كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، احمەت ياساۋي (ءحىى ع.)
قازاق ادەبيەتى ءپانى بويىنشا جىلدىق كۇنتىزبەلىك جوسپار، 8 سىنىپ
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ادەبيەتى 8 سىنىپ.
تاقىرىپتار:
11. احمەت ياساۋي (ءحىى ع.)
12. احمەت ياساۋي حيكمەتتەرى
13. ءجۇسىپ بالاساعۇني
14. ماحمۇت قاشقاري
15. رابعۋزي
ساباقتىڭ تاقىرىبى: احمەت ياساۋي (ءحىى ع.)
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) احمەت ياساۋي تۋرالى تۇسىنىگىن كەڭەيتۋ، وقۋشىلارعا ويلاندىراتىن ساۋال بەرە وتىرىپ، پىكىرىن تىڭداۋ؛
ءا) بىلىمدىك تانىمىن، شىعارماشىلىق قابىلەتىن، تىلدىك قورىن، ىزدەنىستەرىن ارتتىرۋ؛
ب) ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، بايانداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كىتاپتار، قوسىمشا ماتەريالدار، سۋرەتتەر
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەلدەۋ، وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ. سىنىپتىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ:
ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى سۇرايمىن. وقۋشىلارعا بىرنەشە سۇراقتار قويامىن
1. ءال - فارابي كىم؟
2. عىلىمنىڭ قانداي سالالارىمەن اينالىسقان؟
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
قوجا احمەت ياساۋي – اقىن، ويشىل، ۇستاز، تۇركى جۇرتىنا يماندىلىق نۇرىن شاشقان ءدىني اعارتۋشى، سوپىلاردىڭ ءپىرى (ۇستازى).
ياساۋي سايرام قالاسىندا تۋىپ، ياسىدا (تۇركىستان) تۇرعان، سوندىقتان الەمگە ياساۋي دەگەن اتپەن تانىمال. ءياساۋيدىڭ اكەسى - شايحى يبراھيم سوپىلىق جولدى ۇستاعان ءدىندار ادام بولىپتى. احمەتتىڭ اناسى قاراشاش پەن اكەسى ءيبراھيمنىڭ مازارى - - سايرامدا. ۇستازى - ارىستانباب (ارىستان بابا) پەن ياساۋي جونىندە ەل اراسىندا كوپتەگەن اڭىزدار تاراعان. وندا: مۇحاممەد پايعامبار ارىستانبابقا ءبىر ءتۇيىر كۇرما بەرىپ، ونى قوجا احمەتكە تابىس ەتۋىن سۇراعان. ارىستانباب سول قۇرمانى ۇرتىندا 600 جىل ساقتاپ ءجۇرىپتى. ياساۋي ارىستانباب ۇستازىنا دەگەن زور قۇرمەتىن ءوزىنىڭ "حيكمەتتەر" ("ديۋاني حيكمەت") كىتابىندا باياندايدى.
"ديۋان" - جيناق، "حيكمەت" - اللانىڭ اق جولى دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ءياساۋيدىڭ جۇزگە جۋىق حيكمەتتەرى بار. كىتاپتا بەس جاسىنان ءدىن جولىنا تۇسكەنىن، جەتى جاسىندا ارىستانبابتى ىزدەپ تاپقانىن ايتادى. ءوز ءومىرىنىڭ ءاربىر جىلىن سانامالاپ، اللانى تانۋ جولدارىن بايانداپ بەرەدى. اۋزىمەن "اللالاعان"، ءبىراق كوڭىلى تازا ەمەس پەندەلەردەن جوعارى بولعانىن مەدەت ەتەدى. يماندى بولۋعا ۇندەيدى، ادالدىق جولىن ۇلگى ەتەدى، ىزگىلىككە شاقىرادى.
احمەت ءياساۋيدىڭ 90 مىڭ شاكىرتى بولعان. ولار ۇستازىنىڭ سوپىلىق ءىلىمىن ورتا ازيا، انادولى - تۇركياعا دەيىن تاراتىپ الىپ كەتكەن.
ياساۋي 63 جاسقا كەلگەننەن كەيىن، مۇحاممەد پايعامباردىڭ جاسىنان ارتىق ءومىر ءسۇرۋدى قاجەتسىنبەي، جەر استىنا - قىلۋەتكە ءتۇسىپ وتىرادى. بار ۋاقىتىن ءدىني كىتاپتار وقۋعا، شىعارما جازۋعا ارنايدى. ول دۇنيە، بايلىق جيناماعان، ادامداردى ازعىندىقتان ساقتاۋ جولىنا قىزمەت ەتكەن، جانى تازا ادام بولعان.
كىتاپپەن جۇمىس: احمەت ياساۋي ولەڭدەرىن مانەرلەپ وقيدى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ: وتىلگەن تاقىرىپقا بايلانىستى بىرنەشە سۇراقتار قويامىن. تۇسىنبەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەمىن.
باعالاۋ: ساباققا قاتىسىپ وتىرعاندارىنا قاراي بىلىمدەرى باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما: احمەت ياساۋي تۋرالى وقىپ، دەرەكتەر جيناپ كەلۋ.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ادەبيەتى 8 سىنىپ.
تاقىرىپتار:
11. احمەت ياساۋي (ءحىى ع.)
12. احمەت ياساۋي حيكمەتتەرى
13. ءجۇسىپ بالاساعۇني
14. ماحمۇت قاشقاري
15. رابعۋزي
ساباقتىڭ تاقىرىبى: احمەت ياساۋي (ءحىى ع.)
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) احمەت ياساۋي تۋرالى تۇسىنىگىن كەڭەيتۋ، وقۋشىلارعا ويلاندىراتىن ساۋال بەرە وتىرىپ، پىكىرىن تىڭداۋ؛
ءا) بىلىمدىك تانىمىن، شىعارماشىلىق قابىلەتىن، تىلدىك قورىن، ىزدەنىستەرىن ارتتىرۋ؛
ب) ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، بايانداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كىتاپتار، قوسىمشا ماتەريالدار، سۋرەتتەر
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەلدەۋ، وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ. سىنىپتىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ:
ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى سۇرايمىن. وقۋشىلارعا بىرنەشە سۇراقتار قويامىن
1. ءال - فارابي كىم؟
2. عىلىمنىڭ قانداي سالالارىمەن اينالىسقان؟
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
قوجا احمەت ياساۋي – اقىن، ويشىل، ۇستاز، تۇركى جۇرتىنا يماندىلىق نۇرىن شاشقان ءدىني اعارتۋشى، سوپىلاردىڭ ءپىرى (ۇستازى).
ياساۋي سايرام قالاسىندا تۋىپ، ياسىدا (تۇركىستان) تۇرعان، سوندىقتان الەمگە ياساۋي دەگەن اتپەن تانىمال. ءياساۋيدىڭ اكەسى - شايحى يبراھيم سوپىلىق جولدى ۇستاعان ءدىندار ادام بولىپتى. احمەتتىڭ اناسى قاراشاش پەن اكەسى ءيبراھيمنىڭ مازارى - - سايرامدا. ۇستازى - ارىستانباب (ارىستان بابا) پەن ياساۋي جونىندە ەل اراسىندا كوپتەگەن اڭىزدار تاراعان. وندا: مۇحاممەد پايعامبار ارىستانبابقا ءبىر ءتۇيىر كۇرما بەرىپ، ونى قوجا احمەتكە تابىس ەتۋىن سۇراعان. ارىستانباب سول قۇرمانى ۇرتىندا 600 جىل ساقتاپ ءجۇرىپتى. ياساۋي ارىستانباب ۇستازىنا دەگەن زور قۇرمەتىن ءوزىنىڭ "حيكمەتتەر" ("ديۋاني حيكمەت") كىتابىندا باياندايدى.
"ديۋان" - جيناق، "حيكمەت" - اللانىڭ اق جولى دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ءياساۋيدىڭ جۇزگە جۋىق حيكمەتتەرى بار. كىتاپتا بەس جاسىنان ءدىن جولىنا تۇسكەنىن، جەتى جاسىندا ارىستانبابتى ىزدەپ تاپقانىن ايتادى. ءوز ءومىرىنىڭ ءاربىر جىلىن سانامالاپ، اللانى تانۋ جولدارىن بايانداپ بەرەدى. اۋزىمەن "اللالاعان"، ءبىراق كوڭىلى تازا ەمەس پەندەلەردەن جوعارى بولعانىن مەدەت ەتەدى. يماندى بولۋعا ۇندەيدى، ادالدىق جولىن ۇلگى ەتەدى، ىزگىلىككە شاقىرادى.
احمەت ءياساۋيدىڭ 90 مىڭ شاكىرتى بولعان. ولار ۇستازىنىڭ سوپىلىق ءىلىمىن ورتا ازيا، انادولى - تۇركياعا دەيىن تاراتىپ الىپ كەتكەن.
ياساۋي 63 جاسقا كەلگەننەن كەيىن، مۇحاممەد پايعامباردىڭ جاسىنان ارتىق ءومىر ءسۇرۋدى قاجەتسىنبەي، جەر استىنا - قىلۋەتكە ءتۇسىپ وتىرادى. بار ۋاقىتىن ءدىني كىتاپتار وقۋعا، شىعارما جازۋعا ارنايدى. ول دۇنيە، بايلىق جيناماعان، ادامداردى ازعىندىقتان ساقتاۋ جولىنا قىزمەت ەتكەن، جانى تازا ادام بولعان.
كىتاپپەن جۇمىس: احمەت ياساۋي ولەڭدەرىن مانەرلەپ وقيدى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ: وتىلگەن تاقىرىپقا بايلانىستى بىرنەشە سۇراقتار قويامىن. تۇسىنبەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەمىن.
باعالاۋ: ساباققا قاتىسىپ وتىرعاندارىنا قاراي بىلىمدەرى باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما: احمەت ياساۋي تۋرالى وقىپ، دەرەكتەر جيناپ كەلۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
You Might Also Like
