جۇمباقتار الەمىنە ساياحات
جۇمباقتار الەمىنە ساياحات
ماقساتى: بالالارعا جۇمباقتار تۋرالى ءبىلىم بەرۋ، جۇمباقتاردىڭ تۇرلەرىمەن، حالىق اۋىز ادەبيەتىمەن تانىستىرۋ. سوزدىك قورىن، ءتىل بايلىعىن،
وي - ءورىسىن دامىتۋ. اڭعارىمپازدىققا، تەز ويلانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بالالار، سەندەر جۇمباق شەشكەندى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟ جۇمباقتار ءارتۇرلى بولادى ەكەن. ولارمەن جاقىنىراق تانىسۋ ءۇشىن مەن سەندەردى جۇمباقتار الەمىنە ساياحاتقا شاقىرامىن.
جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءار جۇمباقتا زاتتىڭ اتى اتالمايدى، ونى ويلاپ نە تۋرالى ايتىلعانىن تابۋ كەرەك. جۇمباقتىڭ شەشۋىن وڭاي جولمەن تابۋ ءۇشىن، ۇقسايتىن زاتپەن سالىستىرادى نەمەسە ەرەكشە سيپاتى ايتىلادى.
ءى ايالداما: ويىن «جىل مەزگىلىن تاپ».
كۇن ۇزارىپ،
قار ەرىپ،
سۋ سايلارعا تولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /كوكتەم/
كۇندە ىسىپ،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ،
ەل پىشەنىن ورادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /جاز/
جاۋىپ جاڭبىر،
جەر سابىر،
ءشوپ، جاپىراق سولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /كۇز/
سۋدا مۇز بار،
جەردە قار بار.
بوران بوراپ سوعادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /قىس/
جىل مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى، ءقازىر قاي مەزگىل، قاي اي ەكەنى جونىندە اڭگىمە.
ءىى ايالداما: ويىن «مەكەنىن تاپ».
ءبىر شەتتە ورمان تۇر، قانداي جابايى جانۋار ەكەنىن انىقتاپ ورمانعا جىبەرۋ.
ءوزى ايلاكەر قۋ،
جۇرگەن جەرى ايقاي - شۋ. /تۇلكى/
سىلدىردان قورقادى،
شوشىنىپ جورتادى. /قويان/
قىس بويىنا جاتادى،
ءتاتتى ۇيقىعا باتادى. / ايۋ/
ءبىر شەتتە ءۇي تۇر، ءۇي جانۋارلارىن تاۋىپ ۇيگە جىبەرۋ.
بيىكتەۋ ءبىر جانۋار،
ۇستىندە ەكى تاۋى بار. /تۇيە/
تونىن كيىپ تۋعان،
جالاپ بەتىن جۋعان. /مىسىق/
باسىندا ءمۇيىزى بار،
ۇستىندە كيىزى بار. / سيىر/
ادامعا سەرىك،
كۇزەتكە بەرىك. /يت/
سەرگىتۋ ءساتى: ورمانداعى ايۋدىڭ...
ءىىى ايالداما: «ءتورتىنشى ارتىق».
كوكونىستەر مەن جەمىستەرگە ارنالادى.
ءار جەلىنىڭ استى تولعان كوك قويان،
جاز بولعاندا كوك قوياندى جەپ قويام. /قيار/
قالىڭ كيىمدى ۇناتادى،
شەشىندىرسەڭ جىلاتادى. /پياز/
جەر بەتىندە شاشى بار،
جەر استىندا باسى بار. /ءسابىز/
سىرتى ءتاتتى، ءىشى ءتاتتى،
ورتاسىندا سۇيەك قاتتى. /ورىك/
قيار، پياز، ءسابىز - كوكونىستەر، ورىك - جەمىس، سوندىقتان ورىك ارتىق.
كوكپەڭبەك ەدى كوكتەمدە،
قىزاردى كۇزگە جەتكەندە. / الما/
مونشاقتاي تىزىلگەن،
ءبىر - بىرلەپ ۇزىلگەن. /ءجۇزىم/
ەلەكتر شامعا ۇقسايمىن،
ءدامىمدى تاتشى اعايىن. /المۇرت/
دوپتار جاتىر جەلىسى بار،
قابات - قابات تەرىسى بار. /ورامجاپىراق/
الما، ءجۇزىم، المۇرت - جەمىستەر، ورامجاپىراق - كوكونىس، كوكونىس ارتىق.
ءىV ايالداما. ويىن: «سيپاتتاما بويىنشا تاپ».
جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق، بالالار. مىناۋ تىك ءتورتبۇرىشتار، سولاردىڭ استىندا تىعىلىپ تۇرعان زاتتار بار، زاتتارعا مەن سيپاتتاما بەرىپ، جۇمباق ويلادىم، ول نە زات ەكەنىن سەندەر تابىڭدار.
شىركىننىڭ وزىنە وبال - اق،
جۇرەدى اياقتا دومالاپ. /دوپ/
ۇرلەسەڭ جەپ - جەڭىل،
ەلپىلدەپ كەتەدى.
جارىلىپ قالماسا،
بۇلتقا دا جەتەدى. /شار/.
