وتباسىلىق سايىس «ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ»
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى: ەرعازييەۆا ءا. ا.
وتباسىلىق سايىس «ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ»
ماقساتى: اتا - انالار مەن بالالاردى سايىسقا قاتىستىرا وتىرىپ، ولاردىڭ حالىق اۋىز ادەبيەتى، سالت - ءداستۇرى تۋرالى بىلىمدەرىن بايقاۋ. ءان - بي، قولونەر ءتارىزدى حالىقتىق ونەردەن حاباردارلىعىن انىقتاۋ. وتباسى - وتاننىڭ ءبىر بولشەگى ەكەندىگىن ۇعىندىرىپ، وقۋشىلاردى ىنتىماق پەن بىرلىككە، تاتۋلىق پەن ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ
ءتۇرى: اتا - انالار مەن بالالاردان قۇرالعان كوماندالار اراسىنداعى سايىس تۇرىندە وتەدى.
كورنەكىلىگى: وتان، وتباسى، ىنتىماق - بىرلىك تۋرالى ماقال - ماتەلدەر، ءار وتباسىنا ارنالعان سلايد - شوۋ
بارىسى:
جۇرگىزۋشى:
اتامىز قازاق «بالا - ادامنىڭ باۋىر ەتى»، «بالالى ءۇي - بازار» دەيدى. ويتكەنى بالا - ءومىردىڭ جالعاسى، وتباسىنىڭ جەمىس بەرەر گ ۇلى. وتباسى – بۇل قوعامنىڭ نەگىزى. بالانىڭ بولاشاقتا جاقسى ازامات بولىپ ءوسۋى ءۇشىن، جان - جاقتى تاربيەلى بولۋى وتباسىندا بەرىلەتىن تاربيەگە تىكەلەي بايلانىستى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان «ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ» اتتى سايىس وتكەلى وتىر. ولاي بولسا، وسى سايىسىمىزعا قاتىسۋشى وتباسىلارىمىزدى ورتاعا شاقىرايىق..
سايىس كەزەڭدەرىمەن تانىستىرۋ
1. تانىستىرۋ
2. ونەر سايىسى
3. شەبەردىڭ قولى التىن(ۇلتتىق قول ونەر بۇيىمدارى) ءۇي تاپسىرماسى
4. كوڭىلدى اسپازدار
5. سيتۋاسيالىق سۇراقتار
جۇرگىزۋشى: كەلدى مىنە بۇگىن سىناۋعا
سىنالىپ ۇلكەندەردەن ۇلگى الۋعا
سالتى بار ونەرلى وسى ورتادا
بەرەر دەپ ءادىلقازى ءادىل باعا، - دەپ ءادىل قازىلاردى تانىستىرىپ ءوتۋ.
ءى كەزەڭ
وتباسىمىز كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
سىپىردى توماعاسىن وسى دۇعا
قىزىپ كەلگەن قىرانداي كەرىلتەدى
ادەپپەنەن ىزەتپەن تانىسۋعا
ءاربىر وتباسى وزدەرىن تانىستىرىپ وتەدى
ءىى كەزەڭ
كەدەيمىن دەپ قىسىلما
ونەرىڭ بولسا قولىڭدا
ونەرلىنىڭ ىرىسى
جارقىراپ جاتار جولىندا - دەمەكشى اتا - انا مەن بالا اراسىنداعى ءوز ونەرلەرىن تاماشالايىق.
ءاربىر وتباسى ءوز ونەرلەرىن كورسەتەدى
ءىىى كەزەڭ
انا - بالا، بالا - انا ءبىر ۇعىم
ءبىر - ءبىرىنسىز جوق ولاردىڭ باقىتى
ومىرتقانىڭ ۇزبەۋ ءۇشىن جۇلىنىن
ەكەۋىنىڭ ءوتسىن بىرگە ۋاقىتى - دەي كەلە سايىسىمىزدىڭ كەلەسى كەزەگىندە قول ونەر
ءىV كەزەڭ
انا دەگەن تىرشىلىكتىڭ يەسىن
سىيلايتىنىن ادال بالا بىلەسىڭ
ءومىر بالىن تامىزار دا ەرنىڭە
شىمىرلاتىپ ەرىتكەن بار جۇيەسىن
كىرپىگىمنىڭ ءار قاعىسىن ساناعان
كوز اۋدارماي كۇندىز ءتۇنى قاراعان
اينالامدا جۇرگەندەردىڭ بىرىنەن
بار ما انامداي تىرلىگىمە جاراعان .- دەي كەلە كەلەسى كەزەكتى انالار سايىسىنا بەرەمىز. سايىس «كوڭىلدى اسپازدار» دەپ اتالادى.
انالارىمىز اس ءمازىرىن دايىن قىلامىن دەگەنشە مەكتەبىمىزدىڭ ءانشى قىزى ءارتۇرلى سايىستاردىڭ جەڭىمپازى مەن لاۋرەاتى اسەم ءانىن قابىل الىڭىزدار.
V كەزەڭ
شەبەر بولساق، ءتىل بايىپ،
شەشەندىكتەر ءبىر عايىپ.
بىلىمىزبەنەن شىڭدالىپ
كانە ورتاعا سالايىق - دەپ كەزەكتى وتباسىلارىمىزدىڭ ماقال - ماتەل ايتۋ، ياعني ونى جالعاستىرۋ سايىسىنا كەزەك بەرەيىك.
1. بالاڭا بايقاپ سويلەسەڭ، (اقىلىڭا كونەر.)
2. ءوز بىلمەگەنىڭدى كىسىدەن سۇرا (ۇلكەن جوق بولسا، كىشىدەن سۇرا)
3. ادەپتىلىك بەلگىسى (ءيىلىپ سالەم بەرگەنى)
4. وقۋ - ءبىلىم بۇلاعى (ءبىلىم - ءومىر شىراعى)
5. قىنا تاسقا بىتەدى (ءبىلىم باسقا بىتەدى)
6. ەر جىگىت ەل ءۇشىن تۋادى، (ەل ءۇشىن ولەدى)
7. قاراعايعا قاراپ تال وسەر (قاتارىنا قاراپ بالا وسەر)
8. دوسى كوپتى جاۋ المايدى (اقىلى كوپتى داۋ المايدى)
9. تىلىڭمەن جۇگىرمە (بىلىمىڭمەن جۇگىر)
1 - ۇياشىق:
1بالاڭا بايقاپ سويلەسەڭ، (اقىلىڭا كونەر)
2 ءوز بىلمەگەنىڭدى كىسىدەن سۇرا (ۇلكەن جوق بولسا، كىسىدەن سۇرا)
3 ادەپتىلىك بەلگىسى (ءيىلىپ سالەم بەرگەنى)
4 «انا – بالاعا جاستىق، اكە كورپە» ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ.
2 - ۇياشىق:
1وقۋ – ءبىلىم بۇلاعى (ءبىلىم ءومىر شىراعى)
2 قىنا تاسقا بىتەدى (ءبىلىم باسقا بىتەدى)
3قاراعايعا قاراپ تال وسەر(قاتارىنا قاراپ بالا وسەر)
4 «تۇلپار تايدان وسەدى» ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ
3 - ۇياشىق
1ەر جىگىت ەل ءۇشىن تۋادى، (ەل ءۇشىن ولەدى)
2دوسى كوپتى جاۋ المايدى (اقىلى كوپتى داۋ المايدى)
3 تىلىڭمەن جۇگىرمە (بىلىمىڭمەن جۇگىر)
4 «بالا وباسىنىڭ ايناسى» ماقالدىڭ ءمانىن اش
4 - ۇياشىق
1. اعاسى باردىڭ جاعاسى بار، (ءىنىسى باردىڭ تىنىسى بار)
2. اعانىڭ ءۇيى (اق - جايلاۋ)
3. ءبىلىم باسى – بەينەت، ( سوڭى - زەينەت)
4. قارتىڭ بولسا، جازىپ قويعان حاتپەن تەڭ. ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ.
5 - ۇياشىق
1. قىزىم، ساعان ايتام، (كەلنىم، سەن تىڭدا)
2. ءسوز تاپقانعا (قولقا جوق)
3. وتانسىز ادام (ورمانسىز بۇلبۇل)
4. ءوز بالاڭدى وسكەنشە باعاسىڭ،
تىڭداڭىزدار حالايىق!
