قالماقان ءابدىقادىروۆ جيب - جيسا كۇرەسى (قاجىمۇقان تۋرالى)
ادەبيەتتىك وقۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى ق. ءابدىقادىروۆ جيب - جيسا كۇرەسى (قاجىمۇقان تۋرالى)
جالپى ماقساتى ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقيدى، ونىڭ مازمۇنىن ۇعىنۋ، جانرلىق سيپاتىن انىقتاۋعا ماشىقتاندىرۋ؛ ادەبي تەوريالىق تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى تۋرالى ۇعىمىن كەڭەيتۋ.
سىلتەمە انا ءتىلى
وقۋ ءۇشىن وقۋدىڭ ناتيجەسى ق. ءابدىقادىروۆ جيب - جيسا كۇرەسى (قاجىمقان تۋرالى) ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقيدى، ونىڭ مازمۇنىن ۇعىنادى، جانرلىق سيپاتىن انىقتاۋعا ماشىقتانادى، ادەبي تەوريالىق تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى تۋرالى ۇعىمىن كەڭەيەدى.
نەگىزگى يدەيالار ءماتىن ارقىلى ادامنىڭ مىنەزدەرىن تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن ماتەريالدار فليپچارتتار
وقىتۋ ادىستەرى توپتىق جۇمىس
دەرەك كوزدەر «قاجىمۇقان» كىتابى
وقۋشىلارعا پسيح - لىق احۋال تۋعىزۋ وقۋشىلاردى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ ءۇي تاپسىرماسى تەست ارقىلى تەكسەرىلەدى. ءار دۇرىس جاۋاپ ءبىر بال.
1. ماتىندەگى وقيعالاردىڭ رەتىن كورسەت:
- اعاشقا سۇيەنىپ قاتىپ قالعان بالا
- قاسىمنىڭ اجەسىنەن ايىرىلۋى
- تاۋ ىشىندەگى قورقىنىش
- يسا مەن قاديشادان كورگەن قورلىعى
2. قاسىمنىڭ اجەسىنەن ايىرىلعان كەزدەگى جوقتاۋ ايتىپ جىلاعان سوزدەرىن جاز__________________________________________________________________________________________________________________- 3. نەلىكتەن قاسىم يسانىڭ ۇيىندە جەتىمدىك كوردى؟
3. «قۇلىنىمنىڭ بۇعاناسى قاتقانشا راحىم ەت. سورلى قىلىپ قاقساتپا، زارلاتپا، كوردە مەنى كۇڭىرەنتپە!» دەگەن اجەسىنىڭ تىلەگىنىڭ ماعىناسى نەدە؟
4. قاسىم يسانىڭ ۇيىندە قانداي قورلىق كوردى مىسالى _________________
5. تاۋ ىشىندەگى قورقىنىشتى سۋرەتتەپ جاز
6. ەگەر سەن قاسىمنىڭ ورنىندا بولساڭ نە ىستەر ەدىڭ؟ _______
قاسىمنىڭ جاعدايىن جاقسارتۋدىڭ قانداي امالىن ۇسىنار ەدىڭ؟
«وي قوزعاۋ» ءى توپ: كۇرەس ونەرى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءىى توپ: قاجىمۇقان تۋرالى
ءىىى توپ: قازىرگى قازاقشا كۇرەس تۋرالى قاجىمۇقان تۋرالى سلايد كورسەتىلەدى.
“قالىڭ بەت، بۋرا ءتۇستى، قارا نارداي
جۇپ جۇمىر جۋان دىڭگەك، بويشاڭ نارداي
وزگە جۇرت ەرگەجەيلى ول كەلگەندە،
ايبىنى جولبارىسقا بولار پارداي”
ساكەن سەيفۋللين
«ماعىنانى تانۋ» «باعىتتاپ وقىتۋ»
ءى قادام: جيب - جيسا كۇرەسى ءماتىنىنىڭ ءبىرىنشى بولىگىن وقىتۋ. وسى بولىك تۋرالى اڭگىمەلەي كەلىپ، وقيعا ارى قاراي نە بولۋى مۇمكىن؟
ءىى قادام: ءىى بولىگىن وقۋ. قانشالىقتى ءماتىن سەندەر ايتقانمەن سايكەس كەلدى.
تاعى بولجاۋ جاساۋ. ءماتىننىڭ ارى قاراي جالعاسىن بىلگىلەرىڭ كەلەمە؟
ءىىى قادام: ءماتىندى اياقتاۋ.
جيب - جيسا جاپون كۇرەسى.
بۇل كۇرەستە ەشبىر ەرەجە جوق، پالۋاندار كەز كەلگەن جەرىنەن ۇستاپ، شاماسى كەلسە، جۇلىپ تاستاي سالاتىن. ساراكيكي حاربين قالاسىندا قاجىمۇقانمەن كۇرەسەدى.
جىلىسىپ جىل ارتىنان جىلدار ءوتىپ،
بارعاندا قىرىققا جۋىق جاسىم جەتىپ.
شاقىرادى جاپونيا ۇكىمەتى،
اتاقتى پالۋانداردى حابار ەتىپ.
ون سەگىز رەسەيدەن پالۋان جۇردىك،
بەلسەنىپ كۇرەسپەسكە بىلەك بۋدىق.
مانچجۋريا قالاسى حاربين ەكەن،
ساۋىق پەن سالتاناتتى كەلىپ كوردىك.
دەيدى ەكەن بۇل كۇرەستى “جيب جيسا
“سايىس ” دەگەن بولادى قازاقشا ايتسا.
كۇرەستە ءولىپ كەتسە، قۇنى بولماس،
ۇلكەن ولجا باسى امان، ءتىرى قالسا.
(ايتباي بەلگىباي ۇلى)
«وي تولعانىس»
1. ءماتىن كىمدەر تۋرالى؟،
ولاردىڭ اراسىندا نە بولدى؟
وقيعا قاشان بولدى؟.،
قايدا بولدى.
1. ءماتىننىڭ مازمۇنىن قىسقاشا ءوز سوزىڭمەن ايت
2. ساركەكي مەن قاجىمۇقاندى سالىستىر.
3. ءماتىندى نەشە بولىككە بولۋگە بولادى؟
4. قاجىمۇقاننىڭ ەشكىم شىقپاعاندا سىرىن بىلمەيتىن كۇرەسكە شىعۋىنا دەگەن ءوز كوزقاراسىڭىزدى ايتساڭىز
5. بۇل اڭگىمەنى قازىرگى زامانمەن قالاي بايلانىستىرار ەدىڭىز
ءۇي تاپسىرماسى «قازاقستان بارىسى - ەل نامىسى» ەسسە
رەفلەكسيا ەكى جۇلدىز ءبىر تىلەك توپ باسشىلارىنىڭ باعالاۋى
ساباقتىڭ تاقىرىبى ق. ءابدىقادىروۆ جيب - جيسا كۇرەسى (قاجىمۇقان تۋرالى)
جالپى ماقساتى ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقيدى، ونىڭ مازمۇنىن ۇعىنۋ، جانرلىق سيپاتىن انىقتاۋعا ماشىقتاندىرۋ؛ ادەبي تەوريالىق تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى تۋرالى ۇعىمىن كەڭەيتۋ.
سىلتەمە انا ءتىلى
وقۋ ءۇشىن وقۋدىڭ ناتيجەسى ق. ءابدىقادىروۆ جيب - جيسا كۇرەسى (قاجىمقان تۋرالى) ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقيدى، ونىڭ مازمۇنىن ۇعىنادى، جانرلىق سيپاتىن انىقتاۋعا ماشىقتانادى، ادەبي تەوريالىق تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى تۋرالى ۇعىمىن كەڭەيەدى.
نەگىزگى يدەيالار ءماتىن ارقىلى ادامنىڭ مىنەزدەرىن تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن ماتەريالدار فليپچارتتار
وقىتۋ ادىستەرى توپتىق جۇمىس
دەرەك كوزدەر «قاجىمۇقان» كىتابى
وقۋشىلارعا پسيح - لىق احۋال تۋعىزۋ وقۋشىلاردى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ ءۇي تاپسىرماسى تەست ارقىلى تەكسەرىلەدى. ءار دۇرىس جاۋاپ ءبىر بال.
