قاراجورعا - ءبيدىڭ تورەسى
تاقىرىبى: قاراجورعا - ءبيدىڭ تورەسى
ماقساتى: وقۋشىلاردى قاراجورعا ءبيىنىڭ شىعۋ تاريحىمەن تانىستىرۋ، ونى ناسيحاتتاۋ
ءجۇرۋ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى. كوڭىلدى ىرعاقتى اۋەن ءجۇرىپ تۇرادى.
2. ءمۇعالىم ءسوزى: بالالار، وسىنداي ىرعاقتى اۋەندى ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
(وقۋشىلار جاۋابى: كوڭىلدى بولامىن، بيلەپ كەتكىم كەلەدى ت. ب.) ال وسى بي تۋرالى نە بىلەسىزدەر؟(وقۋشىلار جاۋابى تىڭدالادى)
ءمۇعالىم: بي - ادام دەنەسىنىڭ اۋەنگە نەگىزدەلگەن ءتۇرلى قيمىلدارىنىڭ جۇيەلى تۇردە اۋىسىپ كەلۋى ارقىلى كوركەم وبرازدارمەن ايشىقتالا بەينەلەنەتىن، كەڭىستىكتىك - ۋاقىتتىق اۋقىمى كونە زامانعى نانىم - سەنىمنەن باستاۋ الاتىن ونەردىڭ ءبىر ءتۇرى. بي يشارالىق بەينەلەۋلەر ارقىلى اسەرلى كوڭىل - كۇيدى كورسەتەتىن، ەڭبەك ۇردىستەرى بەينەلەنەتىن حالىقتىق شىعارماشىلىق ونەر ءتۇرى. (بي تۇرلەرى، اتاقتى بيشىلەر تۋرالى سلايد كورسەتىلەدى)
حالقىمىزدىڭ قانداي بيلەرىن بىلەسىڭدەر؟ («قاماجاي»، «قاراجورعا»، «ايجانقىز» ت. ب.)
بۇگىن ءبىز ەلىمىزدە كەڭ تاراعان «قاراجورعا» ءبيى تۋرالى اڭگىمە قوزعايمىز. بۇل ءبيدى ءبارىڭ بىلەسىڭدەر عوي. ال كىم بيلەي الادى بۇل ءبيدى؟ جارايسىڭدار، ءبيدى جاقسى كورەتىندەرىڭ كورىنىپ تۇر.
«قارا جورعا» - قازاقتىڭ حالىق ءبيى، قازاق ءبيىنىڭ تورەسى، اتاسى. ولاي بولسا، ءبىز حالقىمىزدىڭ قاسيەتتى ءبيى «قاراجورعانى» دا قاستەرلەپ، ونى قازاق بيلەرىنىڭ اتاسى، ەسكىدەن كەلە جاتقان ەجەلگى مۇرامىز دەپ بىلگەنىمىز ابزال. حالىقتىڭ جورعاداي تايپالعان، دۋمانعا تولى ءداستۇرلى ءبيى دەگەندى بىلدىرەدى. وسى بي تۋرالى كوپ سۇراقتار تۋىنداپ ءجۇر. وسى بي تۋرالى نە بىلەمىز؟ ونىڭ تاريحىنا ۇڭىلەيىك. (وقۋشىلار سلايد ارقىلى ءتۇسىندىرىپ وتىرادى)
وقۋشى:
بۇگىندەرى جيىن - تويدىڭ كوركىنە اينالعان «قارا جورعا» ءانى مەن ءبيى توڭىرەگىندە ءتۇرلى اڭگىمە تۋۋدا. بۇل ءاننىڭ قازاققا قاتىسى جوق دەگەن پىكىر دە ءبىرلى - جارىم باسىلىم بەتىندە جاريا بولدى. ءتىپتى قازاققا تانىمال سازگەر ۇلىقپان جولداسوۆ تەلەديدار ارقىلى «قارا جورعا» ءبيىن ەلگە كەلگەن ىندەتكە بالادى.
سوڭعى جىلدارى «قارا جورعا» ءبيى مەن «كەڭەس كۇيى» دۇنيەجۇزىلىك گيننەسس رەكوردتار كىتابىنا ەنىپ، بۇكىل دۇنيە جۇزىنە تارالا باستاعاندىعى جۇرتقا ءمالىم. قازاقستان حالقى دا ءوزىنىڭ ەجەلگى ونەرىمەن قايتا قاۋىشىپ، «قارا جورعانىڭ» ەل ىشىندەگى ناسيحاتى تابيعي سيپات الۋدا. ماسەلەن، وسىدان بىرەر جىل بۇرىن اتىراۋ قالاسىندا بۇل ءبيدى ءبىر ساتتە 15 مىڭ ادام بيلەگەن - ءدى.
ءبىر قىزىعى - بۇل ءبيدىڭ ادام دەنساۋلىعىنا پايداسى جونىندە مەديسينا ماماندارى دا اتسالىسىپ، تاماشا پىكىرلەر ايتىپ ءجۇر. بي ماماندارى ورىس ءبيى اياقپەن، وزبەك، ۇيعىر بيلەرى قول - مويىن ارەكەتىمەن، موڭعول ءبيى جاۋىرىنمەن، ال قازاق بيلەرى - ادامنىڭ تۇتاس بۋىندار جۇيەسىمەن ورىندالادى دەپ قارايدى. وسىلايشا بۇل بي بىرتىندەپ وقۋشىلار گيمناستيكاسىنا اينالىپ، «سارىارقا» ءبىزدىڭ كۇيىمىز، قارا جورعا ءبيىمىز» دەيتىندەي، ۇلكەن ۇلتتىق داستۇرگە اينالىپ كەلەدى
ماقساتى: وقۋشىلاردى قاراجورعا ءبيىنىڭ شىعۋ تاريحىمەن تانىستىرۋ، ونى ناسيحاتتاۋ
ءجۇرۋ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى. كوڭىلدى ىرعاقتى اۋەن ءجۇرىپ تۇرادى.
2. ءمۇعالىم ءسوزى: بالالار، وسىنداي ىرعاقتى اۋەندى ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
(وقۋشىلار جاۋابى: كوڭىلدى بولامىن، بيلەپ كەتكىم كەلەدى ت. ب.) ال وسى بي تۋرالى نە بىلەسىزدەر؟(وقۋشىلار جاۋابى تىڭدالادى)
ءمۇعالىم: بي - ادام دەنەسىنىڭ اۋەنگە نەگىزدەلگەن ءتۇرلى قيمىلدارىنىڭ جۇيەلى تۇردە اۋىسىپ كەلۋى ارقىلى كوركەم وبرازدارمەن ايشىقتالا بەينەلەنەتىن، كەڭىستىكتىك - ۋاقىتتىق اۋقىمى كونە زامانعى نانىم - سەنىمنەن باستاۋ الاتىن ونەردىڭ ءبىر ءتۇرى. بي يشارالىق بەينەلەۋلەر ارقىلى اسەرلى كوڭىل - كۇيدى كورسەتەتىن، ەڭبەك ۇردىستەرى بەينەلەنەتىن حالىقتىق شىعارماشىلىق ونەر ءتۇرى. (بي تۇرلەرى، اتاقتى بيشىلەر تۋرالى سلايد كورسەتىلەدى)
حالقىمىزدىڭ قانداي بيلەرىن بىلەسىڭدەر؟ («قاماجاي»، «قاراجورعا»، «ايجانقىز» ت. ب.)
بۇگىن ءبىز ەلىمىزدە كەڭ تاراعان «قاراجورعا» ءبيى تۋرالى اڭگىمە قوزعايمىز. بۇل ءبيدى ءبارىڭ بىلەسىڭدەر عوي. ال كىم بيلەي الادى بۇل ءبيدى؟ جارايسىڭدار، ءبيدى جاقسى كورەتىندەرىڭ كورىنىپ تۇر.
«قارا جورعا» - قازاقتىڭ حالىق ءبيى، قازاق ءبيىنىڭ تورەسى، اتاسى. ولاي بولسا، ءبىز حالقىمىزدىڭ قاسيەتتى ءبيى «قاراجورعانى» دا قاستەرلەپ، ونى قازاق بيلەرىنىڭ اتاسى، ەسكىدەن كەلە جاتقان ەجەلگى مۇرامىز دەپ بىلگەنىمىز ابزال. حالىقتىڭ جورعاداي تايپالعان، دۋمانعا تولى ءداستۇرلى ءبيى دەگەندى بىلدىرەدى. وسى بي تۋرالى كوپ سۇراقتار تۋىنداپ ءجۇر. وسى بي تۋرالى نە بىلەمىز؟ ونىڭ تاريحىنا ۇڭىلەيىك. (وقۋشىلار سلايد ارقىلى ءتۇسىندىرىپ وتىرادى)
وقۋشى:
بۇگىندەرى جيىن - تويدىڭ كوركىنە اينالعان «قارا جورعا» ءانى مەن ءبيى توڭىرەگىندە ءتۇرلى اڭگىمە تۋۋدا. بۇل ءاننىڭ قازاققا قاتىسى جوق دەگەن پىكىر دە ءبىرلى - جارىم باسىلىم بەتىندە جاريا بولدى. ءتىپتى قازاققا تانىمال سازگەر ۇلىقپان جولداسوۆ تەلەديدار ارقىلى «قارا جورعا» ءبيىن ەلگە كەلگەن ىندەتكە بالادى.
سوڭعى جىلدارى «قارا جورعا» ءبيى مەن «كەڭەس كۇيى» دۇنيەجۇزىلىك گيننەسس رەكوردتار كىتابىنا ەنىپ، بۇكىل دۇنيە جۇزىنە تارالا باستاعاندىعى جۇرتقا ءمالىم. قازاقستان حالقى دا ءوزىنىڭ ەجەلگى ونەرىمەن قايتا قاۋىشىپ، «قارا جورعانىڭ» ەل ىشىندەگى ناسيحاتى تابيعي سيپات الۋدا. ماسەلەن، وسىدان بىرەر جىل بۇرىن اتىراۋ قالاسىندا بۇل ءبيدى ءبىر ساتتە 15 مىڭ ادام بيلەگەن - ءدى.
ءبىر قىزىعى - بۇل ءبيدىڭ ادام دەنساۋلىعىنا پايداسى جونىندە مەديسينا ماماندارى دا اتسالىسىپ، تاماشا پىكىرلەر ايتىپ ءجۇر. بي ماماندارى ورىس ءبيى اياقپەن، وزبەك، ۇيعىر بيلەرى قول - مويىن ارەكەتىمەن، موڭعول ءبيى جاۋىرىنمەن، ال قازاق بيلەرى - ادامنىڭ تۇتاس بۋىندار جۇيەسىمەن ورىندالادى دەپ قارايدى. وسىلايشا بۇل بي بىرتىندەپ وقۋشىلار گيمناستيكاسىنا اينالىپ، «سارىارقا» ءبىزدىڭ كۇيىمىز، قارا جورعا ءبيىمىز» دەيتىندەي، ۇلكەن ۇلتتىق داستۇرگە اينالىپ كەلەدى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋداعى تىلدىك ويىن جانە ونىڭ ەلەمەنتتەرى
