InfoHub Logo

تەوريالىق ساباقتىڭ ادىستەمەلىك نۇسقاماسى
ءپان: مولەكۋلالى بيولوگيا، مەديسينالىق گەنەتيكا
ماماندىق: ەمدەۋ ءىسى
تاقىرىبى: مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە مەديسينالىق گەنەتيكا ءپانى جانە مىندەتتەرى، دامۋ تاريحى

ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ستۋدەنتتەرگە مولەكۋلالىق بيولوگيا، مەديسينالىق گەنەتيكا ءپانىنىڭ مىندەتى، نەگىزگى دامۋ كەزەڭدەرى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: ستۋدەنتتەردىڭ تانىمدىق قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ستۋدەنتتەردى جاۋاپكەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەوريا
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، جاڭا ساباق ءتۇسىندىرۋ، تەست.
ساباقتىڭ ۋاقىتى: 90 مين
ساباقتى وتكىزۋ ورنى: وقۋ كابينەتى
پانىشىلىك بايلانىس: مەديسينالىق بيولوگيانىڭ نەگىزگى باعىتتارى، مەديكو -
بيولوگيالىق پاندەرمەن ءوزارا بايلانىسى.
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، اناتوميا، فيزيولوگيا.
ساباقتىڭ جابدىقتالۋى: پروەكتور، نوۋتبۋك، پرەزەنتاسيا، كەسپە قاعازدار
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
نەگىزگى: قۋاندىقوۆ ە. ءو «مەديسينالىق بيولوگيا جانە گەنەتيكا»
قوسىمشا: س. ا. ابىلايەۆ «مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە گەنەتيكا»
ۆ. ن. يارىگين «بيولوگيا»
ستۋدەنت ءبىلۋى ءتيىس: - مولەكۋلالىق بيولوگيا، مەديسينالىق گەنەتيكانىڭ نەگىزگى باعىتتارىن
جانە ونىڭ بيولوگيانىڭ باسقا سالالارىمەن ءوزارا بايلانىسىن؛

ساباقتىڭ حرونوكارتاسى جانە قۇرىلىمدىق - لوگيكالىق سىزباسى:

ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى – 2 مين
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ – 20 مين
ءىىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ – 35 مين
ءىV. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ – 25 مين
V. قورىتىندىلاۋ – 5 مين
Vءى. ۇيگە تاپسىرما – 3 مين

ساباقتىڭ بارىسى:

ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1. وقۋ كابينەتىنىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ.
2. ستۋدەنتتەردىڭ سىرتقى كيىمدەرىنە (كالپاك، حالات) كوڭىل اۋدارۋ.
3. ساباقتا جوق ستۋدەنتتەردى بەلگىلەۋ، ساباققا دايارلىعىن تەكسەرۋ.
4. ساباقتىڭ ماقساتى مەن جوسپارىمەن تانىستىرۋ.
5. تاقىرىپتىڭ ماڭىزدىلىعىنىڭ ءمانىن اتاپ ءوتۋ
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
تاقىرىبى: مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە مەديسينالىق گەنەتيكا ءپانى جانە
مىندەتتەرى، دامۋ تاريحى
(ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋدا سەماتيكالىق كارتا تولتىرۋ، تەست تاپسىرمالارىن ورىنداۋ)
سەماتيكالىق كارتا تولتىرۋ:

تەست تاپسىرمالارى
ءى نۇسقا
1. ادام قاۋىمداستىعى تۇرعىسىنان قاراستىراتىن جالپى بيولوگيا عىلىمىنىڭ ءبىر تارماعى؟
ا. جالپى بيولوگيا ۆ. قولدانبالى بيولوگيا س. مەديسينالىق بيولوگيا د. قالىپتى بيولوگيا ە. گەنەتيكا
2. جارانى تاڭۋعا ارنالعان زاتتاردى ستەريلدەۋ ءادىسى؟
ا. ميكروسەپتيكا ۆ. ستەريلدەۋ س. انتيسەپتيكا د. اسەپتيكا ە. پرەپاراتتاۋ
3. انگليادا العاش رەت قانداي تاسىلمەن «دوللي» اتتى قوزىنى الدى؟
ا. ۇرىقتاندىرۋ ۆ. كلونداۋ س. جاساندى ۇرىق ارقىلى د. پرەپاراتتاۋ ارقىلى ە. سومالىق ءادىس
4. زوولوگيا عىلىمىنىڭ اتاسى؟
ا. گ. مەندەل ۆ. گالەن س. گيپپوكرات د. تەوفراست ە. اريستوتەل
5. ليەۆەگۋكتىڭ ەڭبەگى؟
ا. ميكرواعزالار دۇنيەسىن اشتى ۆ. جاسۋشانى اشتى س. ەۆوليۋسيالىق تەوريانى اشتى د. جاسۋشا تەورياسىن اشتى ە. تۇقىم قۋالاۋشىلىق زاڭىن اشتى
ءىىى جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ:
تاقىرىبى: مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە مەديسينالىق گەنەتيكا ءپانى جانە مىندەتتەرى، دامۋ تاريحى.
جوسپارى:
1. بيولوگيا. بيولوگيا عىلىمىنىڭ نەگىزگى زەرتتەۋ ادىستەرى.
2. مولەكۋلالىق بيولگيا
3. مەديسينالىق گەنەتيكا
4. حح عاسىردىڭ اياعىندا مولەكۋلالىق بيولوگيانىڭ جەتىستىكتەرى. قازاقستاندا مولەكۋلالىق بيولوگيانىڭ دامۋى

بيولوگيا - تىرشىلىكتى زەرتتەيتىن عىلىم (بيوس - تىرشىلىك، لوگوس - ءبىلىم). بيولوگيا عىلىمى تىرشىلىكتىڭ بارلىق نىساندارىن جان - جاقتى، كەڭ اۋقىمدى زەرتتەيدى، ياعني ول ءتىرى اعزالاردىڭ جانە ولاردىڭ تابيعي قاۋىمداستىقتارىن قۇرىلىسى، فۋنكسياسىن تارالۋىن، شىعۋ تەگىن، دامۋىن، ولاردىڭ ءبىر - بىرىمەن جانە ءتىرى اعزالارمەن ءولى دۇنيە اراسىنداعى كۇردەلى بايلانىس - تاردى زەرتتەيدى. بيولوگيا تەرمينىن 1802 جىلى ج. لامارك جانە گ. تريەۆيرانۋس ءبىر مەزگىلدە، ءبىر - بىرىنەن تاۋەلسىز ەنگىزگەن بولاتىن.
بيولوگيا عىلىمىنىڭ نەگىزگى زەرتتەۋ ادىستەرى:
1. سيپاتتاپ جازۋ ءادىسى - وتە ەرتە زاماندا پايدا بولعان ەجەلگى ءادىس. كەز كەلگەن قۇبىلىستى زەرتتەۋ ءۇشىن ونى تولىق سيپاتتاۋ قاجەت، ال ول ءۇشىن ناقتىلى دەرەكتەر جيناقتاۋ كەرەك. بۇل ءادىستى قازىرگى كەزدەگى زەرتتەۋلەردە دە عالىمدار كەڭىنەن قولدانادى.
2. سالىستىرۋ ءادىسى - حVءىىى عاسىردا كەڭ ءورىس الىپ دامىدى. بۇل ءادىستىڭ ءمانى اعزا - لاردا نە ولاردىڭ ۇقساستىعىن نە ايىرماشىلىقتارىن انىقتاۋ بولىپ سانالادى. وسى ءادىس كومەگىمەن وسىمدىكتەر مەن جانۋارلاردىڭ سيستەماتيكاسى قۇراستىرىلدى.
3. تاريحي ءادىس - ەرتەدە ءومىر سۇرەتىن، جويىلىپ كەتكەن اعزالاردى زەرتتەي وتى - را، قازىرگى كەزدە تىرشىلىك ەتەتىن اعزالاردىڭ قۇرىلىسىن، شىعۋ تەگىن جانە دامۋ زاڭ - دىلىقتارىن انىقتاۋدا قولدانىلادى. بۇل ءادىس چ. ءدارۆيننىڭ ەۆوليۋسيالىق ءىلىمى پايدا بولعاننان كەيىن قالىپتاسقان.
4. تاجىريبە جاساۋ ءادىسى – تابيعات قۇبىلىستارىن تاجىريبە جاساۋ ارقىلى زەرتتەۋ بولىپ تابىلادى. بۇل ءادىس حيميا، فيزيكا، تابيعاتتانۋ عىلىمدارىنىڭ جەتىستىكتەرىن كەڭىنەن قامتيدى.

مولەكۋلالىق بيولوگيا جانە مەديسينالىق گەنەتيكا ءپانى جانە مىندەتتەرى، دامۋ تاريحى. جۇكتەۋ
بەلوك قۇرىلىسى جانە قىزمەتى. جۇكتەۋ
نۋكلەين قىشقىلدارىنىڭ قۇرىلىسى، قىزمەتى. جۇكتەۋ
گەنەتيكالىق اقپاراتتىڭ بەرىلۋىنىڭ نەگىزگى جولدارى. دنق بيوسينتەزى. جۇكتەۋ
بەلوك بيوسينتەزىنىڭ ەتاپتارى (ترانسكريپسيا، ترانسلياسيا) گەنەتيكالىق كود. جۇكتەۋ
جاسۋشانىڭ گەنەتيكالىق اپپاراتى. گەن تۋرالى تۇسىنىك. گەندەردىڭ جىكتەلۋى. جۇكتەۋ
ادامنىڭ كاريوتيپى تۋرالى تۇسىنىك. حروموسومالاردىڭ جىكتەلۋى. ادامنىڭ حروموسوما كارتاسى. جۇكتەۋ
مۋتاسيا تۇرلەرى. گەندىك، گەنومدىق، حروموسومالىق مۋتاسيالار. جۇكتەۋ
جاسۋشانىڭ گەنەتيكالىق اپپاراتى. گەن تۋرالى تۇسىنىك. گەندەردىڭ جىكتەلۋى. جۇكتەۋ
مولەكۋلالىق - گەنەتيكالىق زەرتتەۋ ادىستەرى. جۇكتەۋ
جاسۋشانىڭ نەگىزگى كومپونەنتتەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن قىزمەتى. جۇكتەۋ
جاسۋشا تىرشىلىگىندەگى جارعاقشانىڭ ماڭىزى، جاسۋشاعا قاجەتتى زاتتاردىڭ جارعاقشا ارقىلى تاسىمالدانۋى. جاسۋشاعا ارنايى سيگنال بەرىلۋىنىڭ نەگىزگى كەزەڭدەرى. جۇكتەۋ
جاسۋشالىق سيكل تۋرالى تۇسىنىك. ميتوز. ميتوزدى بەلسەندىرەتىن فاكتور تۋرالى تۇسىنىك. سيكليندەردىڭ جانە سيكلينگە تاۋەلدى كينازدىڭ ءرولى. ر 53 اقۋىزىنىڭ ءرولى. جۇكتەۋ
گەنەتيكالىق ماتەريالدىڭ رەكومبيناسياسى. مەيوز. جۇكتەۋ
اپوپتوز تۋرالى تۇسىنىك. جالپى سيپاتتاما. جۇكتەۋ
قارتايۋ تەورياسى. كانسەروگەنەز. جۇكتەۋ
ونتوگەنەزدىڭ گەنەتيكالىق مەحانيزمدەرى. جۇكتەۋ
تەراتوگەنەز.تۋا پايدا بولعان اقاۋلاردىڭ جاسۋشالىق مەحانيزمى. ستۆولدى جاسۋشالار. جۇكتەۋ
گەنەتيكا نەگىزدەرى. بەلگىلەردىڭ تۇقىم قۋالاۋ تيپتەرى. جۇكتەۋ
جالپى مەديسينالىق پاتولوگياداعى تۇقىمقۋالايتىن اۋرۋلاردىڭ ورنى. جۇكتەۋ
تۇقىمقۋالاۋدىڭ ەرەكشەلىكتەرى. حروموسومالىق اۋرۋلار. جۇكتەۋ
تۇقىمقۋالايتىن اۋرۋلاردى ەمدەۋدىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرى. تۇقىمقۋالايتىن اۋرۋلاردى زەرتحانالىق زەرتتەۋ ادىستەرى. جۇكتەۋ
پوپۋلياسيالىق گەنەتيكا نەگىزدەرى. ادام پوپۋلياسياسىنىڭ گەنەتيكالىق قۇرىلىمى. پوپۋلياسيالىق گەنەتيكالىق زەرتتەۋ. جۇكتەۋ
ەكوگەنەتيكامەن فارماكوگەنەتيكانىڭ نەگىزدەرى. جۇكتەۋ