1. ماتىندەگى وقيعالاردىڭ رەتىن كورسەت:
- اعاشقا سۇيەنىپ قاتىپ قالعان بالا
- قاسىمنىڭ اجەسىنەن ايىرىلۋى
- تاۋ ىشىندەگى قورقىنىش
- يسا مەن قاديشادان كورگەن قورلىعى
2. قاسىمنىڭ اجەسىنەن ايىرىلعان كەزدەگى جوقتاۋ ايتىپ جىلاعان سوزدەرىن جاز__________________________________________________________________________________________________________________- 3. نەلىكتەن قاسىم يسانىڭ ۇيىندە جەتىمدىك كوردى؟
3. «قۇلىنىمنىڭ بۇعاناسى قاتقانشا راحىم ەت. سورلى قىلىپ قاقساتپا، زارلاتپا، كوردە مەنى كۇڭىرەنتپە!» دەگەن اجەسىنىڭ تىلەگىنىڭ ماعىناسى نەدە؟
4. قاسىم يسانىڭ ۇيىندە قانداي قورلىق كوردى مىسالى _________________
5. تاۋ ىشىندەگى قورقىنىشتى سۋرەتتەپ جاز
6. ەگەر سەن قاسىمنىڭ ورنىندا بولساڭ نە ىستەر ەدىڭ؟ _______
قاسىمنىڭ جاعدايىن جاقسارتۋدىڭ قانداي امالىن ۇسىنار ەدىڭ؟
«وي قوزعاۋ» ءى توپ: كۇرەس ونەرى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءىى توپ: قاجىمۇقان تۋرالى
ءىىى توپ: قازىرگى قازاقشا كۇرەس تۋرالى قاجىمۇقان تۋرالى سلايد كورسەتىلەدى.
“قالىڭ بەت، بۋرا ءتۇستى، قارا نارداي
جۇپ جۇمىر جۋان دىڭگەك، بويشاڭ نارداي
وزگە جۇرت ەرگەجەيلى ول كەلگەندە،
ايبىنى جولبارىسقا بولار پارداي”
ساكەن سەيفۋللين
«ماعىنانى تانۋ» «باعىتتاپ وقىتۋ»
ءى قادام: جيب - جيسا كۇرەسى ءماتىنىنىڭ ءبىرىنشى بولىگىن وقىتۋ. وسى بولىك تۋرالى اڭگىمەلەي كەلىپ، وقيعا ارى قاراي نە بولۋى مۇمكىن؟
ءىى قادام: ءىى بولىگىن وقۋ. قانشالىقتى ءماتىن سەندەر ايتقانمەن سايكەس كەلدى.
تاعى بولجاۋ جاساۋ. ءماتىننىڭ ارى قاراي جالعاسىن بىلگىلەرىڭ كەلەمە؟
ءىىى قادام: ءماتىندى اياقتاۋ.
جيب - جيسا جاپون كۇرەسى.
بۇل كۇرەستە ەشبىر ەرەجە جوق، پالۋاندار كەز كەلگەن جەرىنەن ۇستاپ، شاماسى كەلسە، جۇلىپ تاستاي سالاتىن. ساراكيكي حاربين قالاسىندا قاجىمۇقانمەن كۇرەسەدى.
جىلىسىپ جىل ارتىنان جىلدار ءوتىپ،
بارعاندا قىرىققا جۋىق جاسىم جەتىپ.
شاقىرادى جاپونيا ۇكىمەتى،
اتاقتى پالۋانداردى حابار ەتىپ.
ون سەگىز رەسەيدەن پالۋان جۇردىك،
بەلسەنىپ كۇرەسپەسكە بىلەك بۋدىق.
مانچجۋريا قالاسى حاربين ەكەن،
ساۋىق پەن سالتاناتتى كەلىپ كوردىك.
دەيدى ەكەن بۇل كۇرەستى “جيب جيسا
“سايىس ” دەگەن بولادى قازاقشا ايتسا.
كۇرەستە ءولىپ كەتسە، قۇنى بولماس،
ۇلكەن ولجا باسى امان، ءتىرى قالسا.
(ايتباي بەلگىباي ۇلى)
«وي تولعانىس»
1. ءماتىن كىمدەر تۋرالى؟،
ولاردىڭ اراسىندا نە بولدى؟
وقيعا قاشان بولدى؟.،
قايدا بولدى.
1. ءماتىننىڭ مازمۇنىن قىسقاشا ءوز سوزىڭمەن ايت
2. ساركەكي مەن قاجىمۇقاندى سالىستىر.
3. ءماتىندى نەشە بولىككە بولۋگە بولادى؟
4. قاجىمۇقاننىڭ ەشكىم شىقپاعاندا سىرىن بىلمەيتىن كۇرەسكە شىعۋىنا دەگەن ءوز كوزقاراسىڭىزدى ايتساڭىز
5. بۇل اڭگىمەنى قازىرگى زامانمەن قالاي بايلانىستىرار ەدىڭىز
ءۇي تاپسىرماسى «قازاقستان بارىسى - ەل نامىسى» ەسسە
رەفلەكسيا ەكى جۇلدىز ءبىر تىلەك توپ باسشىلارىنىڭ باعالاۋى
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: گەومەتريالىق دەنەلەردىڭ سىزبالارى.
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: گرافيكا تاسىلىمەن «جايلاۋ» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ
