قاينەكەي جارماعانبەتوۆ. «ورمانداعى وقيعا»
تاقىرىبى: قاينەكەي جارماعانبەتوۆ. «ورمانداعى وقيعا»
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى ادەبي ەرتەگىنىڭ مازمۇنىمەن تانىستىرىپ، ولاردىڭ جەكە قابىلەتى مەن بىلىمدىلىگىنە سۇيەنە وتىرىپ نەگىزگى ويدى اشۋ.
وقۋشىلارعا بولجاۋ ءادىسى ارقىلى ەرتەگىنى كوز الدارىنا ەلەستەتۋ. تالداتۋ جانە سالىستىرا وتىرىپ ولاردىڭ قيالىن، وي - ءورىسىن دامىتۋ.
جامان ادەتتەردەن بويلارىن اۋلاق ۇستاپ، اقىلدى پاراساتتىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، بولجاۋ، سۇراق - جاۋاپ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
قانە، دوستىم، تەكسەرشى،
دايىنسىڭ با ساباققا؟
ورنىندا ما، ءبۇتىن بە،
داپتەر، قالام، كىتابىڭ؟
تۇرما كۇندەلىك الدىڭدا،
قولىڭدا ما قالامىڭ؟
II. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
ا) تىزبەكتەلە وقۋ.
ب) رولدەرگە ءبولىنىپ ساحنالاۋ.
ۆ) قورىتىندى. - ال سەندەردىڭ ويلارىڭشا ادامعا ەڭ جاقىن نە؟
نەگە ولاي ويلايسىڭدار؟ (وقۋشىلاردىڭ ويلارىن ءبىلۋ)
گ) ويتولعاۋ. «ومىردە وزىڭە ەڭ جاقىن ادام كىم؟» (2 - 3 بالاعا وقىتۋ، جيناپ الۋ)
د) ءۇي جۇمىسىن قورىتىندىلاۋ.
- بۇل ولەڭ قاي جانىرعا جاتادى؟
- ال ەرتەگىلەردىڭ قانداي تۇرلەرى بولادى؟
ەرتەگىلەر:
قيال - عاجايىپ ەرتەگىسى
شىنشىل ەرتەگىلەر
جان - جانۋارلار ەرتەگىسى
ادەبي ەرتەگىلەر
- ادەبي ەرتەگى دەگەنىمىز قانداي ەرتەگى؟
III. جاڭا ساباق. بۇگىن ساباقتا «ورمانداعى وقيعا» دەگەن قاينەكەي جارماعانبەتوۆ ەرتەگىسىمەن تانىسامىز.
ق. جارماعانبەتوۆ كىم؟ الدىمەن قاينەكەي اعا جونىندە ءبىلىمىمىزدى تەكسەرەيىك.
قاينەكەي جارماعانبەتوۆ
↓
قوستاناي وبلىسى، جانگەلدى اۋدانى، شيەلى اۋىلىندا تۋعان
1918 جىلى تۋىپ، 1974 جىلى قازا بولعان
«ارا»، «ادەبيەت جانە يسكۋسستۆو» جۋرنالىنىڭ رەداكتورى
«قۇرمەت بەلگىسى» وردەنىمەن 3 رەت ماراپاتتالعان
«ءانشى ازامات»، «ازامات جولى»، «زامان بىزدىكى» ت.ب تۋىندىلارى بار
اۋدارماشى
بۇگىنگى ەرتەگىمىزدىڭ كەيىپكەرلەرى: توبىلعى، سەكسەۋىل، اق قايىڭ، قارااعاش
توبىلعى بۇتا تەكتەس وسىمدىك. ساباعى قاتتى، قىزىل ءتۇستى. ساباعىنان ۇرشىقتىڭ، قامشىنىڭ سابىن جاسايدى.
باسقا ەرتەگى كەيىپكەرى تۋرالى نە بىلەمىز؟ (وقۋشىلاردىڭ جاۋابىن تىڭداۋ)
IV. اجەيدىڭ ەرتەگىسىن تىڭداۋ.(ءۇن تاسپادان ەرتەگىنى تىڭداۋ... تىمپىڭ قاعىپ توبىلعى كەتتى....)
V. بولجاۋ. – ەرتەگىدەگى قالاي اياقتالادى دەپ ويلايسىڭدار؟ (وقۋشىلاردىڭ ويىن تىڭداۋ)
شىندىعىندا ەرتەگى قالاي اياقتالدى بىلگىلەرىڭ كەلە مە؟ قانە اجەيدەن سۇراپ بىلەيىك.(ەرتەگىنى جالعاستىرۋ)
VI. وقۋلىقپەن جۇمىس.
ا) تىزبەكتەلە وقۋ.
