سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى (اشىق ساباق)
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا سۇيىقتاردىڭ قايناۋ فيزيكالىق قۇبىلىسىنىڭ ءمانىن اشقىزىپ، قايناۋ كەزىندەگى سۇيىق تەمپەراتۋراسىنىڭ تۇراقتى ەكەنىن، ءارتۇرلى زاتتاردىڭ قايناۋ تەمپەراتۋرالارى تۋرالى، مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ فيزيكاعا دەگەن دۇنيەتانىمدارىن كەڭەيتە وتىرىپ، وي – ءورىسىن دامىتۋعا، پىكىر تالاستىرۋعا، ءوز بەتىمەن ىزدەنۋگە، شىعارماشىلىق، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، تەوريا مەن پراكتيكانى ۇشتاستىرا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، پراكتيكالىق بىلىكتىلىكتەرىن ارتتىرىپ، وزدىكتەرىنەن قورىتىندى جاساۋعا ماشىقتاندىرۋ، ءوز بەتىمەن وقۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءبىلىم الۋعا، ۇيىمشىلدىققا، جان-جاقتىلىققا، ۇقىپتىلىققا، ەڭبەككە، توپتىق جۇمىسقا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس
ساباقتىڭ ءتۇرى: وتكەن ساباقتى قايتالاي وتىرىپ، وزدىگىنەن جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋ
ساباقتىڭ ءوتۋ ءادىسى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ تەحنولوگياسى،، كورنەكىلىكتەردى پايدالانىپ، باعىتتاۋ، تۇزەۋ، جەكە، توپتىق باعالاۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، پلاكاتتار، گرافوپروەكتور، ەسەپتەر جيناعى (لۋكاشيك، رىمكەيەۆيچ، مارتىنوۆ، چەبوتاريەۆا، تەست جيناعى)، وقۋشىلار بىلىمدەرىن ايقىنداۋ سۇراقتارى، باعالاۋ پاراعى، سىزبالار، كارتوچكالار، سلايدتار، شتاتيۆ، كولبا، سپيرت شام

ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەندەۋ، سىنىپتىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ، توپقا ءبولۋ
1 - ءۇي تاپسىرماسى
2 - جاڭا ءبىلىم
3 - قايتالاۋ - وقۋ اناسى
4 - شىرماۋ (ەسەپتىڭ قايناۋ تەمپەراتۋراسى -؟)
2. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ، ماعىنانى تانۋ، تولعانىس

ءى قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
1 - ءۇي تاپسىرماسى توبىنا
1. زاتتىڭ نەشە كۇيى بار؟
2. ءبىر زاتتىڭ ءوزى قانداي كۇيدە بولا الادى؟
3. زاتتىڭ مولەكۋلالارى قاتتى، سۇيىق جانە گاز ءتارىزدى كۇيلەردە قانداي بولادى؟
4. زاتتىڭ ءارتۇرلى كۇيلەرى نەمەن انىقتالادى؟
5. بالقۋ دەگەنىمىز نە؟
6. بالقۋ تەمپەراتۋراسى - قانداي تەمپەراتۋرا؟
7. قاتايۋ نەمەسە كريستالدانۋ دەگەنىمىز نە؟
8. قاتايۋ تەمپەراتۋراسى - قانداي تەمپەراتۋرا؟
9. مەنشىكتى بالقۋ جىلۋى دەگەنىمىز نە؟
10. بالقۋ تەمپەراتۋراسىندا سۇيىق كۇيدەگى زاتتىڭ ىشكى ەنەرگياسى، ماسساسى وسىنداي قاتتى كۇيدەگى زاتتىڭ ىشكى ەنەرگياسىنان قانداي بولادى؟
11. بۋلانۋ دەگەنىمىز نە؟
12. كوندەنساسيا دەگەنىمىز نە؟
13. كەبۋ دەگەنىمىز نە؟
14. بۋلانۋ مەن كوندەنساسيانىڭ قارقىندىلىعى نەگە بايلانىستى؟
15. قانىققان بۋ دەگەنىمىز نە؟ قانىقپاعان بۋ دەگەنىمىز نە؟ (1سۇراق – 2بالل)

