كۇش. دەفورماسيا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇش. دەفورماسيا.
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: جاڭا تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن وزدىگىنەن كەز كەلگەن جاعدايدا پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ دامۋ جۇيەسىن دامىتۋ، جۇيەلى تۇردە ويلاۋعا ىزدەنۋگە باعىتتاۋ، بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ؛
ۆ) تاربيەلىك: ءومىردىڭ بارلىق اعىمى فيزيكالىق زاڭدىلىققا قاتىستى ەكەندىگىن كورسەتۋ، بالالاردى ەڭبەكتەنە، ىزدەنە بىلۋگە باۋلۋ؛
ساباق ءتۇرى: دەسانت ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى مەن تەحنيكالىق قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلاستيلين، شار، تارازى، سەرىپپە، سىزعىش، ساعات، مەنزۋركا، تەرمومەتر؛
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ، سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ا) «كىم تاپقىر؟» سايىسى
تەست سۇراقتارى
1. زاتتىڭ كولەم بىرلىگىندەگى ماسساسىنا تەڭ فيزيكالىق شاما
ا) زاتتىڭ تىعىزدىعى؛
ۆ) دەنەنىڭ ماسساسى؛
س) دەنەنىڭ كولەمى؛
2. زاتتىڭ تىعىزدىعىن تاباتىن فورمۋلا
ا) m=ρV؛
B) V=m/ρ
C) ρ=m/V؛
3. تىعىزدىقتىڭ ولشەم بىرلىگى.
ا) كگ؛
ۆ) كگ/م3؛
س) م3؛
4. ۇزىندىعى 8 سم، ەنى 5 سم، قالىڭدىعى 3سم التىن كەسەگىنىڭ كولەمى قانداي؟
ا) 120 سم3؛
ۆ) 100 سم3؛
س) 150 سم3؛
5. ءبىر قالىپتى قوزعالاتىن دەنەنىڭ جىلدامدىعىن انىقتايتىن فورمۋلا.
ا) v=S/t؛
B) S=v∙t؛
C) m=pV؛
6. 72 كم/ساع نەشە م/س - قا تەڭ؟
ا) 10 م/س؛
ۆ) 20 م/س؛
س) 15 م/س؛
7. اسپان دەنەلەرىندە جانە ولاردىڭ جۇيەلەرىندە وتەتىن قۇبىلىستى زەرتتەيتىن عىلىم.
ا) فيزيكا؛
ۆ) استرونوميا؛
س) گەوگرافيا؛
8. زاتتىڭ نەشە كۇيى بولادى؟
ا) 2؛
ۆ) 4؛
س) 3؛
9. 1 كگ – دا نەشە گرامم بار؟
ا) 1000 گر؛
ۆ) 100 گر؛
س) 0، 001 گر؛
10. قازاقستاننىڭ العاشقى عارىشكەرى كىم؟
ا) تالعات مۇسابايەۆ؛
ۆ) يۋريي گاگارين؛
س) توقتار اۋباكىروۆ؛
دۇرىس جاۋاپتار: 1ا؛ 2س؛ 3ۆ؛ 4ا؛ 5ا؛ 6ۆ؛ 7ۆ؛ 8س؛ 9ا؛ 10س
ب) «كىم بىلگىر؟» سايىسى.
ولشەۋ قۇرالدارىنىڭ اتىن اتاپ، اتقاراتىن قىزمەتتەرىن ايتۋ.
تەرمومەتر؛
سىزعىش؛
ساعات؛
مەنزۋركا؛
تارازى؛
ءىىى. جاڭا ساباق.
«بىلەگى كۇشتى ءبىردى جىعادى،
ءبىلىمى كۇشتى مىڭدى جىعادى».
«كوپتىڭ كۇشى – بىرلىكتە».
كۇش – دەنەلەردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋىن سيپاتتايتىن شاما.
ءارتۇرلى دەنەگە ءارتۇرلى كۇش تۇسىرەمىز.
دەمەك، كۇشتىڭ سان ءمان كوپ تە، از دا بولۋى مۇمكىن.
كۇش ساندىق مانىمەن جانە باعىتىمەن سيپاتتالاتىن فيزيكالىق شاما بولىپ تابىلادى.
كۇشتى ع ارپىمەن بەلگىلەيمىز.
Sءى جۇيەسىندە كۇش بىرلىگىنە نيۋتون (ن) الىنعان. 1ن – تىنىشتىق كۇيىندەگى ماسساسى 1 كگ دەنەگە 1 س ىشىندە 1 م/س جىلدامدىق بەرەتىن كۇش. بۇدان ۇلكەن كۇش بىرلىگى – كيلونيۋتون (كن) دا قولدانىلادى. 1كن = 1000 ن.