ب) تاۋىپ وقۋ
ۆ) سوزدىك
قوساق – ساۋۋ ءۇشىن ۇزىن ارقانمەن مويىندارىنان ءبىر - بىرىنە تاقاپ قوساقتاي بايلانعان قوي نەمەسە ەشكىلەر توبى.
VII. ناقتى سۇراق – ءدال جاۋاپ.
• ەرتەگىنىڭ قاي جەرى سەندەرگە ەرەكشە اسەر ەتتى؟ نەلىكتەن؟
• قايىڭ مەن قاراعاشتىڭ قاتتى اشۋلانعانىنا نە سەبەپ بولدى؟
• سەنىڭ قاي اعاشقا جانىڭ اشىدى؟ نەلىكتەن؟
• «قوساق اراسىندا شىبىن ولەدى» دەگەن قاي وسىمدىككە قاتىستى ايتىلعان؟
• سەنىڭ ويىڭشا، ەكى اينىماس دوستاردىڭ ءبىر - بىرىمەن رەنجىسۋىنە نە سەبەپ بولدى؟
VIII. ويقوزعاۋ.
• شىنىندا دا اعاشتار جانجالداسا ما؟
• اقىننىڭ نەگىزگى ويى قانداي؟
• ولاي بولسا اۆتور بۇل كەيىپكەرلەر ارقىلى نەنى ۋاعىزداپ وتىر؟
• بالالار بۇل ەرتەگىدەن قانداي وي تۇيدىڭدەر؟ قانداي قورىتىندى پىكىر ايتا الاسىڭدار؟
IX. كەيىپكەرگە حات.(ءبىر كەيىپكەردى تاڭداپ سوعان حات جولداۋ)
X. قورىتىندى. بۇگىن ساباقتا نە ۇيرەنىپ، نە بىلدىك؟ قانە ولاي بولسا «دانىشپان» اتانىڭ اقىل - كەڭەسىن تىڭدايىق.
XI. ۇيگە تاپسىرما: ەرتەگىنى مانەرلەپ وقۋ، مازمۇنىن بايانداۋ، وسىمدىكتىڭ پايداسى تۋرالى جازىپ كەلۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى ادەبي ەرتەگىنىڭ مازمۇنىمەن تانىستىرىپ، ولاردىڭ جەكە قابىلەتى مەن بىلىمدىلىگىنە سۇيەنە وتىرىپ نەگىزگى ويدى اشۋ.
وقۋشىلارعا بولجاۋ ءادىسى ارقىلى ەرتەگىنى كوز الدارىنا ەلەستەتۋ. تالداتۋ جانە سالىستىرا وتىرىپ ولاردىڭ قيالىن، وي - ءورىسىن دامىتۋ.
جامان ادەتتەردەن بويلارىن اۋلاق ۇستاپ، اقىلدى پاراساتتىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، بولجاۋ، سۇراق - جاۋاپ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
قانە، دوستىم، تەكسەرشى،
دايىنسىڭ با ساباققا؟
ورنىندا ما، ءبۇتىن بە،
داپتەر، قالام، كىتابىڭ؟
تۇرما كۇندەلىك الدىڭدا،
قولىڭدا ما قالامىڭ؟
II. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
ا) تىزبەكتەلە وقۋ.
ب) رولدەرگە ءبولىنىپ ساحنالاۋ.
ۆ) قورىتىندى. - ال سەندەردىڭ ويلارىڭشا ادامعا ەڭ جاقىن نە؟
نەگە ولاي ويلايسىڭدار؟ (وقۋشىلاردىڭ ويلارىن ءبىلۋ)
گ) ويتولعاۋ. «ومىردە وزىڭە ەڭ جاقىن ادام كىم؟» (2 - 3 بالاعا وقىتۋ، جيناپ الۋ)
د) ءۇي جۇمىسىن قورىتىندىلاۋ.