بوسقا قاراپ تۇرمايىق
كەزەگى ەندى سايىستىڭ
سۇراق جاۋاپ تابايىق!
- سايىسىمىزدىڭ بەسىنشى ءبولىمى بويىنشا جاعداياتتار سۇراققا جاۋاپ بەرۋ.
1. بالاڭىز تەلە-ارنادان مۋلتفيلم كورىپ وتىر، وسى ساتتە كەلەسى ارنادان ءسىزدىڭ سۇيىكتى تەلەحيكاياڭىز باستالدى. ءسىز نە ىستەيسىز. بالاڭىزعا جاسار ارەكەتىڭىز قانداي؟
2. ءسىز بالاڭىزدى دۇكەنگە جۇمسادىڭىز. بالاڭىز «مەن سۋرەت سالىپ وتىرمىن» دەپ بارۋدان باس تارتتى. نە ىستەر ەدىڭىز؟
3. مەكتەپتەن كەلگەن بالاڭىز. «مەن ەرتەڭ مەكتەپكە بارمايمىن، اپاي ۇرىستى» دەدى. ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز قانداي بولماق؟
4. ءسىز تاربيەشىسىز. ءسىزدىڭ توپتا بىرەۋدىڭ جالعىز بالاسى بار. ول بالا وتە تىنىشسىز، تاربيە بەرۋگە كونبەيدى. ۇرىسسىڭىز اتا - اناسى رەنجيدى، ۇرىسپاساڭىز بالا وتە ءتارتىپسىز، ءسىز قانداي شارا قولداناسىز؟
سۇراقتار.
1. باقىتتى وتباسى بولۋدىڭ نەگىزگى شارتتارىڭ نەنى جاتقىزار ەدىڭىز؟
2. بالا شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەندە جاسالاتىن سالت - جورانىڭ ءتۇرى قانداي؟
3. بالا تاربيەسى قاي جاستان باستاپ قولعا العان دۇرىس؟
ءان
قورىتىندى ءادىل - قازىلارعا ءسوز بەرۋ
وتباسىلىق سايىس «ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ»
ماقساتى: اتا - انالار مەن بالالاردى سايىسقا قاتىستىرا وتىرىپ، ولاردىڭ حالىق اۋىز ادەبيەتى، سالت - ءداستۇرى تۋرالى بىلىمدەرىن بايقاۋ. ءان - بي، قولونەر ءتارىزدى حالىقتىق ونەردەن حاباردارلىعىن انىقتاۋ. وتباسى - وتاننىڭ ءبىر بولشەگى ەكەندىگىن ۇعىندىرىپ، وقۋشىلاردى ىنتىماق پەن بىرلىككە، تاتۋلىق پەن ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ
ءتۇرى: اتا - انالار مەن بالالاردان قۇرالعان كوماندالار اراسىنداعى سايىس تۇرىندە وتەدى.
كورنەكىلىگى: وتان، وتباسى، ىنتىماق - بىرلىك تۋرالى ماقال - ماتەلدەر، ءار وتباسىنا ارنالعان سلايد - شوۋ
بارىسى:
جۇرگىزۋشى:
اتامىز قازاق «بالا - ادامنىڭ باۋىر ەتى»، «بالالى ءۇي - بازار» دەيدى. ويتكەنى بالا - ءومىردىڭ جالعاسى، وتباسىنىڭ جەمىس بەرەر گ ۇلى. وتباسى – بۇل قوعامنىڭ نەگىزى. بالانىڭ بولاشاقتا جاقسى ازامات بولىپ ءوسۋى ءۇشىن، جان - جاقتى تاربيەلى بولۋى وتباسىندا بەرىلەتىن تاربيەگە تىكەلەي بايلانىستى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان «ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ» اتتى سايىس وتكەلى وتىر. ولاي بولسا، وسى سايىسىمىزعا قاتىسۋشى وتباسىلارىمىزدى ورتاعا شاقىرايىق..
