ءتولدى قالاي شاقىرادى؟ داۋىسسىز دىبىستار
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى: ەرعازييەۆا ءا.ا.
انا ءتىلى 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءتولدى قالاي شاقىرادى؟ داۋىسسىز دىبىستار
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ءتورت تۇلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتىپ، ءار مالدىڭ ەرەكشەلىكتەرى، پايداسى تۋرالى بىلىمدەرىن تەكسەرۋ، ىزدەنۋشىلىك قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرا وتىرىپ، ءتورت تۇلىك مالعا بايلانىستى ماقال — ماتەلدەر، اڭگىمەلەر تاقپاقتار ايتقىزىپ، بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ شەبەرلىكتەرىن، وي — ورىستەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءتورت تۇلىك مالدى قاستەرلەۋگە، وتان سۇيۋگە، ۇلتتىق ءداستۇردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءپان ارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، ماتەماتيكا
ساباق ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق — جاۋاپ، تالداۋ — جيناقتاۋ، سالىستىرۋ، ىزدەنۋشىلىك.
كورنەكىلىگى: سلايد، سۋرەتتەر، سىزبالار.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
- وقۋ - قۇرالدارىن تۇگەندەۋ.
- ساباققا زەيىنىن اۋدارۋ.
- پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ويعا تولسىن سانامىز،
بەستىك بولسىن باعامىز.
بالاسىنداي ءبىر ءۇيدىڭ،
تاتۋ بولسىن ارامىز.
1. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
-«قويان» ءماتىنىن اڭگىمەلەۋ. 2 - 3 وقۋشى
III. وتكەندى قايتالاۋ.
«جانۋارلاردى مەكەنىنە اپار» ويىنىن ويناتۋ.
بالالارعا جانۋارلاردىڭ سۋرەتتەرى تاراتىپ بەرىلەدى، ارتىنا سۇراقتار جازىلادى. سۇراققا جاۋاپ بەرگەن وقۋشى جانۋارلاردى تاقتاداعى «ورمانعا نەمەسە ورىسكە» اپارىپ قويادى.
— سويلەم نەدەن قۇرالادى؟
— ءسوز نەدەن قۇرالادى؟
— دىبىس دەگەنىمىز نە؟
— سويلەمنىڭ سوڭىنا قانداي تىنىس بەلگىلەر قويىلادى؟
— الفاۆيتتە ءارىپ بار؟ (42)
— نەشە داۋىستى دىبىس بار؟ (15)
— نەشە داۋىسسىز دىبىس بار؟ (25)
— داۋىستى دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (2) جۋان، جىڭىشكە
— داۋىسسىز دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (3) قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى
سلايدتان داۋىسسىز دىبىستار كورىنىپ تۇرادى.
IV. جاڭا ساباق.
بالالار ورماندا مەكەندەيتىن جانۋارلار ولار جابايى جانۋارلار. ال، ورىستە جايىلاتىن جانۋارلار ءۇي جانۋارلارى دەپ اتالادى. ءۇي جاناۋلارىنا قانداي جانۋارلار جاتادى. سيىر، جىلقى، يت، مىسىق، قوي ت. ب. سول ءۇي جانۋارلارىنىڭ ىشىندە ءتورت تۇلىك مالدار بار. ءتورت تۇلىك مالدىڭ قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىندە الاتىن ورنىن ءتۇسىندىرۋ. قازاق حالقىنىڭ ءومىرى ءتورت تۇلىك مالمەن تىعىز بايلانىستى بولعان. سەبەبى ءتورت تۇلىك مال – قازاق حالقىنىڭ كۇن كورىنىسىنىڭ، شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزگى سالاسى. ءتورت تۇلىك مال سويسا - ەت، ساۋسا – ءسۇت، مىنسە كولىك، كيسە – كيىم بولدى. سوندىقتان ءتورت تۇلىك مالدى قازاق حالقى ءقادىر تۇتىپ، ولەڭ جىرلارىنا، ماقال – ماتەلدەرگە، تيىم سوزدەرگە قوسقان.
1. «ءتولىن تاپ» ويىنى.
