كۋلون زاڭى. جۇمىس، قۋaت، ەنeرگيا تaقىرىتaرىنa eسeپتeر شىعaرۋ
فيزيكا جانە استرونوميا 10 سىنىپ
ساباق تاقىرىپتارى
1. كۋلون زاڭى
2. جۇمىس، قۋaت، ەنeرگيا تaقىرىتaرىنa eسeپتeر شىعaرۋ.
تاقىرىبى: كۋلون زاڭى
جالپى ماقساتتار: تىنىشتىقتاعى ەكى نۇكتەلىك زاريادتالعان دەنەلەردىڭ نەمەسە بولشەكتەردىڭ ءوزارا اسەرلەسۋ زاڭى تۇجىرىمداۋ، بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىنا ۇقساستىعىمەن ايىرماشىلىقتارى ءتۇسىنۋ
ءتۇيىندى يدەيالار: «ەستىگەنىمدى ۇمىتىپ قالامىن، كورگەنىمدى ەسىمدە ساقتايمىن، ىستەگەنىمدى تۇسىنەمىن» (كونفۋسيي)
ستراتەگيالار: «بليس سۇراق»، «دجيگسو»، «ءتۇرلى - ءتۇستى كونۆەرت»، «سەمانتيكالىق كارتا»، «ىم - يشارا»،«اياقتالماعان سويلەمدەر»
كورنەكىلىكتەر: كومپيۋتەر، سلايدتار، ۆيدەوپروەكتور.
دەرەككوزدەر: ر. باشار ۇلى، ۋ. توقبەرگەنوۆا، د. قازاقبايەۆا، 10 سىنىپ «فيزيكا جانە استرونوميا» وقۋلىعى، الماتى «اتامۇرا» باسپاسى 2012، گ. ي. جاكسىلىكوۆا، ا. م. قاجەنوۆا، ن. ز. يسماگالييەۆا، «ينتەربەلسەندى ءادىس - تاسىلدەر» وسكەمەن 2014
وقىتۋ ناتيجەلەرى: وقۋشىلار كۋلون زاڭى تۋرالى تۇسىنىك الدى. وقۋشىلار عىلىمي وي قورىتىندارىن جاساۋعا داعدىلاندى. تاقىرىپتى كۇندەلىكتى ءىس - ارەكەتتەرىندە قولدانا الادى.
1 - كەزەڭ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
«جىلىلىق سىيلاۋ» ستراتەگياسى ارقىلى سەرگىتۋ ءساتىن ۇيىمداستىرادى.
توپقا ءبولۋ. ءمۇعالىم وقۋشىلاردى توپتاسۋىن ۇيىمداستىرادى.
قوسىمشا 1.
وتكەن تاقىرىپ بويىنشا « بليس سۇراق» بويىنشا وقۋشىلارعا تاپسىرما بەرەدى
بليس - سۇراق
№ سۇراقتار «يا»، «جوق»
1. كادىمگى جاعدايدا دەنەنىڭ زاريادى بولا ما؟ +
2. ەلەكتروننىڭ زاريادىنىڭ ءمانى ە=1، 6*10 - 19 كل +
3. پروتوننىڭ زاريادى بەيتاراپ -
4. نەيتروننىڭ زاريادى وڭ -
5. زاريادتى q بەلگىلەيمىز +
6. زاريادتىڭ ولشەم بىرلىگى ەلەكترون -
7. يادرونىڭ زاريادى تەرىس -
8. اتتاس زاريادتار ءبىرىن - ءبىرى تارتادى -
9. ءار اتتاس زاريادتار ءبىرىن - ءبىرى تەبەدى -
10. ميلليكەن تاجىريبە جۇزىندە ەلەكتروننىڭ زاريادىنىڭ ءمانىن انىقتادى +
9 - 10 - «5»
7 - 8 -«4»
5 - 6 -«3»
4 تومەن «2»
2 - كەزەڭ. ماعىنانى اجىراتۋ:
«دجيگسو» توپقا تاقىرىپتى تالقىلاۋعا ۇسىنادى
قوسىمشا 3
«ءتۇرلى - ءتۇستى كونۆەرت» ارقىلى ءاربىر وقۋشىعا تاپسىرمالار بەرۋ
1 - ەسەپ
ءار اتتاس زاريادتالعان ەكى بىردەي مەتال شار بەرىلگەن. ءبىرىنشى شاردىڭ زاريادى - 15 مككل، ال ەكىنشىسى +25مككل. شارلاردى ءبىر – بىرىنە ءتۇيىستىرىپ، قايتادان اجىراتامىز. تۇيىستىرگەننەن كەيىنگى شارلاردىڭ زاريادىن جانە ەكى شاردىڭ 5سم اراقاشىقتىقتاعى اسەرلەسۋ كۇشىن انىقتاڭىز.
