InfoHub Logo

انا ءتىلى 3 - سىنىپ
تاقىرىبى: ك. تابەي «ول اقىن بولار ما ەدى؟»
ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك. وقۋشىلارعا ءماتىندى نەگىزگە الا وتىرىپ «جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ» تاريحىن، ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ. سول كوتەرىلىسكە قاتىسقان كۇرەسكەر جاس قايرات رىسقۇلبەكوۆتىڭ ەرلىگىن، جاقسى قاسيەتتەرىن ۇلگى تۇتۋ.
2. دامىتۋشىلىق. بالالاردى بايلانىستىرىپ، جۇيەلى، ءماندى سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ. شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
3. تاربيەلىك. وقۋشىلاردىڭ ەلى ءۇشىن قۇربان بولعان باتىرلارىمىزدىڭ ەرلىگىن دارىپتەپ، ەلىنە جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرىپ پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباق ءادىسى: اقپاراتتىق تەحنولوگيا، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ ساباعىنىڭ ەلەمەنتتەرى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىز ەرەكشە وتپەك!
پسيحولوگيالىق دايىندىق
(رەلاكساسيا تۇرىندە ءۇنتاسپادان ا. ەڭسەپوۆتىڭ «كوك بايراق» كۇيى ورىندالادى)
- قانە بالالار، كوزىمىزدى جۇمايىق!
- ءوزىڭدى كوك اسپاننىڭ تورىندە سامعاپ ۇشىپ كەلە جاتقان قىران قۇستىڭ بەينەسىندە ەلەستەت. سەن كوك اسپاندى جارىپ ۇشقان، جەلىنە دە داۋىلىنا قارامايتىن قىرانسىڭ. قانە كوزىڭە ەلەستەت! اناۋ تۇرعان بيىك تاۋدى كوردىڭ بە؟ ونىڭ ار جاعىندا ءوز الدىنا دەربەس، ەركىن دە تاۋەلسىز ەل بار. (كوشپەندىلەر فيلمىنەن ءۇزىندى)
ءىى وتكەندى قايتالاۋ
- بالالار قاي ەل ەكەن؟
- قازاقستان!!!
- قازاقستان قانداي مەملەكەت؟
- ەركىن، دەربەس، ۇلانعايىر، بەيبىتشىلىك ورناعان، ازاتتى، ەڭ باستىسى «تاۋەلسىز»!
تاۋەلسىزدىكتى الماس بۇرىن ەلىمىز قانداي قيىن زاماندى باسىنان وتكىزدى؟
- جوڭعار شاپقىنشىلىعى، 1937 - 38جىلدارداعى رەپرەسسيا، 1930 - 32 اشتىق جىلدارى، 1941 - 45ج ۇوس
- ۇلى وتان سوعىسىنىڭ قانداي باتىرلارىن بىلەسىڭدەر؟
- ءاليا مولداعۇلوۆا، مانشۇك مامەتوۆا، نۇركەن ءابدىروۆ، باۋىرجان مومىش ۇلى، راقىمجان قوشقاربايەۆ.
ەندەشە الدىلارىڭداعى نوۋتبۋكتىڭ پەرنەتاقتاسىن باسساڭدار سەندەرگە ارنايى سۇراقتار بەرىلەدى، قانە جىلدام جاۋاپ بەرەيىك.
• راقىمجان قوشقاربايەۆ كىم؟
• رەيحستاگ دەگەن نە؟
• راقىمجان ءوز كومانديرىنەن قانداي تاپسىرما الدى؟
• تۋ تىگۋ ءۇشىن كوماندير راقىمجاندى نەگە تاڭداپ الدى؟
• تاپسىرما قالاي ورىندالدى؟
• راقىمجان قوشقاربايەۆ تۋرالى قوسىمشا نە ءبىلىپ كەلدىڭ؟(ەكراننان ر. قوشقاربايەۆتىڭ سۋرەتتەرى)
كورىنىس: «تۋ تىككەن راقىمجان»
وي تۇيىندەۋ.
سونىمەن وسى ەر باتىرلارىمىز نە ءۇشىن، كىم ءۇشىن، نە سەبەپتى سوعىسقان؟
- ۇلى جەڭىستىڭ نەشە جىلدىعىن اتاپ وتتىك؟
- كەلەر جىلى قانداي ۇلكەن شارا بولعالى تۇر؟
قازاقستانىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 20 جىل
تاۋەلسىز مەملەكەت دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• ءوز الدىنا دەربەس؛
• حالقى بار، بەلگىلى اۋماقتى يەلەنەدى
• مەملەكەتتىك رامىزدەرى، اتا زاڭى، مەملەكەتتىك ءتىلى؛
• ۇلتتىق سالت - ءداستۇر، ۇلتتىق ويىنى، ءبيى بار

ءىىى سەرگىتۋ ءساتى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق ءبيى «قارا جورعا»

ءىۇ جاڭا ساباق
- قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاي جىلى تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى؟
- 1991ج 16 جەلتوقسان
تاۋەلسىزدىكتىڭ باستاماسى قاي جىلى بولدى؟ وزدەرىڭ جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى بىلەسىڭدەر مە؟
- 16 جەلتوقسان 1986 جىل
(تاقتادان جەلتوقسان وقيعاسىنا ارنالعان سلايد، ءۇنتاسپادان «جەلتوقسان جەلى» ءانى)
ول وقيعانى ەشبىر قازاق ازاماتى ۇمىتۋعا ءتيىس ەمەس.
جەلتوقسان ايى... جەلتوقسان مەن قاراشا سول ءبىر، ەكى اي. كەشەگى دۇركىرەپ وتكەن 1986 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا قازاق حالقى ۇلتاننان سۇلتان بولىپ، تار جول، تايعاق كەشۋدەن ءوتتى.
16 جەلتوقسان قازاقستان تاريحىندا ءوزىنىڭ جاڭعىرىعىمەن وشپەس ءىز قالدىرعان نەبارى 18 مينۋتقا سوزىلعان رەسپۋبليكا ورتالىق پلەنۋمدا رەسپۋبليكامىزدى باسقارىپ كەلگەن دىنمۇحامەد احمەت ۇلى قونايەۆتىڭ ورنىنا كولبين سايلاندى.
17 جەلتوقسان الماتى قالاسىندا مىڭداعان قازاق جاستارى نارازىلىق ءبىلدىرىپ شەرۋگە شىقتى. ولار «تاۋەلسىزدىك كەرەك. قازاق ەلىنىڭ كوسەمى سايلانسىن!» - دەگەن تىلەك ءبىلدىردى. ۇلت نامىسىن جىرتىپ الاڭعا شىققان جاستاردىڭ اراسىندا ل. اسانوۆا، ە. سىپاتايەۆ، س. مۇحامەدجانوۆا بولدى. سول كەزدەگى ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ بۇيرىعىمەن كۇش كورسەتىلدى. كوپتەگەن جاستار تۇرمەگە قامالدى. ولارعا جەلتوقساننىڭ ىزعارلى كۇنىندە ءزابىر كورسەتىلدى. وسىنداي قاتىگەزدىكتى كورگەن ولارعا اراشا تۇسەم دەپ جۇرگەندەردىڭ اراسىندا قايراتى رىسقۇلبەكوۆ تە بار ەدى.
- ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدى جەلتوقسان قۇربانى بولعان ق. رىسقۇلبەكوۆ اعامىزعا ارنايمىز.

