مىسىر پيراميدالارى قالاي سالىنعانى تۋرالى قايدان بىلەمىز؟
ۇزاق مەرزىمدى جوسپاردىڭ ءبولىمى:
ەجەلگى مىسىر تاريحى
ساباق تاقىرىبى: مىسىر پيراميدالارى قالاي سالىنعانى تۋرالى قايدان بىلەمىز؟
ساباق ءتۇرى: جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ ساباعى
وسى ساباقتا قول جەتكىزىلەتىن وقۋ ماقساتتارى (وقۋ باعدارلاماسىنا سىلتەمە)
5. 2. 1. 2 توتەميزم، انيميزم، ءپىر تۇتۋشىلىق، ماگيا سياقتى ەجەلگى ءدىني نانىم - سەنىمدەردى ءبىلۋ
5. 2. 2. 2 ەجەلگى مىسىر عيباداتحانالارى مەن پيراميدالارىن سيپاتتاۋ
5. 1. 2. 1 ەجەلگى قوعامنىڭ الەۋمەتتىك ۇيىمداسۋىن سيپاتتاۋ
ساباق ماقساتتارى حەوپس پيراميداسى قالاي سالىنعانى تۋرالى بارلىق مۇمكىن نۇسقالاردى زەرتتەۋ جانە تالقىلاۋ، پيراميدا قۇرىلىسىنىڭ مۇمكىن نۇسقاسىنا كەمىندە ءبىر دالەل كەلتىرۋ.
كونە مىسىردىڭ ءدىني سەنىمدەرى مەن ساياسي قۇرىلىسىنىڭ پيراميدا قۇرىلىسىنا اسەرىن ءتۇسىنۋ (ءۇي جۇمىسى ارقىلى)
باعالاۋ كريتەرييلەرى - حەوپس پيراميداسى قالاي تۇرعىزىلعانىن انىقتايدى جانە تۇسىندىرەدى (پوپس قۇرىلىمى بويىنشا )
- كونە مىسىر تۇرعىندارىنىڭ ءدىني كوزقاراستارىنىڭ پيراميدا قۇرىلىسىنا اسەرىن انىقتايدى.
تىلدىك ماقساتتار
وقۋشىلار مەڭگەرەدى:
دەرەككوزدەر مەن ۆيزۋالدى دەرەككوزدەردەن اقپارات الۋ، ودان قورىتىندى جاساۋ، ءوز كوزقاراسىن دالەلدەۋ، حەوپس پيراميداسى، دالەل، تەوريا، ءدىن، و دۇنيە، پەرعاۋىن سەكىلدى تەرميندەردى پايدالانۋ.
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ
قورشاعان اينالانىڭ پروبلەمالارىن، وزگە كوزقاراستاردى كورۋ جانە ۇعىنۋ قابىلەتتىگى، سىنعا دۇرىس جاۋاپ قايتارا ءبىلۋ؛ توپتا جۇمىس جاساۋ قابىلەتتەرىن يەلەنۋ، توپتا ءتۇرلى رولدەردى ورىنداي ءبىلۋ؛ ءبىر - ءبىرىن تىڭداپ، وزگەلەردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرا ءبىلۋ؛ ەجەلگى مادەنيەتتى، تابيعاتتى جانە قورشاعان ورتانى قۇرمەتتەي ءبىلۋ.
ءپانارالىق بايلانىس قازاقستار تاريحى، دىندەر
اكت قولدانۋ داعدىلارى ەگەر مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسى مۇمكىنشىلىك بەرسە:
وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتى ىزدەۋ، ونىڭ سۇرىپتاۋمەن بايلانىستى وزدىك جۇمىس داعدىلارىن دامىتۋ ءۇشىن نوۋتبۋكتارمەن/پلانشەتتەرمەن جۇمىس جاساۋ.
باستاپقى ءبىلىم
بۇل ءبولىم 1ۆ بولىمىندە قاراستىرىلعان ءنىل القابىندا ورنالاسقان ەجەلگى وركەنيەتتەردىڭ ءبىرى ەجەلگى مىسىردى زەرتتەۋگە جانە وتكەن كەزەڭدەردەگى ءومىردى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ارحەولوگيالىق مالىمەتتەردى وقىپ ۇيرەنۋگە نەگىزدەلگەن.
ساباقتىڭ باسى
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
بۇگىن ءبىز ساباقتا الەمنىڭ جەتى كەرەمەتتەرىنىڭ ءبىرىن، ياعني حەوپس پيراميداسىن كورەمىز. ءبىز پيراميدالاردىڭ سالىنۋ تاريحى مەن وتكەن زامان قۇپيالارىن انىقتاپ، عالىمداردىڭ سوڭعى ويلارىمەن تانىسامىز. ءبىراق بۇل كادىمگى تانىستىق ەمەس، وتكەنگە شىن ساياحات بولماق، بىزگە تاريحتىڭ ۇلى قۇپيالارىنىڭ ءبىرى – ەگيپەت پيراميدالارى قالاي تۇرعىزىلعانىن ءبىلىپ كەلۋ بولىپ تابىلادى. بىرىنشىدەن ءوز زەرتتەۋىمىزدى حەوپس پيراميداسىنان باستاپ كورەيىك. ءبىزدىڭ سۇراققا جاۋاپ تابۋىمىز ءۇشىن تالاي دالەلدەر تابۋ كەرەك. دالەل دەگەنىمىز نە؟ نەلىكتەن تاريحتا ولار ماڭىزدى بولىپ تابىلادى؟ ءسىز دالەلدىڭ قانداي تۇرلەرىن كورسەتە الاسىز؟
ارى قاراي پيراميدانىڭ ىشكى جانە سىرتى فوتوسىن كورەيىك.
پرەزەنتاسيانى كورۋ بارىسىندا كەلەسى سۇراقتار بويىنشا ويلانىپ وتىرىڭىز:
• بۇل جەردى قانداي جەر دەپ كوردىڭ؟
• قاتتى ايعايلاساڭىز، بۇل جەردى داۋسى قالاي بولادى؟
• جارىقتى ءوشىرىپ قويىپ، ءسىز قانشالىقتى جاقسى كورە الاسىز؟
• وسىنداي جەردە جالعىز قالىپ قالساڭىز ءوزىڭىزدى قالاي سەزىنەر ەدىڭىز؟
• قالاي ويلايسىز، بۇل بولمە قانشالىقتى ىستىق نەمەسە سۋىق؟
• وسى دالىزدەردىڭ قابىرعالارى قولمەنۇستاعانعا قالاي بولار ەدى؟
فوتوسۋرەتتەردى كورىپ بولعاسىن وقۋشىلار جۇپپەن وسىعان دەيىن بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپتارىن بەرەدى. وسىدان كەيىن ءمۇعالىم بالالارمەن بىرگە جاۋاپتارىن تالقىلاۋعا سالادى؟
كۇتىلەتىن جاۋاپتار:
پيراميدالار قازىرگى كاير قالاسىنىڭ شەتىندەگى قۇمدى شولدە ورنالاسقان. عيمارات قاتتى تاستان قالانىپ، ءىشى سىرتتاعى ءشولدىڭ تەمپەراتۋراسىنان اناعۇرلىم تومەن بولعان. دالىزدەر مەن قابىرعالار جاڭعىرىق پەن داۋىستى باسىپ تاستايتىن تاستان قالانعان بولاتىن. جالعىز جارىقسىز قالۋدىڭ ءوزى بۇل عيماراتتىڭ ىشكى بولىگى پەرعاۋىن ءقابىرى بولعانىن بىلمەگەن ادامعا دا قورقىنىش ۇيىرەدى. پيراميدانىڭ ءىشى تاستاي قاراڭعى بولعانىمەن، ادام كوزى ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن وزدەرى قاراڭعىعا ۇيرەنىپ كەتەدى.
بىزگە حەوپس پيراميداسى تۋرالى نە بەلگىلى؟
داپتەرلەرىڭە حەوپس پيراميداسى تۋرالى بىلەتىندەرىڭ جايلى جازىڭدار؟
وقۋشىلار مەن ءمۇعالىمنىڭ ورتاق تالقىلاۋى.
تالقىلاۋ بارىسىندا ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن تولىقتىرىپ وتىرادى؟
جاقسى، بالالار ەجەلگى ەگيپەتتە پيراميدالاردى قالاي سالدى دەپ ويلايسىڭدار؟ توپتارمەن ويلانايىق؟
زەرتتەۋ
(گ) سىنىپتى توپتارعا ءبولىڭىز جانە پيراميدانىڭ تۇرعىزىلۋ ادىستەرىن تالقىلاۋعا مۇمكىندىك بەرىڭىز. ءار توپ حەوپس پيراميداسى قالاي تۇرعىزىلعانى تۋرالى ءوز نۇسقاسىن دايىنداۋ كەرەك. ءار توپقا ءوز نۇسقاسىن باسقا توپتار الدىندا دالەلدى ەتىپ كورسەتۋ ءۇشىن 1 مينۋت ۋاقىت بەرىلەتىنىن اتاپ ءوتىڭىز.
