ناۋرىزدىڭ ورالۋى نەمەسە ءۇش انىقتاماعا بايلانعان ولەڭ
1988-جىل مەن ءۇشىن رۋحاني جەڭىس جلى. رەسپۋبليكامىزدىڭ جاڭا باسشىسى گ.ۆ.كولبينمەن جانە ءبىر توپ ءوز ۇلتىمىزدىڭ نيگيليستەرىمەن وتكەن مىلتىقسىز شايقاستا اسىعىم الشىسىنان ءتۇستى. قازاقستاندا 1926-جىلدان باستاپ ناۋرىز مەرەكەسىن رەسمي تۇردە تويلاۋعا تىيىم سالىنعانى، سوندا دا بۇل مەيرامدى جىل سايىن كونە كوز قارتتارى بار ۇيلەر وزىنشە اتاپ ءوتىپ كەلگەنى بەلگىلى. «ناۋرىز — يسلام ءدىنىنىڭ قالدىعى» دەگەن سىڭارجاق پىكىردى مالدانىپ كولدەنەڭ تۇرماق بولعاندار جەڭىلدى. ناۋرىزدى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە تويلاۋ تۋرالى مەنىڭ ۇسىنىس-حاتىمدى قازاقستان كومپارتياسى ورتالىق كوميتەتى بيۋرو مۇشەلەرىنەن تەك ەكى ادام — ن.نازاربايەۆ پەن ءو.جانىبەكوۆ قانا قولدادى. گ.ۆ.كولبينمەن بولعان ەكى دۇركىن ۇزاق اڭگىمەدەن سوڭ ناۋرىز مەرەكەسىن سول 1988- جىلى (22-ناۋرىزدان كەشىگىپ قالعاندىقتان) 22-ساۋىردەن باستاپ الماتى قالاسىندا، الماتى وبلىسىنىڭ ەڭبەكشى- قازاق، جامبىل اۋداندارىندا رەسمي تۇردە تويلاۋعا رۇقسات الدىم.
1986-جىلعى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنەن كەيىن ءتيىستى ورىندارمەن الدىن-الا كەلىسىلگەن جيىندار، توي-تومالاقتار بولماسا، 7-8 ادامنان ارتىق توپ قۇرىپ اڭگىمەلەسۋگە جاسىرىن تۇردە تىيىم سالىنعان-دى. (ماسەلەن، قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ وكىلى جازۋشىلار وداعى مەن «جالىن» جۋرنالىنا مۇنى ارنايى كەلىپ ەسكەرتتى). ناۋرىزدى اتاپ وتۋگە الماتىداعى م.گوركيي اتىنداعى دەمالىس پاركىنە 100 مىڭنان استام حالىق باس قوستى. ءبىر-بىرىن قۇتتىقتاپ، كوزىنە جاس العان ادامداردا ەسەپ جوق. ءقازىر ويلاپ قاراسام، 1988-جىلدىڭ كوكتەمى مەنىڭ جانە سول كەزگى رۋحتاس-زامانداستارىمنىڭ ەڭ ءبىر ساۋلەلى ساتتەرى ەكەن-اۋ.
ءبىراق سول الماتى قالاسىندا باستالعان العاشقى ناۋرىزعا قالالىق اتقارۋ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ مادەنيەت سالاسىن جۇرگىزەتىن ورىنباسارى جىبەك ءامىرحانوۆادان وزگە بيىك دەڭگەيدەگى بىردە-بىر باسشى قاتىستىرىلمادى. 21ء-ساۋىر كۇنى كەشكە كولبيندى مەرەكەگە شاقىرۋعا بارعانىمدا، ول «ەرتەڭ بيۋرو وتكىزەتىن ەدىك» دەپ سىلتاۋراتقان. ناۋرىز تويىن جىبەك اشىپ، مەن قىزۋلانا سويلەپ، ولەڭىمدى وقىپ بىتكەنىم سول ەدى، بىرەۋ قۇلاعىما: «سىزدەردى كولبين كەلىپ، تىڭداپ تۇر»، — دەپ سىبىرلادى. جالما-جان جىبەك ەكەۋمىز قاسىنا بارىپ: «مۇنىڭىز نە، مىنبەگە كوتەرىلىڭىز، جۇرتقا تىلەك ايتىڭىز»، — دەپ ەدىك، «وتكىزە بەرىڭدەر، ءبارى دۇرىس سياقتى»، — دەدى دە ءجۇرىپ كەتتى. بايقاۋىمشا، مەرەكە قانداي سيپات الادى دەپ قاۋىپتەنسە كەرەك... ناق سول جىلى ءبىر شارۋاشىلىقتان ەكىنشى شارۋاشىلىق، ءبىر مەكەمەدەن ەكىنشى مەكەمە ءىلىپ اكەتىپ، ەلىمىزدىڭ ەڭ كونە مەيرامى قىركۇيەك ايىنا دەيىن تويلاندى. كەلەسى جىلى ناۋرىز مەرەكەسىن ءبىزدىڭ باستامامىزدى باسشىلىققا العان ورتا ازيا رەسپۋبليكالارى جالعاستىردى.
