قار استىنداعى ۇيالار
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، ماقتارال اۋدانى،
اتاكەنت كەنتى، ۆلاديمير كوماروۆ اتىنداعى
ورتا مەكتەبىنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
تادجيبايەۆا ساليما اگيلوۆنا
انا ءتىلى 4 سىنىپ
بىزدەر بۇگىن بالامىز.
ءوسىپ العا بارامىز.
2030 - جىلدارى
بىزدە ازامات بولامىز.
1. ءبىز انا ءتىلى وقۋلىعىنىڭ قاي تاراۋىن وقىپ جاتىرمىز؟
2. “ارپالىس” ءماتىنىنىڭ اۆتورى كىم؟
3. ساكەن سەيفۋلليننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭ؟
4. مۇحتار اۋەزوۆ كىم؟
5. مۇحتار شاحانوۆتىڭ “ءتورت انا” دەپ وتىرعاندارى نەلەر؟
6. قايرات رىسقۇلبەكوۆ كىم؟
7. مۇراتحان تانەكەيەۆ قانداي ءماتىن جازدى؟
8. نىعمەت عابدۋللين شە؟ كومبات كىم؟
9. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ باتىرلارى كىمدەر؟
10. ۇلى وتان سوعىسى قاي جىلدار ارالىعىندا بولدى؟
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
اڭگىمە نەگە “ارپالىس” دەپ اتالعان؟
اڭگىمەدەن جىلدىڭ قاي مەزگىلى سۋرەتتەلگەن؟ ونى نەدەن اڭعاردىڭ؟
قانداي كولىك قانا جۇرەتىن بولدى؟
باقتىباي ءىنىسىن نەگە اۋىلعا جىبەردى؟
قايرات ۇيىنە قالاي جەتتى؟
بالالاردىڭ ءىسىن قالاي باعالايسىڭ؟
جاڭا ساباق. "قار استىنداعى ۇيالار"
جۇمباق
تال باسىندا تۇندىكسىز وتاۋ (ۇيا)
وقۋلىقپەن جۇمىس
1 “نەنىڭ ءىزى؟” ويىنى
اتالعان اڭنىڭ سۋرەتتەگى ءىزىن شاتاسپاي تاپ.
2. اڭگىمەنى ءتۇسىنىپ وقۋ.
ا) وقۋشىلار تىزبەكتەپ وقيدى.
ءا) ءمۇعالىمنىڭ مازمۇنداۋى.
قار استىنداعى ۇيالار
↓
اڭشى اڭگىمەلەپ وتىر قىس مەزگىلى ەدى.
ءبىر توپ شىلدەر
عايىپ بولعان شىلدەر
قۇر، كەكىلىك
دوڭگەلەك ءۇپ - ۇلكەن
شىم شىتىرىق ىزدەر
قويان، تىشقان
اڭشىنىڭ باقىلاۋى
سۋرەتتەرمەن جۇمىس.
سەرگىتۋ ءساتى
اسپانعا قاراپ اي كوردىك
تومەنگە قاراپ جەر كوردىك
وڭعا، سولعا بۇرىلىپ
ەگەمەندى ەل كوردىك.
ءبىر، ەكى، ءۇش،
قولعا جيناپ – كۇش.
ءبىز باقىتتى بالامىز،
ادەمى ەتىپ جازامىز.
داپتەرمەن جۇمىس. سوزدىك جۇمىس.
ءشىل – قۇس
عايىپ - جوق بولىپ كەتۋ
كەۋەك - قوياننىڭ ءىنى.
توپپەن جۇمىس
ءشىل - ءۇي كەپتەرىنەن ءسال ۇلكەندەۋ سۇر ءتۇستى قۇس.
ءۇستى باسىندا قارا، قوڭىر قىزعىلت، اقشىل داقتار مەن جولاقتارى كوپ. قۇيرىعى قىسقا ءارى دوڭگەلەنە بىتكەن. توبەسىندە قوزعالىپ تۇراتىن قاۋىرسىن ايدارى بار.
اڭشى – ول مەرگەن، ءوز ەڭبەگىمەن كۇن كورەدى. ەڭبەكسۇيگىش. ءولى تابيعاتتا بولاتىن قۇبىلىستاردى كوپ بىلەدى. شىدامدى، ءتوزىمدى كوپتى كورگەن ادام.
جاڭا تاقىرىپتى پىسىقتاۋ.
اڭگىمەنىڭ اۆتورى كىم؟
اڭشى كىم، ول نە ىستەيدى؟
قىستا قۇستار قالاي تىرشىلىك ەتەدى ەكەن؟
قانداي قۇستار جىلى جاققا كەتپەي قالادى؟
قورىتىندىلاۋ.
تەست تاپسىرمالارى
1. «قىزىل شۇناق» ولەڭىنىڭ اۆتورى كىم؟
ا) مۇحتار اۋەزوۆ
ءا) زەينوللا شۇكىروۆ
ب) ساكەن سەيفۋللين
ۆ) مۇقان يمانجانوۆ
2. ابايدى الەمگە تانىتقان كىم؟
ا) مۇحتار اۋەزوۆ
ءا) سپانديار كوبەيەۆ
ب) احمەت بايتۇرسىن ۇلى
ۆ) ساكەن سەيفۋللين
3. ءماتىن قۇراستىرۋ ءۇشىن قويىلاتىن باستى تالاپتى اتا.
ا) تابيعاتتىڭ سۋرەتتەلۋى
ءا) ماتىندەگى وقيعالاردىڭ ءوزارا بايلانىستى بولۋى
ب) كەيىپكەرلەردىڭ بولۋى
ۆ) تاريحي وقيعا سۋرەتتەلۋى
4. يساتاي، ماحامبەت باتىرلار زامانىندا بيلىك قۇرعان حاندى اتا.
ا) ابىلاي
ءا) كەنەسارى
ب) قاسىم
ۆ) جانىبەك
5. قابانباي، بوگەنباي ەسىمىنە بايلانىستى ەل باسىنان وتكەن كەزەڭدى اتا.
ا) جەلتوقسان وقيعاسى
ءا) ۇلى وتان سوعىسى
ب) جوڭعار شاپقىنشىلىعى
ۆ) اشتىق جىلدارى
6. «ءتورت انا» ولەڭىنىڭ اۆتورى كىم؟
ا) كوممۋنار تابيت
ءا) مۇحتار شوقان
ب) بەيىمبەت مايلين
ۆ) شەرحان مۇرتازا
بىلە جۇرەيىك.
قۇر مەن ءشىل قار استىن قورعالاسا كەشىكپەي - اق بوران بولادى.
ورىستەن قايتقان قوي ەزۋىنە ءشوپ تىستەپ كەلسە، قىس ايازدى بولادى.
قوياننىڭ ءبۇيىرى مايلى بولسا، قىس ايازدى بولادى.
جاز – قۇيىندى بولسا، قىس قاتال بولادى.
سلايدىن جۇكتەۋ
اتاكەنت كەنتى، ۆلاديمير كوماروۆ اتىنداعى
ورتا مەكتەبىنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
تادجيبايەۆا ساليما اگيلوۆنا
انا ءتىلى 4 سىنىپ
بىزدەر بۇگىن بالامىز.
ءوسىپ العا بارامىز.
2030 - جىلدارى
بىزدە ازامات بولامىز.
1. ءبىز انا ءتىلى وقۋلىعىنىڭ قاي تاراۋىن وقىپ جاتىرمىز؟
2. “ارپالىس” ءماتىنىنىڭ اۆتورى كىم؟
3. ساكەن سەيفۋلليننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭ؟
4. مۇحتار اۋەزوۆ كىم؟
5. مۇحتار شاحانوۆتىڭ “ءتورت انا” دەپ وتىرعاندارى نەلەر؟
6. قايرات رىسقۇلبەكوۆ كىم؟
7. مۇراتحان تانەكەيەۆ قانداي ءماتىن جازدى؟
8. نىعمەت عابدۋللين شە؟ كومبات كىم؟
9. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ باتىرلارى كىمدەر؟
10. ۇلى وتان سوعىسى قاي جىلدار ارالىعىندا بولدى؟
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
اڭگىمە نەگە “ارپالىس” دەپ اتالعان؟
اڭگىمەدەن جىلدىڭ قاي مەزگىلى سۋرەتتەلگەن؟ ونى نەدەن اڭعاردىڭ؟
قانداي كولىك قانا جۇرەتىن بولدى؟
باقتىباي ءىنىسىن نەگە اۋىلعا جىبەردى؟
قايرات ۇيىنە قالاي جەتتى؟
بالالاردىڭ ءىسىن قالاي باعالايسىڭ؟
جاڭا ساباق. "قار استىنداعى ۇيالار"
جۇمباق
تال باسىندا تۇندىكسىز وتاۋ (ۇيا)
وقۋلىقپەن جۇمىس
1 “نەنىڭ ءىزى؟” ويىنى
اتالعان اڭنىڭ سۋرەتتەگى ءىزىن شاتاسپاي تاپ.
2. اڭگىمەنى ءتۇسىنىپ وقۋ.
ا) وقۋشىلار تىزبەكتەپ وقيدى.
ءا) ءمۇعالىمنىڭ مازمۇنداۋى.
قار استىنداعى ۇيالار
↓
اڭشى اڭگىمەلەپ وتىر قىس مەزگىلى ەدى.
ءبىر توپ شىلدەر
عايىپ بولعان شىلدەر
قۇر، كەكىلىك
دوڭگەلەك ءۇپ - ۇلكەن
شىم شىتىرىق ىزدەر
قويان، تىشقان
اڭشىنىڭ باقىلاۋى
سۋرەتتەرمەن جۇمىس.
سەرگىتۋ ءساتى
اسپانعا قاراپ اي كوردىك
تومەنگە قاراپ جەر كوردىك
وڭعا، سولعا بۇرىلىپ
ەگەمەندى ەل كوردىك.
ءبىر، ەكى، ءۇش،
قولعا جيناپ – كۇش.
ءبىز باقىتتى بالامىز،
ادەمى ەتىپ جازامىز.
داپتەرمەن جۇمىس. سوزدىك جۇمىس.
ءشىل – قۇس
عايىپ - جوق بولىپ كەتۋ
كەۋەك - قوياننىڭ ءىنى.
توپپەن جۇمىس
ءشىل - ءۇي كەپتەرىنەن ءسال ۇلكەندەۋ سۇر ءتۇستى قۇس.
ءۇستى باسىندا قارا، قوڭىر قىزعىلت، اقشىل داقتار مەن جولاقتارى كوپ. قۇيرىعى قىسقا ءارى دوڭگەلەنە بىتكەن. توبەسىندە قوزعالىپ تۇراتىن قاۋىرسىن ايدارى بار.
اڭشى – ول مەرگەن، ءوز ەڭبەگىمەن كۇن كورەدى. ەڭبەكسۇيگىش. ءولى تابيعاتتا بولاتىن قۇبىلىستاردى كوپ بىلەدى. شىدامدى، ءتوزىمدى كوپتى كورگەن ادام.
جاڭا تاقىرىپتى پىسىقتاۋ.
اڭگىمەنىڭ اۆتورى كىم؟
اڭشى كىم، ول نە ىستەيدى؟
قىستا قۇستار قالاي تىرشىلىك ەتەدى ەكەن؟
قانداي قۇستار جىلى جاققا كەتپەي قالادى؟
قورىتىندىلاۋ.
تەست تاپسىرمالارى
1. «قىزىل شۇناق» ولەڭىنىڭ اۆتورى كىم؟
ا) مۇحتار اۋەزوۆ
ءا) زەينوللا شۇكىروۆ
ب) ساكەن سەيفۋللين
ۆ) مۇقان يمانجانوۆ
2. ابايدى الەمگە تانىتقان كىم؟
ا) مۇحتار اۋەزوۆ
ءا) سپانديار كوبەيەۆ
ب) احمەت بايتۇرسىن ۇلى
ۆ) ساكەن سەيفۋللين
3. ءماتىن قۇراستىرۋ ءۇشىن قويىلاتىن باستى تالاپتى اتا.
ا) تابيعاتتىڭ سۋرەتتەلۋى
ءا) ماتىندەگى وقيعالاردىڭ ءوزارا بايلانىستى بولۋى
ب) كەيىپكەرلەردىڭ بولۋى
ۆ) تاريحي وقيعا سۋرەتتەلۋى
4. يساتاي، ماحامبەت باتىرلار زامانىندا بيلىك قۇرعان حاندى اتا.
ا) ابىلاي
ءا) كەنەسارى
ب) قاسىم
ۆ) جانىبەك
5. قابانباي، بوگەنباي ەسىمىنە بايلانىستى ەل باسىنان وتكەن كەزەڭدى اتا.
ا) جەلتوقسان وقيعاسى
ءا) ۇلى وتان سوعىسى
ب) جوڭعار شاپقىنشىلىعى
ۆ) اشتىق جىلدارى
6. «ءتورت انا» ولەڭىنىڭ اۆتورى كىم؟
ا) كوممۋنار تابيت
ءا) مۇحتار شوقان
ب) بەيىمبەت مايلين
ۆ) شەرحان مۇرتازا
بىلە جۇرەيىك.
قۇر مەن ءشىل قار استىن قورعالاسا كەشىكپەي - اق بوران بولادى.
ورىستەن قايتقان قوي ەزۋىنە ءشوپ تىستەپ كەلسە، قىس ايازدى بولادى.
قوياننىڭ ءبۇيىرى مايلى بولسا، قىس ايازدى بولادى.
جاز – قۇيىندى بولسا، قىس قاتال بولادى.
سلايدىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
قىزىلوردا وبلىسى، جالاعاش اۋدانى،