سايىس كەزەڭدەرىمەن تانىستىرۋ
1. تانىستىرۋ
2. ونەر سايىسى
3. شەبەردىڭ قولى التىن(ۇلتتىق قول ونەر بۇيىمدارى) ءۇي تاپسىرماسى
4. كوڭىلدى اسپازدار
5. سيتۋاسيالىق سۇراقتار
جۇرگىزۋشى: كەلدى مىنە بۇگىن سىناۋعا
سىنالىپ ۇلكەندەردەن ۇلگى الۋعا
سالتى بار ونەرلى وسى ورتادا
بەرەر دەپ ءادىلقازى ءادىل باعا، - دەپ ءادىل قازىلاردى تانىستىرىپ ءوتۋ.
ءى كەزەڭ
وتباسىمىز كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
سىپىردى توماعاسىن وسى دۇعا
قىزىپ كەلگەن قىرانداي كەرىلتەدى
ادەپپەنەن ىزەتپەن تانىسۋعا
ءاربىر وتباسى وزدەرىن تانىستىرىپ وتەدى
ءىى كەزەڭ
كەدەيمىن دەپ قىسىلما
ونەرىڭ بولسا قولىڭدا
ونەرلىنىڭ ىرىسى
جارقىراپ جاتار جولىندا - دەمەكشى اتا - انا مەن بالا اراسىنداعى ءوز ونەرلەرىن تاماشالايىق.
ءاربىر وتباسى ءوز ونەرلەرىن كورسەتەدى
ءىىى كەزەڭ
انا - بالا، بالا - انا ءبىر ۇعىم
ءبىر - ءبىرىنسىز جوق ولاردىڭ باقىتى
ومىرتقانىڭ ۇزبەۋ ءۇشىن جۇلىنىن
ەكەۋىنىڭ ءوتسىن بىرگە ۋاقىتى - دەي كەلە سايىسىمىزدىڭ كەلەسى كەزەگىندە قول ونەر
ءىV كەزەڭ
انا دەگەن تىرشىلىكتىڭ يەسىن
سىيلايتىنىن ادال بالا بىلەسىڭ
ءومىر بالىن تامىزار دا ەرنىڭە
شىمىرلاتىپ ەرىتكەن بار جۇيەسىن
كىرپىگىمنىڭ ءار قاعىسىن ساناعان
كوز اۋدارماي كۇندىز ءتۇنى قاراعان
اينالامدا جۇرگەندەردىڭ بىرىنەن
بار ما انامداي تىرلىگىمە جاراعان .- دەي كەلە كەلەسى كەزەكتى انالار سايىسىنا بەرەمىز. سايىس «كوڭىلدى اسپازدار» دەپ اتالادى.
انالارىمىز اس ءمازىرىن دايىن قىلامىن دەگەنشە مەكتەبىمىزدىڭ ءانشى قىزى ءارتۇرلى سايىستاردىڭ جەڭىمپازى مەن لاۋرەاتى اسەم ءانىن قابىل الىڭىزدار.
V كەزەڭ
شەبەر بولساق، ءتىل بايىپ،
شەشەندىكتەر ءبىر عايىپ.
بىلىمىزبەنەن شىڭدالىپ
كانە ورتاعا سالايىق - دەپ كەزەكتى وتباسىلارىمىزدىڭ ماقال - ماتەل ايتۋ، ياعني ونى جالعاستىرۋ سايىسىنا كەزەك بەرەيىك.
1. بالاڭا بايقاپ سويلەسەڭ، (اقىلىڭا كونەر.)
2. ءوز بىلمەگەنىڭدى كىسىدەن سۇرا (ۇلكەن جوق بولسا، كىشىدەن سۇرا)
3. ادەپتىلىك بەلگىسى (ءيىلىپ سالەم بەرگەنى)
4. وقۋ - ءبىلىم بۇلاعى (ءبىلىم - ءومىر شىراعى)
5. قىنا تاسقا بىتەدى (ءبىلىم باسقا بىتەدى)
6. ەر جىگىت ەل ءۇشىن تۋادى، (ەل ءۇشىن ولەدى)
7. قاراعايعا قاراپ تال وسەر (قاتارىنا قاراپ بالا وسەر)
8. دوسى كوپتى جاۋ المايدى (اقىلى كوپتى داۋ المايدى)
9. تىلىڭمەن جۇگىرمە (بىلىمىڭمەن جۇگىر)
1 - ۇياشىق:
1بالاڭا بايقاپ سويلەسەڭ، (اقىلىڭا كونەر)
2 ءوز بىلمەگەنىڭدى كىسىدەن سۇرا (ۇلكەن جوق بولسا، كىسىدەن سۇرا)
3 ادەپتىلىك بەلگىسى (ءيىلىپ سالەم بەرگەنى)
4 «انا – بالاعا جاستىق، اكە كورپە» ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ.
2 - ۇياشىق:
1وقۋ – ءبىلىم بۇلاعى (ءبىلىم ءومىر شىراعى)
2 قىنا تاسقا بىتەدى (ءبىلىم باسقا بىتەدى)
3قاراعايعا قاراپ تال وسەر(قاتارىنا قاراپ بالا وسەر)
4 «تۇلپار تايدان وسەدى» ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ
3 - ۇياشىق
1ەر جىگىت ەل ءۇشىن تۋادى، (ەل ءۇشىن ولەدى)
2دوسى كوپتى جاۋ المايدى (اقىلى كوپتى داۋ المايدى)
3 تىلىڭمەن جۇگىرمە (بىلىمىڭمەن جۇگىر)
4 «بالا وباسىنىڭ ايناسى» ماقالدىڭ ءمانىن اش
4 - ۇياشىق
1. اعاسى باردىڭ جاعاسى بار، (ءىنىسى باردىڭ تىنىسى بار)
2. اعانىڭ ءۇيى (اق - جايلاۋ)
3. ءبىلىم باسى – بەينەت، ( سوڭى - زەينەت)
4. قارتىڭ بولسا، جازىپ قويعان حاتپەن تەڭ. ماقالدىڭ ءمانىن اشۋ.
5 - ۇياشىق
1. قىزىم، ساعان ايتام، (كەلنىم، سەن تىڭدا)
2. ءسوز تاپقانعا (قولقا جوق)
3. وتانسىز ادام (ورمانسىز بۇلبۇل)
4. ءوز بالاڭدى وسكەنشە باعاسىڭ،
تىڭداڭىزدار حالايىق!
بوسقا قاراپ تۇرمايىق
كەزەگى ەندى سايىستىڭ
سۇراق جاۋاپ تابايىق!
- سايىسىمىزدىڭ بەسىنشى ءبولىمى بويىنشا جاعداياتتار سۇراققا جاۋاپ بەرۋ.
1. بالاڭىز تەلە-ارنادان مۋلتفيلم كورىپ وتىر، وسى ساتتە كەلەسى ارنادان ءسىزدىڭ سۇيىكتى تەلەحيكاياڭىز باستالدى. ءسىز نە ىستەيسىز. بالاڭىزعا جاسار ارەكەتىڭىز قانداي؟
2. ءسىز بالاڭىزدى دۇكەنگە جۇمسادىڭىز. بالاڭىز «مەن سۋرەت سالىپ وتىرمىن» دەپ بارۋدان باس تارتتى. نە ىستەر ەدىڭىز؟
3. مەكتەپتەن كەلگەن بالاڭىز. «مەن ەرتەڭ مەكتەپكە بارمايمىن، اپاي ۇرىستى» دەدى. ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز قانداي بولماق؟
4. ءسىز تاربيەشىسىز. ءسىزدىڭ توپتا بىرەۋدىڭ جالعىز بالاسى بار. ول بالا وتە تىنىشسىز، تاربيە بەرۋگە كونبەيدى. ۇرىسسىڭىز اتا - اناسى رەنجيدى، ۇرىسپاساڭىز بالا وتە ءتارتىپسىز، ءسىز قانداي شارا قولداناسىز؟
سۇراقتار.
1. باقىتتى وتباسى بولۋدىڭ نەگىزگى شارتتارىڭ نەنى جاتقىزار ەدىڭىز؟
2. بالا شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەندە جاسالاتىن سالت - جورانىڭ ءتۇرى قانداي؟
3. بالا تاربيەسى قاي جاستان باستاپ قولعا العان دۇرىس؟
ءان
قورىتىندى ءادىل - قازىلارعا ءسوز بەرۋ
You Might Also Like
