InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: كولدە عابيت مۇسىرەپوۆ
ساباقتىڭ ماقساتى: جەر – انا – ادام بالاسىنىڭ ماڭگىلىك ورتاق بەسىگى دەگەن ۇعىم بويىنشا ماعلۇمات بەرۋ
مىندەتتەرى: 1) كول جانە كول قۇستارىنىڭ تىرشىلىگى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
2) كول سۋىنىڭ پايداسى، اتىراۋ ولكەسىندەگى سۋ قويمالارى تۋرالى دەرەكتى ماعلۇمات بەرۋ.
3) ماتىندەگى جاعىمسىز كەيىپكەر ءرولى بويىنشا بالالاردى ىزگى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ.
4) تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى زاڭ جانە تابيعات ەرەجەسىن قۇرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: شىعارماشىلىق ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو: وي شاقىرۋ، دامىتا وقىتۋ، وقۋشى جاۋابىمەن باسقارۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا (سۋرەتتەر توپتاماسى، سىزبالار، تىرەك سوزدەر، كارتا: «اتىراۋ وبلىسىنىڭ فيزيكالىق كارتاسى»)

ساباقتىڭ ءجۇرىسى: ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
1. سۋرەتپەن جۇمىس.
2. شىعارماشىلىق جۇمىستى تىڭداۋ. 1) سۋ قۇستارى تۋرالى دەرەكتى اڭگىمەلەر. 2) «دالا» س. سەيفۋلليننىڭ ولەڭىن جاتقا وقۋ.
3) جۇمباق شەشۋ: قاشاندا ىرىسقا تولى،
كوكتەمنىڭ كەلەتىن جولى.
اۋىل سىرتىندا سايدا،
جاتىر ۇلكەن اينا.

ءىى. ماعىنانى ءتۇسىنۋ.
1. سۋرەتتى كەستەمەن جۇمىس: ع. مۇسىرەپوۆ قازاقتىڭ اسا كورنەكتى جازۋشىسى.
2. تىرەك ءبىلىمدى قايتالاۋ: ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ
3. سىزبامەن جۇمىس. «وزەندەر»
4. كارتامەن جۇمىس
5. سىزبامەن جۇمىس «كولدەر»
ايعىركول
ايعىركول — اتىراۋ وبلىسى قىزىلقوعا اۋدانى قاراباۋ كەنتىنەن وڭتۇستىككە قاراي 19 كم جەردە ورنالاسقان كول. اۋماعى 16، 1 كم ². ۇزىندىعى 5، 1 كم، ەنى 1، 7 كم. سۋى تۇششى. كولدى جارىپ شىققان وزەنى كەسىپ وتەدى. تابان بالىق وسەدى. قاراشا ايىنىڭ اياعىندا مۇزى قاتىپ، كوكەك ايىنىڭ باس كەزىندە ەريدى.
بولەكاياق
بولەكاياق – ويىل الابىنداعى كول. اتىراۋ وبلىسىنداعى يندەر اۋدانىندا قاراباۋ اۋماعىنان وڭتۇستىك - باتىسقا قاراي 30 كم جەردە ورنالاسقان. كول تەڭىز دەڭگەيىنەن 17، 5 م تومەن جاتىر. اۋماعى 13، 5 كم ². ۇزىندىعى 9، 5 كم. جازدا قۇرعاپ قالادى. سۋى كەرمەك. بولەاياقتان ءوزى اتتاس وزەن اعىپ شىعادى. سۋى قاراشانىڭ ورتاسىندا قاتىپ، ءساۋىردىڭ باسىندا ەريدى. كول الابى مال جايىلىمىنا پايدالانىلادى.

يندەر – كاسپيي ويپاتى الابىنداعى تۇزدى تۇيىق كول.
اتىراۋ وبلىسىنىڭ يندەر اۋدانى اۋماعىندا. شاراسىنىڭ اۋماعى 110 كم ². ۇزىندىعى 13، 5 كم، ەنى 11 كم، ەڭ تەرەڭ جەرى 0، 7 م، جاعالاۋ سىزىعىنىڭ ۇزىندىعى 40 كم. نەگىزگى تولىعۋ كوزى اينالاسىنداعى سازداردان شىعاتىن تۇزدى بۇلاقتار. كولگە جىلى 1، 5 ملن. تونناعا دەيىن تۇز (نەگىزىنەن NaCl) شوگەدى. يندەر كولىنەن قۇرامىندا بروم، كاليي بار جوعارى ساپالى اس تۇزى وندىرىلەدى. ال كولدىڭ لايلى ساز - بالشىعى ءتۇرلى اۋرۋلاردى ەمدەۋگە پايدالانىلادى.

6. ماتىنمەن جۇمىس. 1) وقۋ
2) سوزدىك جۇمىسى
3) سۇراقتار
4) تاپسىرما
سوزدىك جۇمىسى:
وتتادى - تويدى
سۋ ءىشتى - قاندى
دوڭىز - ارام نيەتتى، قاسكۇنەم
ساقالدى باستارىمەن - ەرەسەك، ۇلكەن
سۇراقتار: - جاعىمسىز كەيىپكەر رولىندە قاي
قۇستى اتار ەدىڭ؟
- ول نەگە ارام نيەتتى؟
تاپسىرما: تابيعات دوستارىنىڭ ەرەجەلەرىن قۇر:

7. تۇجىرىم جاساۋ:
ق ر كونستيتۋسياسى 38 – باپ:
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى تابيعاتتى ساقتاۋعا جانە تابيعات بايلىقتارىنا ۇقىپتى قاراۋعا مىندەتتى.

تابيعات دوستارىنىڭ ەرەجەلەرى:
• اعاشتار مەن بۇتالاردىڭ بۇتاقتارىن سىندىرما.
• اعاشتاردىڭ قابىعىن زاقىمداما.
• ورمانداعى جانە شالعىنداعى گۇلدەردى جۇلما. ادەمى وسىمدىكتەر تابيعاتتىڭ كوركى بولىپ، قۇلپىرىپ تۇرا بەرسىن!
• كوبەلەكتەردى، ارالاردى، ينەلىكتەردى جانە باسقا دا جاندىكتەردى اۋلاما.
• باقا، قۇرباقالاردى قورعا.
• جابايى اڭداردى ايلاما، ولاردى ۇيىڭە اكەتپە.
• قۇستاردىڭ ۇياسىن بۇزبا، بالاپاندارىن شىرىلداتپا.
• ورمانعا، شالعىنعا، وزەن، تەڭىزدەردىڭ جاعاسىنا بارعاندا، قوقىستارىڭدى شاشىپ كەتپە.
• سۋ قويمالارىنا قوقىس تاستاما. ورماندا شۋلاما.

III. قورىتىندى
بۇگىنگى ساباقتان نە ۇيرەندىڭ؟

ۇيگە تاپسىرما: ماتىنگە سۇيەنىپ سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراستىر. اڭگىمەڭدە سىلانىپ وتىرعان اققۋ، مىڭداعان ۇيرەك، سىرلاسىپ وتىرعانداي، سۋىلداپ كەلىپ كولگە قونادى دەگەن سوزدەردى پايدالان.