كىتاپپەن جۇمىس.
• ءمۇعالىمنىڭ وقۋى
وقۋشىلار ىشتەي وقيدى
• سوزدىك جۇمىس: پەشەنە – جازمىش، تاعدىر
ون ەكىدە ءبىر گ ۇلى اشىلماعان – جاس
• سۇراق - جاۋاپ:
1. اڭگىمە كىم تۋرالى؟
2. ماتىننەن قايرات رىسقۇلبەكوۆ جونىندە نە ءبىلدىڭ؟
3. اڭگىمەدە قايراتتان باسقا تاعى قانداي «جەلتوقسان قۇرباندارىنىڭ» اتتارى اتالعان؟
4. جەلتوقسان وقيعاسى قاشان بولدى؟ جەلتوقسان قوزعالىسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ ارمان - تىلەكتەرى نە ەدى؟
5. قازاقستان قاي جىلى ءوز تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى؟
• تاۋىپ وقۋ:
1) ماتىننەن ق. رىسقۇلبەكوۆتىڭ ءوز شىعارمالارىنان كەلتىرىلگەن ۇزىندىلەردى تاۋىپ، مانەرلەپ وقى.
2) قايراتتىڭ اكە - شەشەسىنىڭ ەسىمدەرىن اتا، ولاردىڭ سوزدەرىن تاۋىپ وقى
• بولىمگە ءبولۋ، ات قويۋ
(ەكراندا ءار بولىمگە ساي كەلەتىن اتاۋلار شىعادى، وقۋشىلار ءار ءبولىمنىڭ تاقىرىبىن تاڭداپ الۋدىڭ سەبەبىن تۇسىندىرەدى)
بوزداقتار ارمانى ورىندالدى
بىلىمگە ۇمتىلعان قايرات
قايرات ماڭگى ەسىمىزدە
بالاڭ جۇرەكتىڭ جان سىرى

- بالالار، قازاقتا قاسيەتتى ساندار بار، سول سياقتى 21 سانىنىڭ قايراتتىڭ ومىرىندە قانداي ءىز قالدىردى؟
• 21 جاسىندا تۇتقىندالدى
• 21 كۇن سوت الدىندا تەرگەلدى
• سەمەيدەگى اباقتىداعى 21 كامەراسىندا تۇتقىندا وتىردى
• 1988 جىلدىڭ 21 مامىرىندا قايتىس بولدى
• بەس جىل وتكەن سوڭ، 21 - اقپاندا اقتالدى

داپتەرمەن جۇمىس: دەڭگەيلىك تاپسىرما

جازۋشىلار ايماعى – ەسسە “مەن قايرات اعامىزدىڭ ەرلىگىن ماقتان تۇتامىن”
اقىندار ايماعى – 4 جول ولەڭ
زەرتتەۋشىلەر ايماعى – قايراتقا مىنەزدەمە بەرىپ سيپاتتاۋ جانە ۆەنن دياگرامماسىن قۇرىپ، ر.قوشقاربايەۆ پەن ق. رىسقۇلبەكوۆتى سالىستىرۋ

شىعارماشىلىق تاپسىرما (كومپيۋتەرمەن ورىندايدى)
وقۋشىلار ءتىنتۋىردىڭ كومەگىمەن كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءتيىستى ءسوزدى قويىپ ورنىن تابادى.
1. بولات... شىنىعادى،
باتىر... شىنىعادى.
2. جۇك اۋىرىن... كوتەرەدى،
ەل اۋىرىن... كوتەرەدى.
3.... جەر كوگەرەر،
... ەر كوگەرەر

بۇل ماقال – ماتەلدەر جالپى نە تۋرالى؟
- باتىرلىق، ەرلىك تۋرالى
- الايدا، قازىرگى زاماندا ەرلىك نەمەسە باتىل ءىس دەگەندى قالاي ۇعاسىڭدار؟ سەندەر ەرلىك جاسادىڭدار ما؟
ءىV قورىتىندى
INSERT
بىلەمىن
ءبىلدىم
بىلگىم كەلەدى

V باعالاۋ
ساباققا بەلسەندى قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ
Vءى ۇيگە تاپسىرما
جازۋشىلار ايماعى – ەسسە “ەر ەسىمى – ەل ەسىندە”.
اقىندار ايماعى – قايرات اعانىڭ ولەڭىن جاتتاۋ.
زەرتتەۋشىلەر ايماعى – ل. اسانوۆا، ە. سىپاتايەۆ، س. مۇحامەتجانوۆا تۋرالى دەرەكتەر جيناۋ.