ارينە، ول تۇستا قازاق ءتىلى — مەملەكەتتىك ءتىل ەمەس. پرەزيدەنت اكىمشىلىگى مۇراعاتىنىڭ بۇرىنعى مەڭگەرۋشىسى ليۋدميلا دەگيتايەۆا تاۋىپ بەرگەن، كەڭەستىك ءداۋىر تالابىنا ساي ورىس تىلىندەگى (بۇگىندە تاريحقا اينالعان) مىنا ەكى قۇجاتتان دا جانە اسىعىس تۇردە جازىلىپ، م.گوركيي پاركىندە وقىلعان شاعىن ولەڭنەن دە، ءدال قازىرگىدەي رۋحسىزدىق ءالى زاڭداستىرىلماعان سول ۇرىكپەلى، ۇمىتكە تولى كەزەڭنىڭ قايسار قۇلشىنىسىن اڭعارۋ قيىن ەمەس.
15ء-ساۋىر، 2006 ج.
پەرۆومۋ سەكرەتاريۋ
سك كپ كازاحستانا توۆ.
كولبينۋ گ.ۆ.
...ۋ مەنيا ەست كونكرەتنوە پرەدلوجەنيە.
ۋ كازاحسكوگو نارودا سۋششەستۆۋيۋت سۆوي تراديسيي، سۆوي پرازدنيكي. ودنيم يز تاكيح پرازدنيكوۆ ياۆليالسيا «ناۋرىز». زايمستۆوۆاننوە يز فارسي، ەتو پونياتيە پوستەپەننو ستالو سيمۆوليزيروۆات پريحود ۆەسنى، پورۋ وبنوۆلەنيا جيزني. «ناۋرىز» ماسسوۆو پرازدنوۆالسيا كاجدىي گود، ناچينايا س 22-مارتا. ۆ ەتوت دەن ۆىراۆنيۆاەتسيا پرودولجيتەلنوست دنيا ي نوچي. مى، پوكولەنيە پوسليەۆوەننوي پورى، ستالي ەدۆا لي نە پوسلەدنيمي سۆيدەتەليامي ەتوگو تورجەستۆا. پومنيۋ، كاك مى ۆ دەتستۆە ۆمەستە سو ۆزروسلىمي ۆسترەچالي ەتو كراسوچنوە زرەليششە. پەكليس لاكومستۆا، رازليچنىە بليۋدا يز پروسا، پشەنيسى. ەتو بىلا ۆىستاۆكا نارودنوي كۋحني. مۋجچينى س لوپاتامي، كەتمەنيامي ۆىحوديلي چيستيت ارىكي، ساجالي دەريەۆيا. ودنيم سلوۆوم، بىل پودليننىم پرازدنيكوم ترۋدا، ۆ كوتوروم نيكتو نە وستاۆالسيا راۆنودۋشنىم.
ۆ ازەربايدجانە ي تادجيكيستانە ەتوت پرازدنيك وتمەچاەتسيا پو سەي دەن. ون سپوسوبستۆوۆال بى ۋسيلەنيۋ ەكولوگيچەسكوگو ۆوسپيتانيا سرەدي ناسەلەنيا. ۆ ەتوت دەن موجنو كاجدومۋ پوساديت پو دەريەۆۋ ۆ سۆوەم دۆورە، ۋليسە، سەلە يلي گورودە. نەداۆنو منە پريشلوس گوۆوريت وب ەتوم نا سترانيساح گازەتى «لەنينشيل جاس»، ۆىستۋپايا پو «پريامومۋ تەلەفونۋ» رەداكسيي. سۋديا پو وتكليكام، ۆىسكازاننايا مىسل ناشلا پوددەرجكۋ ۋ وبششەستۆەننوستي.
دۋماەتسيا، چتو ەتۋ دوبرۋيۋ تراديسيۋ نەوبحوديمو ۆوزروديت كاك نارودنىي پرازدنيك، كوتورىي ستال بى تاكيم جە ماسسوۆىم، كراسوچنىم، جيزنەرادوستنىم، كاك پرازدنيك «رۋسسكايا زيما»، «سابانتۋي» ۆ پوۆولجە... سلەدۋەت زامەتيت، چتو تاكوگو رودا مەروپرياتيا نە ترەبۋيۋت ۆىدەلەنيا سرەدستۆ، ليش نۋجنو دولجنوە ۆنيمانيە ي چۋتكوست سو ستورونى مەستنىح پارتيينىح، سوۆەتسكيح ي كومسومولسكيح ورگانوۆ.
حوچەتسيا نادەياتسيا، چتو ەتو پرەدلوجەنيە نايدەت ۆاشۋ پوددەرجكۋ ي پونيمانيە.
س ۋۆاجەنيەم،
سەكرەتار پراۆلەنيا سويۋزا پيساتەلەي كازاحستانا،
گلاۆنىي رەداكتور جۋرنالا «جالىن»،
پرەدسەداتەل وبششەستۆەننوگو كوميتەتا
پو پروبلەمام ارالا ي بالحاشا
م.شاحانوۆ
27 فيەۆراليا 1988 گ.
