مازمۇندامالار جيناعى 2 - 3 سىنىپتارعا ارنالعان
مازمۇندامالار جيناعى 2 - 3 سىنىپتارعا ارنالعان
كومەك
قىستىڭ اشىق كۇنىندە ەرنار، ايدىن، تالعات ۇشەۋى اۋىل شەتىندەگى كىشكەنتاي كولشىكتىڭ جانىنا ويىنعا شىقتى. ولار قاردان اققالا جاساپ، ءبىر - بىرىمەن قار لاقتىرىسىپ وينادى. ودان كەيىن ۇشەۋى قاتىپ جاتىرعان كولشىككە سىرعاناق تەبە باستادى. كەنەتتەن كولدىڭ مۇزى جارىلىپ، ايدىن سۋعا كۇمپ ەتە ءتۇستى. ول قورىققانىنان ايقايلاپ جىبەردى. وسى كەزدە ەرنار مەن تالعات جۇگىرىپ كەلىپ، وعان قولدارىن سوزىپ، سۋدان شىعارىپ الدى. بۇل جاعدايدى ەستىگەن ايدىننىڭ اناسى دوستارىنا راحمەت ايتىپ، « مىنە، ناعىز دوستىق وسىنداي بولادى!»- دەدى.
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
2. بالالار قايدا ويىنعا شىقتى؟
3. ولار قانداي ويىندار وينادى؟
4. ايدىن قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. دوستارى وعان قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. ايدىننىڭ اناسى دوستارىنا ريزاشىلىعىن قالاي ءبىلدىردى؟
قايىرىمدىلىق
قىستىڭ ايازدى كۇنى. ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىلارى، اعايىندى الديار مەن ءالي جىلى كيىنىپ، ۇيلەرىنەن ساباققا بەتتەدى. ولار اڭگىمەلەسىپ كەلە جاتىردى. ولاردىڭ الدىندا اياعىن جايلاپ باسىپ، قولىندا تاياعى بار قارت اجە كەلە جاتىرعان بولاتىن. كەنەت قارت اجەيدىڭ اياعى تايىپ،، قۇلاپ ءتۇستى. مۇنى كورگەن الديار مەن ءالي سوزگە كەلمەستەن جۇگىرىپ كەلىپ، اجەيدى ەكەۋلەپ تۇرعىزىپ، قولىنا تاياعىن ۇستاتتى. قارت اجەي ەكەۋىنە ريزا بولىپ، « راحمەت، اينالايىندار. قايىرىمدى ەكەنسىڭدەر،» - دەپ باستارىنان سيپادى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: كەنەتتەن، سوزگە كەلمەستەن
سۇراقتارى:
1. الديار مەن ءالي قايدا كەلە جاتىردى؟
2. ولاردىڭ الدىندا كىم كەلە جاتىردى؟
3. اجەيگە نە بولدى؟
4. الديار مەن ءالي نە ىستەدى؟
5. اجەي ولارعا قالاي العىس ءبىلدىردى؟
تۋعان كۇن
بۇگىن اياۋلىم ءۇشىن ەرەكشە كۇن. سەبەبى، بۇگىن ونىڭ تۋعان كۇنى. اناسى اياۋلىمنىڭ تۋعان كۇنىنە ارناپ ۇلكەن تورت ءپىسىردى. تورتقا ادەمىلەپ «7» دەگەن جازۋ جازدى. اكەسى وعان سىيلىققا ەرتەگىلەر كىتابىن تارتۋ ەتتى. تۋعان كۇنگە اياۋلىمنىڭ دوس قىزدارى كەلدى. ولار داستارقان باسىندا اياۋلىمعا تىلەكتەرىن ايتىپ، اكەلگەن سىيلىقتارىن تارتۋ ەتتى. تۋعان كۇن كوڭىلدى ءوتتى.
سۇراقتارى:
1. اياۋلىم نەگە قۋانىشتى؟
2. اناسى اياۋلىمنىڭ تۋعان كۇنىنە ارناپ نە ءپىسىردى؟
3. وعان قانداي جازۋ جازدى؟
4. اكەسى اياۋلىمعا قانداي سىيلىق جاسادى؟
5. تۋعان كۇنىنە تاعى كىمدەر كەلدى؟
6. تۋعان كۇن قالاي ءوتتى؟
قامقورلىق
كۇز مەزگىلى بولاتىن. كۇن بۇلتتى، جاڭبىر جاۋىپ تۇر. ءتۇس مەزگىلىندە وقيتىن اجار مەن اقجول مەكتەپتەن شىعىپ، ۇيلەرىنە كەلە جاتتى. ولار ءبىراز جۇرگەننەن كەيىن جول بويىندا ءبۇرىسىپ تۇرعان كىششكەنتاي كۇشىكتى كوزدەرى شالىپ قالدى. ەكەۋى كۇشىكتى اياپ، ۇيلەرىنە الىپ كەتپەك بولىپ كەلىستى. ولار كۇشىكتى ۇيلەرىنە الىپ كەلىپ، الدىنا ءسۇت، تاماق قويدى. كىشكەنتاي كۇشىك جىلى جەردە تاماققا تويىپ الىپ، بۇيىعىپ، ۇيقىعا كەتتى. ەكى بالا ءوز ىستەرىنە ريزا بولىپ، ءبىر - بىرىنە جىمىڭداي قارادى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر: ءبۇرىسىپ، بۇيىعىپ، جىمىڭداپ
سۇراقتارى:
1. اۋا رايى قانداي؟
2. اجار مەن اقجول قايدان كەلە جاتىردى؟
3. ولار جولدا نەنى كورىپ قالدى؟
4. ولار كۇشىككە قانداي قامقورلىق كورسەتتى؟
كۇز
كۇز كەلدى. كۇن بۇلتتانىپ، ءالسىن – ءالى اق جاۋىن بۇركىپ جاۋادى. كۇزگى قاتتى جەل سوعىپ تۇر. جەلمەن بىرگە قىزىل - سارى جاپىراقتار جەرگە ءتۇسىپ جاتىر. ەندى كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى. قۇستاردىڭ سوڭعى لەگى جىلى جاققا ۇشىپ بارادى. اۋىل ادامدارى ەككەن ەگىندەرىن جيناپ الىپ جاتىر.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: بۇركىپ، كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى، سوڭعى لەگى
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى باستالدى؟
2. اۋا رايى قانداي؟
3. كۇزدە جاپىراقتاردا قانداي وزگەرىس بولادى؟
4. كۇزدە كۇن مەن ءتۇن قالاي اۋىسادى؟
5. كۇزدە اۋىل ادامدارى قانداي ەڭبەكپەن اينالىسادى؟
1.سۋ - تابيعاتتا ەڭ كوپ تارالعان، نەگىزگى تىرشىلىك كوزى. سۋ بارلىق ءتىرى اعزانىڭ قۇرامىندا بولادى. سۋ بولماسا ادامدار ءومىر ءسۇرىپ، وسىمدىكتەر ءوسىپ، جان - جانۋارلار تىرشىلىك ەتە الماس ەدى. تازا سۋدى كوپ ىشەتىن ادامنىڭ ءوڭى جاسارىپ، كۇش - قۋاتى ارتىپ وتىرادى. سۋ ادامنىڭ كۇندەلىكتى تىرلىگى ءۇشىن دە ماڭىزى وتە زور. سوندىقتان سۋدى ۇنەمدەپ جۇمساۋ كەرەك.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: تىرشىلىك كوزى
سۇراقتارى:
1. سۋ تابيعاتتا قالاي تارالعان؟
2. سۋ نەلەردىڭ قۇرامىندا بولادى؟
3. سۋدىڭ ادامدار تىرشىلىگى ءۇشىن ماڭىزى قانداي؟
تورعاي
قىستىڭ كۇنى بولاتىن. ءۇيدىڭ سىرتقى تەرەزەسىنىڭ الدىنا ءبىر تورعاي ۇشىپ كەلدى. بۇنى سىرتتا ويناپ جۇرگەن باۋىرجان مەن الماس كوردى. ولار اياۋشىلىق تانىتىپ، تەرەزەنى اشىپ، تورعايدى ۇيگە كىرگىزدى. تورعاي جىلى جەرگە ۇشىپ كىردى. باۋىرجان ونىڭ الدىنا ناننىڭ قيقىمدارىن تاستادى. اش تورعاي ناننىڭ قيقىمدارىن جىلدام – جىلدام شوقىپ جەي باستادى. بالالار كەلەسى كۇنى اعاشتىڭ باسىنا ۇيا جاساپ ءىلدى. وعان كۇندە جەم سالىپ تۇردى. بالالار ەندى تورعايدى كۇندە كورەتىن بولدى.