تاراق، قالامساپ، شار، گازەت، پلاستماسسا سىزعىش. تاجىريبە جاساۋ ارقىلى دەنەلەردىڭ ەلەكترلەنگەنىن دالەلدەڭدەر. دەنەلەردىڭ ەلەكترلەنۋ سەبەبى نەدە؟ دەنەلەردى ەلەكترلەندىرۋدىڭ باسقا قانداي جولى بار؟
كىشكەنتاي ەكى شاريكتىڭ زاريادتارى 2*10 - 7 كل جانە 4، 5 * 10 - 7 كل. ولار ۆاكۋۋمدا 0، 1 ن كۇشپەن ءوزارا اسەر ەتەدى. شاريكتەردىڭ ارا قاشىقتىعىن ەسەپتەڭدەر
ەكى بۇلتتىڭ اراسىنداعى ورتاشا قاشىقتىق 10 كم. ولاردىڭ ەلەكتر زاريادتارى 10 جانە 20 كل - عا تەڭ. بۇلتتار قانداي ەلەكتر كۇشىمەن ءوزارا اسەر ەتەدى؟
6. q1 = 6 نكل ەلەكتر زاريادى بار سۋ تامشىسى باسقا g2 = - 3 نكل ەلەكتر زاريادى بار سۋ تامشىسىمەن بىرىككەن. پايدا بولعان تامشىنىڭ زارياد
7. ەكى نۇكتەلىك زارياد 1ن كۇشپەن اسەرلەسەدى. ەگەر ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ زاريادتتارىن 4 ەسە ارتتىرسا، كۋلون كۇشى قالاي وزگەرەدى؟
10. 1 مككل جانە 10 نكل ەكى زارياد 9من كۇشپەن بىرىنە - ءبىرى قانداي قاشىقتىقتان اسەر ەتەدى؟
3 - كەزەڭ. وي - تولعانىس:
«سەمانتيكالىق كارتانى 1» بەرەدى.
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى: دينارا كۋساينوۆا
كۋلون زاڭى جوسپارىن جۇكتەۋ
جۇمىس، قۋaت، ەنeرگيا تaقىرىتaرىنa eسeپتeر شىعaرۋ جوسپارىن جۇكتەۋ
ساباق تاقىرىپتارى
1. كۋلون زاڭى
2. جۇمىس، قۋaت، ەنeرگيا تaقىرىتaرىنa eسeپتeر شىعaرۋ.
تاقىرىبى: كۋلون زاڭى
جالپى ماقساتتار: تىنىشتىقتاعى ەكى نۇكتەلىك زاريادتالعان دەنەلەردىڭ نەمەسە بولشەكتەردىڭ ءوزارا اسەرلەسۋ زاڭى تۇجىرىمداۋ، بۇكىلالەمدىك تارتىلىس زاڭىنا ۇقساستىعىمەن ايىرماشىلىقتارى ءتۇسىنۋ
ءتۇيىندى يدەيالار: «ەستىگەنىمدى ۇمىتىپ قالامىن، كورگەنىمدى ەسىمدە ساقتايمىن، ىستەگەنىمدى تۇسىنەمىن» (كونفۋسيي)
ستراتەگيالار: «بليس سۇراق»، «دجيگسو»، «ءتۇرلى - ءتۇستى كونۆەرت»، «سەمانتيكالىق كارتا»، «ىم - يشارا»،«اياقتالماعان سويلەمدەر»
كورنەكىلىكتەر: كومپيۋتەر، سلايدتار، ۆيدەوپروەكتور.
دەرەككوزدەر: ر. باشار ۇلى، ۋ. توقبەرگەنوۆا، د. قازاقبايەۆا، 10 سىنىپ «فيزيكا جانە استرونوميا» وقۋلىعى، الماتى «اتامۇرا» باسپاسى 2012، گ. ي. جاكسىلىكوۆا، ا. م. قاجەنوۆا، ن. ز. يسماگالييەۆا، «ينتەربەلسەندى ءادىس - تاسىلدەر» وسكەمەن 2014
وقىتۋ ناتيجەلەرى: وقۋشىلار كۋلون زاڭى تۋرالى تۇسىنىك الدى. وقۋشىلار عىلىمي وي قورىتىندارىن جاساۋعا داعدىلاندى. تاقىرىپتى كۇندەلىكتى ءىس - ارەكەتتەرىندە قولدانا الادى.
