ماعجان جۇمابايەۆ «تۇركىستان» ولەڭى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماعجان جۇمابايەۆ «تۇركىستان» ولەڭى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: م. جۇمابايەۆتىڭ ءومىر جولى مەن جازۋشىلىق قىزمەتىنەن ماعلۇمات بەرۋ. ولەڭدەرىن ءتۇسىنىپ جانە مانەرلەپ وقۋعا كوڭىل ءبولۋ، ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جولىن مەڭگەرتۋ، ادەبيەت تەورياسىنان ۇعىمدى كەڭەيتۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق. وقۋشىلاردىڭ مانەرلەپ وقۋ داعدىسىن دامىتۋ، «تۇركىستان» ولەڭى تۋرالى العان بىلىمدەرىن ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى جۇيەلەۋ، ءوز پىكىرىن ەركىن جەتكىزۋگە داعدىلاندىرۋ؛
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ەلجاندىلىققا، ادامگەرشىلىككە، ءتىلىمىزدى قۇرمەتتەۋگە، ادەبيەتتى سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ، جاڭا تەحنولوگيا ەلەمەنتتەرى ارقىلى تۇرلەندىرىپ وتكىزۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: م. جۇمابايەۆ شىعارمالار جيناعى، ولەڭدەر جيناعى، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەندەۋ؛
سىنىپ تازالىعى؛
وقۋشى نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
جاڭا ساباق. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭى
- ال، ەندى وقۋشىلار، بۇگىنگى ساباعىمىزعا نازار اۋدارالىق.
ارىستانمىن، ايباتىما كىم شىدار؟
جولبارىسپىن، ماعان قارسى كىم تۇرار؟
كوكتە – بۇلت، جەردە – جەلمىن گۋلەگەن،
جەر ەركەسى – جەلدىڭ ءجونىن كىم سۇرار؟-
- بۇل ولەڭ جولدارىنىڭ اۆتورى كىم، قانە، ەسىمىزگە تۇسىرەلىك.
- ماعجان جۇمابايەۆ.
- ەندەشە، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭى. داپتەرىمىزدى اشىپ، بۇگىنگى كۇننىڭ جادى مەن تاقىرىپتى جازايىق.
- ەسىمىزگە تۇسىرەلىك، ماعجان كىم؟
- وتە جاقسى، ماعجاننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەمىز؟
-«تۇركىستان»، «سورلى قازاق»، «قازاعىم»، «كۇز»، «تولقىن»، «وت»، ت. ب.
«الەمدەگى ەل ءومىرى اق قاعازداي بايقاساڭ، -
دەپتى ءبىر قارت اقيقاتتىڭ قۇدىرەتىنە باس يگەن، -
سول قاعازدا ناقىل ءسوز بەن اتى قالعان جاقسىنىڭ،
تاۋىپ ايتقان سوزدەرىنە ادام تۇگىل تاس يگەن»، - دەپ
شىعىس جۇلدىزى ءابدىراحمان ءجامي جىرلاعانداي، م. جۇمابايەۆ ولەڭدەرىنىڭ قۇدىرەتىنە تابىنباسقا بولمايدى. قازاق پوەزياسىنىڭ جارىق جۇلدىزى ماعجان جۇمابايەۆتىڭ قاي ولەڭىن الساق تا، ادامنىڭ سەزىمىن سەلت ەتكىزىپ، ويلاعانىڭدى ءدوپ باسىپ ايتادى.
1. وي قوزعاۋ.
«تۇركىستان» دەگەن ولەڭى – ەلىم، جەرىم، ەرىم دەپ سوققان اقىن جۇرەگىنىڭ قاينارىنان توگىلگەن وتانشىلدىق جىردىڭ شىنايى دا شەبەر ۇلگىسى.
تۇران – كونە مادەنيەت بەسىگى، ساۋلەت ونەرىنىڭ كەڭ ساراي كورىنىسى. نەلەر ۇلى اقىندار ورداسى. قازاق حالقىنىڭ وتكەندەگى تاريحى، تاعدىرى، مادەنيەتى تۇرانمەن ۇشتاسىپ جاتىر.
