م دىبىسى مەن ءارپى
1 سىنىپ
الىپپە
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مم دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. مم دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. م دىبىسىنىڭ ءۇندى داۋىسسىز دىبىس ەكەنىن جانە ءسوز ىشىندە كەلەتىن ورنىن، بۋىن، ءسوز سوڭىندا دىبىستالۋ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ.
2. مم دىبىسى بار سوزدەرگە دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساپ، ءسوز، سويلەم قۇراتىپ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
3. وقۋشىلاردى ۇجىمدىق سىيلاستىققا، ءبىر - ءبىرىن قادىرلەۋگە، وقۋ قۇرالدارىن ۇقىپتى ۇستاۋعا، ادامگەرشىلىك قاعيدالاردى ۇستانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: مم ءارپىنىڭ باسپا، جازبا ءتۇرى، ارىپتەر كاسساسى، سۋرەتتەر، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار ۇلەستىرمە ماتەريالدارى، سلايد، كەستە ت، ب.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، انا ءتىلى
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ءادىسى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ، دامىتا وقىتۋ ادىستەرى
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
I. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
ا) شاتتىق شەڭبەرى
II. ءۇي تاپسىرمانى تەكسەرۋ:
- دد دىبىسىنا ءسوز قۇراتۋ. سوزدەن سويلەم ويلاتۋ.
- وقۋلىقتا بەرىلگەن ءسوز، سويلەمدەردى تىزبەكتەپ وقىتۋ.
ا) جوعالعان ءسوزدى تاپ!
دانا ال.
دۋلات قارا.
قوي قورالا.
تىرەك سوزدەر: دوپ، ايدار، تورپاق
ءا) «ارىپتەر ەلىنە ساياحات»
قىزىل ۇيشىك......
كوك ۇيشىك.........
(اا، تت، پپ، نن، عع، رر، لل، ۋۋ، شش، يي، وو، قق، دد)
دىبىستالۋ ەرەكشەلىگىنە قاراي ۇيلەرىنە ورنالاستىرايىق!
ب) جاتتاماقتى جاتقا ايت!
- جازۋ قۇرالىن اتا؟
- ءداپ - تەر
- وتكەن ساباقتا داپتەر ولەڭىن جاتتاپ ەدىك، قايتالايىق:
داپتەر
الىپپە سەنىڭ سىرلاسىڭ،
الىپپە دوسىڭ بولادى.
ارىپتەردىڭ شۇعىلاسى،
داپتەرىڭە قونادى.
ايتقان ءسوزىن قۇپتا دا،
ۇستازىڭدى قۇرمەتتە،
داپتەرىڭدى كۇت بالا،
داپتەرىڭدى قۇرمەتتە!
III. ماعىنانى تانۋ:
ا) ءسوز جۇمباق شەشەيىك:
1. قىزدار القاسى (م) ونشاق
2. ءۇي جانۋارلارىن ءبىر سوزبەن نە دەيمىز؟ (م) ال
3. كويلەك نەدەن تىگىلەدى؟ (م) اتا
4. كيىم توقىلاتىن اق ۇلپا؟ (م) اقتا
ءسوزجۇمباق شەشۋىندەگى سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ ايتىپ، ءبىرىنشى دىبىستارىنا ءمان بەرىپ قارايىق.
مون - شاق، مال، ما - تا، ماق - تا ءسوز باسىندا مم دىبىسى ەستىلىپ تۇر.
ولاي بولسا، بارلىعىمىز حورمەن م دەپ دىبىستاپ كورەيىك.
مم دىبىسى اۋىز قۋىسىنان كەدەرگىگە ۇشىراپ قىسىلىپ ايتىلادى. ولاي بولسا، مم داۋىسسىز ءۇندى دىبىس.
مم ءارپىن باسپا، جازبا ءتۇرىن تانىستىرىپ، اۋادا جازۋ
ءا) سۋرەت بويىنشا جۇمىس: (وقۋشىلارعا اڭگىمەلەتۋ)
مونشاق
بۇل - مونشاق. قىزدار مونشاقتى اسەمدىك ءۇشىن تاعادى.
كومباين
بۇل - كومباين. كومباين ماقتا القابىندا ماقتا وردى.
ماقتا
بۇل - ماقتا. ماقتادان كيىم توقىلادى.
ويماق.
بۇل - ويماق. ويماقتى ءىس تىككەندە قولدانادى.
ب) وقۋلىقپەن جۇمىس:
- باعاندا بەرىلگەن سوزدەردى وقىتۋ
- ماتىنمەن جۇمىس: «تاماق»
تاماقتىڭ ادام ءۇشىن ماڭىزىن ۇعىندىرۋ.
ۆ) سوزدىك جۇمىس:
مول - كوپ
ماقال - ناقىل ءسوز
ويماق - ءىس تىككەندە ساۋساققا كيەتىن بۇيىم.