سك كومپارتيي كازاحستانا
و پيسمە ت. شاحانوۆا م.
پيسمو ت. شاحانوۆا م. و ۆوزروجدەنيي پرازدنيكا «ناۋرىز» راسسموترەنو ۆ وتدەلاح پروپاگاندى ي اگيتاسيي، ورگانيزاسيوننو- پارتيينوي رابوتى ي كۋلتۋرى سك. پريزنانو سەلەسووبرازنىم رازۆيۆات نارودنىە تراديسيي پرازدنيكا، يمەيۋششيە مەستو ۆ چيمكەنتسكوي، كزىل-وردينسكوي ي درۋگيح وبلاستياح رەسپۋبليكي، ناپولنيت ەگو نوۆىم، سوۆرەمەننىم سودەرجانيەم. ۆ حودە پروۆەدەنيا مەروپرياتيي ۋسيليت ەكولوگيچەسكوە ۆوسپيتانيە ناسەلەنيا.
پو سوگلاسوۆانيۋ س پارتيينىمي ي سوۆەتسكيمي ورگانامي چيمكەنتسكوي ي كزىل-وردينسكوي وبلاستەي ەلەمەنتى پرازدنيكا «ناۋرىز» بۋدۋت وتراباتىۆاتسيا ۆ وتدەلنىح رايوناح ەتيح وبلاستەي ۆ مارتە — اپرەلە تەكۋششەگو گودا س پوسلەدۋيۋششيم يح راسپروسترانەنيەم. مينيستەرستۆۋ كۋلتۋرى (ت.بيباتىروۆا گ.ا.)، تۆورچەسكيم سويۋزام رەسپۋبليكي پورۋچەنو وكازات مەتوديچەسكۋيۋ پوموشش مەستنىم ورگانام كۋلتۋرى ۆ رازرابوتكە سەناريا ي پروۆەدەنيي پرازدنيكا.
س اۆتوروم پيسما سوستويالاس بەسەدا ۆ وتدەلە پروپاگاندى ي اگيتاسيي سك. وتۆەتوم ون ۋدوۆلەتۆورەن.
پروسيم پيسمو سنيات س كونتروليا.
زاۆەدۋيۋششيي وتدەلوم پروپاگاندى ي اگيتاسيي سك كومپارتيي كازاحستانا ا.ۋستينوۆ
زاۆەدۋيۋششيي وتدەلوم ورگانيزاسيوننو-پارتيينوي رابوتى سك كومپارتيي كازاحستانا
و.ۆينوگرادوۆ
زاۆەدۋيۋششيي وتدەلوم كۋلتۋرى سك كومپارتيي كازاحستانا ك.سمايلوۆ
«23» مارتا 1988 گودا، ما
- I 21.03.88 گ. ۋچ.
№ 3/197 يسپ. ۆ.ماحين
* * *
قانشا عاسىر سىن بەرگەن دالامىزعا
وزگەشە ءبىر ءانى ەدىڭ بايتاق ەلدىڭ.
سالەم، ناۋرىز!
سەن ءبىزدىڭ ارامىزعا
الپىس ەكى جىلدان سوڭ قايتا كەلدىڭ.
سەن ەڭ كونە جىرىسىڭ سانامىزدىڭ،
رۋحي شاتتىعىمسىڭ تاسىپ تولعان.
سەنى تويلاپ، باباسى بابامىزدىڭ
اجەمنىڭ اجەسىنە عاشىق بولعان.
سەن بۇگىن ارناسىسىڭ دارا كۇيدىڭ،
سان پەيىلدىڭ تورىنەن كۇلىمدەيسىڭ.
سەن مەنىڭ ۇلى بابام ءفارابيدىڭ
كەشىگىپ ەلگە جەتكەن ۇنىندەيسىڭ.
باسىندى كوتەر قانە كۇن قاقتاعان،
سەن ەندى باسقا ايقايعا بۇرىلمايسىڭ.
تىمىرسىق، تىلسىم جىلدار تىنداتپاعان
سەن بىزگە شاكارىمنىڭ جىرىندايسىڭ.
عاسىردى كوكتەپ ءوتىپ سۇڭقار سەزىم،
نەمەرەم تىك كوتەرىپ ۋاقىت تۋىن،
عاشىعىنا ارناعان ىڭكار ءسوزىن
ءوزىڭنىڭ تويىڭدا ايتسا، باقىتتىمىن!
You Might Also Like
-
پروفەسسور شەرۋباي قۇرمانباي ۇلى قازاق ءتىلىن عىلىم ءتىلى رەتىندە قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىردى.
-
ۋولت ديسنەي — اتاقتى امەريكالىق سۋرەتشى-مۋلتيپليكاتور، اتى الەمگە تانىلعان رەجيسسەر، اكتەر، سەناريست ءارى پروديۋسەر، تولىق مەتراجدى مۋلتفيلمدەردىڭ تولىق سەرياسىن جاساۋشى. الەمدەگى بۇكىل بال...