م. جۇمابايەۆ - ءوز ءتىلىن، ەل ءدىنىن، مادەنيەتىن، تاريحىن، جەر – سۋىن جەتىك بىلەتىن اقىن.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان كونە تۇركىستان سۋرەتتەرىن كورسەتۋ.
ولەڭدى وقۋ، تالداۋ.
م. جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭىن تاراتىپ بەرەمىن.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقىپ شىعۋ.
2. بىرنەشە وقۋشىعا قايتالاپ وقىتۋ.
3. ولەڭنىڭ مازمۇنى تۋرالى تۇسىنىگىن قىسقاشا سۇراۋ.
ماعجان – حالقىنىڭ بولاشاعىنا سەنگەن، كەلەشەكتەن زور ءۇمىت كۇتكەن. كەيىنگى ۇرپاق شۋاقتى كۇن شاپاعاتىنا بولەنەتىنىنە سەنىم بىلدىرگەن. ماعجان – ۇلتجاندى اقىن. ول بۇكىل اقىندىق تالانتىن ۇلتىنا، الاشىنا باعىشتاعان. ول ءاردايىم حالقىنىڭ ادال پەرزەنتى بولعان. الاش جۇرتىن بولمەي، وعان ءوز جۇرەك جىلۋىن، جان ءلۇپىلىن بىلدىرە جىرلايدى. ولەڭ جولدارىنداعى اسەم ءسوز مارجاندارى وقۋشىنى سۇلۋلىق الەمىنە ەندىرىپ، سۇيىسپەنشىلىك سەزىمگە بولەيدى. اقىننىڭ بىزگە ۇلگى - ونەگە ەتكەن تۇركىستاننىڭ 1500 جىلدىق مەرەيتويى يۋنەسكو كولەمىندە تويلاندى. توي 2000 جىلى 19 قازاندا ءوتتى. وسىنىڭ وزىنەن - اق تۇركىستان جەرىنىڭ تاريحي تامىرى تەرەڭدە جاتقانىن بايقاۋىمىزعا بولادى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: م. جۇمابايەۆتىڭ ءومىر جولى مەن جازۋشىلىق قىزمەتىنەن ماعلۇمات بەرۋ. ولەڭدەرىن ءتۇسىنىپ جانە مانەرلەپ وقۋعا كوڭىل ءبولۋ، ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جولىن مەڭگەرتۋ، ادەبيەت تەورياسىنان ۇعىمدى كەڭەيتۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق. وقۋشىلاردىڭ مانەرلەپ وقۋ داعدىسىن دامىتۋ، «تۇركىستان» ولەڭى تۋرالى العان بىلىمدەرىن ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى جۇيەلەۋ، ءوز پىكىرىن ەركىن جەتكىزۋگە داعدىلاندىرۋ؛
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ەلجاندىلىققا، ادامگەرشىلىككە، ءتىلىمىزدى قۇرمەتتەۋگە، ادەبيەتتى سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ، جاڭا تەحنولوگيا ەلەمەنتتەرى ارقىلى تۇرلەندىرىپ وتكىزۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: م. جۇمابايەۆ شىعارمالار جيناعى، ولەڭدەر جيناعى، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەندەۋ؛
سىنىپ تازالىعى؛
وقۋشى نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
جاڭا ساباق. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭى
- ال، ەندى وقۋشىلار، بۇگىنگى ساباعىمىزعا نازار اۋدارالىق.
ارىستانمىن، ايباتىما كىم شىدار؟
جولبارىسپىن، ماعان قارسى كىم تۇرار؟
كوكتە – بۇلت، جەردە – جەلمىن گۋلەگەن،
جەر ەركەسى – جەلدىڭ ءجونىن كىم سۇرار؟-
- بۇل ولەڭ جولدارىنىڭ اۆتورى كىم، قانە، ەسىمىزگە تۇسىرەلىك.
- ماعجان جۇمابايەۆ.
- ەندەشە، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى ماعجان جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭى. داپتەرىمىزدى اشىپ، بۇگىنگى كۇننىڭ جادى مەن تاقىرىپتى جازايىق.