ءتورت تۇلىك مالداردىڭ ءتولى نەمەسە بالالارى بولادى. سول تولدەردى اناسىنىڭ قاسىنا اپارىپ قويامىز. ول ءۇشىن ماتەماتيكا ساباعىندا ءبىز ساندارمەن تانىستىق ساندى رەتى بويىنشا تاڭداپ الىپ، ارتىنداعى سۋرەتكە قاراپ قانداي ءتول ەكەنىن ايتامىز جانە سول سوزگە دىبىستىق تالداۋ جاسايمىز.
1. قوزى – 4 ءارىپ، 4 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن
2. قۇلىن – 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 3 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن.
3. لاق – 3 ءارىپ، 3 دىبىس، 1 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 1 بۋىن
4. بوتا – 4 ءارىپ، 4 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن
5. بۇزاۋ – 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 3 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن.
2. وقۋلىقپەن جۇمىس. 21 - بەت. 17 - جاتتىعۋ.
1. ولەڭدى ءتۇسىنىپ وقى. «مال اتاسى»
2. كوركەم جازۋ.
3. بۇگىنگى كۇننىڭ جادىن جازامىز.
4. قامباراتا، زەڭگىبابا، ويسىلقارا، شوپاناتا، سەكسەكاتا سوزدەرىن جازىپ، داۋىسسىز دىبىستاردىڭ استىن سىز.
سەرگىتۋ ءساتى. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ەكرانعا اۋدارۋ.
3. وقۋلىقپەن جۇمىس. 18 - جاتتىعۋ.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقىڭدار.
2. قارا ارىپپەن جازىلعان سويلەمدى كوشىرىپ، ءار سوزدەگى داۋىسسىز دىبىس ارىپتەرىنىڭ استىن سىز.
قۇلىنشاعىم
قۇلىنشاعىم – قۇندىزىم
قۇلدىرايدى، شابادى.
جىلتىلداعان جۇلدىزىم
قۇستاي قانات قاعادى.
4.«كىم جىلدام؟ ويىنى. مالدىڭ دىبىستارىن تابۋ. مالدىڭ دىبىسىن ەستىپ قانداي جانۋار ەكەنىن ايتامىز.
5. وقۋلىقپەن جۇمىس. «ءتولدى قالاي شاقىرادى؟»
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقى.
2. ولەڭدە نەشە شۋماق بار؟
3. تولدەردى قالاي شاقىرادى؟
4. مىسىقتى، ءيتتى قالاي شاقىرادى؟
VII. ساباقتى بەكىتۋ.
شىعارماشىلىق تاپسىرما: ماقالدان داۋىسسىز دىبىستاردى تاپ.
1. مالى باردىڭ – جانى بار
2. ەلدىڭ كوركى – مال
3. سيىر ساۋعان شولدەمەس
4. سيىردىڭ ءسۇتى – تىلىندە
5. ات – ەردىڭ قاناتى
ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
1. ءتورت تۇلىك مالدى اتا - بابالارىمىز قادىرلەپ، قاستەرلەگەن. ءتورت تۇلىك مالدىڭ ادامعا قانداي پايداسى بار؟ سلايدپەن كورسەتىلىپ تۇرادى.
2. وتكەن 2015 جىل قانداي جىل؟ قوي جىلى
3. ءبىزدى انامىز نە دەپ ەركەلەتەدى؟ مالدىڭ تولدەرى اتتارىمەن ەركەلەتە مە؟ (قۇلىنىم، بوتاقانىم، قوشاقانى)
— ءبىز بۇگىن نە ۇيرەندىك؟ — ءتورت تۇلىك مال تۋرالى نە بىلدىك؟ — تىلىمىزدە داۋىسسىز دىبىستار نەشەۋ؟
— بالالار بۇگىنگى ساباعىمىز تۇسىنىكتى بولدى ما؟ تۇسىنسەك باس بارماعىمىزدى جوعارى كوتەرەمىز. جارتىلاي تۇسىنسەك باس بارماعىمىزدى قيسايتامىز. تۇسىنبەسەك باس بارماعىمىزدى تومەنگە تۇسىرەمىز.
VIII. ۇيگە تاپسىرما. 23 - بەت 19 - جاتتىعۋ.
«ءتولدى قالاي شاقىرادى؟» ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ. 19 - جاتتىعۋ كوشىرىپ جازۋ. باعالاۋ. ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالايمىن.