ءىى ماعىنانى تانۋ
2 - جاڭا ءبىلىم توبىنا
1. سۇيىقتىڭ گاز ءتارىزدى كۇيگە ءوتۋىنىڭ قانداي تاسىلدەرى بار؟
2. بۋلانۋ پروسەسىندە سۇيىقتىڭ بەتىنەن ۇشىپ شىققان مولەكۋلالاردان نە تۇزىلەدى؟
3. قايناۋ پروسەسى قالاي جۇزەگە اسادى؟
4. قايناۋ دەگەنىمىز نە؟
5. قايناۋ تەمپەراتۋراسى دەگەنىمىز قانداي تەمپەراتۋرا؟
6. قايناۋ قانداي تەمپەراتۋرادا جۇرەدى؟
7. قايناۋ پروسەسى ۇنەمى ءجۇرىپ تۇرۋى ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
8. قايناۋ پروسەسى ۇزبەي ءجۇرىپ تۇرعان كەزدە سۇيىقتىڭ قايناۋ تەمپەراتۋراسى قانداي بولادى؟ بۇدان قانداي قورىتىندى جاساۋعا بولادى؟
9. زاتتاردىڭ بۋلانۋعا قابىلەتتىلىگى نەمەن سيپاتتالادى؟
10. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى دەگەنىمىز نە؟ (بەلگىلەنۋى، فورمۋلاسى، مىسال كەلتىرۋ)
(1سۇراق – 3 بالل)
سونىمەن، وقۋشىلار قايناۋ قۇبىلىسىن باقىلاۋ بارىسىندا تومەندەگىدەي سۇراقتارعا تالداۋ جاساتۋ. (ەلەكتروندى وقۋلىقتان ۆيدەوفيلم كورسەتە وتىرىپ)
- قايناۋ كەزىندە قانداي قۇبىلىستار قاتار جۇرەدى؟
- كوپىرشىكتەر نەلىكتەن جانە قاي جەردە پايدا بولادى؟
- كوپىرشىكتەر نەلىكتەن كولەمىن ۇلعايتادى؟
- كوپىرشىكتەرگە اسەر ەتەتىن كۇشتەردى كەسكىندەپ كورسەتىڭدەر.
- نەلىكتەن سۋ «شۋىلدايدى»؟
- سۇيىقتىڭ كەبۋ پروسەسىنەن قايناۋدىڭ ايىرماشىلىعى.