فمب نزم، سەمەي قالاسىنداعى
فيزيكا - ماتەماتيكا باعىتىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
زاينييەۆا زۋحرا
مىسىر پيراميدالارى قالاي سالىنعانى تۋرالى قايدان بىلەمىز؟ جۇكتەۋ
ەجەلگى مىسىر تاريحى
ساباق تاقىرىبى: مىسىر پيراميدالارى قالاي سالىنعانى تۋرالى قايدان بىلەمىز؟
ساباق ءتۇرى: جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ ساباعى
وسى ساباقتا قول جەتكىزىلەتىن وقۋ ماقساتتارى (وقۋ باعدارلاماسىنا سىلتەمە)
5. 2. 1. 2 توتەميزم، انيميزم، ءپىر تۇتۋشىلىق، ماگيا سياقتى ەجەلگى ءدىني نانىم - سەنىمدەردى ءبىلۋ
5. 2. 2. 2 ەجەلگى مىسىر عيباداتحانالارى مەن پيراميدالارىن سيپاتتاۋ
5. 1. 2. 1 ەجەلگى قوعامنىڭ الەۋمەتتىك ۇيىمداسۋىن سيپاتتاۋ
ساباق ماقساتتارى حەوپس پيراميداسى قالاي سالىنعانى تۋرالى بارلىق مۇمكىن نۇسقالاردى زەرتتەۋ جانە تالقىلاۋ، پيراميدا قۇرىلىسىنىڭ مۇمكىن نۇسقاسىنا كەمىندە ءبىر دالەل كەلتىرۋ.
كونە مىسىردىڭ ءدىني سەنىمدەرى مەن ساياسي قۇرىلىسىنىڭ پيراميدا قۇرىلىسىنا اسەرىن ءتۇسىنۋ (ءۇي جۇمىسى ارقىلى)
باعالاۋ كريتەرييلەرى - حەوپس پيراميداسى قالاي تۇرعىزىلعانىن انىقتايدى جانە تۇسىندىرەدى (پوپس قۇرىلىمى بويىنشا )
- كونە مىسىر تۇرعىندارىنىڭ ءدىني كوزقاراستارىنىڭ پيراميدا قۇرىلىسىنا اسەرىن انىقتايدى.
تىلدىك ماقساتتار
وقۋشىلار مەڭگەرەدى:
دەرەككوزدەر مەن ۆيزۋالدى دەرەككوزدەردەن اقپارات الۋ، ودان قورىتىندى جاساۋ، ءوز كوزقاراسىن دالەلدەۋ، حەوپس پيراميداسى، دالەل، تەوريا، ءدىن، و دۇنيە، پەرعاۋىن سەكىلدى تەرميندەردى پايدالانۋ.
قۇندىلىقتاردى دارىتۋ
قورشاعان اينالانىڭ پروبلەمالارىن، وزگە كوزقاراستاردى كورۋ جانە ۇعىنۋ قابىلەتتىگى، سىنعا دۇرىس جاۋاپ قايتارا ءبىلۋ؛ توپتا جۇمىس جاساۋ قابىلەتتەرىن يەلەنۋ، توپتا ءتۇرلى رولدەردى ورىنداي ءبىلۋ؛ ءبىر - ءبىرىن تىڭداپ، وزگەلەردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرا ءبىلۋ؛ ەجەلگى مادەنيەتتى، تابيعاتتى جانە قورشاعان ورتانى قۇرمەتتەي ءبىلۋ.
ءپانارالىق بايلانىس قازاقستار تاريحى، دىندەر
اكت قولدانۋ داعدىلارى ەگەر مەكتەپتىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسى مۇمكىنشىلىك بەرسە:
وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتى ىزدەۋ، ونىڭ سۇرىپتاۋمەن بايلانىستى وزدىك جۇمىس داعدىلارىن دامىتۋ ءۇشىن نوۋتبۋكتارمەن/پلانشەتتەرمەن جۇمىس جاساۋ.
باستاپقى ءبىلىم
بۇل ءبولىم 1ۆ بولىمىندە قاراستىرىلعان ءنىل القابىندا ورنالاسقان ەجەلگى وركەنيەتتەردىڭ ءبىرى ەجەلگى مىسىردى زەرتتەۋگە جانە وتكەن كەزەڭدەردەگى ءومىردى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ارحەولوگيالىق مالىمەتتەردى وقىپ ۇيرەنۋگە نەگىزدەلگەن.