1 - كەزەڭ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
«جىلىلىق سىيلاۋ» ستراتەگياسى ارقىلى سەرگىتۋ ءساتىن ۇيىمداستىرادى.
توپقا ءبولۋ. ءمۇعالىم وقۋشىلاردى توپتاسۋىن ۇيىمداستىرادى.
قوسىمشا 1.
وتكەن تاقىرىپ بويىنشا « بليس سۇراق» بويىنشا وقۋشىلارعا تاپسىرما بەرەدى
بليس - سۇراق
№ سۇراقتار «يا»، «جوق»
1. كادىمگى جاعدايدا دەنەنىڭ زاريادى بولا ما؟ +
2. ەلەكتروننىڭ زاريادىنىڭ ءمانى ە=1، 6*10 - 19 كل +
3. پروتوننىڭ زاريادى بەيتاراپ -
4. نەيتروننىڭ زاريادى وڭ -
5. زاريادتى q بەلگىلەيمىز +
6. زاريادتىڭ ولشەم بىرلىگى ەلەكترون -
7. يادرونىڭ زاريادى تەرىس -
8. اتتاس زاريادتار ءبىرىن - ءبىرى تارتادى -
9. ءار اتتاس زاريادتار ءبىرىن - ءبىرى تەبەدى -
10. ميلليكەن تاجىريبە جۇزىندە ەلەكتروننىڭ زاريادىنىڭ ءمانىن انىقتادى +
9 - 10 - «5»
7 - 8 -«4»
5 - 6 -«3»
4 تومەن «2»
2 - كەزەڭ. ماعىنانى اجىراتۋ:
«دجيگسو» توپقا تاقىرىپتى تالقىلاۋعا ۇسىنادى
قوسىمشا 3
«ءتۇرلى - ءتۇستى كونۆەرت» ارقىلى ءاربىر وقۋشىعا تاپسىرمالار بەرۋ
1 - ەسەپ
ءار اتتاس زاريادتالعان ەكى بىردەي مەتال شار بەرىلگەن. ءبىرىنشى شاردىڭ زاريادى - 15 مككل، ال ەكىنشىسى +25مككل. شارلاردى ءبىر – بىرىنە ءتۇيىستىرىپ، قايتادان اجىراتامىز. تۇيىستىرگەننەن كەيىنگى شارلاردىڭ زاريادىن جانە ەكى شاردىڭ 5سم اراقاشىقتىقتاعى اسەرلەسۋ كۇشىن انىقتاڭىز.
تاراق، قالامساپ، شار، گازەت، پلاستماسسا سىزعىش. تاجىريبە جاساۋ ارقىلى دەنەلەردىڭ ەلەكترلەنگەنىن دالەلدەڭدەر. دەنەلەردىڭ ەلەكترلەنۋ سەبەبى نەدە؟ دەنەلەردى ەلەكترلەندىرۋدىڭ باسقا قانداي جولى بار؟
كىشكەنتاي ەكى شاريكتىڭ زاريادتارى 2*10 - 7 كل جانە 4، 5 * 10 - 7 كل. ولار ۆاكۋۋمدا 0، 1 ن كۇشپەن ءوزارا اسەر ەتەدى. شاريكتەردىڭ ارا قاشىقتىعىن ەسەپتەڭدەر
ەكى بۇلتتىڭ اراسىنداعى ورتاشا قاشىقتىق 10 كم. ولاردىڭ ەلەكتر زاريادتارى 10 جانە 20 كل - عا تەڭ. بۇلتتار قانداي ەلەكتر كۇشىمەن ءوزارا اسەر ەتەدى؟
6. q1 = 6 نكل ەلەكتر زاريادى بار سۋ تامشىسى باسقا g2 = - 3 نكل ەلەكتر زاريادى بار سۋ تامشىسىمەن بىرىككەن. پايدا بولعان تامشىنىڭ زارياد
7. ەكى نۇكتەلىك زارياد 1ن كۇشپەن اسەرلەسەدى. ەگەر ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ زاريادتتارىن 4 ەسە ارتتىرسا، كۋلون كۇشى قالاي وزگەرەدى؟
10. 1 مككل جانە 10 نكل ەكى زارياد 9من كۇشپەن بىرىنە - ءبىرى قانداي قاشىقتىقتان اسەر ەتەدى؟
3 - كەزەڭ. وي - تولعانىس:
«سەمانتيكالىق كارتانى 1» بەرەدى.
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى: دينارا كۋساينوۆا
كۋلون زاڭى جوسپارىن جۇكتەۋ
جۇمىس، قۋaت، ەنeرگيا تaقىرىتaرىنa eسeپتeر شىعaرۋ جوسپارىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
