ناتۋرال كورسەتكىشتى دارەجە جانە ونىڭ قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: ا) بىلىمدىلىك: ناتۋرال كورسەتكىشتى دارەجە ۇعىمىن كەڭەيتۋ. دارەجەلەۋ امالىنا كەرى امال ءتۇبىر تابۋ ەكەنىن كورسەتۋ. دارەجەلەۋ امالىنىڭ قولدانىسىن كورسەتۋ.
ءا) تاربيەلىك: وقۋشىنى ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە جانە جۇمىستىڭ ناتيجەسىنە جەتە بىلۋگە، تىڭ شەشىم تابۋعا ۇيرەتۋ، جيناقىلىققا، جىلدامدىققا جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ ويلاۋ جانە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، تانىم بەلسەندىلىگىن، تاقىرىپ بويىنشا ىسكەرلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: پراكتيكالىق ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ىسكەرلىك پەن داعدىنى قالىپتاستىرۋ ساباعى
ساباقتىڭ تەحنولوگياسى: كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ كەيبىر ەلەمەنتتەرى.
ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: تۇسىندىرمەلى - بايانداۋ، تالداۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، وزىندىك جۇمىس.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: سايكەستiلiك تەست جازىلعان
تابليسالار، فيشكالار، سىيلىقتار، تەست تاپسىرماسى.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ؛
ءا) اۋديتوريا تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ؛
ب) ساباق ماقساتىن كورسەتۋ
توپ وقۋشىلارى 2 - گە بولىنگەن. ءار توپتا 6 وقۋشىدان بار.
ءىى. وي تولعانىس كەزەڭى (ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ): ينتەراكتيۆتى تاقتادا ناتۋرال كورسەتكىشتى دارەجە قاسيەتتەرىنىڭ سول جاق بولىگى جازىلادى. وقۋشىلار فورمۋلالاردىڭ جالعاسىن تابادى.
ءىىى. ماعىنانى تانۋ كەزەڭى (وتىلگەن تاقىرىپتى قايتالاۋ):
ا) ەكراندا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ.
سۇراقتار:
1. دارەجەلەۋ امالىنا كەرى امالدى اتاڭىز؟ (ءتۇبىر تابۋ امالى).
2. قانداي سانداردى بىلەمىز؟ (ناتۋرال، ءبۇتىن، راسيونال سان، يرراسيونال، ناقتى سان).
3. ناقتى ساندار قانداي سانداردان تۇرادى؟ (راسيونال جانە يرراسيونال).
4. 1230=؟ (1 - گە تەڭ)
5. ناتۋرال ساندار دەگەنىمىز نە؟
6. n - ءشى دارەجەلى اريفمەتيكالىق ءتۇبىر دەگەنىمىز نە؟
7. راسيونال ساندار تۋرالى نە بىلەسىزدەر؟
8. يرراسيونال سانداردى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
ءىۇ. پراكتيكالىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋ:
1. وڭ ساندارعا قول شاتىرداي
قالپاق بولعان بەدەلi
كۆادراتتاساڭ ەگەر ونى
جوعالتپاسسىڭ سەن ونى (ءتۇبىر)
جۇمباقتىڭ شەشىمىن تاپقان وقۋشى تاقتاداعى سايكەستىك تەست تاپسىرماسىن ورىندايدى.
جۇمباق:
بiردەي ساندى بiرنەشە رەت
كوبەيتۋدەن تۇرادى
ەگەر ونى ىقشامداساق
قانداي اتاۋ بولادى؟ (دارەجە)
سايكەستىك تەست ورىنداۋ بارىسىندا «ءبىلىم» جانە «بايلىق» دەگەن سوزدەردى تابامىز. قازiرگi نارىق زامانىندا بiلiم ارتىق پا، بايلىق ارتىق پا؟- دەگەن ساۋال تاستالادى. بۇل سۇراققا جاۋاپتى ساباقتىڭ مiندەتiن ورىنداۋ بارىسىندا تاباتىن بولامىز.
ءى - كەزەڭ: بۇل كەزەڭدەگى ەسەپتەردى شىعارۋ ءۇشىن سەندەرگە مەن جۇمباق جاسىرايىن. قانداي تاپسىرما بولاتىنىن وسى جۇمباقتى شەشۋ ارقىلى بىلەتىن بولامىز.
ءبۇتiن سان، بولشەك ساندار
بارلىعى دا بار وندا
بۇل قانداي سان ايتىڭدارشى
وڭ، تەرiس سان ءبارi سوندا (راسيونال)
راسيونال بولسا، وندا مىنا ەسەپتەردى راسيونال كورسەتكىشتى دارەجەنى ەسەپتە ەسەپتەر ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى بەرىلەدى.
ەسەپتى بۇرىن بولعان وقۋشى تاقتاعا شىعىپ تۇسىندىرەدى، وعان سىيلىق بەرىلەدى. ول سىيلىقتا:
• بiلiم ءومiرiڭدi جارىق ەتەدi، ال دۇنيە جولدان تايدىرادى
• بiلiمدi iزدەي بەرسەڭ تولىپ كوبەيەدi، ال دۇنيەنi جاراتا بەرسەڭ ازايادى.
وقۋشىلاردىڭ ەسەپتى شىعارۋىنا قاراي فيشكالار تاراتىلىپ وتىرادى.
ءىى - كەزەڭ: الدىن - الا جۇمباق جاسىرىلادى.
ۇلكەن، كiشi سانداردى سەن،
اجىراتقىڭ كەلسە ەگەر
قانداي تاڭبا قويار ەدiڭ
قانە، ويلان كۋاگەر (>،،< таңбалары="" болғандықтан,="" соған="" сәйкес="" салыстыру="" есебiн="" шығару="" ұсынылады.="" есептi="" дұрыс="" шешкен="" және="" бірінші="" болып="" шығарған="" оқушыға="" сыйлық="" берiледi.="" ол="">
• بiلiمiڭ كوپ بولسا، قانشا عاسىر ساقتاساڭ دا، iرiپ - شiرiمەيدi،
ال بايلىق شiريدi.
• بiلiمدi بولساڭ سەنi ەل قۇرمەتتەيدi، ال بايلىعىڭ بولسا، قىزعانىشپەن قارايدى.
ءىىى - كەزەڭ:
نارسەلەردi ساناعاندا
كەرەك ول بiزگە اۋاداي
ايتىڭدارشى، ول قانداي سان
جان - جاعىڭا قاراماي (ناتۋرال سان)
ورنەكتىڭ ءمانىن تابىڭىزدار. تاپسىرمانى ءبىرىنشى بولعان وقۋشىعا سىيلىق تاراتىلادى. ول سىيلىقتا:
"قازاقستاننىڭ بولاشاعى بiلiمدi ۇرپاقتا"
"بiلەكتi بiردi جىعادى،
بiلiمدi مىڭدى جىعادى".
مول داۋلەتتiڭ بايلىعى،
بiر جۇتاساڭ جوق بولار.
وقىمىستىنىڭ بايلىعى،
ەش جۇتاماق جوق بولار.- دەپ ى. التىنسارين اتامىزدىڭ ءسوزى جازىلعان سىيلىق تاراتىلادى.
توپ جارىسى: ماتەماتيكالىق تەرميندەر جارىسى: پ، ك
ءىۇ كەزەڭ: ناقتى ساندار جيىنىنىڭ ۇزدىكسىزدىگىن، ناقتى سانداردىڭ العاش ەنگىزىلۋىنە سەبەپشى بولعان ماتەماتيك عالىم كىم؟
ءبىلىپ الۋ ءۇشىن وسى تومەندەگى ءىۇ - ءشى كەزەڭنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋىمىز كەرەك.
تاپسىرما. تەڭدەۋدى شەشىڭىز. ەگەر وسى ەسەپتى دۇرىس شەشسەك، وندا ءبىز ماقساتىمىزعا جەتكەن بولامىز ينتەراكتيۆتى تاقتادا بەرىلگەن ماتەماتيك عالىمداردىڭ قايسىسىنىڭ تۇسىندا 1 سانى تۇرسا، سول عالىم «ناقتى ساندار جيىنىنىڭ ۇزدىكسىزدىگىن» ەنگىزگەن بولادى.
جاۋابى: 1 2 3
رەنە دەكارت پيفاگور ارحيمەد
(1596 - 1650) (ب. ە. د. 580 - 500 ج) (ب. ە. د. 287 - 212 ج.)
ينتەراكتيۆتى تاقتادا تەست تاپسىرما بەرىلەدى. وقۋشىلار تاپسىرمانى ورىندايدى.
ۇيگە تاپسىرما: ا. ن. كولموگوروۆ وقۋلىعىنان №425، 426 ەسەپتەر.
قورىتىندىلاۋ جانە باعالاۋ: وقۋشىلاردى ساباق بارىسىندا تاراتىلعان فيشكالار جانە تەست تاپسىرماسى ارقىلى باعالاۋ.
«دوڭگەلەك» فيشكالار - 5 ۇپايدى
«ءتورتبۇرىش» فيشكالار - 4 ۇپايدى
«ءۇشبۇرىش» فيشكالار - 3 ۇپايدى بىلدىرەدى.