انا ءتىلى 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءتولدى قالاي شاقىرادى؟ داۋىسسىز دىبىستار
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ءتورت تۇلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتىپ، ءار مالدىڭ ەرەكشەلىكتەرى، پايداسى تۋرالى بىلىمدەرىن تەكسەرۋ، ىزدەنۋشىلىك قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرا وتىرىپ، ءتورت تۇلىك مالعا بايلانىستى ماقال — ماتەلدەر، اڭگىمەلەر تاقپاقتار ايتقىزىپ، بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ شەبەرلىكتەرىن، وي — ورىستەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءتورت تۇلىك مالدى قاستەرلەۋگە، وتان سۇيۋگە، ۇلتتىق ءداستۇردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءپان ارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، ماتەماتيكا
ساباق ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق — جاۋاپ، تالداۋ — جيناقتاۋ، سالىستىرۋ، ىزدەنۋشىلىك.
كورنەكىلىگى: سلايد، سۋرەتتەر، سىزبالار.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
- وقۋ - قۇرالدارىن تۇگەندەۋ.
- ساباققا زەيىنىن اۋدارۋ.
- پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ويعا تولسىن سانامىز،
بەستىك بولسىن باعامىز.
بالاسىنداي ءبىر ءۇيدىڭ،
تاتۋ بولسىن ارامىز.
1. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
-«قويان» ءماتىنىن اڭگىمەلەۋ. 2 - 3 وقۋشى
III. وتكەندى قايتالاۋ.
«جانۋارلاردى مەكەنىنە اپار» ويىنىن ويناتۋ.
بالالارعا جانۋارلاردىڭ سۋرەتتەرى تاراتىپ بەرىلەدى، ارتىنا سۇراقتار جازىلادى. سۇراققا جاۋاپ بەرگەن وقۋشى جانۋارلاردى تاقتاداعى «ورمانعا نەمەسە ورىسكە» اپارىپ قويادى.
— سويلەم نەدەن قۇرالادى؟
— ءسوز نەدەن قۇرالادى؟
— دىبىس دەگەنىمىز نە؟
— سويلەمنىڭ سوڭىنا قانداي تىنىس بەلگىلەر قويىلادى؟
— الفاۆيتتە ءارىپ بار؟ (42)
— نەشە داۋىستى دىبىس بار؟ (15)
— نەشە داۋىسسىز دىبىس بار؟ (25)
— داۋىستى دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (2) جۋان، جىڭىشكە
— داۋىسسىز دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (3) قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى
سلايدتان داۋىسسىز دىبىستار كورىنىپ تۇرادى.
IV. جاڭا ساباق.
بالالار ورماندا مەكەندەيتىن جانۋارلار ولار جابايى جانۋارلار. ال، ورىستە جايىلاتىن جانۋارلار ءۇي جانۋارلارى دەپ اتالادى. ءۇي جاناۋلارىنا قانداي جانۋارلار جاتادى. سيىر، جىلقى، يت، مىسىق، قوي ت. ب. سول ءۇي جانۋارلارىنىڭ ىشىندە ءتورت تۇلىك مالدار بار. ءتورت تۇلىك مالدىڭ قازاق حالقىنىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىندە الاتىن ورنىن ءتۇسىندىرۋ. قازاق حالقىنىڭ ءومىرى ءتورت تۇلىك مالمەن تىعىز بايلانىستى بولعان. سەبەبى ءتورت تۇلىك مال – قازاق حالقىنىڭ كۇن كورىنىسىنىڭ، شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزگى سالاسى. ءتورت تۇلىك مال سويسا - ەت، ساۋسا – ءسۇت، مىنسە كولىك، كيسە – كيىم بولدى. سوندىقتان ءتورت تۇلىك مالدى قازاق حالقى ءقادىر تۇتىپ، ولەڭ جىرلارىنا، ماقال – ماتەلدەرگە، تيىم سوزدەرگە قوسقان.
1. «ءتولىن تاپ» ويىنى.
ءتورت تۇلىك مالداردىڭ ءتولى نەمەسە بالالارى بولادى. سول تولدەردى اناسىنىڭ قاسىنا اپارىپ قويامىز. ول ءۇشىن ماتەماتيكا ساباعىندا ءبىز ساندارمەن تانىستىق ساندى رەتى بويىنشا تاڭداپ الىپ، ارتىنداعى سۋرەتكە قاراپ قانداي ءتول ەكەنىن ايتامىز جانە سول سوزگە دىبىستىق تالداۋ جاسايمىز.
