سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
جومارت كۇزدىڭ جەمىستەرى
ماڭعىستاۋ وبلىسى، قاراقيا اۋدانى، قۇرىق اۋىلى
مكقك "ايگولەك" بالاباقشاسى تاربيەشىسى
جادىراسىن دجۋماگازييەۆا

تاقىرىبى: «جومارت كۇزدىڭ جەمىستەرى»
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «قاتىناس»، «شىعارماشىلىق»، «الەۋمەتتىك ورتا»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: ونەر، كوركەم ادەبيەت، عىلىم، ويىن
بىلىمدىلىك: بالالارعا كۇزگى تابيعات ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، جەمىستەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ ويىنعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ ىسكەرلىگىن، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، دامىتۋ تانىمدىلىق بەلسەندىلىكتەرىن، ءوز ويىن انىق، ناقتى جۇيەلى تۇردە جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ. وزدىگىنەن ەڭبەك ەتۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: بالالاردى ءوزارا توپپەن جۇمىس ىستەۋ داعدىسىنا جانە ءوزارا كومەككە تاربيەلەۋ.
ءوز پىكىرىن ايتا وتىرىپ، باسقالاردىڭ پىكىرىن تىڭداۋعا جانە ەڭبەك سۇيگىشتىككە، وزگەنىڭ ەڭبەگىن باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
جاڭا ءسوز: apple - يابلوكو، pear - گرۋشا، carrot - موركوۆ، cucumbers - وگۋرسى، grapes - ۆينوگراد

كورنەكىلىكتەر: ديداكتيكالىق ويىندار
كوركەم ادەبيەت ورتالىعىنىڭ كورنەكىلىكتەرى: ورتالىقتارعا ارنالعان تەكشەلەر جانە كيىمدەر، نوۋتبوك، جەمىستەر مەن كوكونىستەردىڭ سۋرەتتەرى، ديداكتيكالىق ماتەريالدار
ويىن ورتالىعى: ورتالىقتارعا ارنالعان تەكشەلەر جانە كيىمدەر،
قاجەتتى قۇرالدار: الما، المۇرت، بانان، اپەلسين، يوگۋرت، تارازى
عىلىم ورتالىعى: ورتالىقتارعا ارنالعان تەكشەلەر جانە كيىمدەر
قاجەتتى قۇرالدار: ەكى ءتۇرلى الما، شىرىن ەزگىشى، اپەلسين
الدىن الا جۇمىس: الماعا قادالعان شەگەلەر
ونەر ورتالىعى: ورتالىقتارعا ارنالعان تەكشەلەر جانە كيىمدەر، جەمىستەر مەن كوكونىستەر مۋلياجى
قاجەتتى زاتتار: ءار بالاعا جەكە مايشام، البوم بەتى، ءتۇرلى ءتۇستى كارانداشتار، كوك ءتۇستى اكۆارەل بوياۋ، قول سۇرتەتىن شۇبەرەك.

ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ بارىسى:

تاربيەشى: (بالالاردى ەرتەڭگىلىك جيىنعا جينايدى)
شاتتىق شەڭبەرى:
الاقاندى اشايىق،
كۇن نۇرىن سالايىق،
جۇرەك جىلۋىن سالايىق،
جينالعان جىلۋ شۋاقتاردى،
قوناقتارعا شاشايىق.
تاربيەشى: بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
بالالار: كۇز
تاربيەشى: كۇز مەزگىلىنىڭ قانداي ەرەكشەلىكتەرىن بىلەسىندەر؟
بالالار: جاڭبىر جاۋادى، سالقىن بولادى
تاربيەشى: تاعى قانداي وزگەرىستەر بولادى؟
بالالار: جەمىستەر مەن كوكونىستەر پىسەدى
تاربيەشى: بالالار جەمىستەر قايدا وسەدى؟
بالالار: اعاشتا، باۋ-باقشادا
تاربيەشى: بالالار، بۇگىن ءبىز سەندەرمەن «جومارت كۇزدىڭ جەمىستەرى» تاقىرىبىندا «كوركەم ادەبيەت» ورتالىعىندا جەمىستەر مەن كوكونىستەردى ءۇش تىلدە ايتىپ ۇيرەنەدى. «عىلىم» ورتالىعىندا المانى زەرتتەيمىز. «ويىن» ورتالىعىندا جەمىستەردەن ءدامدى سالات جاسايسىڭدار. «ونەر» ورتالىعىندا اعاشتاعى المانى بالاۋىز شامىنىڭ كومەگىمەن سالاسىڭدار.
ءوز قالاۋىمىز بويىنشا تەكشەلەردى الىپ ورتالىقتارعا بولىنەمىز. (ءوز قالاۋلارى بويىنشا ءار ورتالىقتىڭ تەكشەلەرىن الىپ، بولىنەدى)

عىلىم ورتالىعى:
تاربيەشى: بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
بالالار: كۇز مەزگىلى.
تاربيەشى: كۇزدە قانداي جەمىستەر مەن كوكونىستەر پىسەدى؟
بالالار: الما، المۇرت، ورىك، كارتوپ، پياز، قاربىز، قىزاناق، قيار
تاربيەشى: جەمىستەردىڭ دەنساۋلىققا پايداسى وتە كوپ. ءبىز جەمىستەردى كوپ جەسەك اۋىرماي ۇلكەن بولىپ وسەمىز. ءبىز جەمىستەردەن جەمىس شىرىنىن الامىز. بالالار جەمىستەر بىزگە ۇلكەن ەڭبەكپەن كەلەدى «ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي، تويادى قارنىڭ تىلەنبەي».- دەمەكشى جەمىستەردى بىزدەر ەگەمىز، سۋارامىز، باپتايمىز. پىسكەننەن كەيىن جينايمىز.
تاربيەشى: بالالارعا جۇمباق جاسىرادى.
ءارى قىزىل، ءارى ءتاتتى،
جەگەن جاندى تاڭىرقاتتى.
بالالار: الما
تاربيەشى: بالالار مىناۋ الما
تاربيەشى: بالالار المادان سالاتتار، المانىڭ شىرىنىنان سوك جاسايدى، ۆارەنە جاسايدى
تاربيەشى: بالالار سەندەر المانىڭ قاسيەتتەرىن بىلەسىڭدەر مە؟
بالالاردىڭ جاۋابى
تاجىريبە جاساۋ: بالالار وتكەن وقۋ ءىس - ارەكەتىندە عىلىم ورتالىعىندا الماعا قانداي تاجىريبە جاسادىق.
بالالار: الماعا شەگەلەر قادادىق
تاربيەشى: سول كەزدە ءبىزدىڭ المامىز وزگەرگەن جوق، ال ەندى سول المالارىمىزدى الىپ قارايىقشى. تاربيەشى شەگە قادالعان المانى شىعارىپ شەگەلەرىن الىپ تاستايدى. بالالارعا كورسەتەدى
تاربيەشى: بالالار المانىڭ ءتۇسى وزگەردى مە؟
بالالار: يا
تاربيەشى: قانداي ءتۇس بولدى؟
بالالار: قارايىپ كەتتى
تاربيەشى: بالالار سەبەبى المانىڭ بويىندا تەمىر كوپ، ودان باسقا دا المانىڭ قۇرامىندا ا، س، ە دارۋمەندەرى بولادى.
بالالار مىناۋ كوك جانە قىزىل المالار مىنا المانىڭ ورتاسىنان ءبولىپ الىپ شەگە تىعىپ كورەيىك، المامىز قانداي بولدى؟
بالالار: قارايىپ كەتتى
تاربيەشى: نەلىكتەن قارايدى دەپ ويلايسىڭدار سەبەبى المانىن بويىندا تەمىر كوپ.
المانىڭ قۇرامىندا ا، س، ە دارۋمەندەرى بار.
ا دارۋمەنi - اعزانىڭ وسۋىنە، دامۋىنا اسەر ەتىپ، ءتۇرلى اۋرۋلارعا قارسى تۇرۋعا كومەكتەسەدى.
تاربيەشى: ءبىز تاجىريبە جاساۋ ارقىلى المانىڭ قۇرامىندا تەمىردىڭ كوپ ەكەنىڭ بايقادىق. بالالار المادان تاعى نەلەر جاساۋعا بولاتىنىڭ بىلەسىندەر ما؟ الما شىرىنىڭ جاساۋعا بولادى.
بالالار مىنا ەزگىشتەن الما شىرىنىڭ جاسايىق.
تاربيەشى: دايىن بولعان شىرىندى ىدىستارعا قۇيىپ، بالالارعا ۇسىنادى.
بالالار: الما شىرىنىنىڭ ءدامىن تاتادى
تاربيەشى: بالالار ەندى الما، المۇرت، بانان، اپەلسين جەمىستەرىن قوسىپ ەزگىشتەن وتكىزەيىك ول مۋلتي دارۋمەندى شىرىنى بولادى. بالالارعا مۋلتي دارۋمەندى شىرىنىڭ ۇسىنادى.
بالالار: الما شىرىنىنىڭ ءدامىن تاتادى
تاربيەشى: بالالاردان ەرەكشەلىكتەرىن سۇرايدى؟
بالالار: الما شىرىنى ءتاتتى، مۋلتي دارۋمەنى بار شىرىن قىشقىل
تاربيەشى: بالالار مەن سەندەرمەن ويىن ويناعىم كەلىپ تۇر

ديداكتيكالىق ويىن: «دامىنە قاراي اجىرات»
ماقساتى: جەمىستەردىڭ اتتارىن اتاپ، قىشقىل، ءتاتتى، دامدەرىن اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
- بالالار ءبىز سەندەرمەن نەنى باقىلادىق؟
- جەمىستەر مەن كوكونىستەر قاي ۋاقىتتا پىسەدى؟
- المادان نەلەر جاسالىنادى؟
- المانىڭ قۇرامىندا قانداي دارۋمەندەر بار؟
وسىمەن وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز اياقتالدى.

ويىن ورتالىعى:
تاربيەشى: بالالار ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟
بالالار: كۇز
تاربيەشى: كۇزدە نەلەر پىسەدى؟
بالالار: كۇزدە جەمىستەر مەن كوكونىستەر پىسەدى.
تاربيەشى: جەمىستەر مەن كوكونىستەر قايدا وسەدى؟
بالالار: باۋباقشادا
تاربيەشى: بالالار ءقازىر بىزدەر «وتباسى» جانە «دۇكەنشى» سيۋجەتتى رولدىك ويىندارىن وينايمىز.
تاربيەشى: بالالاردى ءوز قالاۋلارى بويىنشا رولدەرگە بولەدى.
تاربيەشى: بالالارعا جەمىستەردەن ءدامدى سالات جاساپ بەرەدى
- بالالار بىزدەر جەمىستەردى قايدان الدىق؟
- بالالار بىزدەر جەمىستەردەن نە جاسادىق؟
وسىمەن وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز اياقتالدى.
«كوركەم ادەبيەت» ورتالىعى
تاربيەشى: بالالار ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
بالالار: كۇز
تاربيەشى: كۇز ايىندا نەشە اي بار؟
بالالار: ءۇش اي
تاربيەشى: قانە ماعان اتاپ بەرىڭدەرشى؟
بالالار: قىركۇيەك، قازان، قاراشا
تاربيەشى: كۇز مەزگىلىن جانە ونىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ايتىپ، ءۇش تىلدە قايتالاتادى. (كۇز، وسەن، Autumn)
بالالار: قايتالايدى
تاربيەشى: كۇز مەزگىلىندە نەلەر پىسەدى؟
بالالار: جەمىستەر، كوكونىستەر
تاربيەشى: جەمىستەر مەن كوكونىستەردىڭ اتتارىن اتايىقشى؟
بالالار: الما، المۇرت، ءسابىز، قيار، كارتوپ، ءجۇزىم
تاربيەشى: بالالارعا المانى، المۇرتتى، ءسابىزدى، قياردى، ءجۇزىمدى ءۇش تىلدە ايتقىزادى
(الما - apple - يابلوكو، المۇرت - pear - گرۋشا، ءسابىز - carrot - موركوۆ، قيار - cucumbers - وگۋرسى، ءجۇزىم - grapes - ۆينوگراد)
تاربيەشى: بالالار مەن سەندەرگە انۋاربەك دۇيسەنبييەۆتىڭ «نە دەۋ كەرەك؟» ولەڭىن مانەرلەپ وقىپ بەرەدى، بالالارعا جاتتاتادى.
اپاڭ سەنىڭ بازاردان،
الما ساتىپ اكەلدى.
ەڭ ۇلكەنىن، جاقسىسىن
ساعان تاڭداپ اپەردى،
نە دەپ بارىپ جەۋ كەرەك؟
راقمەت! دەپ جەۋ كەرەك.
تاربيەشى: جەمىستەر قايدا وسەدى؟
بالالار: اعاشتا
تاربيەشى: ال كوكونىستەر قايدا وسەدى؟
بالالار: باقشادا