وقۋشىلاردىڭ ورتاشا ۇپايىن شىعارىپ باعالاۋ.
ءا) تاربيەلىك: وقۋشىنى ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە جانە جۇمىستىڭ ناتيجەسىنە جەتە بىلۋگە، تىڭ شەشىم تابۋعا ۇيرەتۋ، جيناقىلىققا، جىلدامدىققا جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ ويلاۋ جانە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، تانىم بەلسەندىلىگىن، تاقىرىپ بويىنشا ىسكەرلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: پراكتيكالىق ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ىسكەرلىك پەن داعدىنى قالىپتاستىرۋ ساباعى
ساباقتىڭ تەحنولوگياسى: كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ كەيبىر ەلەمەنتتەرى.
ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: تۇسىندىرمەلى - بايانداۋ، تالداۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، وزىندىك جۇمىس.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: سايكەستiلiك تەست جازىلعان
تابليسالار، فيشكالار، سىيلىقتار، تەست تاپسىرماسى.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ؛
ءا) اۋديتوريا تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ؛
ب) ساباق ماقساتىن كورسەتۋ
توپ وقۋشىلارى 2 - گە بولىنگەن. ءار توپتا 6 وقۋشىدان بار.
ءىى. وي تولعانىس كەزەڭى (ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ): ينتەراكتيۆتى تاقتادا ناتۋرال كورسەتكىشتى دارەجە قاسيەتتەرىنىڭ سول جاق بولىگى جازىلادى. وقۋشىلار فورمۋلالاردىڭ جالعاسىن تابادى.
ءىىى. ماعىنانى تانۋ كەزەڭى (وتىلگەن تاقىرىپتى قايتالاۋ):
ا) ەكراندا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ.
سۇراقتار:
1. دارەجەلەۋ امالىنا كەرى امالدى اتاڭىز؟ (ءتۇبىر تابۋ امالى).
2. قانداي سانداردى بىلەمىز؟ (ناتۋرال، ءبۇتىن، راسيونال سان، يرراسيونال، ناقتى سان).
3. ناقتى ساندار قانداي سانداردان تۇرادى؟ (راسيونال جانە يرراسيونال).
4. 1230=؟ (1 - گە تەڭ)
5. ناتۋرال ساندار دەگەنىمىز نە؟
6. n - ءشى دارەجەلى اريفمەتيكالىق ءتۇبىر دەگەنىمىز نە؟
7. راسيونال ساندار تۋرالى نە بىلەسىزدەر؟
8. يرراسيونال سانداردى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
ءىۇ. پراكتيكالىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋ:
1. وڭ ساندارعا قول شاتىرداي
قالپاق بولعان بەدەلi
كۆادراتتاساڭ ەگەر ونى
جوعالتپاسسىڭ سەن ونى (ءتۇبىر)
جۇمباقتىڭ شەشىمىن تاپقان وقۋشى تاقتاداعى سايكەستىك تەست تاپسىرماسىن ورىندايدى.
جۇمباق:
بiردەي ساندى بiرنەشە رەت
كوبەيتۋدەن تۇرادى
ەگەر ونى ىقشامداساق
قانداي اتاۋ بولادى؟ (دارەجە)
سايكەستىك تەست ورىنداۋ بارىسىندا «ءبىلىم» جانە «بايلىق» دەگەن سوزدەردى تابامىز. قازiرگi نارىق زامانىندا بiلiم ارتىق پا، بايلىق ارتىق پا؟- دەگەن ساۋال تاستالادى. بۇل سۇراققا جاۋاپتى ساباقتىڭ مiندەتiن ورىنداۋ بارىسىندا تاباتىن بولامىز.
ءى - كەزەڭ: بۇل كەزەڭدەگى ەسەپتەردى شىعارۋ ءۇشىن سەندەرگە مەن جۇمباق جاسىرايىن. قانداي تاپسىرما بولاتىنىن وسى جۇمباقتى شەشۋ ارقىلى بىلەتىن بولامىز.
ءبۇتiن سان، بولشەك ساندار
بارلىعى دا بار وندا
بۇل قانداي سان ايتىڭدارشى
وڭ، تەرiس سان ءبارi سوندا (راسيونال)
راسيونال بولسا، وندا مىنا ەسەپتەردى راسيونال كورسەتكىشتى دارەجەنى ەسەپتە ەسەپتەر ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى بەرىلەدى.
ەسەپتى بۇرىن بولعان وقۋشى تاقتاعا شىعىپ تۇسىندىرەدى، وعان سىيلىق بەرىلەدى. ول سىيلىقتا:
• بiلiم ءومiرiڭدi جارىق ەتەدi، ال دۇنيە جولدان تايدىرادى
• بiلiمدi iزدەي بەرسەڭ تولىپ كوبەيەدi، ال دۇنيەنi جاراتا بەرسەڭ ازايادى.
وقۋشىلاردىڭ ەسەپتى شىعارۋىنا قاراي فيشكالار تاراتىلىپ وتىرادى.
ءىى - كەزەڭ: الدىن - الا جۇمباق جاسىرىلادى.
ۇلكەن، كiشi سانداردى سەن،
اجىراتقىڭ كەلسە ەگەر
قانداي تاڭبا قويار ەدiڭ
قانە، ويلان كۋاگەر (>،،< таңбалары="" болғандықтан,="" соған="" сәйкес="" салыстыру="" есебiн="" шығару="" ұсынылады.="" есептi="" дұрыс="" шешкен="" және="" бірінші="" болып="" шығарған="" оқушыға="" сыйлық="" берiледi.="" ол="">
• بiلiمiڭ كوپ بولسا، قانشا عاسىر ساقتاساڭ دا، iرiپ - شiرiمەيدi،
ال بايلىق شiريدi.
• بiلiمدi بولساڭ سەنi ەل قۇرمەتتەيدi، ال بايلىعىڭ بولسا، قىزعانىشپەن قارايدى.
ءىىى - كەزەڭ:
نارسەلەردi ساناعاندا
كەرەك ول بiزگە اۋاداي
ايتىڭدارشى، ول قانداي سان
جان - جاعىڭا قاراماي (ناتۋرال سان)
ورنەكتىڭ ءمانىن تابىڭىزدار. تاپسىرمانى ءبىرىنشى بولعان وقۋشىعا سىيلىق تاراتىلادى. ول سىيلىقتا:
"قازاقستاننىڭ بولاشاعى بiلiمدi ۇرپاقتا"
"بiلەكتi بiردi جىعادى،
بiلiمدi مىڭدى جىعادى".
مول داۋلەتتiڭ بايلىعى،
بiر جۇتاساڭ جوق بولار.
وقىمىستىنىڭ بايلىعى،
ەش جۇتاماق جوق بولار.- دەپ ى. التىنسارين اتامىزدىڭ ءسوزى جازىلعان سىيلىق تاراتىلادى.
توپ جارىسى: ماتەماتيكالىق تەرميندەر جارىسى: پ، ك
ءىۇ كەزەڭ: ناقتى ساندار جيىنىنىڭ ۇزدىكسىزدىگىن، ناقتى سانداردىڭ العاش ەنگىزىلۋىنە سەبەپشى بولعان ماتەماتيك عالىم كىم؟
ءبىلىپ الۋ ءۇشىن وسى تومەندەگى ءىۇ - ءشى كەزەڭنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋىمىز كەرەك.
تاپسىرما. تەڭدەۋدى شەشىڭىز. ەگەر وسى ەسەپتى دۇرىس شەشسەك، وندا ءبىز ماقساتىمىزعا جەتكەن بولامىز ينتەراكتيۆتى تاقتادا بەرىلگەن ماتەماتيك عالىمداردىڭ قايسىسىنىڭ تۇسىندا 1 سانى تۇرسا، سول عالىم «ناقتى ساندار جيىنىنىڭ ۇزدىكسىزدىگىن» ەنگىزگەن بولادى.
جاۋابى: 1 2 3
رەنە دەكارت پيفاگور ارحيمەد
(1596 - 1650) (ب. ە. د. 580 - 500 ج) (ب. ە. د. 287 - 212 ج.)
ينتەراكتيۆتى تاقتادا تەست تاپسىرما بەرىلەدى. وقۋشىلار تاپسىرمانى ورىندايدى.
ۇيگە تاپسىرما: ا. ن. كولموگوروۆ وقۋلىعىنان №425، 426 ەسەپتەر.
قورىتىندىلاۋ جانە باعالاۋ: وقۋشىلاردى ساباق بارىسىندا تاراتىلعان فيشكالار جانە تەست تاپسىرماسى ارقىلى باعالاۋ.
«دوڭگەلەك» فيشكالار - 5 ۇپايدى
«ءتورتبۇرىش» فيشكالار - 4 ۇپايدى
«ءۇشبۇرىش» فيشكالار - 3 ۇپايدى بىلدىرەدى.
وقۋشىلاردىڭ ورتاشا ۇپايىن شىعارىپ باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تابيعات تۋعان جەر اتامەكەن ۇعىمدارىنا بايلانىستى تۇسىنىكتەرىن كەنەيتۋ.