V ايالداما. قورىتىندى، ماداقتاۋ.
ماقساتى: بالالارعا جۇمباقتار تۋرالى ءبىلىم بەرۋ، جۇمباقتاردىڭ تۇرلەرىمەن، حالىق اۋىز ادەبيەتىمەن تانىستىرۋ. سوزدىك قورىن، ءتىل بايلىعىن،
وي - ءورىسىن دامىتۋ. اڭعارىمپازدىققا، تەز ويلانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بالالار، سەندەر جۇمباق شەشكەندى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟ جۇمباقتار ءارتۇرلى بولادى ەكەن. ولارمەن جاقىنىراق تانىسۋ ءۇشىن مەن سەندەردى جۇمباقتار الەمىنە ساياحاتقا شاقىرامىن.
جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءار جۇمباقتا زاتتىڭ اتى اتالمايدى، ونى ويلاپ نە تۋرالى ايتىلعانىن تابۋ كەرەك. جۇمباقتىڭ شەشۋىن وڭاي جولمەن تابۋ ءۇشىن، ۇقسايتىن زاتپەن سالىستىرادى نەمەسە ەرەكشە سيپاتى ايتىلادى.
ءى ايالداما: ويىن «جىل مەزگىلىن تاپ».
كۇن ۇزارىپ،
قار ەرىپ،
سۋ سايلارعا تولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /كوكتەم/
كۇندە ىسىپ،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ،
ەل پىشەنىن ورادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /جاز/
جاۋىپ جاڭبىر،
جەر سابىر،
ءشوپ، جاپىراق سولادى.
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /كۇز/
سۋدا مۇز بار،
جەردە قار بار.
بوران بوراپ سوعادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟ /قىس/
جىل مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى، ءقازىر قاي مەزگىل، قاي اي ەكەنى جونىندە اڭگىمە.
ءىى ايالداما: ويىن «مەكەنىن تاپ».
ءبىر شەتتە ورمان تۇر، قانداي جابايى جانۋار ەكەنىن انىقتاپ ورمانعا جىبەرۋ.
ءوزى ايلاكەر قۋ،
جۇرگەن جەرى ايقاي - شۋ. /تۇلكى/
سىلدىردان قورقادى،
شوشىنىپ جورتادى. /قويان/
قىس بويىنا جاتادى،
ءتاتتى ۇيقىعا باتادى. / ايۋ/
ءبىر شەتتە ءۇي تۇر، ءۇي جانۋارلارىن تاۋىپ ۇيگە جىبەرۋ.
بيىكتەۋ ءبىر جانۋار،
ۇستىندە ەكى تاۋى بار. /تۇيە/
تونىن كيىپ تۋعان،
جالاپ بەتىن جۋعان. /مىسىق/
باسىندا ءمۇيىزى بار،
ۇستىندە كيىزى بار. / سيىر/
ادامعا سەرىك،
كۇزەتكە بەرىك. /يت/
سەرگىتۋ ءساتى: ورمانداعى ايۋدىڭ...
ءىىى ايالداما: «ءتورتىنشى ارتىق».
كوكونىستەر مەن جەمىستەرگە ارنالادى.
ءار جەلىنىڭ استى تولعان كوك قويان،
جاز بولعاندا كوك قوياندى جەپ قويام. /قيار/
قالىڭ كيىمدى ۇناتادى،
شەشىندىرسەڭ جىلاتادى. /پياز/
جەر بەتىندە شاشى بار،
جەر استىندا باسى بار. /ءسابىز/
سىرتى ءتاتتى، ءىشى ءتاتتى،
ورتاسىندا سۇيەك قاتتى. /ورىك/
قيار، پياز، ءسابىز - كوكونىستەر، ورىك - جەمىس، سوندىقتان ورىك ارتىق.
كوكپەڭبەك ەدى كوكتەمدە،
قىزاردى كۇزگە جەتكەندە. / الما/
مونشاقتاي تىزىلگەن،
ءبىر - بىرلەپ ۇزىلگەن. /ءجۇزىم/
ەلەكتر شامعا ۇقسايمىن،
ءدامىمدى تاتشى اعايىن. /المۇرت/
دوپتار جاتىر جەلىسى بار،
قابات - قابات تەرىسى بار. /ورامجاپىراق/
الما، ءجۇزىم، المۇرت - جەمىستەر، ورامجاپىراق - كوكونىس، كوكونىس ارتىق.
ءىV ايالداما. ويىن: «سيپاتتاما بويىنشا تاپ».
جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق، بالالار. مىناۋ تىك ءتورتبۇرىشتار، سولاردىڭ استىندا تىعىلىپ تۇرعان زاتتار بار، زاتتارعا مەن سيپاتتاما بەرىپ، جۇمباق ويلادىم، ول نە زات ەكەنىن سەندەر تابىڭدار.
شىركىننىڭ وزىنە وبال - اق،
جۇرەدى اياقتا دومالاپ. /دوپ/
ۇرلەسەڭ جەپ - جەڭىل،
ەلپىلدەپ كەتەدى.
جارىلىپ قالماسا،
بۇلتقا دا جەتەدى. /شار/.
V ايالداما. قورىتىندى، ماداقتاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى (اشىق ساباق)