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
2. ءۇيدىڭ تەرەزەسىنىڭ الدىنا نە ۇشىپ كەلدى؟
3. تورعايدى كىمدەر كورىپ قالدى؟
4. باۋىرجان مەن الماس تورعايعا قانداي قامقورلىق جاسادى؟
5. اش تورعاي نە ىستەدى؟
6. بالالار تورعايعا ارناپ نە جاسادى؟
ءاقتوس
قاناتتىڭ ءاقتوس اتتى ءيتى بار ەدى. ول ۇنەمى قاناتتىڭ قاسىنان قالمايتىن. قاناتتا ءيتى كورىنبەي قالسا ىزدەي باستايدى. ءبىر كۇنى قانات كولگە شومىلۋعا باردى. كولدىڭ اينالاسى تىنىش، ەشكىم جوق. قانات سۋعا جۇگىرىپ ءتۇسىپ كەتتى. كەنەت قانات دەم الا الماي سۋعا باتىپ بارا جاتىردى. وسى كەزدە قايدان كەلگەنى بەلگىسىز، اقتوسجۇگىرىپ كەلىپ، قاناتتى ءىش كيىمىنەن سۇيرەپ جاعاعا شىعاردى. ەسىن جيناعان قانات يتىنە راحمەت ايتقانداي موينىنان قۇشاقتادى. وسىدان كەيىن قانات ءيتىن بۇرىنعىدان دا جاقسى كورەتىن بولدى.
•
1. قاناتتىڭ ءيتىنىڭ اتى نە؟
2. قانات يتىمەن ەكەۋى قانداي دوس ەدى؟
3. قانات قايدا باردى؟
4. قانات قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. ءيتى قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. قانات يتىنە العىسىن قالاي ءبىلدىردى؟
تانىستىق
جالعاس مەكتەپتەن كەلە جاتىر. بۇگىن ساباقتا اپايلارى ەرتەڭ سىنىپقا جاڭادان وقۋشى كەلەتىنىن ايتتى. كەنەت ولبۇرىلىسقا جاقىنداي بەرگەندە ءبىر كىشكەنتاي قىزدىڭ ايقايلاعان داۋسىن ەستىدى. جالعاس جالما - جان داۋىس شىققان جەرگە جۇگىرىپ جەتتى. وزىمەن جاستى قىز بالاعا ۇلكەن يت شاڭقىلداپ ءۇرىپ، اتىلعالى تۇر ەكەن. جالعاس قورىقپاستان قولىنا تاس الىپ، يتكە لاقتىردى. يت شەگىنشەكتەپ كەتىپ قالدى. قىز بالا « راحمەت» دەپ جۇگىرىپ كەتتى..