ديداكتيكالىق ويىن: «جەمىستەر مەن كوكونىستەر»
ماقساتى: جەمىستەر مەن كوكونىستەردى اتتارىن اتاپ، ولاردى اجىراتىپ ورنالاستىرا بىلۋگە جاتتىقتىرۋ.
- كۇز ايىن ءۇش تىلدە ايتايىق؟
- ءبىز نە تۋرالى تاقپاق جاتتادىق؟
- المانى ءۇش تىلدە قالاي اتايدى؟

ونەر ورتالىعى:
تاربيەشى: بالالارعا جۇمباق جاسىرادى.
قىزىل، جاسىل، سارى ءتۇستى
ءپىشىنى ونىڭ دومالاق
جەگەندە ءدامى ءتىم ءتاتتى
بالالار: الما
تاربيەشى: الما جەمىس پە الدە كوكونىس پە؟
بالالار: جەمىس
تاربيەشى: نەگە دەپ ويلايسىڭدار؟
بالالار: سەبەبى ول اعاشتا وسەدى
(وسى كەزدە قۋىرشاق ايگۇل كەلەدى)
تاربيەشى: بالالار بىزگە قۋىرشاق ايگۇل قوناققا كەلىپ تۇر قانە امانداسايىق.
بالالار: سالەمەتسىز بە
تاربيەشى: بالالار قاراڭىزدارشى قۋىرشاق ايگۇل وزىمەن بىرگە كۇزگى الما اعاشىنىڭ سۋرەتى سالىنعان سۋرەتتى الىپ كەلىپتى. ايگۇل كۇزدە پىسكەن المالاردى قانداي تۇسپەن بويايتىنىن بىلمەي بىزدەن كومەك سۇراپ كەلىپ تۇر. ايگۇلگە كومەكتەسەمىز با؟
بالالار: يا
تاربيەشى: بالالارعا وزدەرى قالاعان تۇستەرىمەن الما اعاشىن بوياۋدى ۇسىنادى.
بالالار: ءوز بەتىمەن جۇمىس جاسايدى.
تاربيەشى: بالالار ءبىز ءوزىمىز بوياعان الما اعاشىمىزدى قۋىرشاق ايگۇلگە كورسەتەيىك.
بالالار ايگۇلمەن قوشتاسادى.
- بالالار سەندەر الما اعاشىن نەلەرمەن بويادىڭدار؟
- المانىڭ تۇستەرى قانداي بولادى؟

بالالار ءار ورتالىقتاردىڭ تەكشەلەرىن ءوز ورنىنا سالىپ، شەڭبەرگە تۇرادى.
تاربيەشى ءار ورتالىقتان ءبىر سۇراقتان قويا وتىرىپ، قورىتىندىلايدى.
- قانداي جەمىستەردى باقىلادىڭدار؟
- جەمىستەردەن نەلەر جاسادىڭدار؟
- الما قانداي؟
- الما اعاشىن نەمەن سالدىڭدار؟
- نە تۋرالى تاقپاق جاتتادىڭدار؟
- وسىمەن ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز اياقتالدى.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما