگەن – جەپ قويعان
ناۋبەت – قيىنشىلىق، قىرسىق
توپتارعا سۇراق:
- ەگەر ءوزىڭدى بىرەۋ ماقتاسا، قانداي سەزىم بيلەپ كەتەدى؟
- سەن دوستارىڭدى ءجيى ماقتايسىڭ با؟ ءجيى ماقتاۋ دۇرىس دەپ سانايسىڭ با؟ نەگە؟
ءار توپ ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.
ءىىى. وي تولعانىس. رەفلەكسيا.
«التى قالپاق» ءادىسى.
ەرتەگىدەن قانداي قورىتىندى وي شىعارۋعا بولادى؟
«اق تەلپەك» - ستاتيستيكالىق (دالەلدەر كەلتىرەدى). ماقتاعانعا داندايسىعان جولبارىس تۇلكىنىڭ ارباۋىنا ءتۇستى. ماقتاۋعا جەلىكپەۋ كەرەك. ويتكەنى ول وزىڭە زيان كەلتىرەدى. كەز كەلگەن ماقتاۋدى سابىرمەن قابىلداي ءبىلۋ كەرەك. «مەن وسى ماقتاۋعا لايىقپىن با؟» دەپ ويلانۋ كەرەك.
«سارى تەلپەك» - ساتتىلىك. تۇلكى ءوزىنىڭ ايلاسىنىڭ ارقاسىندا جاۋىنان قۇتىلىپ، امان قالدى. جولبارىستىڭ داندايسىعانى تۇلكى ءۇشىن ءساتتى بولدى.
«قارا تەلپەك» - ساتسىزدىك. جولبارىس ساتسىزدىككە ۇشىرادى. تۇلكىنىڭ الداۋىنا سەنىپ، مەرت بولدى. ماقتاۋعا جەلىكتى. قولىنان كەلمەيتىن ءىس ىستەپ، وزىنە زيان كەلتىردى.
«كوك تەلپەك» - اناليتيكالىق (تالداۋ). بۇل ەرتەگىدە تۇلكى قۋ، ايلاكەر، ال جولبارىس اڭقاۋ، داڭعوي، ماقتانشاق. جولبارىس تۇلكىنىڭ وتىرىك ماقتاعانىنا سەنىپ، كوڭىلىنە جەلىك كىردى. تۇلكىگە ونەر كورسەتپەك بولىپ، ءوزىنىڭ قولىنان كەلمەيتىن ىسكە كىرىستى دە، اقىرى مەرت بولدى.
«جاسىل تەلپەك» - شىعارماشىلىق (اقىلعا سىيمايتىن بولجامدار ايتۋ). جولبارىس تۇلكىگە الدانعان جوق. ونىڭ ءسوزىنىڭ جالعان ەكەنىن ءبىلدى. تۇلكىگە ءوزىنىڭ اكەسىنىڭ ونداي ەرلىك جاساماعانىن ايتتى. تۇلكىنى وتىرىك ايتپاۋعا شاقىردى. ءسويتىپ، ەكەۋى دوس بولدى.
«قىزىل تەلپەك» - سەزىمتال. بۇل ەرتەگىنى وقۋ بارىسىندا تۇلكى جولبارىستان قورىققاندا تۇلكىگە دەگەن اياۋشىلىق سەزىمى بولدى. جولبارىستىڭ تۇلكىنى بىردەن جەپ قويماي، نەگە جىلاعانىن سۇراعانىنا تاڭ قالدىم. تۇلكىنىڭ جاۋىنان قۇتىلۋ ءۇشىن ويلاپ تاپقان ايلاسىنا، تاپقىرلىعىنا ريزا بولدىم. جولبارىستىڭ سونشاما كۇش يەسى بولا تۇرا تۇلكىنىڭ الداعانىنا سەنگەنىنە وكىندىم.
ءار توپ پرەزەنتاسياعا دايىندالىپ، قورعايدى.
- بۇگىنگى ساباقتا نە ۇنادى؟
ۇيگە: ەرتەگى يدەياسىنا ساي ماقال - ماتەلدەر جازىپ كەلۋ.
باعالاۋ. توپ باسشىلارىنىڭ باعالاۋىن تىڭداپ، ءمۇعالىم باعالايدى.
باعالاۋ پاراعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى ەرتەگىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ەرتەگىدەگى نەگىزگى ويدى وزدەرىنە تاپتىرىپ، ءوز سوزىمەن جەتكىزە بىلۋگە جاعداي جاساۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋىن، ەستە ساقتاۋىن جانە بايلانىستىرا سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن بايقاۋ، دامىتا تۇسۋگە جاعداي تۋعىزۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى بىرلىك، ىنتىماقتاستىق سياقتى ادەتتەردەن ۇيرەنىپ، وسى ەرتەگى مازمۇنى ارقىلى جاماننان جيرەندىرۋگە تاربيەلەي وتىرىپ، توپپەن ۇجىمداسا جۇمىس ىستەۋلەرىنە جاعداي تۋعىزۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو ستراتەگيالارى «تىرەك سوزدەر ارقىلى اڭگىمە (سۋرەت بويىنشا)»، «التى قالپاق»، «اۆتور ورىندىعى»
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ۇلەستىرمە پاراقشالار، قاعاز، ماركەر، سلايد
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
شەڭبەرگە تۇرۋ.
- بالالار، كوڭىل - كۇيلەرىڭ قالاي؟
- تاماشا؟
- ساباققا دايىندىقتارىڭ قالاي؟
- كەرەمەت!
- ەندەشە ساباعىمىزدى باستايىق!
- باستايىق!
توپقا ءبولىنۋ. ۇلتتاردىڭ اتتارى جازىلعان قاعازداردى الۋ ارقىلى ( قىرعىز، چەح، تۇرىكمەن، ورىس، نەمىس، تاجىك) توپ ەرەجەسىن قايتالاۋ.
- بالالار، جاقىندا قانداي مەرەكە؟
- 1 مامىر – قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى كۇنى.
- ءبىز دە «مەنىڭ الىستاعى دوستارىم» بولىمىندە وزگە ۇلت جازۋشىلارىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىسىپ جاتىرمىز. ءار توپ وزدەرىنە تۇسكەن ۇلتتىڭ ءبىز وقىعان شىعارماسىن اتايدى.
- قاي ۇلتتىڭ شىعارماسىن وقىعان جوقپىز؟
- ەندەشە، بۇگىن تاجىك ەرتەگىسىنىڭ جەلىسىمەن جازىلعان م. الىمبايەۆتىڭ «جولبارىس پەن تۇلكى» ەرتەگىسىمەن تانىسامىز.
ءىى. ماعىنانى تانۋ.
«تىرەك سوزدەر ارقىلى اڭگىمە (سۋرەت بويىنشا)» ءادىسى.
تاقتادا جولبارىس، تۇلكى، تەرەڭ ساي سۋرەتتەرى كورسەتىلەدى. بولجام بويىنشا ەرتەگى قۇراستىرۋ. جەكە ءوز بولجامدارىن جازۋ، توپتا تالقىلاۋ، ءار توپتان ءبار وقۋشى «اۆتور ورىندىعىنا» شىعىپ وقۋ.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
ەرتەگىنى وقۋشىلارعا وقىتۋ.
ءوز بولجامدارى مەن ەرتەگىنى سالىستىرۋ، ۇقساستىقتارى مەن ايىرماشىلىقتارىن تابۋ.
سوزدىك جۇمىس.
ۇپتەگەن – جەپ قويعان
ناۋبەت – قيىنشىلىق، قىرسىق
توپتارعا سۇراق:
- ەگەر ءوزىڭدى بىرەۋ ماقتاسا، قانداي سەزىم بيلەپ كەتەدى؟
- سەن دوستارىڭدى ءجيى ماقتايسىڭ با؟ ءجيى ماقتاۋ دۇرىس دەپ سانايسىڭ با؟ نەگە؟
ءار توپ ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.
ءىىى. وي تولعانىس. رەفلەكسيا.
«التى قالپاق» ءادىسى.
ەرتەگىدەن قانداي قورىتىندى وي شىعارۋعا بولادى؟
«اق تەلپەك» - ستاتيستيكالىق (دالەلدەر كەلتىرەدى). ماقتاعانعا داندايسىعان جولبارىس تۇلكىنىڭ ارباۋىنا ءتۇستى. ماقتاۋعا جەلىكپەۋ كەرەك. ويتكەنى ول وزىڭە زيان كەلتىرەدى. كەز كەلگەن ماقتاۋدى سابىرمەن قابىلداي ءبىلۋ كەرەك. «مەن وسى ماقتاۋعا لايىقپىن با؟» دەپ ويلانۋ كەرەك.
«سارى تەلپەك» - ساتتىلىك. تۇلكى ءوزىنىڭ ايلاسىنىڭ ارقاسىندا جاۋىنان قۇتىلىپ، امان قالدى. جولبارىستىڭ داندايسىعانى تۇلكى ءۇشىن ءساتتى بولدى.
«قارا تەلپەك» - ساتسىزدىك. جولبارىس ساتسىزدىككە ۇشىرادى. تۇلكىنىڭ الداۋىنا سەنىپ، مەرت بولدى. ماقتاۋعا جەلىكتى. قولىنان كەلمەيتىن ءىس ىستەپ، وزىنە زيان كەلتىردى.
«كوك تەلپەك» - اناليتيكالىق (تالداۋ). بۇل ەرتەگىدە تۇلكى قۋ، ايلاكەر، ال جولبارىس اڭقاۋ، داڭعوي، ماقتانشاق. جولبارىس تۇلكىنىڭ وتىرىك ماقتاعانىنا سەنىپ، كوڭىلىنە جەلىك كىردى. تۇلكىگە ونەر كورسەتپەك بولىپ، ءوزىنىڭ قولىنان كەلمەيتىن ىسكە كىرىستى دە، اقىرى مەرت بولدى.
«جاسىل تەلپەك» - شىعارماشىلىق (اقىلعا سىيمايتىن بولجامدار ايتۋ). جولبارىس تۇلكىگە الدانعان جوق. ونىڭ ءسوزىنىڭ جالعان ەكەنىن ءبىلدى. تۇلكىگە ءوزىنىڭ اكەسىنىڭ ونداي ەرلىك جاساماعانىن ايتتى. تۇلكىنى وتىرىك ايتپاۋعا شاقىردى. ءسويتىپ، ەكەۋى دوس بولدى.
«قىزىل تەلپەك» - سەزىمتال. بۇل ەرتەگىنى وقۋ بارىسىندا تۇلكى جولبارىستان قورىققاندا تۇلكىگە دەگەن اياۋشىلىق سەزىمى بولدى. جولبارىستىڭ تۇلكىنى بىردەن جەپ قويماي، نەگە جىلاعانىن سۇراعانىنا تاڭ قالدىم. تۇلكىنىڭ جاۋىنان قۇتىلۋ ءۇشىن ويلاپ تاپقان ايلاسىنا، تاپقىرلىعىنا ريزا بولدىم. جولبارىستىڭ سونشاما كۇش يەسى بولا تۇرا تۇلكىنىڭ الداعانىنا سەنگەنىنە وكىندىم.
ءار توپ پرەزەنتاسياعا دايىندالىپ، قورعايدى.
- بۇگىنگى ساباقتا نە ۇنادى؟
ۇيگە: ەرتەگى يدەياسىنا ساي ماقال - ماتەلدەر جازىپ كەلۋ.
باعالاۋ. توپ باسشىلارىنىڭ باعالاۋىن تىڭداپ، ءمۇعالىم باعالايدى.
باعالاۋ پاراعى
You Might Also Like
