قالالار مەن اۋىلدار تاريحى
تاراۋ: «تۋعان قالام، اۋىلىم»
دۇنيەتانۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحى
ماقساتى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحىمەن تانىستىرۋ
مىندەتتەرى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحى تۋرالى اقپاراتتار بەرۋ. ۇقساستىق، ايىرماشىلىقتارىن ايىرا بىلۋگە ۇيرەنۋ. ءوز ويلارىن دالەلدەپ، سويلەپ ۇيرەنۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە:، قالالار مەن اۋىلدار تاريحىن بىلەدى
بالالار جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋعا قالىپتاسادى، بەرىلگەن تاپسىرمانى ءوزارا توپتا تالداپ، قورعاۋعا، ءوز ويلارىن دالەلدەۋگە ۇيرەنەدى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ءادىس −تاسىلدەر: سەرگىتۋ ءساتى، توپقا ءبولۋ، «ويىن ماقتاۋ»،
«نە ورتاق؟». «مەن سىزدەردى... تانىستىرعىم كەلەدى» ويىنى
ۆەنن دياگرامماسى، تانىستىرىلىم جاساۋ، جۇپتىق تالداۋ، سۇراق-جاۋاپ، ينسەرت، 9 رومب
قاجەتتى رەسۋرستار، دەرەككوزدەر: وقۋلىق
جۋرنالدار، ينتەرنەتتەن الىنعان سۋرەتتەر
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى: ءمۇعالىمنىڭ ءىس -ارەكەتى
ۇيىمداستىرۋ سەرگىتۋ ءساتى، پسيحولوگيالىق جاعىمدى احۋال تۋعىزۋ، توپقا ءبولۋ «ويىن ماقتاۋ»،«نە ورتاق؟». «مەن سىزدەردى... تانىستىرعىم كەلەدى» ويىنى. ماقتاۋ سوزدەرگە بايلانىستى بولىنەدى
وقۋشىنىڭ ءىس−ارەكەتى: جۇپپەن جۇمىس جاساي وتىرىپ، وزدەرىنىڭ ورتاق قاسيەتتەرىن انىقتايدى
وتكەن ساباقتى بەكىتۋ 9 رومب ءادىسى
ۇيگە بەرىلگەن ەسسەنى جازعاندارى بولسا وقىتۋ، بالالارعا تىڭداتۋ.
وتكەن ساباقتى "9 رومب" ءادىسى بويىنشا بەكىتۋ (تاقتاعا توعىز رومب ىلىنەدى. ءار رومبتىڭ سىرتىنا ءۇي تاپسىرماسىنا بايلانىستى سۇراقتار جازىلادى. وقۋشىلار وسى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى)
9 رومب ءادىسى
حالىقتىق مەرەكەلەر تۋرالى ايتىپ بەر
ءوزىڭ بىلەتىن ماماندىق يەلەرىن اتا
مۇعالىمدەر كۇنى قاشان مەرەكەلەنەدى؟
اتا-اناڭنىڭ كاسىپتەرى تۋرالى ايتىپ بەر. ولاردى قالاي قۇتتىقتايسىڭ؟
شوپاندار تويى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
قىرمان تويى تۋرالى ايتىپ بەر
اۋىلدا قانداي مەرەكەلەر تويلانادى؟
ساعان قاي مەرەكە ۇنايدى؟ نەگە؟
ءوزىڭ وسكەندە كىم بولعىڭ كەلەدى؟ نەگە؟
جاڭا ساباق
دجيگسو ءادىسى
«اۋىل مەن قالا تاريحى» تاقىرىبىندا تانىستىرىلىمدى كورسەتۋ. تانىستىرىلىم بويىنشا ءار سۋرەتكە تۇسىندىرمە جاساتۋ.
توپتارعا رەسۋرستار تاراتىپ بەرۋ. رەسۋرستاردا وقۋلىقتاعى جاڭا ساباققا بايلانىستى ءماتىن بولىكتەرگە ءبولىنىپ، قاعازدا بەرىلەدى.
№1
قازاقستان جەرىندە قالالار مەن اۋىلدار كوپ. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ ءوز تاريحى بار. بىزدە وتە ەرتەدەن ساقتالىپ كەلە جاتقان كونە قالالار بار. ارحەولوگتار ەجەلگى قالا ورنىن قازىپ، بۇرىنعى ادامدار قالاي ءومىر سۇرگەنى تۋرالى ايتىپ بەرەدى.
قانداي ەجەلگى قالالار تۋرالى بىلەمىز؟
ارحەولوگتار كىمدەر؟ ولار نەمەن اينالىسادى؟
№2
قازاق جەرىندە العاشقى ادامدار وتە ەرتەدە پايدا بولعان. العاشقى ادامدار رۋ، تايپاعا ءبولىنىپ ءومىر سۇرگەن. ال كوشپەلى جاۋىنگەر تايپالار ەرجۇرەك، باتىل بولدى.. ولار سوعىستا قازا بوعان داڭقتى جاۋىنگەردى اسا قۇرمەتپەن جەرلەدى. ءقابىردىڭ ۇستىنە بيىك وبا تۇرىندە توپىراق ۇيگەن.
وبا دەگەن نە؟
بالبال تاستار تۋرالى ەستىگەنىڭ بار ما؟
№3
سونداي وبالاردىڭ ءبىرى الماتىدان 70 كيلومەتر جەردە ەسىك قالاسىنىڭ ماڭايىنان تابىلدى. بيىك ءۇيىندىنىڭ استىندا بورەنەدەن جاسالعان 2 ءقابىر اشىلعان. ورتالىق ءقابىر ەجەلگى كەزدە تونالىپتى. ورتالىقتان 15 م وڭتۇستىككە تامان بۇيىردە ورنالاسقان ءقابىر ساقتالعان. وندا ساق تايپاسىنان شىققان جاس جاۋىنگەر جەرلەنگەن. ونىڭ بيىك شوشاق توبەلى باس كيىمى، ساۋىتى التىن اشەكەيلەرمەن بەزەندىرىلگەن. التىن بەلبەۋى «اڭ ستيلىندە» جاسالعان اڭعا ۇقساس بەينەلەرمەن بەزەندىرىلگەن. ءبىر جاعىندا قىزىل قىناپتى ۇزىن سەمسەر، ەكىنشى جاعىندا التىن پلاستينكا جاپسىرىلعان قىنداعى ساق قانجارى بار.
سول جەردەن تابىلعان كۇمىس توستاعاننىڭ تۇبىندە 26 بەلگىدەن تۇراتىن جازۋ جازىلعان. ول جازۋ ازىرگە وقىلعان جوق. عالىمدار ونىڭ قاي تىلدە جازىلعانىن بىلمەي وتىر.
مۇندا قانداي جاۋىنگەر تۋرالى ايتىلعان؟
ول تۋرالى نە بىلەمىز؟
تاپسىرمانى ءتۇسىندىرۋ
رەسۋرستاردى توپتاردا تالداپ، كەزەكتەسىپ تۇسىندىرەدى
سوزدىكپەن جۇمىس
INSERT ءادىسى ءتۇرتىپ الۋ ءادىسىن ءتۇسىندىرۋ. ساباق بارىسىندا بالالاردىڭ سوزدىكپەن جۇمىس جاساعاندارىن باقىلاۋ ساباق بارىسىندا جاڭا سوزدەر مەن تۇسىنىكسىز سوزدەردى تەرىپ جازىپ الادى.
قورىتۋ: ۆەنن دياگرامماسى
قازىرگى قالا مەن اۋىلدى سالىستىرتۋ.
كەرى بايلانىس
ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك وزدەرىنە ۇناعان ساتتەر مەن ۇسىنىس تىلەكتەرىن جازادى، دانالىق اعاشىنا ىلەدى
باعالاۋ ءفورماتيۆتى باعالاۋ.
دانالىق اعاشى وزدەرىن وزدەرى باعالايدى
ۇيگە تاپسىرما وتىلگەن ساباققا قاتىستى سۋرەت سالىپ كەلۋ
دۇنيەتانۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحى
ماقساتى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحىمەن تانىستىرۋ
مىندەتتەرى: قالالار مەن اۋىلدار تاريحى تۋرالى اقپاراتتار بەرۋ. ۇقساستىق، ايىرماشىلىقتارىن ايىرا بىلۋگە ۇيرەنۋ. ءوز ويلارىن دالەلدەپ، سويلەپ ۇيرەنۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە:، قالالار مەن اۋىلدار تاريحىن بىلەدى
بالالار جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋعا قالىپتاسادى، بەرىلگەن تاپسىرمانى ءوزارا توپتا تالداپ، قورعاۋعا، ءوز ويلارىن دالەلدەۋگە ۇيرەنەدى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ءادىس −تاسىلدەر: سەرگىتۋ ءساتى، توپقا ءبولۋ، «ويىن ماقتاۋ»،
«نە ورتاق؟». «مەن سىزدەردى... تانىستىرعىم كەلەدى» ويىنى
ۆەنن دياگرامماسى، تانىستىرىلىم جاساۋ، جۇپتىق تالداۋ، سۇراق-جاۋاپ، ينسەرت، 9 رومب
قاجەتتى رەسۋرستار، دەرەككوزدەر: وقۋلىق
جۋرنالدار، ينتەرنەتتەن الىنعان سۋرەتتەر
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى: ءمۇعالىمنىڭ ءىس -ارەكەتى
ۇيىمداستىرۋ سەرگىتۋ ءساتى، پسيحولوگيالىق جاعىمدى احۋال تۋعىزۋ، توپقا ءبولۋ «ويىن ماقتاۋ»،«نە ورتاق؟». «مەن سىزدەردى... تانىستىرعىم كەلەدى» ويىنى. ماقتاۋ سوزدەرگە بايلانىستى بولىنەدى
وقۋشىنىڭ ءىس−ارەكەتى: جۇپپەن جۇمىس جاساي وتىرىپ، وزدەرىنىڭ ورتاق قاسيەتتەرىن انىقتايدى
وتكەن ساباقتى بەكىتۋ 9 رومب ءادىسى
ۇيگە بەرىلگەن ەسسەنى جازعاندارى بولسا وقىتۋ، بالالارعا تىڭداتۋ.
وتكەن ساباقتى "9 رومب" ءادىسى بويىنشا بەكىتۋ (تاقتاعا توعىز رومب ىلىنەدى. ءار رومبتىڭ سىرتىنا ءۇي تاپسىرماسىنا بايلانىستى سۇراقتار جازىلادى. وقۋشىلار وسى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى)
9 رومب ءادىسى
حالىقتىق مەرەكەلەر تۋرالى ايتىپ بەر
ءوزىڭ بىلەتىن ماماندىق يەلەرىن اتا
مۇعالىمدەر كۇنى قاشان مەرەكەلەنەدى؟
اتا-اناڭنىڭ كاسىپتەرى تۋرالى ايتىپ بەر. ولاردى قالاي قۇتتىقتايسىڭ؟
شوپاندار تويى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
قىرمان تويى تۋرالى ايتىپ بەر
اۋىلدا قانداي مەرەكەلەر تويلانادى؟
ساعان قاي مەرەكە ۇنايدى؟ نەگە؟
ءوزىڭ وسكەندە كىم بولعىڭ كەلەدى؟ نەگە؟
جاڭا ساباق
دجيگسو ءادىسى
«اۋىل مەن قالا تاريحى» تاقىرىبىندا تانىستىرىلىمدى كورسەتۋ. تانىستىرىلىم بويىنشا ءار سۋرەتكە تۇسىندىرمە جاساتۋ.
توپتارعا رەسۋرستار تاراتىپ بەرۋ. رەسۋرستاردا وقۋلىقتاعى جاڭا ساباققا بايلانىستى ءماتىن بولىكتەرگە ءبولىنىپ، قاعازدا بەرىلەدى.
№1
قازاقستان جەرىندە قالالار مەن اۋىلدار كوپ. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ ءوز تاريحى بار. بىزدە وتە ەرتەدەن ساقتالىپ كەلە جاتقان كونە قالالار بار. ارحەولوگتار ەجەلگى قالا ورنىن قازىپ، بۇرىنعى ادامدار قالاي ءومىر سۇرگەنى تۋرالى ايتىپ بەرەدى.
قانداي ەجەلگى قالالار تۋرالى بىلەمىز؟
ارحەولوگتار كىمدەر؟ ولار نەمەن اينالىسادى؟
№2
قازاق جەرىندە العاشقى ادامدار وتە ەرتەدە پايدا بولعان. العاشقى ادامدار رۋ، تايپاعا ءبولىنىپ ءومىر سۇرگەن. ال كوشپەلى جاۋىنگەر تايپالار ەرجۇرەك، باتىل بولدى.. ولار سوعىستا قازا بوعان داڭقتى جاۋىنگەردى اسا قۇرمەتپەن جەرلەدى. ءقابىردىڭ ۇستىنە بيىك وبا تۇرىندە توپىراق ۇيگەن.
وبا دەگەن نە؟
بالبال تاستار تۋرالى ەستىگەنىڭ بار ما؟
№3
سونداي وبالاردىڭ ءبىرى الماتىدان 70 كيلومەتر جەردە ەسىك قالاسىنىڭ ماڭايىنان تابىلدى. بيىك ءۇيىندىنىڭ استىندا بورەنەدەن جاسالعان 2 ءقابىر اشىلعان. ورتالىق ءقابىر ەجەلگى كەزدە تونالىپتى. ورتالىقتان 15 م وڭتۇستىككە تامان بۇيىردە ورنالاسقان ءقابىر ساقتالعان. وندا ساق تايپاسىنان شىققان جاس جاۋىنگەر جەرلەنگەن. ونىڭ بيىك شوشاق توبەلى باس كيىمى، ساۋىتى التىن اشەكەيلەرمەن بەزەندىرىلگەن. التىن بەلبەۋى «اڭ ستيلىندە» جاسالعان اڭعا ۇقساس بەينەلەرمەن بەزەندىرىلگەن. ءبىر جاعىندا قىزىل قىناپتى ۇزىن سەمسەر، ەكىنشى جاعىندا التىن پلاستينكا جاپسىرىلعان قىنداعى ساق قانجارى بار.
سول جەردەن تابىلعان كۇمىس توستاعاننىڭ تۇبىندە 26 بەلگىدەن تۇراتىن جازۋ جازىلعان. ول جازۋ ازىرگە وقىلعان جوق. عالىمدار ونىڭ قاي تىلدە جازىلعانىن بىلمەي وتىر.
مۇندا قانداي جاۋىنگەر تۋرالى ايتىلعان؟
ول تۋرالى نە بىلەمىز؟
تاپسىرمانى ءتۇسىندىرۋ
رەسۋرستاردى توپتاردا تالداپ، كەزەكتەسىپ تۇسىندىرەدى
سوزدىكپەن جۇمىس
INSERT ءادىسى ءتۇرتىپ الۋ ءادىسىن ءتۇسىندىرۋ. ساباق بارىسىندا بالالاردىڭ سوزدىكپەن جۇمىس جاساعاندارىن باقىلاۋ ساباق بارىسىندا جاڭا سوزدەر مەن تۇسىنىكسىز سوزدەردى تەرىپ جازىپ الادى.
قورىتۋ: ۆەنن دياگرامماسى
قازىرگى قالا مەن اۋىلدى سالىستىرتۋ.
كەرى بايلانىس
ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك وزدەرىنە ۇناعان ساتتەر مەن ۇسىنىس تىلەكتەرىن جازادى، دانالىق اعاشىنا ىلەدى
باعالاۋ ءفورماتيۆتى باعالاۋ.
دانالىق اعاشى وزدەرىن وزدەرى باعالايدى
ۇيگە تاپسىرما وتىلگەن ساباققا قاتىستى سۋرەت سالىپ كەلۋ
You Might Also Like