- ەسىمىزگە تۇسىرەلىك، ماعجان كىم؟
- وتە جاقسى، ماعجاننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەمىز؟
-«تۇركىستان»، «سورلى قازاق»، «قازاعىم»، «كۇز»، «تولقىن»، «وت»، ت. ب.
«الەمدەگى ەل ءومىرى اق قاعازداي بايقاساڭ، -
دەپتى ءبىر قارت اقيقاتتىڭ قۇدىرەتىنە باس يگەن، -
سول قاعازدا ناقىل ءسوز بەن اتى قالعان جاقسىنىڭ،
تاۋىپ ايتقان سوزدەرىنە ادام تۇگىل تاس يگەن»، - دەپ
شىعىس جۇلدىزى ءابدىراحمان ءجامي جىرلاعانداي، م. جۇمابايەۆ ولەڭدەرىنىڭ قۇدىرەتىنە تابىنباسقا بولمايدى. قازاق پوەزياسىنىڭ جارىق جۇلدىزى ماعجان جۇمابايەۆتىڭ قاي ولەڭىن الساق تا، ادامنىڭ سەزىمىن سەلت ەتكىزىپ، ويلاعانىڭدى ءدوپ باسىپ ايتادى.
1. وي قوزعاۋ.
«تۇركىستان» دەگەن ولەڭى – ەلىم، جەرىم، ەرىم دەپ سوققان اقىن جۇرەگىنىڭ قاينارىنان توگىلگەن وتانشىلدىق جىردىڭ شىنايى دا شەبەر ۇلگىسى.
تۇران – كونە مادەنيەت بەسىگى، ساۋلەت ونەرىنىڭ كەڭ ساراي كورىنىسى. نەلەر ۇلى اقىندار ورداسى. قازاق حالقىنىڭ وتكەندەگى تاريحى، تاعدىرى، مادەنيەتى تۇرانمەن ۇشتاسىپ جاتىر.
م. جۇمابايەۆ - ءوز ءتىلىن، ەل ءدىنىن، مادەنيەتىن، تاريحىن، جەر – سۋىن جەتىك بىلەتىن اقىن.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان كونە تۇركىستان سۋرەتتەرىن كورسەتۋ.
ولەڭدى وقۋ، تالداۋ.
م. جۇمابايەۆتىڭ «تۇركىستان» ولەڭىن تاراتىپ بەرەمىن.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقىپ شىعۋ.
2. بىرنەشە وقۋشىعا قايتالاپ وقىتۋ.
3. ولەڭنىڭ مازمۇنى تۋرالى تۇسىنىگىن قىسقاشا سۇراۋ.
ماعجان – حالقىنىڭ بولاشاعىنا سەنگەن، كەلەشەكتەن زور ءۇمىت كۇتكەن. كەيىنگى ۇرپاق شۋاقتى كۇن شاپاعاتىنا بولەنەتىنىنە سەنىم بىلدىرگەن. ماعجان – ۇلتجاندى اقىن. ول بۇكىل اقىندىق تالانتىن ۇلتىنا، الاشىنا باعىشتاعان. ول ءاردايىم حالقىنىڭ ادال پەرزەنتى بولعان. الاش جۇرتىن بولمەي، وعان ءوز جۇرەك جىلۋىن، جان ءلۇپىلىن بىلدىرە جىرلايدى. ولەڭ جولدارىنداعى اسەم ءسوز مارجاندارى وقۋشىنى سۇلۋلىق الەمىنە ەندىرىپ، سۇيىسپەنشىلىك سەزىمگە بولەيدى. اقىننىڭ بىزگە ۇلگى - ونەگە ەتكەن تۇركىستاننىڭ 1500 جىلدىق مەرەيتويى يۋنەسكو كولەمىندە تويلاندى. توي 2000 جىلى 19 قازاندا ءوتتى. وسىنىڭ وزىنەن - اق تۇركىستان جەرىنىڭ تاريحي تامىرى تەرەڭدە جاتقانىن بايقاۋىمىزعا بولادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