قايناۋ قۇبىلىسىنىڭ كەبۋدەن ايىرماشىلىعى:
ا) سۇيىقتىڭ كەبۋى تەك سۇيىقتىڭ ەركىن بەتىندە عانا جۇرەدى، ال قايناۋ كەزىندە كەبۋ سۇيىق بەتىنەن عانا ەمەس، ونىڭ ىشىندە بۋ كوپىرشىكتەرىنىڭ پايدا بولۋىمەن قاتار جۇرەدى؛
ب) كەبۋ كەز - كەلگەن تەمپەراتۋرادا جۇرەدى، ال قايناۋ ءاربىر سۇيىق ءۇشىن بەلگىلى ءبىر جانە تۇراقتى تەمپەراتۋرادا جۇرەدى؛
سۇيىق قاينايتىن تەمپەراتۋرانى قايناۋ تەمپەراتۋراسى دەپ اتايدى. قايناۋ كەزىندە سۇيىقتىڭ تەمپەراتۋراسى وزگەرمەيدى.
قايناۋ پروسەسى ۇزدىكسىز ءجۇرىپ تۇرۋ ءۇشىن سۇيىققا ۇنەمى سىرتتان ەنەرگيا بەرۋ كەرەك. وسى كەزدە سۇيىقتىڭ تەمپەراتۋراسى بارلىق ۋاقىتتا تۇراقتى بولىپ قالادى، ياعني قايناۋ تەمپەراتۋراسىندا جەتكىزىلگەن ەنەرگيا سۇيىقتىڭ بۋلانۋىنا جۇمسالادى.
بىردەي ماسساداعى ءار ءتۇرلى سۇيىقتاردى قايناۋ تەمپەراتۋراسىندا بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن ءار ءتۇرلى جىلۋ قاجەت بولادى. زاتتاردىڭ بۋلانۋعا قابىلەتتىلىگى مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋىمەن (گ) سيپاتتالادى.
مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى (گ) دەپ ماسساسى ىكگ سۇيىقتى قايناۋ تەمپەراتۋراسىندا بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن قاجەتتى جىلۋ مولشەرىن ايتادى.
ولشەم بىرلىگى - 1دج/كگ. ءار ءتۇرلى سۇيىقتاردىڭ مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋىنىڭ كگ ماندەرى تاجىريبەدە انىقتالىپ، وكۋلىقتىڭ 7 - كەستەسىندە كەلتىرىلگەن.
ماسساسى m سۇيىقتى بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن قاجەتتى جىلۋ مولشەرى Q=گm فورمۋلاسىمەن ەسەپتەلەدى. سۇيىقتىڭ كوندەنساسياسى كەزىندە دە وسىنداي Q=گm جىلۋ بولىنەدى.

ءىىى تولعانىس
3 - قايتالاۋ - وقۋ اناسى توبىنا
1. قايناۋ (توپتاستىرۋ)
2. قايناۋدىڭ پايداسى
3. قايناۋدىڭ زيانى
4. ۆەنن دياگرامماسى (1سۇراق – 5 بالل)
5. 5 جولدى ولەڭ (قايناۋ، جىلۋ مولشەرى، ماسسا، مەنشىكتى بالقۋ جىلۋى) (10 بالل)
4 - شىرماۋ توبىنا (ەسەپتىڭ قايناۋ تەمپەراتۋراسى -؟)
№1 (№61 - 1 - چەبوتاريەۆا)
ماسساسى 1كگ سۋدىڭ تەمپەراتۋراسىن 1000س - تا بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن قانشا جىلۋ مولشەرى كەرەك؟ 3كگ، 6كگ؟
№2 (№61 - 2 - چەبوتاريەۆا)
10گ ەفيردى بۋعا اينالدىرۋ ءۇشىن قانشا ەنەرگيا كەرەك؟ 40گ، 80گ؟
№3 (№18 فيزيكا جانە استرونوميا تەست تاپسىرمالارى)
2، 5كگ سۋ بۋىن الۋ ءۇشىن قانشا جىلۋ مولشەرى كەرەك؟
№4 (№714. 1 - مارتىنوۆ، ديداكتيكالىق ماتەريالدار جيناعى)
180س تەمپەراتۋرادا الىنعان 1كگ ءسپيرتتى قىزدىرۋ ءۇشىن قانشا جىلۋ مولشەرى كەرەك؟
№5 (№714. 4 - مارتىنوۆ، ديداكتيكالىق ماتەريالدار جيناعى)
570س تەمپەراتۋرادا الىنعان 0، 1كگ سىناپتى قىزدىرىپ قايناتۋ ءۇشىن قانشا جىلۋ مولشەرى كەرەك؟
(1ەسەپ – 10بالل)
3 - قوسىمشا اقپارات
4 – ۇيگە تاپسىرما: قايناۋ. مەنشىكتى بۋلانۋ جىلۋى
5 – باعالاۋ
6 – رەفلەكسيا (كەرى بايلانىس)
- ساباق اياقتالدى.
- كوڭىل قويىپ، اسا زەرەكتىلىكپەن قاتىسقاندارىڭىز ءۇشىن راحمەت!
- ساۋ بولىڭىزدار!

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما