جۇرەگىمدە جاقسىلىق
جۇرەگىمدە جاقسىلىق
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: ءوزىن - ءوزى تانۋ
ۇيىمداستىرۋ وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ ءتۇرى: الەۋمەتتىك ورتا
ماقساتى: "جاقسىلىق" ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىق رەتىندەگى ءمانىن اشۋ. بالالاردى « قامقورلىققا»، «وزىنە جانە وزگەگە» دەگەن قامقورلىق ۇعىمدارىمەن تانىستىرۋ، بالالاردىڭ ساناسىنا، وزىنە، جاقىن تۋىستارىنا، دوستارىنا دەگەن قامقورلىق سەزىمىن قالىپتاستىرۋ جانە دامىتۋ.
- بالالاردى ادامدارعا، اينالاسىنداعىلارعا قامقور، كىشىپەيىل، مەيىرىمدى، قايىرىمدى بولۋعا ۇيرەتۋ؛
بىلىمدىلىك: ءوزارا دوستىق، «جاقسىلىق» ۇعىمدارى، ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارى جونىندە تۇسىنىك بەرۋ. ادام بويىنداعى قۇندى قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوزىن جانە اينالاسىن سۇيۋگە، جاقسى كورۋگە دەگەن نيەتتەرىن وياتۋ.
تاربيەلىك: قورشاعان ورتاعا جاقسىلىق جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
تەحنولوگيالىق قامتاماسىز ەتۋ: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايد، اكت قولدانۋ، ۆيدەو: «جۇرەك سوعىسى»، تىنىشتىق ءساتى: «نۇرعا بولەنۋ»، ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر، ۆيدەو سيۋجەت: «جاقسىلىق جاندى جادىراتادى»، جاقسىلىق تامشىسى، كاراوكە ءان: «دوستار»
وقۋ ءىس - ارەكەت ءجۇرىسى: بالالار تاربيەشىمەن بىرگە شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ «دوستار» ولەڭىن كاراوكە ارقىلى تىڭداپ، تاربيەشىمەن بىرگە قوسىلىپ ايتادى.
اڭگىمەلەسۋ:- بالالار، بۇل ولەڭ نە تۋرالى ايتىلعان؟
- بالالار: ولەڭدە دوستىق تۋرالى ايتىلعان.
- تاربيەشى:- جاقسى بولۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- بالالار: ايتقاندى تىڭداۋ، ۇلكەندى سىيلاۋ، كىشىگە قامقور بولۋ.
- ديلناز: مەيىرىمدى، قايىرىمدى، ىزگىلىك سياقتى قاسيەتتەرى بويىندا بار ادامدى - جاقسى ادام دەيمىز.
- تاربيەشى:- «جاقسىلىق»دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىزدەر؟
- ايزەرە: جاقسىلىق جاساۋ دەگەنىمىز وزدەرىڭ ايتقانداي ادامدارعا، اينالاعا، تابيعاتقا، قايىرىمدىلىق پەن قامقورلىق جاساۋدى، كومەك كورسەتۋدى بىلدىرەدى. ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە ءجيى جاقسىلىق جاساۋى ولاردى جاقىنداستىرادى، دوستاستىرادى. ولاردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن سىيلاستىعى ارتادى. جاقسىلىق جاساۋ - ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردىڭ ءبىرى. جاقسى ادام قول ۇشىن بەرۋگە، جاردەم ەتۋگە، جاناشىرلىق تانىتۋعا، كومەك كورسەتۋگە، قولداۋ جاساۋعا ءاردايىم دايىن تۇرادى. رياسىز جاقسىلىق جاساۋ - بيىك ادامگەرشىلىكتىڭ بەلگىسى.
تاربيەشى:- دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار. ءوزى جاقسى ادامنىڭ اينالاسى بارلىق ۋاقىتتا دا، جاقسىلىققا تولى بولادى. ول جاقسىلىققا تولى ورتادا ءوزىن ەرەكشە باقىتتى سەزىنەدى. ويتكەنى ونى ادامدار، اينالاسى جاقسى كورەدى، سىيلايدى، ونىمەن دوستاسقىسى كەلەدى. وسىنداي جەتىستىكتەرگە ول ءوزىنىڭ جاقسى ىستەرى، جاقسىلىقتارى ارقىلى جەتتى. سوندىقتان حالىق:«جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسىسىن»،- دەيدى. مەن دە سەندەردىڭ جاقسىلىقتارىڭ، جاقسى ىستەرىڭ تۋرالى ءجيى ايتقىم كەلەدى. سەندەر دە ءوز دوستارىڭنىڭ جاقسىلىقتارىن ماقتان تۇتاسىڭدار. سول سەبەپتى شامامىز جەتكەنشە، قولىمىزدان كەلگەنشە ادامدارعا، اينالاعا جاقسىلىق جاساپ جۇرەيىك. ويتكەنى جاساعان جاقسىلىق زايا كەتپەيتىنى، ونىڭ شاراپاتى وزىڭە، جاقىندارىڭا، ءتىپتى ەلىڭە تيەتىنىن سەندەر دە جاقسى بىلەسىڭدەر. العىسقا بولەنىپ، ريزاشىلىققا كەنەلەسىڭدەر.
- ادامدار ءبىر - بىرىنە قالاي جاقسىلىق جاساي الادى؟
- ال وزدەرىڭ شە؟
- مەن اناما كومەكتەسەمىن!
- مەن ءىنىمدى، بوپەمدى ويناتامىن، جىلاسا جۇباتامىن.
- بالالار بۇگىن بىزدەر «التىن جۇرەك» قالاشىعىنا ساياحاتقا شىعامىز. ول ەلگە
بارۋ ءۇشىن ءوز جۇرەگىمىزدىڭ قانداي ەكەنىن بىلەيىكشى.
تاربيەشى: -. قانە، وڭ الاقانىمىزدى جۇرەگىمىزدىڭ تۇسىنا قويىپ، لۇپىلدەپ
سوققان كىشكەنە جۇرەگىمىزدىڭ دۇرسىلىنە ءبىر ءسات قۇلاق ءتۇرىپ كӛرەيىكشى.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان: «جۇرەك ءدۇرسىلى» ۆيدەو سيۋجەت كورسەتىلەدى.
- جۇرەكتەرىڭنىڭ سوعىسىن سەزەسىڭدەر مە؟
- ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز قانداي، نە دەپ سوعادى ەكەن؟
گۇلناز:- مەنىڭ جۇرەگىم مەيىرىمدى!
بەكجان:- مەنىڭ جۇرەگىم قامقورشى
ابۋلحايىر:- مەنىڭ جۇرەگىم جىلى!
ايارۋ:- مەنىڭ جۇرەگىم قۋانىشتى!
مۋنيرا:- مەنىڭ جۇرەگىم ادال!
ديلناز:- مەنىڭ جۇرەگىم سەزىمتال!
ارۋجان:- مەنىڭ جۇرەگىم نازىك!
گۇلسەزىم:- مەنىڭ جۇرەگىم - ءادىل!
يسلام: مەنىڭ جۇرەگىم - شىنشىل!
ايزەرە: مەنىڭ جۇرەگىم - ادەمى!
نۇراسىل: مەنىڭ جۇرەگىم - ادەپتى!
ايىم: مەنىڭ جۇرەگىم - قۇشتارلىققا تولى!
دۋلات: مەنىڭ جۇرەگىم - باۋىرمال!
تاربيەشى:- بالالار، ءقازىر ورىس حالقىنىڭ ۇلى جازۋشىسى ل. ن. تولستوي اتامىزدىڭ «كاتيا مەن ماشا» اڭگىمەسىن تىڭداپ كورەيىك. ال اسەماي مەن ارۋجان بۇل اڭگىمەنى بىزگە ساحنالاپ بەرەدى.
اڭگىمەلەۋ. «كاتيا مەن ماشا» ل. ن. تولستوي.
كاتيا ەرتەمەن ساڭىراۋقۇلاق تەرۋگە كەتتى. ماشانى دا ەرتىپ الدى. ماشا كىشكەنتاي ەدى. جولدارىندا وزەنشە بار ەدى. كاتيا ماشانى ارقالادى. ءوزى شۇلىعىن شەشىپ الدى دا، سۋمەن ءجۇردى.
- مىقتاپ وتىر. ماشا، ءبىراق مەنىڭ موينىمدى قىسپا. قولىمدى بوسات، ايتپەسە مەن دەم الا المايمىن. ءسويتىپ كاتيا ماشانى الىپ شىقتى.
- كاتيا قانداي قىز؟
- سەندەر دە ءوز ءىنى-قارىنداستارىڭا قالاي قامقورلىق كورسەتەسىڭدەر؟
بالالار: كاتيا جاقسى قىز. اقىلدى، قامقورشى، مەيىرىمدى قىز.
ابۋلحايىر: مەن بوپەمدى ويناتامىن.
بەكجان: - مەن قارىنداسىم جىلاسا جۇباتام.
قانداي دايەكسوز بىلەمىز؟
دايەكسوز
بەكجان:«ناعىز ادامدىق - ءوز ويىڭ مەن ءىسىڭدى جاقسىلىققا باعىتتاي الۋ»ياعني كۇندەلىكتى ومىردە ءاربىر ءىسىمىزدى، نيەتىمىزدى تەك قانا جاقسىلىققا باعىتتاي الساق، ءبىزدى قورشاعان ورتا، تۋعان جەرىمىز كوركەيىپ، باۋىرلارىمىز، دوستارىمىز وزدەرىن باقىتتى سەزىنەدى.
ايىم: «جاقسىلىق جاساۋ دا – باقىت...»
تاربيەشى: جاقسىلىق تۋرالى قانداي تاقپاق بىلەمىز؟ كىم ايتادى؟
ديلناز: جاقىندى دوستى ايالا،
قاناتتىڭ سوندا تالمادى.
بارىڭدى جۇرتتان اياما،
جاقسىلىق جەردە قالمايدى.
ايارۋ: جايدارى جۇزبەن جارقىرا،
قاتىگەز بولۋ - سول قايعى.
قايىرىمدى بول حالقىڭا،
جاقسىلىق جەردە قالمايدى.
تىنىشتىق ءساتى. «نۇرعا بولەنۋ»
ىڭعايلانىپ وتىرىڭىزدار، دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىزدار. اياق - قولىڭىزدى ايقاستىرماڭىز. قولىڭىزدى تىزەڭىزگە قويۋعا بولادى. كوزدەرىڭىزدى جۇمۋلارىڭىزدى وتىنەمىن. ەلەستەتىپ كورىڭىز: كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى. كەۋدەڭىزدىڭ ورتا تۇسىندا گۇل تۇينەگى ورنالاسقان. گۇلدىڭ تۇينەگى نۇردان باياۋ اشىلىپ كەلەدى. بالعىن جانە تازا اسەم گۇل ءسىزدىڭ ءار ويىڭىزدى، ءار سەزىمىڭىزدى، ەموسياڭىز بەن تىلەك - قالاۋىڭىزدى شايىپ، جۇرەگىڭىزدىڭ قاۋىزىن اشتى. نۇر ساۋلەسى ءسىزدىڭ بويىڭىزعا اقىرىن تاراي باستادى. ول بىرتىندەپ كۇشەيە تۇسۋدە. ويمەن وسى نۇردى قولدارىڭىزعا ءتۇسىرىڭىز. ءسىزدىڭ قولدارىڭىز نۇرعا بولەنىپ، ساۋلە شاشۋدا. قولىمىز تەك جاقسى، ىزگى ىستەر ىستەيدى جانە بارشاعا كومەكتەسەدى. نۇر اياقتارىڭىزعا تارادى. اياقتارىڭىز نۇر ساۋلەسىن شاشۋدا. ولار ءسىزدى تەك جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن جاقسى جەرلەرگە اپارادى. ولار نۇر مەن ماحاببات قۇرالىنا اينالدى. ودان ءارى نۇر ءسىزدىڭ اۋزىڭىزعا، تىلىڭىزگە تارادى. ءتىلىڭىز تەك شىندىقتى جانە جاقسى، ىزگى سوزدەر عانا ايتادى. نۇردى قۇلاقتارىڭىزعا باعىتتاڭىز، قۇلاقتارىڭىز تەك جاقسى ءسوز بەن اسەم اۋەندى عانا ەستيدى. نۇر كوزدەرىمىزگە دە جەتتى، كوزىمىز تەك جاقسىعا قاراپ، بارىنەن جاقسىلىقتى عانا كورەدى. ءسىزدىڭ باسىڭىز تۇگەلدەي نۇرعا بولەنىپ، باسىڭىزعا تەك ىزگى، ساۋلەلى وي كەلەدى. نۇر بىرتە - بىرتە قارقىن جانە شۇعىلانا باستايدى، ءسىزدىڭ دەنەڭىزدەن شىعىپ، جان - جاعىڭىزعا ساۋلە شاشادى. وسى نۇردى تۋىسقاندارىڭىزعا، اپايلارعا، اتا - انامىزعا، دوستارىڭىزعا باعىتتاڭىز. نۇردى ۋاقىتشا تۇسىنىسپەي، رەنجىسىپ جۇرگەن ادامدارعا دا باعىتتاڭىز، ولاردىڭ دا جۇرەگى نۇرعا تولسىن. وسى نۇر بۇكىل الەمگە: بارلىق ادامدارعا، جان - جانۋارلارعا، وسىمدىكتەرگە، بارلىق ءتىرى جانعا تارالسىن… عالامنىڭ بارلىق تۇپكىر - تۇپكىرىنە نۇر باعىتتاڭىز. ويشا ايتىڭىز: «مەن نۇرلىمىن… نۇر مەنىڭ ىشىمدە… مەن نۇرمىن». وسىنداي نۇر، ماحاببات جانە تىنىشتىق كۇيىندە وتىرا تۇرىڭىز…ەندى وسى نۇردى جۇرەگىڭىزگە ورنالاستىرىڭىز. نۇرعا تولى بۇكىل الەم ءسىزدىڭ جۇرەگىڭىزدە. ونى وسىنداي اسەم قالىپتا ساقتاڭىز. جايمەن كوزىڭىزدى اشۋعا بولادى. راحمەت.
«جۇرەگىمدە جاقسىلىق». (سۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەتۋ)
بالالار الدارىنداعى سۋرەتتى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
ديداكتيكالىق ويىن: «ءيا، جوق»
مەن بارىنە ءارقاشان،
كومەكتەسۋگە دايىنمىن
وسىنداي ءىس بولعاندا
مەن ءارقاشان دەيمىن ءيا - ءيا - ءيا!
ۇلكەندەردى سىيلايمىز با؟
اعاش وتىرعىزامىز با؟
انامىزعا كومەكتەسەمىز بە؟
بالالاردى ۇرامىز با؟
ءىنىمىزدى كيىندىرەمىز بە؟
مىسىقتى تاماقتاندىرامىز با؟
قۇسقا جەم سالامىز با؟
اۋانى لاستايمىز با؟
گۇلگە سۋ قۇيامىز با؟
ۇيانى بۇزامىز با؟
جاقسىلىق جاسايمىز با؟
قيمىلدى ويىن: «كولەڭكە»
ۆيدەو سيۋجەت: «جاقسىلىق جاندى جادىراتادى»
جۇرەكتەن جۇرەككە: «جاقسىلىق تامشىسى» بالالار قولدارىنداعى تامشىنى عاجايىپ ءسوز ايتىپ تاقتاعا ىلەدى.
تاربيەشى: مىنە، ءبىزدىڭ جاقسىلىق تامشىلارىمىز ۇلكەن تەڭىزگە اينالدى. بىرەۋگە جاساعان كىشكەنتاي جاقسىلىقتىڭ ءوزى وسىنداي ۇلكەن جاقسىلىققا اينالادى.
تاربيەشى:- ءبىز «التىن جۇرەك» قالاشىعىندا نە ۇيرەندىك؟
بالالار: جاقسىلىق جاساۋدى ۇيرەندىك.
تاربيەشى: جاقسى ءسوز – جاقسى تىلەك،
بولايىق ىزگى نيەتتى.
جاقسىلىق ويلاپ كىسىگە،
تىلەيىك ۇلكەن – كىشىگە – دەپ تاماشا سوزدەرمەن «جاقسىلىق جاساعان باقىت» - دەپ اينالاڭا جاقسى ىستەر جاساپ، قۋانتساڭ، كوڭىلىن ءاردايىم قۋانىشقا تولىپ،
باقىتتى بولاسىڭ. ءاردايىم جۇرەگىمىزدە مەيىرىمدىلىك پەن جاقسىلىق بولسىن!
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №25 «ەركەماي» بالاباقشاسى.
ۋمبەتالييەۆا لايليم ماحانبەتوۆنا
ورتاڭعى توپ تاربيەشىسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: ءوزىن - ءوزى تانۋ
ۇيىمداستىرۋ وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ ءتۇرى: الەۋمەتتىك ورتا
ماقساتى: "جاقسىلىق" ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىق رەتىندەگى ءمانىن اشۋ. بالالاردى « قامقورلىققا»، «وزىنە جانە وزگەگە» دەگەن قامقورلىق ۇعىمدارىمەن تانىستىرۋ، بالالاردىڭ ساناسىنا، وزىنە، جاقىن تۋىستارىنا، دوستارىنا دەگەن قامقورلىق سەزىمىن قالىپتاستىرۋ جانە دامىتۋ.
- بالالاردى ادامدارعا، اينالاسىنداعىلارعا قامقور، كىشىپەيىل، مەيىرىمدى، قايىرىمدى بولۋعا ۇيرەتۋ؛
بىلىمدىلىك: ءوزارا دوستىق، «جاقسىلىق» ۇعىمدارى، ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارى جونىندە تۇسىنىك بەرۋ. ادام بويىنداعى قۇندى قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوزىن جانە اينالاسىن سۇيۋگە، جاقسى كورۋگە دەگەن نيەتتەرىن وياتۋ.
تاربيەلىك: قورشاعان ورتاعا جاقسىلىق جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
تەحنولوگيالىق قامتاماسىز ەتۋ: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايد، اكت قولدانۋ، ۆيدەو: «جۇرەك سوعىسى»، تىنىشتىق ءساتى: «نۇرعا بولەنۋ»، ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر، ۆيدەو سيۋجەت: «جاقسىلىق جاندى جادىراتادى»، جاقسىلىق تامشىسى، كاراوكە ءان: «دوستار»
وقۋ ءىس - ارەكەت ءجۇرىسى: بالالار تاربيەشىمەن بىرگە شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ «دوستار» ولەڭىن كاراوكە ارقىلى تىڭداپ، تاربيەشىمەن بىرگە قوسىلىپ ايتادى.
اڭگىمەلەسۋ:- بالالار، بۇل ولەڭ نە تۋرالى ايتىلعان؟
- بالالار: ولەڭدە دوستىق تۋرالى ايتىلعان.
- تاربيەشى:- جاقسى بولۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- بالالار: ايتقاندى تىڭداۋ، ۇلكەندى سىيلاۋ، كىشىگە قامقور بولۋ.
- ديلناز: مەيىرىمدى، قايىرىمدى، ىزگىلىك سياقتى قاسيەتتەرى بويىندا بار ادامدى - جاقسى ادام دەيمىز.
- تاربيەشى:- «جاقسىلىق»دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىزدەر؟
- ايزەرە: جاقسىلىق جاساۋ دەگەنىمىز وزدەرىڭ ايتقانداي ادامدارعا، اينالاعا، تابيعاتقا، قايىرىمدىلىق پەن قامقورلىق جاساۋدى، كومەك كورسەتۋدى بىلدىرەدى. ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە ءجيى جاقسىلىق جاساۋى ولاردى جاقىنداستىرادى، دوستاستىرادى. ولاردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن سىيلاستىعى ارتادى. جاقسىلىق جاساۋ - ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردىڭ ءبىرى. جاقسى ادام قول ۇشىن بەرۋگە، جاردەم ەتۋگە، جاناشىرلىق تانىتۋعا، كومەك كورسەتۋگە، قولداۋ جاساۋعا ءاردايىم دايىن تۇرادى. رياسىز جاقسىلىق جاساۋ - بيىك ادامگەرشىلىكتىڭ بەلگىسى.
تاربيەشى:- دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار. ءوزى جاقسى ادامنىڭ اينالاسى بارلىق ۋاقىتتا دا، جاقسىلىققا تولى بولادى. ول جاقسىلىققا تولى ورتادا ءوزىن ەرەكشە باقىتتى سەزىنەدى. ويتكەنى ونى ادامدار، اينالاسى جاقسى كورەدى، سىيلايدى، ونىمەن دوستاسقىسى كەلەدى. وسىنداي جەتىستىكتەرگە ول ءوزىنىڭ جاقسى ىستەرى، جاقسىلىقتارى ارقىلى جەتتى. سوندىقتان حالىق:«جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسىسىن»،- دەيدى. مەن دە سەندەردىڭ جاقسىلىقتارىڭ، جاقسى ىستەرىڭ تۋرالى ءجيى ايتقىم كەلەدى. سەندەر دە ءوز دوستارىڭنىڭ جاقسىلىقتارىن ماقتان تۇتاسىڭدار. سول سەبەپتى شامامىز جەتكەنشە، قولىمىزدان كەلگەنشە ادامدارعا، اينالاعا جاقسىلىق جاساپ جۇرەيىك. ويتكەنى جاساعان جاقسىلىق زايا كەتپەيتىنى، ونىڭ شاراپاتى وزىڭە، جاقىندارىڭا، ءتىپتى ەلىڭە تيەتىنىن سەندەر دە جاقسى بىلەسىڭدەر. العىسقا بولەنىپ، ريزاشىلىققا كەنەلەسىڭدەر.
- ادامدار ءبىر - بىرىنە قالاي جاقسىلىق جاساي الادى؟
- ال وزدەرىڭ شە؟
- مەن اناما كومەكتەسەمىن!
- مەن ءىنىمدى، بوپەمدى ويناتامىن، جىلاسا جۇباتامىن.
- بالالار بۇگىن بىزدەر «التىن جۇرەك» قالاشىعىنا ساياحاتقا شىعامىز. ول ەلگە
بارۋ ءۇشىن ءوز جۇرەگىمىزدىڭ قانداي ەكەنىن بىلەيىكشى.
تاربيەشى: -. قانە، وڭ الاقانىمىزدى جۇرەگىمىزدىڭ تۇسىنا قويىپ، لۇپىلدەپ
سوققان كىشكەنە جۇرەگىمىزدىڭ دۇرسىلىنە ءبىر ءسات قۇلاق ءتۇرىپ كӛرەيىكشى.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان: «جۇرەك ءدۇرسىلى» ۆيدەو سيۋجەت كورسەتىلەدى.
- جۇرەكتەرىڭنىڭ سوعىسىن سەزەسىڭدەر مە؟
- ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز قانداي، نە دەپ سوعادى ەكەن؟
گۇلناز:- مەنىڭ جۇرەگىم مەيىرىمدى!
بەكجان:- مەنىڭ جۇرەگىم قامقورشى
ابۋلحايىر:- مەنىڭ جۇرەگىم جىلى!
ايارۋ:- مەنىڭ جۇرەگىم قۋانىشتى!
مۋنيرا:- مەنىڭ جۇرەگىم ادال!
ديلناز:- مەنىڭ جۇرەگىم سەزىمتال!
ارۋجان:- مەنىڭ جۇرەگىم نازىك!
گۇلسەزىم:- مەنىڭ جۇرەگىم - ءادىل!
يسلام: مەنىڭ جۇرەگىم - شىنشىل!
ايزەرە: مەنىڭ جۇرەگىم - ادەمى!
نۇراسىل: مەنىڭ جۇرەگىم - ادەپتى!
ايىم: مەنىڭ جۇرەگىم - قۇشتارلىققا تولى!
دۋلات: مەنىڭ جۇرەگىم - باۋىرمال!
تاربيەشى:- بالالار، ءقازىر ورىس حالقىنىڭ ۇلى جازۋشىسى ل. ن. تولستوي اتامىزدىڭ «كاتيا مەن ماشا» اڭگىمەسىن تىڭداپ كورەيىك. ال اسەماي مەن ارۋجان بۇل اڭگىمەنى بىزگە ساحنالاپ بەرەدى.
اڭگىمەلەۋ. «كاتيا مەن ماشا» ل. ن. تولستوي.
كاتيا ەرتەمەن ساڭىراۋقۇلاق تەرۋگە كەتتى. ماشانى دا ەرتىپ الدى. ماشا كىشكەنتاي ەدى. جولدارىندا وزەنشە بار ەدى. كاتيا ماشانى ارقالادى. ءوزى شۇلىعىن شەشىپ الدى دا، سۋمەن ءجۇردى.
- مىقتاپ وتىر. ماشا، ءبىراق مەنىڭ موينىمدى قىسپا. قولىمدى بوسات، ايتپەسە مەن دەم الا المايمىن. ءسويتىپ كاتيا ماشانى الىپ شىقتى.
- كاتيا قانداي قىز؟
- سەندەر دە ءوز ءىنى-قارىنداستارىڭا قالاي قامقورلىق كورسەتەسىڭدەر؟
بالالار: كاتيا جاقسى قىز. اقىلدى، قامقورشى، مەيىرىمدى قىز.
ابۋلحايىر: مەن بوپەمدى ويناتامىن.
بەكجان: - مەن قارىنداسىم جىلاسا جۇباتام.
قانداي دايەكسوز بىلەمىز؟
دايەكسوز
بەكجان:«ناعىز ادامدىق - ءوز ويىڭ مەن ءىسىڭدى جاقسىلىققا باعىتتاي الۋ»ياعني كۇندەلىكتى ومىردە ءاربىر ءىسىمىزدى، نيەتىمىزدى تەك قانا جاقسىلىققا باعىتتاي الساق، ءبىزدى قورشاعان ورتا، تۋعان جەرىمىز كوركەيىپ، باۋىرلارىمىز، دوستارىمىز وزدەرىن باقىتتى سەزىنەدى.
ايىم: «جاقسىلىق جاساۋ دا – باقىت...»
تاربيەشى: جاقسىلىق تۋرالى قانداي تاقپاق بىلەمىز؟ كىم ايتادى؟
ديلناز: جاقىندى دوستى ايالا،
قاناتتىڭ سوندا تالمادى.
بارىڭدى جۇرتتان اياما،
جاقسىلىق جەردە قالمايدى.
ايارۋ: جايدارى جۇزبەن جارقىرا،
قاتىگەز بولۋ - سول قايعى.
قايىرىمدى بول حالقىڭا،
جاقسىلىق جەردە قالمايدى.
تىنىشتىق ءساتى. «نۇرعا بولەنۋ»
ىڭعايلانىپ وتىرىڭىزدار، دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىزدار. اياق - قولىڭىزدى ايقاستىرماڭىز. قولىڭىزدى تىزەڭىزگە قويۋعا بولادى. كوزدەرىڭىزدى جۇمۋلارىڭىزدى وتىنەمىن. ەلەستەتىپ كورىڭىز: كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى. كەۋدەڭىزدىڭ ورتا تۇسىندا گۇل تۇينەگى ورنالاسقان. گۇلدىڭ تۇينەگى نۇردان باياۋ اشىلىپ كەلەدى. بالعىن جانە تازا اسەم گۇل ءسىزدىڭ ءار ويىڭىزدى، ءار سەزىمىڭىزدى، ەموسياڭىز بەن تىلەك - قالاۋىڭىزدى شايىپ، جۇرەگىڭىزدىڭ قاۋىزىن اشتى. نۇر ساۋلەسى ءسىزدىڭ بويىڭىزعا اقىرىن تاراي باستادى. ول بىرتىندەپ كۇشەيە تۇسۋدە. ويمەن وسى نۇردى قولدارىڭىزعا ءتۇسىرىڭىز. ءسىزدىڭ قولدارىڭىز نۇرعا بولەنىپ، ساۋلە شاشۋدا. قولىمىز تەك جاقسى، ىزگى ىستەر ىستەيدى جانە بارشاعا كومەكتەسەدى. نۇر اياقتارىڭىزعا تارادى. اياقتارىڭىز نۇر ساۋلەسىن شاشۋدا. ولار ءسىزدى تەك جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن جاقسى جەرلەرگە اپارادى. ولار نۇر مەن ماحاببات قۇرالىنا اينالدى. ودان ءارى نۇر ءسىزدىڭ اۋزىڭىزعا، تىلىڭىزگە تارادى. ءتىلىڭىز تەك شىندىقتى جانە جاقسى، ىزگى سوزدەر عانا ايتادى. نۇردى قۇلاقتارىڭىزعا باعىتتاڭىز، قۇلاقتارىڭىز تەك جاقسى ءسوز بەن اسەم اۋەندى عانا ەستيدى. نۇر كوزدەرىمىزگە دە جەتتى، كوزىمىز تەك جاقسىعا قاراپ، بارىنەن جاقسىلىقتى عانا كورەدى. ءسىزدىڭ باسىڭىز تۇگەلدەي نۇرعا بولەنىپ، باسىڭىزعا تەك ىزگى، ساۋلەلى وي كەلەدى. نۇر بىرتە - بىرتە قارقىن جانە شۇعىلانا باستايدى، ءسىزدىڭ دەنەڭىزدەن شىعىپ، جان - جاعىڭىزعا ساۋلە شاشادى. وسى نۇردى تۋىسقاندارىڭىزعا، اپايلارعا، اتا - انامىزعا، دوستارىڭىزعا باعىتتاڭىز. نۇردى ۋاقىتشا تۇسىنىسپەي، رەنجىسىپ جۇرگەن ادامدارعا دا باعىتتاڭىز، ولاردىڭ دا جۇرەگى نۇرعا تولسىن. وسى نۇر بۇكىل الەمگە: بارلىق ادامدارعا، جان - جانۋارلارعا، وسىمدىكتەرگە، بارلىق ءتىرى جانعا تارالسىن… عالامنىڭ بارلىق تۇپكىر - تۇپكىرىنە نۇر باعىتتاڭىز. ويشا ايتىڭىز: «مەن نۇرلىمىن… نۇر مەنىڭ ىشىمدە… مەن نۇرمىن». وسىنداي نۇر، ماحاببات جانە تىنىشتىق كۇيىندە وتىرا تۇرىڭىز…ەندى وسى نۇردى جۇرەگىڭىزگە ورنالاستىرىڭىز. نۇرعا تولى بۇكىل الەم ءسىزدىڭ جۇرەگىڭىزدە. ونى وسىنداي اسەم قالىپتا ساقتاڭىز. جايمەن كوزىڭىزدى اشۋعا بولادى. راحمەت.
«جۇرەگىمدە جاقسىلىق». (سۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەتۋ)
بالالار الدارىنداعى سۋرەتتى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
ديداكتيكالىق ويىن: «ءيا، جوق»
مەن بارىنە ءارقاشان،
كومەكتەسۋگە دايىنمىن
وسىنداي ءىس بولعاندا
مەن ءارقاشان دەيمىن ءيا - ءيا - ءيا!
ۇلكەندەردى سىيلايمىز با؟
اعاش وتىرعىزامىز با؟
انامىزعا كومەكتەسەمىز بە؟
بالالاردى ۇرامىز با؟
ءىنىمىزدى كيىندىرەمىز بە؟
مىسىقتى تاماقتاندىرامىز با؟
قۇسقا جەم سالامىز با؟
اۋانى لاستايمىز با؟
گۇلگە سۋ قۇيامىز با؟
ۇيانى بۇزامىز با؟
جاقسىلىق جاسايمىز با؟
قيمىلدى ويىن: «كولەڭكە»
ۆيدەو سيۋجەت: «جاقسىلىق جاندى جادىراتادى»
جۇرەكتەن جۇرەككە: «جاقسىلىق تامشىسى» بالالار قولدارىنداعى تامشىنى عاجايىپ ءسوز ايتىپ تاقتاعا ىلەدى.
تاربيەشى: مىنە، ءبىزدىڭ جاقسىلىق تامشىلارىمىز ۇلكەن تەڭىزگە اينالدى. بىرەۋگە جاساعان كىشكەنتاي جاقسىلىقتىڭ ءوزى وسىنداي ۇلكەن جاقسىلىققا اينالادى.
تاربيەشى:- ءبىز «التىن جۇرەك» قالاشىعىندا نە ۇيرەندىك؟
بالالار: جاقسىلىق جاساۋدى ۇيرەندىك.
تاربيەشى: جاقسى ءسوز – جاقسى تىلەك،
بولايىق ىزگى نيەتتى.
جاقسىلىق ويلاپ كىسىگە،
تىلەيىك ۇلكەن – كىشىگە – دەپ تاماشا سوزدەرمەن «جاقسىلىق جاساعان باقىت» - دەپ اينالاڭا جاقسى ىستەر جاساپ، قۋانتساڭ، كوڭىلىن ءاردايىم قۋانىشقا تولىپ،
باقىتتى بولاسىڭ. ءاردايىم جۇرەگىمىزدە مەيىرىمدىلىك پەن جاقسىلىق بولسىن!
اتىراۋ قالاسى،
كمقك №25 «ەركەماي» بالاباقشاسى.
ۋمبەتالييەۆا لايليم ماحانبەتوۆنا
ورتاڭعى توپ تاربيەشىسى
You Might Also Like
-
افريكا ماتەريگىنىڭ اشىلۋى جانە زەرتتەلۋ تاريحى