قارماق - بالىقشى قۇرالى
گ) داپتەرمەن جۇمىس:
مم ءارپىن جازۋ
IV. وي تولعانىس: شىعارماشىلىق تاپسىرمالار:
ا) ءبىر سوزدەن كوپ ءسوز ويلا:
1 توپ: ----------------------------- 2 توپ: -------------------------- 3 توپ:
مونشاق ----------------------------- ويماق ------------------------- ماقتا
(ون، شاق، وشاق، مونشا) ------------(اق، وي، ماي، قوي، اي) ---------- (ماتا، اق، اقتا، تاماق)
ءا) پيراميدا قۇراستىرۋ:
---- 1. بۇگىن تانىسقان ءارىپ (م)
-------- 2. باستاعى نەگىزگى مۇشە (مي)
------------ 3. تاماق (ماي)
----------------- 4. كيىم توقىلاتىن بۇيىم (ماتا)
ب) دۇكەننەن ازىق - تۇلىك الۋ:
مىنا ءجۇمباقسوز شەشىمىن تاۋىپ، كارزەڭكەگە سالايىق:
1. اس اتاسى -(نان)
2. ءوزى ءتاتتى، تەز ەرىگەن
ءشايدىڭ ءدامىن كەلتىرگەن. (قانت)
3. نانمەن بىرگە جاعىلعان
بارلىق بالا ءدام العان - (ماي)
4. دومالاق ونىڭ ءپىشىنى.
ول دا ءبىر ناننىڭ ۇلگىسى –(توقاش)
5. ءسۇتتىڭ دە ءبىر ءتۇرى بار ۇيىتىلعان ىشۋگە ارنايىلاپ قويىتىلعان -(ايران)
كارزەڭكەدەگى سوزدەردى وقۋ، بۇلاردى ءبىر سوزبەن نە دەيمىز؟
- تاماق دەيمىز.
- تاماق نە ءۇشىن قاجەت؟
- ادام ءومىرى ءۇشىن تاعى دا نەلەر قاجەت؟
- تاماق سوزىنە دىبىستىق تالداۋ جاساۋ
ۆ) «ءبىز نە ۇيرەندىك؟»
ءارىپ، دىبىس
م – داۋىسسىز، ءۇندى، ءسوزدىڭ بارلىق بۋىنىندا كەلەدى
V. ۇيگە تاپسىرما: ءماتىندى وقۋ، جازۋ
باعالاۋ: وقۋشىلاردى ماراپاتتاۋ
الىپپە
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مم دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. مم دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. م دىبىسىنىڭ ءۇندى داۋىسسىز دىبىس ەكەنىن جانە ءسوز ىشىندە كەلەتىن ورنىن، بۋىن، ءسوز سوڭىندا دىبىستالۋ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ.
2. مم دىبىسى بار سوزدەرگە دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساپ، ءسوز، سويلەم قۇراتىپ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
3. وقۋشىلاردى ۇجىمدىق سىيلاستىققا، ءبىر - ءبىرىن قادىرلەۋگە، وقۋ قۇرالدارىن ۇقىپتى ۇستاۋعا، ادامگەرشىلىك قاعيدالاردى ۇستانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: مم ءارپىنىڭ باسپا، جازبا ءتۇرى، ارىپتەر كاسساسى، سۋرەتتەر، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار ۇلەستىرمە ماتەريالدارى، سلايد، كەستە ت، ب.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، انا ءتىلى
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ءادىسى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ، دامىتا وقىتۋ ادىستەرى
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
I. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
ا) شاتتىق شەڭبەرى
II. ءۇي تاپسىرمانى تەكسەرۋ:
- دد دىبىسىنا ءسوز قۇراتۋ. سوزدەن سويلەم ويلاتۋ.
- وقۋلىقتا بەرىلگەن ءسوز، سويلەمدەردى تىزبەكتەپ وقىتۋ.
ا) جوعالعان ءسوزدى تاپ!
دانا ال.
دۋلات قارا.
قوي قورالا.
تىرەك سوزدەر: دوپ، ايدار، تورپاق
ءا) «ارىپتەر ەلىنە ساياحات»
قىزىل ۇيشىك......
كوك ۇيشىك.........
(اا، تت، پپ، نن، عع، رر، لل، ۋۋ، شش، يي، وو، قق، دد)
دىبىستالۋ ەرەكشەلىگىنە قاراي ۇيلەرىنە ورنالاستىرايىق!
ب) جاتتاماقتى جاتقا ايت!
- جازۋ قۇرالىن اتا؟
- ءداپ - تەر
- وتكەن ساباقتا داپتەر ولەڭىن جاتتاپ ەدىك، قايتالايىق:
داپتەر
الىپپە سەنىڭ سىرلاسىڭ،
الىپپە دوسىڭ بولادى.
ارىپتەردىڭ شۇعىلاسى،
داپتەرىڭە قونادى.
ايتقان ءسوزىن قۇپتا دا،
ۇستازىڭدى قۇرمەتتە،
داپتەرىڭدى كۇت بالا،
داپتەرىڭدى قۇرمەتتە!
III. ماعىنانى تانۋ:
ا) ءسوز جۇمباق شەشەيىك:
1. قىزدار القاسى (م) ونشاق
2. ءۇي جانۋارلارىن ءبىر سوزبەن نە دەيمىز؟ (م) ال
3. كويلەك نەدەن تىگىلەدى؟ (م) اتا
4. كيىم توقىلاتىن اق ۇلپا؟ (م) اقتا
ءسوزجۇمباق شەشۋىندەگى سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ ايتىپ، ءبىرىنشى دىبىستارىنا ءمان بەرىپ قارايىق.
مون - شاق، مال، ما - تا، ماق - تا ءسوز باسىندا مم دىبىسى ەستىلىپ تۇر.
ولاي بولسا، بارلىعىمىز حورمەن م دەپ دىبىستاپ كورەيىك.
مم دىبىسى اۋىز قۋىسىنان كەدەرگىگە ۇشىراپ قىسىلىپ ايتىلادى. ولاي بولسا، مم داۋىسسىز ءۇندى دىبىس.
مم ءارپىن باسپا، جازبا ءتۇرىن تانىستىرىپ، اۋادا جازۋ
ءا) سۋرەت بويىنشا جۇمىس: (وقۋشىلارعا اڭگىمەلەتۋ)
مونشاق
بۇل - مونشاق. قىزدار مونشاقتى اسەمدىك ءۇشىن تاعادى.
كومباين
بۇل - كومباين. كومباين ماقتا القابىندا ماقتا وردى.
ماقتا
بۇل - ماقتا. ماقتادان كيىم توقىلادى.
ويماق.
بۇل - ويماق. ويماقتى ءىس تىككەندە قولدانادى.
ب) وقۋلىقپەن جۇمىس:
- باعاندا بەرىلگەن سوزدەردى وقىتۋ
- ماتىنمەن جۇمىس: «تاماق»
تاماقتىڭ ادام ءۇشىن ماڭىزىن ۇعىندىرۋ.
ۆ) سوزدىك جۇمىس:
مول - كوپ
ماقال - ناقىل ءسوز
ويماق - ءىس تىككەندە ساۋساققا كيەتىن بۇيىم.
قارماق - بالىقشى قۇرالى
گ) داپتەرمەن جۇمىس:
مم ءارپىن جازۋ
IV. وي تولعانىس: شىعارماشىلىق تاپسىرمالار:
ا) ءبىر سوزدەن كوپ ءسوز ويلا:
1 توپ: ----------------------------- 2 توپ: -------------------------- 3 توپ:
مونشاق ----------------------------- ويماق ------------------------- ماقتا
(ون، شاق، وشاق، مونشا) ------------(اق، وي، ماي، قوي، اي) ---------- (ماتا، اق، اقتا، تاماق)
ءا) پيراميدا قۇراستىرۋ:
---- 1. بۇگىن تانىسقان ءارىپ (م)
-------- 2. باستاعى نەگىزگى مۇشە (مي)
------------ 3. تاماق (ماي)
----------------- 4. كيىم توقىلاتىن بۇيىم (ماتا)
ب) دۇكەننەن ازىق - تۇلىك الۋ:
مىنا ءجۇمباقسوز شەشىمىن تاۋىپ، كارزەڭكەگە سالايىق:
1. اس اتاسى -(نان)
2. ءوزى ءتاتتى، تەز ەرىگەن
ءشايدىڭ ءدامىن كەلتىرگەن. (قانت)
3. نانمەن بىرگە جاعىلعان
بارلىق بالا ءدام العان - (ماي)
4. دومالاق ونىڭ ءپىشىنى.
ول دا ءبىر ناننىڭ ۇلگىسى –(توقاش)
5. ءسۇتتىڭ دە ءبىر ءتۇرى بار ۇيىتىلعان ىشۋگە ارنايىلاپ قويىتىلعان -(ايران)
كارزەڭكەدەگى سوزدەردى وقۋ، بۇلاردى ءبىر سوزبەن نە دەيمىز؟
- تاماق دەيمىز.
- تاماق نە ءۇشىن قاجەت؟
- ادام ءومىرى ءۇشىن تاعى دا نەلەر قاجەت؟
- تاماق سوزىنە دىبىستىق تالداۋ جاساۋ
ۆ) «ءبىز نە ۇيرەندىك؟»
ءارىپ، دىبىس
م – داۋىسسىز، ءۇندى، ءسوزدىڭ بارلىق بۋىنىندا كەلەدى
V. ۇيگە تاپسىرما: ءماتىندى وقۋ، جازۋ
باعالاۋ: وقۋشىلاردى ماراپاتتاۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تەڭدەۋ جانە ونى شەشۋ. جاناما تۇردە تۇجىرىمدالعان ەسەپتەردى تەڭدەۋدىڭ كومەگىمەن شەشۋ.
-
ساباقتىڭ ماقساتى: جەرگىلىكتى اقىن ءانۇران اۆتورلارىنىڭ ءبىرى جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنان ماعلۇماتتار بەرىپ، تانىستىرۋ ارقىلى بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ. اقىننىڭ كۇيلەرىن تىڭد...