كەلەسى كۇنى جالعاس ساباعىنا باردى. اپايى جاڭادان كەلگەن وقۋشىنى سىنىپقا اكەلىپ تانىستىردى. جالعاس كەشە ءوزى قاباعانيتتەن قۇتقارعان قىزدى بىردەن تانىدى. قىزدىڭ اتى اسەل ەكەن. ساباقتان سوڭ جالعاس پەن اسەل ۇيلەرىنە بىرگە قايتتى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر: بۇرىلىسقا، شەگىنشەكتەپ، قاباعان
سۇراقتارى:
1. جالعاس قايدان كەلە جاتىر ەدى؟
2. اپايلارى ساباقتا نە ايتىپ ەدى؟
3. ول كىمنىڭ داۋسىن ەستىدى؟
4. ول قىزدى يتتەن قالاي قۇتقاردى؟
5. جالعاس سىنىبىنا كەلگەن قىز بالانى قالاي تانىدى؟
اققۋ
اققۋ – كيەلى قۇس. اققۋلار الىس افريكادان كوكتەمدە كەلىپ، كۇزدە ءۇشىپ كەتەدى. قازاق حالقى اققۋلاردى اتپاعان. ونى اتقان ادامدى اققۋدىڭ كيەسى ۇرادى دەپ ەسەپتەيدى. اققۋدى نازىكتىكتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، ادالدىقتىڭ بەلگىسى دەپ سانايدى. ادەمى، سۇلۋ قىزدارىن اققۋعا تەڭەيدى. اققۋلار ەكەۋ بولىپ ءومىر سۇرەدى جانە جۇپتارىن جازبايدى. ءبىزدىڭ قازاقستاندا اققۋدىڭ ەكى ءتۇرى كەزدەسەدى. اققۋ تابيعاتتىڭ قايتالانباس، سۇلۋ كورىنىسى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: كيەلى، كيەسى ۇرادى
سۇراقتارى:
1. اققۋ قانداي قۇس؟
2. اققۋلار ەلىمىزگە قاي كەزدە ورالادى؟
3. قازاق حالقى اققۋلاردى نەگە اتپاعان؟
4. سۇلۋ قىزدارىن نە ءۇشىن اققۋعا تەڭەگەن؟
5. اققۋلار قالاي ءومىر سۇرەدى؟
6. قازاقستاندا اققۋدىڭ نەشە ءتۇرى كەزدەسەدى؟
مازمۇندامالار جيناعى 2 - 3 سىنىپتارعا ارنالعان. جۇكتەۋ
كومەك
قىستىڭ اشىق كۇنىندە ەرنار، ايدىن، تالعات ۇشەۋى اۋىل شەتىندەگى كىشكەنتاي كولشىكتىڭ جانىنا ويىنعا شىقتى. ولار قاردان اققالا جاساپ، ءبىر - بىرىمەن قار لاقتىرىسىپ وينادى. ودان كەيىن ۇشەۋى قاتىپ جاتىرعان كولشىككە سىرعاناق تەبە باستادى. كەنەتتەن كولدىڭ مۇزى جارىلىپ، ايدىن سۋعا كۇمپ ەتە ءتۇستى. ول قورىققانىنان ايقايلاپ جىبەردى. وسى كەزدە ەرنار مەن تالعات جۇگىرىپ كەلىپ، وعان قولدارىن سوزىپ، سۋدان شىعارىپ الدى. بۇل جاعدايدى ەستىگەن ايدىننىڭ اناسى دوستارىنا راحمەت ايتىپ، « مىنە، ناعىز دوستىق وسىنداي بولادى!»- دەدى.
