InfoHub Logo

جۋرناليستيكا – جول-جونەكەي جازىلاتىن ادەبيەت.

ارنولد مەتيۋ

وركەنيەت، تەحنولوگيالاردىڭ تالپىندى دامۋى، ءداستۇرلى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا جاڭا جانرلار مەن تەندەنسيالار اكەلدى.
عالامتور دۇنيەگە كەلدى، ادامزات جاڭا سيفرلىق وركەنيەتكە كوتەرىلىپ، جاڭا دەڭگەيگە جاڭارا ءتۇستى. ارينە، بۇل وزگەرىستەر جۋرناليستيكا سالاسىن اينالىپ وتپەيدى، ءتىپتى تىكەلەي اسەر ەتەدى.  عالامتوردىڭ كەلۋى، جانە تەحنولوگيالىق ريەۆوليۋسيالاردىڭ دامىپ، وزگەرىسكە ۇشىراۋى، ءداستۇرلى اقپارات تاراتۋ جولدارىنىڭ جاڭا ءتۇرى "مۋلتيمەديالىق جۋرناليستيكا" سالاسىنىڭ پايدا بولۋىنا جول اشتى. 

مۋلتيمەديالىق جۋرناليستيكاعا ينتەراكتيۆتىلىك، جىلدامدىق جانە قولجەتىمدىلىك سايكەس. وسى جاڭا مەدياكونتەكستىنىڭ ارقاسىندا قوعام ومىرىندە، جالپى جۋرناليستيكا اياسىندا جاڭا مەدياكەڭىستىكتىڭ نەگىزى قالاندى. مىسالى، رەسپۋبليكا ايماعىندا تارالعان وتاندىق گازەت- جۋرنالداردىڭ، تەلەكانالداردىڭ ءوز رەسمي سايتتارى بار. "ەگەمەن قازاقستان" گازەتىنىڭ سايتى "egemen.kz"، "جاس الاش" گازەتىنىڭ سايتى "zhasalash.kz"، "حابار 24" تەلەكانالىنىڭ سايتى "24.kz" ، "قازاقستان ۇلتتىق ارناسى" تەلەكانالىنىڭ سايتى "qazaqstan.tv". 

گازەتتە جاريالانعان جانە تەلەكانالدا جاريالانعان اقپاراتتار سايتتا دا جاريالانادى، ءتىپتى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى جەكە پاراقشالارىندا دا جاريالانادى. 

الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى اقپارات تاراتۋ، ءبولىسۋ، پىكىر قالدىرۋ، كورۋ جاڭا مەدياعا، ياعني مۋلتيمەديالىق جۋرناليستيكاعا كىرەدى. جەكەشە تانىمال جۋرناليستەردىڭ دە جەكە پاراقشالارى بار، مىسالى: نارتاي ارالباي ۇلىنىڭ "YouTube"، "Instagram" جەلىلەرىندە جەكە پاراقشالارى بار، "YouTube" ارناسىندا 460 مىڭ وقىرمانى بار، جانە قارالىم سانى وتە جوعارى. 

ءبىرشاما ونداعان جىلدار بۇرىن، تەلەديدار ارقىلى اقپارات كورىپ، ءبىلۋ ءۇشىن ەفيردە بەلگىلى ءبىر ۋاقىت ارالىعىندا عانا كورسەتىلەتىن جاڭالىقتار اياسىن كۇتۋ كەرەك بولاتىن، ال جۋرناليستەر ماقالاسىن جاريالاپ، تاراتۋ ءۇشىن وتە كوپ ەڭبەك ەتۋ كەرەك بولاتىن. 

مۋلتيمەديالىق جۋرناليستيكا اتالعان ماسەلەلەردىڭ تۇبەگەيلى شەشىمىن تاۋىپ، قوعامعا جاڭالىق تاراتۋ جەڭىلدەنە ءتۇستى، ارينە بۇل تەحنولوگيالىق جەتىستىكتەر ارقاسىندا مۇمكىن بولدى. قازىرگى تاڭدا ءتىپتى سمارتفوندار مەن پلانشەتتەرگە ارنايى جاڭالىق وقۋ قوسىمشالارىنىڭ پايدا بولۋى، اقپاراتتىڭ تەز جانە ءموبيلدى تارالۋىنا كەپىل بەرىپ، قولجەتىمدى ەتتى.  اقپارات قازىرگى تاڭدا كوبىنەسە الەۋمەتتىك جەلىلەر: Telegram، Instagram، WhatsApp، YouTube ارقىلى مول تارايدى، بولەك جەكە سايتتار دا جەتكىلىكتى: Tengrinews.kz، Zakon.kz، nur.kz، kazlenta.kz.

قازىرگى جاھاندانۋ بارىسىندا، تەحنولوگيالار ءارى قاراي دامىپ، تۇرلەنە تۇسەتىنى ايدان انىق، ءتىپتى قوعام ساناسى وزگەرسە دە، ءدال جۋرناليستيكا ءوز وبەكتيۆتىلىگىن جانە ينفوسەنترلىگىن جوعالتپايدى، بۇل سالا ءارقاشان جاڭارىپ، وركەندەپ وتىرادى. سول سەبەپتى، مۋلتيمەديالىق جۋرناليستيكا - اقپارات تاراتۋ ەراسىنىڭ باستى قولتاڭباسى.

سىرلانوۆ سۇڭقار

---