ساباقتىڭ باسى
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
بۇگىن ءبىز ساباقتا الەمنىڭ جەتى كەرەمەتتەرىنىڭ ءبىرىن، ياعني حەوپس پيراميداسىن كورەمىز. ءبىز پيراميدالاردىڭ سالىنۋ تاريحى مەن وتكەن زامان قۇپيالارىن انىقتاپ، عالىمداردىڭ سوڭعى ويلارىمەن تانىسامىز. ءبىراق بۇل كادىمگى تانىستىق ەمەس، وتكەنگە شىن ساياحات بولماق، بىزگە تاريحتىڭ ۇلى قۇپيالارىنىڭ ءبىرى – ەگيپەت پيراميدالارى قالاي تۇرعىزىلعانىن ءبىلىپ كەلۋ بولىپ تابىلادى. بىرىنشىدەن ءوز زەرتتەۋىمىزدى حەوپس پيراميداسىنان باستاپ كورەيىك. ءبىزدىڭ سۇراققا جاۋاپ تابۋىمىز ءۇشىن تالاي دالەلدەر تابۋ كەرەك. دالەل دەگەنىمىز نە؟ نەلىكتەن تاريحتا ولار ماڭىزدى بولىپ تابىلادى؟ ءسىز دالەلدىڭ قانداي تۇرلەرىن كورسەتە الاسىز؟
ارى قاراي پيراميدانىڭ ىشكى جانە سىرتى فوتوسىن كورەيىك.
پرەزەنتاسيانى كورۋ بارىسىندا كەلەسى سۇراقتار بويىنشا ويلانىپ وتىرىڭىز:
• بۇل جەردى قانداي جەر دەپ كوردىڭ؟
• قاتتى ايعايلاساڭىز، بۇل جەردى داۋسى قالاي بولادى؟
• جارىقتى ءوشىرىپ قويىپ، ءسىز قانشالىقتى جاقسى كورە الاسىز؟
• وسىنداي جەردە جالعىز قالىپ قالساڭىز ءوزىڭىزدى قالاي سەزىنەر ەدىڭىز؟
• قالاي ويلايسىز، بۇل بولمە قانشالىقتى ىستىق نەمەسە سۋىق؟
• وسى دالىزدەردىڭ قابىرعالارى قولمەنۇستاعانعا قالاي بولار ەدى؟
فوتوسۋرەتتەردى كورىپ بولعاسىن وقۋشىلار جۇپپەن وسىعان دەيىن بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپتارىن بەرەدى. وسىدان كەيىن ءمۇعالىم بالالارمەن بىرگە جاۋاپتارىن تالقىلاۋعا سالادى؟
كۇتىلەتىن جاۋاپتار:
پيراميدالار قازىرگى كاير قالاسىنىڭ شەتىندەگى قۇمدى شولدە ورنالاسقان. عيمارات قاتتى تاستان قالانىپ، ءىشى سىرتتاعى ءشولدىڭ تەمپەراتۋراسىنان اناعۇرلىم تومەن بولعان. دالىزدەر مەن قابىرعالار جاڭعىرىق پەن داۋىستى باسىپ تاستايتىن تاستان قالانعان بولاتىن. جالعىز جارىقسىز قالۋدىڭ ءوزى بۇل عيماراتتىڭ ىشكى بولىگى پەرعاۋىن ءقابىرى بولعانىن بىلمەگەن ادامعا دا قورقىنىش ۇيىرەدى. پيراميدانىڭ ءىشى تاستاي قاراڭعى بولعانىمەن، ادام كوزى ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن وزدەرى قاراڭعىعا ۇيرەنىپ كەتەدى.
بىزگە حەوپس پيراميداسى تۋرالى نە بەلگىلى؟
داپتەرلەرىڭە حەوپس پيراميداسى تۋرالى بىلەتىندەرىڭ جايلى جازىڭدار؟
وقۋشىلار مەن ءمۇعالىمنىڭ ورتاق تالقىلاۋى.
تالقىلاۋ بارىسىندا ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن تولىقتىرىپ وتىرادى؟
جاقسى، بالالار ەجەلگى ەگيپەتتە پيراميدالاردى قالاي سالدى دەپ ويلايسىڭدار؟ توپتارمەن ويلانايىق؟
زەرتتەۋ
(گ) سىنىپتى توپتارعا ءبولىڭىز جانە پيراميدانىڭ تۇرعىزىلۋ ادىستەرىن تالقىلاۋعا مۇمكىندىك بەرىڭىز. ءار توپ حەوپس پيراميداسى قالاي تۇرعىزىلعانى تۋرالى ءوز نۇسقاسىن دايىنداۋ كەرەك. ءار توپقا ءوز نۇسقاسىن باسقا توپتار الدىندا دالەلدى ەتىپ كورسەتۋ ءۇشىن 1 مينۋت ۋاقىت بەرىلەتىنىن اتاپ ءوتىڭىز.
فمب نزم، سەمەي قالاسىنداعى
فيزيكا - ماتەماتيكا باعىتىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
زاينييەۆا زۋحرا
مىسىر پيراميدالارى قالاي سالىنعانى تۋرالى قايدان بىلەمىز؟ جۇكتەۋ
You Might Also Like