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
2. بالالار قايدا ويىنعا شىقتى؟
3. ولار قانداي ويىندار وينادى؟
4. ايدىن قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. دوستارى وعان قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. ايدىننىڭ اناسى دوستارىنا ريزاشىلىعىن قالاي ءبىلدىردى؟
قايىرىمدىلىق
قىستىڭ ايازدى كۇنى. ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىلارى، اعايىندى الديار مەن ءالي جىلى كيىنىپ، ۇيلەرىنەن ساباققا بەتتەدى. ولار اڭگىمەلەسىپ كەلە جاتىردى. ولاردىڭ الدىندا اياعىن جايلاپ باسىپ، قولىندا تاياعى بار قارت اجە كەلە جاتىرعان بولاتىن. كەنەت قارت اجەيدىڭ اياعى تايىپ،، قۇلاپ ءتۇستى. مۇنى كورگەن الديار مەن ءالي سوزگە كەلمەستەن جۇگىرىپ كەلىپ، اجەيدى ەكەۋلەپ تۇرعىزىپ، قولىنا تاياعىن ۇستاتتى. قارت اجەي ەكەۋىنە ريزا بولىپ، « راحمەت، اينالايىندار. قايىرىمدى ەكەنسىڭدەر،» - دەپ باستارىنان سيپادى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: كەنەتتەن، سوزگە كەلمەستەن
سۇراقتارى:
1. الديار مەن ءالي قايدا كەلە جاتىردى؟
2. ولاردىڭ الدىندا كىم كەلە جاتىردى؟
3. اجەيگە نە بولدى؟
4. الديار مەن ءالي نە ىستەدى؟
5. اجەي ولارعا قالاي العىس ءبىلدىردى؟
تۋعان كۇن
بۇگىن اياۋلىم ءۇشىن ەرەكشە كۇن. سەبەبى، بۇگىن ونىڭ تۋعان كۇنى. اناسى اياۋلىمنىڭ تۋعان كۇنىنە ارناپ ۇلكەن تورت ءپىسىردى. تورتقا ادەمىلەپ «7» دەگەن جازۋ جازدى. اكەسى وعان سىيلىققا ەرتەگىلەر كىتابىن تارتۋ ەتتى. تۋعان كۇنگە اياۋلىمنىڭ دوس قىزدارى كەلدى. ولار داستارقان باسىندا اياۋلىمعا تىلەكتەرىن ايتىپ، اكەلگەن سىيلىقتارىن تارتۋ ەتتى. تۋعان كۇن كوڭىلدى ءوتتى.
سۇراقتارى:
1. اياۋلىم نەگە قۋانىشتى؟
2. اناسى اياۋلىمنىڭ تۋعان كۇنىنە ارناپ نە ءپىسىردى؟
3. وعان قانداي جازۋ جازدى؟
4. اكەسى اياۋلىمعا قانداي سىيلىق جاسادى؟
5. تۋعان كۇنىنە تاعى كىمدەر كەلدى؟
6. تۋعان كۇن قالاي ءوتتى؟
قامقورلىق
كۇز مەزگىلى بولاتىن. كۇن بۇلتتى، جاڭبىر جاۋىپ تۇر. ءتۇس مەزگىلىندە وقيتىن اجار مەن اقجول مەكتەپتەن شىعىپ، ۇيلەرىنە كەلە جاتتى. ولار ءبىراز جۇرگەننەن كەيىن جول بويىندا ءبۇرىسىپ تۇرعان كىششكەنتاي كۇشىكتى كوزدەرى شالىپ قالدى. ەكەۋى كۇشىكتى اياپ، ۇيلەرىنە الىپ كەتپەك بولىپ كەلىستى. ولار كۇشىكتى ۇيلەرىنە الىپ كەلىپ، الدىنا ءسۇت، تاماق قويدى. كىشكەنتاي كۇشىك جىلى جەردە تاماققا تويىپ الىپ، بۇيىعىپ، ۇيقىعا كەتتى. ەكى بالا ءوز ىستەرىنە ريزا بولىپ، ءبىر - بىرىنە جىمىڭداي قارادى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر: ءبۇرىسىپ، بۇيىعىپ، جىمىڭداپ
سۇراقتارى:
1. اۋا رايى قانداي؟
2. اجار مەن اقجول قايدان كەلە جاتىردى؟
3. ولار جولدا نەنى كورىپ قالدى؟
4. ولار كۇشىككە قانداي قامقورلىق كورسەتتى؟
كۇز
كۇز كەلدى. كۇن بۇلتتانىپ، ءالسىن – ءالى اق جاۋىن بۇركىپ جاۋادى. كۇزگى قاتتى جەل سوعىپ تۇر. جەلمەن بىرگە قىزىل - سارى جاپىراقتار جەرگە ءتۇسىپ جاتىر. ەندى كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى. قۇستاردىڭ سوڭعى لەگى جىلى جاققا ۇشىپ بارادى. اۋىل ادامدارى ەككەن ەگىندەرىن جيناپ الىپ جاتىر.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: بۇركىپ، كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى، سوڭعى لەگى
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى باستالدى؟
2. اۋا رايى قانداي؟
3. كۇزدە جاپىراقتاردا قانداي وزگەرىس بولادى؟
4. كۇزدە كۇن مەن ءتۇن قالاي اۋىسادى؟
5. كۇزدە اۋىل ادامدارى قانداي ەڭبەكپەن اينالىسادى؟
1.سۋ - تابيعاتتا ەڭ كوپ تارالعان، نەگىزگى تىرشىلىك كوزى. سۋ بارلىق ءتىرى اعزانىڭ قۇرامىندا بولادى. سۋ بولماسا ادامدار ءومىر ءسۇرىپ، وسىمدىكتەر ءوسىپ، جان - جانۋارلار تىرشىلىك ەتە الماس ەدى. تازا سۋدى كوپ ىشەتىن ادامنىڭ ءوڭى جاسارىپ، كۇش - قۋاتى ارتىپ وتىرادى. سۋ ادامنىڭ كۇندەلىكتى تىرلىگى ءۇشىن دە ماڭىزى وتە زور. سوندىقتان سۋدى ۇنەمدەپ جۇمساۋ كەرەك.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: تىرشىلىك كوزى
سۇراقتارى:
1. سۋ تابيعاتتا قالاي تارالعان؟
2. سۋ نەلەردىڭ قۇرامىندا بولادى؟
3. سۋدىڭ ادامدار تىرشىلىگى ءۇشىن ماڭىزى قانداي؟
تورعاي
قىستىڭ كۇنى بولاتىن. ءۇيدىڭ سىرتقى تەرەزەسىنىڭ الدىنا ءبىر تورعاي ۇشىپ كەلدى. بۇنى سىرتتا ويناپ جۇرگەن باۋىرجان مەن الماس كوردى. ولار اياۋشىلىق تانىتىپ، تەرەزەنى اشىپ، تورعايدى ۇيگە كىرگىزدى. تورعاي جىلى جەرگە ۇشىپ كىردى. باۋىرجان ونىڭ الدىنا ناننىڭ قيقىمدارىن تاستادى. اش تورعاي ناننىڭ قيقىمدارىن جىلدام – جىلدام شوقىپ جەي باستادى. بالالار كەلەسى كۇنى اعاشتىڭ باسىنا ۇيا جاساپ ءىلدى. وعان كۇندە جەم سالىپ تۇردى. بالالار ەندى تورعايدى كۇندە كورەتىن بولدى.
سۇراقتارى:
1. جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
2. ءۇيدىڭ تەرەزەسىنىڭ الدىنا نە ۇشىپ كەلدى؟
3. تورعايدى كىمدەر كورىپ قالدى؟
4. باۋىرجان مەن الماس تورعايعا قانداي قامقورلىق جاسادى؟
5. اش تورعاي نە ىستەدى؟
6. بالالار تورعايعا ارناپ نە جاسادى؟
ءاقتوس
قاناتتىڭ ءاقتوس اتتى ءيتى بار ەدى. ول ۇنەمى قاناتتىڭ قاسىنان قالمايتىن. قاناتتا ءيتى كورىنبەي قالسا ىزدەي باستايدى. ءبىر كۇنى قانات كولگە شومىلۋعا باردى. كولدىڭ اينالاسى تىنىش، ەشكىم جوق. قانات سۋعا جۇگىرىپ ءتۇسىپ كەتتى. كەنەت قانات دەم الا الماي سۋعا باتىپ بارا جاتىردى. وسى كەزدە قايدان كەلگەنى بەلگىسىز، اقتوسجۇگىرىپ كەلىپ، قاناتتى ءىش كيىمىنەن سۇيرەپ جاعاعا شىعاردى. ەسىن جيناعان قانات يتىنە راحمەت ايتقانداي موينىنان قۇشاقتادى. وسىدان كەيىن قانات ءيتىن بۇرىنعىدان دا جاقسى كورەتىن بولدى.
•
1. قاناتتىڭ ءيتىنىڭ اتى نە؟
2. قانات يتىمەن ەكەۋى قانداي دوس ەدى؟
3. قانات قايدا باردى؟
4. قانات قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. ءيتى قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. قانات يتىنە العىسىن قالاي ءبىلدىردى؟
تانىستىق
جالعاس مەكتەپتەن كەلە جاتىر. بۇگىن ساباقتا اپايلارى ەرتەڭ سىنىپقا جاڭادان وقۋشى كەلەتىنىن ايتتى. كەنەت ولبۇرىلىسقا جاقىنداي بەرگەندە ءبىر كىشكەنتاي قىزدىڭ ايقايلاعان داۋسىن ەستىدى. جالعاس جالما - جان داۋىس شىققان جەرگە جۇگىرىپ جەتتى. وزىمەن جاستى قىز بالاعا ۇلكەن يت شاڭقىلداپ ءۇرىپ، اتىلعالى تۇر ەكەن. جالعاس قورىقپاستان قولىنا تاس الىپ، يتكە لاقتىردى. يت شەگىنشەكتەپ كەتىپ قالدى. قىز بالا « راحمەت» دەپ جۇگىرىپ كەتتى..
كەلەسى كۇنى جالعاس ساباعىنا باردى. اپايى جاڭادان كەلگەن وقۋشىنى سىنىپقا اكەلىپ تانىستىردى. جالعاس كەشە ءوزى قاباعانيتتەن قۇتقارعان قىزدى بىردەن تانىدى. قىزدىڭ اتى اسەل ەكەن. ساباقتان سوڭ جالعاس پەن اسەل ۇيلەرىنە بىرگە قايتتى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر: بۇرىلىسقا، شەگىنشەكتەپ، قاباعان
سۇراقتارى:
1. جالعاس قايدان كەلە جاتىر ەدى؟
2. اپايلارى ساباقتا نە ايتىپ ەدى؟
3. ول كىمنىڭ داۋسىن ەستىدى؟
4. ول قىزدى يتتەن قالاي قۇتقاردى؟
5. جالعاس سىنىبىنا كەلگەن قىز بالانى قالاي تانىدى؟
اققۋ
اققۋ – كيەلى قۇس. اققۋلار الىس افريكادان كوكتەمدە كەلىپ، كۇزدە ءۇشىپ كەتەدى. قازاق حالقى اققۋلاردى اتپاعان. ونى اتقان ادامدى اققۋدىڭ كيەسى ۇرادى دەپ ەسەپتەيدى. اققۋدى نازىكتىكتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، ادالدىقتىڭ بەلگىسى دەپ سانايدى. ادەمى، سۇلۋ قىزدارىن اققۋعا تەڭەيدى. اققۋلار ەكەۋ بولىپ ءومىر سۇرەدى جانە جۇپتارىن جازبايدى. ءبىزدىڭ قازاقستاندا اققۋدىڭ ەكى ءتۇرى كەزدەسەدى. اققۋ تابيعاتتىڭ قايتالانباس، سۇلۋ كورىنىسى.
تۇسىندىرىلەتىن سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەرى: كيەلى، كيەسى ۇرادى
سۇراقتارى:
1. اققۋ قانداي قۇس؟
2. اققۋلار ەلىمىزگە قاي كەزدە ورالادى؟
3. قازاق حالقى اققۋلاردى نەگە اتپاعان؟
4. سۇلۋ قىزدارىن نە ءۇشىن اققۋعا تەڭەگەن؟
5. اققۋلار قالاي ءومىر سۇرەدى؟
6. قازاقستاندا اققۋدىڭ نەشە ءتۇرى كەزدەسەدى؟
مازمۇندامالار جيناعى 2 - 3 سىنىپتارعا ارنالعان. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وندىق بولشەكتى كوورديناتالىق ساۋلەدە كەسكىندەۋ. وندىق بولشەكتەردى سالىستىرۋ.