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: جاڭا تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن وزدىگىنەن كەز كەلگەن جاعدايدا پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ دامۋ جۇيەسىن دامىتۋ، جۇيەلى تۇردە ويلاۋعا ىزدەنۋگە باعىتتاۋ، بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ؛
ۆ) تاربيەلىك: ءومىردىڭ بارلىق اعىمى فيزيكالىق زاڭدىلىققا قاتىستى ەكەندىگىن كورسەتۋ، بالالاردى ەڭبەكتەنە، ىزدەنە بىلۋگە باۋلۋ؛
ساباق ءتۇرى: دەسانت ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى مەن تەحنيكالىق قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلاستيلين، شار، تارازى، سەرىپپە، سىزعىش، ساعات، مەنزۋركا، تەرمومەتر؛
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ، سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ا) «كىم تاپقىر؟» سايىسى
تەست سۇراقتارى
1. زاتتىڭ كولەم بىرلىگىندەگى ماسساسىنا تەڭ فيزيكالىق شاما
ا) زاتتىڭ تىعىزدىعى؛
ۆ) دەنەنىڭ ماسساسى؛
س) دەنەنىڭ كولەمى؛
2. زاتتىڭ تىعىزدىعىن تاباتىن فورمۋلا
ا) m=ρV؛
B) V=m/ρ
C) ρ=m/V؛
3. تىعىزدىقتىڭ ولشەم بىرلىگى.
ا) كگ؛
ۆ) كگ/م3؛
س) م3؛
4. ۇزىندىعى 8 سم، ەنى 5 سم، قالىڭدىعى 3سم التىن كەسەگىنىڭ كولەمى قانداي؟
ا) 120 سم3؛
ۆ) 100 سم3؛
س) 150 سم3؛
5. ءبىر قالىپتى قوزعالاتىن دەنەنىڭ جىلدامدىعىن انىقتايتىن فورمۋلا.
ا) v=S/t؛
B) S=v∙t؛
C) m=pV؛
6. 72 كم/ساع نەشە م/س - قا تەڭ؟
ا) 10 م/س؛
ۆ) 20 م/س؛
س) 15 م/س؛
7. اسپان دەنەلەرىندە جانە ولاردىڭ جۇيەلەرىندە وتەتىن قۇبىلىستى زەرتتەيتىن عىلىم.
ا) فيزيكا؛
ۆ) استرونوميا؛
س) گەوگرافيا؛
8. زاتتىڭ نەشە كۇيى بولادى؟
ا) 2؛
ۆ) 4؛
س) 3؛
9. 1 كگ – دا نەشە گرامم بار؟
ا) 1000 گر؛
ۆ) 100 گر؛
س) 0، 001 گر؛
10. قازاقستاننىڭ العاشقى عارىشكەرى كىم؟
ا) تالعات مۇسابايەۆ؛
ۆ) يۋريي گاگارين؛
س) توقتار اۋباكىروۆ؛
دۇرىس جاۋاپتار: 1ا؛ 2س؛ 3ۆ؛ 4ا؛ 5ا؛ 6ۆ؛ 7ۆ؛ 8س؛ 9ا؛ 10س
ب) «كىم بىلگىر؟» سايىسى.
ولشەۋ قۇرالدارىنىڭ اتىن اتاپ، اتقاراتىن قىزمەتتەرىن ايتۋ.
تەرمومەتر؛
سىزعىش؛
ساعات؛
مەنزۋركا؛
تارازى؛
ءىىى. جاڭا ساباق.
«بىلەگى كۇشتى ءبىردى جىعادى،
ءبىلىمى كۇشتى مىڭدى جىعادى».
«كوپتىڭ كۇشى – بىرلىكتە».
كۇش – دەنەلەردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋىن سيپاتتايتىن شاما.
ءارتۇرلى دەنەگە ءارتۇرلى كۇش تۇسىرەمىز.
دەمەك، كۇشتىڭ سان ءمان كوپ تە، از دا بولۋى مۇمكىن.
كۇش ساندىق مانىمەن جانە باعىتىمەن سيپاتتالاتىن فيزيكالىق شاما بولىپ تابىلادى.
كۇشتى ع ارپىمەن بەلگىلەيمىز.
Sءى جۇيەسىندە كۇش بىرلىگىنە نيۋتون (ن) الىنعان. 1ن – تىنىشتىق كۇيىندەگى ماسساسى 1 كگ دەنەگە 1 س ىشىندە 1 م/س جىلدامدىق بەرەتىن كۇش. بۇدان ۇلكەن كۇش بىرلىگى – كيلونيۋتون (كن) دا قولدانىلادى. 1كن = 1000 ن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