1. قوزى – 4 ءارىپ، 4 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن
2. قۇلىن – 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 3 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن.
3. لاق – 3 ءارىپ، 3 دىبىس، 1 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 1 بۋىن
4. بوتا – 4 ءارىپ، 4 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 2 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن
5. بۇزاۋ – 5 ءارىپ، 5 دىبىس، 2 داۋىستى جانە 3 داۋىسسىز دىبىس، 2 بۋىن.
2. وقۋلىقپەن جۇمىس. 21 - بەت. 17 - جاتتىعۋ.
1. ولەڭدى ءتۇسىنىپ وقى. «مال اتاسى»
2. كوركەم جازۋ.
3. بۇگىنگى كۇننىڭ جادىن جازامىز.
4. قامباراتا، زەڭگىبابا، ويسىلقارا، شوپاناتا، سەكسەكاتا سوزدەرىن جازىپ، داۋىسسىز دىبىستاردىڭ استىن سىز.
سەرگىتۋ ءساتى. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ەكرانعا اۋدارۋ.
3. وقۋلىقپەن جۇمىس. 18 - جاتتىعۋ.
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقىڭدار.
2. قارا ارىپپەن جازىلعان سويلەمدى كوشىرىپ، ءار سوزدەگى داۋىسسىز دىبىس ارىپتەرىنىڭ استىن سىز.
قۇلىنشاعىم
قۇلىنشاعىم – قۇندىزىم
قۇلدىرايدى، شابادى.
جىلتىلداعان جۇلدىزىم
قۇستاي قانات قاعادى.
4.«كىم جىلدام؟ ويىنى. مالدىڭ دىبىستارىن تابۋ. مالدىڭ دىبىسىن ەستىپ قانداي جانۋار ەكەنىن ايتامىز.
5. وقۋلىقپەن جۇمىس. «ءتولدى قالاي شاقىرادى؟»
1. ولەڭدى مانەرلەپ وقى.
2. ولەڭدە نەشە شۋماق بار؟
3. تولدەردى قالاي شاقىرادى؟
4. مىسىقتى، ءيتتى قالاي شاقىرادى؟
VII. ساباقتى بەكىتۋ.
شىعارماشىلىق تاپسىرما: ماقالدان داۋىسسىز دىبىستاردى تاپ.
1. مالى باردىڭ – جانى بار
2. ەلدىڭ كوركى – مال
3. سيىر ساۋعان شولدەمەس
4. سيىردىڭ ءسۇتى – تىلىندە
5. ات – ەردىڭ قاناتى
ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
1. ءتورت تۇلىك مالدى اتا - بابالارىمىز قادىرلەپ، قاستەرلەگەن. ءتورت تۇلىك مالدىڭ ادامعا قانداي پايداسى بار؟ سلايدپەن كورسەتىلىپ تۇرادى.
2. وتكەن 2015 جىل قانداي جىل؟ قوي جىلى
3. ءبىزدى انامىز نە دەپ ەركەلەتەدى؟ مالدىڭ تولدەرى اتتارىمەن ەركەلەتە مە؟ (قۇلىنىم، بوتاقانىم، قوشاقانى)
— ءبىز بۇگىن نە ۇيرەندىك؟ — ءتورت تۇلىك مال تۋرالى نە بىلدىك؟ — تىلىمىزدە داۋىسسىز دىبىستار نەشەۋ؟
— بالالار بۇگىنگى ساباعىمىز تۇسىنىكتى بولدى ما؟ تۇسىنسەك باس بارماعىمىزدى جوعارى كوتەرەمىز. جارتىلاي تۇسىنسەك باس بارماعىمىزدى قيسايتامىز. تۇسىنبەسەك باس بارماعىمىزدى تومەنگە تۇسىرەمىز.
VIII. ۇيگە تاپسىرما. 23 - بەت 19 - جاتتىعۋ.
«ءتولدى قالاي شاقىرادى؟» ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ. 19 - جاتتىعۋ كوشىرىپ جازۋ. باعالاۋ. ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالايمىن.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وكسيدتەردىڭ جىكتەلۋى، اتالۋى مەن الۋ جولدارى