- بۇل ولەڭ قاي جانىرعا جاتادى؟
- ال ەرتەگىلەردىڭ قانداي تۇرلەرى بولادى؟
ەرتەگىلەر:
قيال - عاجايىپ ەرتەگىسى
شىنشىل ەرتەگىلەر
جان - جانۋارلار ەرتەگىسى
ادەبي ەرتەگىلەر
- ادەبي ەرتەگى دەگەنىمىز قانداي ەرتەگى؟
III. جاڭا ساباق. بۇگىن ساباقتا «ورمانداعى وقيعا» دەگەن قاينەكەي جارماعانبەتوۆ ەرتەگىسىمەن تانىسامىز.
ق. جارماعانبەتوۆ كىم؟ الدىمەن قاينەكەي اعا جونىندە ءبىلىمىمىزدى تەكسەرەيىك.
قاينەكەي جارماعانبەتوۆ
↓
قوستاناي وبلىسى، جانگەلدى اۋدانى، شيەلى اۋىلىندا تۋعان
1918 جىلى تۋىپ، 1974 جىلى قازا بولعان
«ارا»، «ادەبيەت جانە يسكۋسستۆو» جۋرنالىنىڭ رەداكتورى
«قۇرمەت بەلگىسى» وردەنىمەن 3 رەت ماراپاتتالعان
«ءانشى ازامات»، «ازامات جولى»، «زامان بىزدىكى» ت.ب تۋىندىلارى بار
اۋدارماشى
بۇگىنگى ەرتەگىمىزدىڭ كەيىپكەرلەرى: توبىلعى، سەكسەۋىل، اق قايىڭ، قارااعاش
توبىلعى بۇتا تەكتەس وسىمدىك. ساباعى قاتتى، قىزىل ءتۇستى. ساباعىنان ۇرشىقتىڭ، قامشىنىڭ سابىن جاسايدى.
باسقا ەرتەگى كەيىپكەرى تۋرالى نە بىلەمىز؟ (وقۋشىلاردىڭ جاۋابىن تىڭداۋ)
IV. اجەيدىڭ ەرتەگىسىن تىڭداۋ.(ءۇن تاسپادان ەرتەگىنى تىڭداۋ... تىمپىڭ قاعىپ توبىلعى كەتتى....)
V. بولجاۋ. – ەرتەگىدەگى قالاي اياقتالادى دەپ ويلايسىڭدار؟ (وقۋشىلاردىڭ ويىن تىڭداۋ)
شىندىعىندا ەرتەگى قالاي اياقتالدى بىلگىلەرىڭ كەلە مە؟ قانە اجەيدەن سۇراپ بىلەيىك.(ەرتەگىنى جالعاستىرۋ)
VI. وقۋلىقپەن جۇمىس.
ا) تىزبەكتەلە وقۋ.
ب) تاۋىپ وقۋ
ۆ) سوزدىك
قوساق – ساۋۋ ءۇشىن ۇزىن ارقانمەن مويىندارىنان ءبىر - بىرىنە تاقاپ قوساقتاي بايلانعان قوي نەمەسە ەشكىلەر توبى.
VII. ناقتى سۇراق – ءدال جاۋاپ.
• ەرتەگىنىڭ قاي جەرى سەندەرگە ەرەكشە اسەر ەتتى؟ نەلىكتەن؟
• قايىڭ مەن قاراعاشتىڭ قاتتى اشۋلانعانىنا نە سەبەپ بولدى؟
• سەنىڭ قاي اعاشقا جانىڭ اشىدى؟ نەلىكتەن؟
• «قوساق اراسىندا شىبىن ولەدى» دەگەن قاي وسىمدىككە قاتىستى ايتىلعان؟
• سەنىڭ ويىڭشا، ەكى اينىماس دوستاردىڭ ءبىر - بىرىمەن رەنجىسۋىنە نە سەبەپ بولدى؟
VIII. ويقوزعاۋ.
• شىنىندا دا اعاشتار جانجالداسا ما؟
• اقىننىڭ نەگىزگى ويى قانداي؟
• ولاي بولسا اۆتور بۇل كەيىپكەرلەر ارقىلى نەنى ۋاعىزداپ وتىر؟
• بالالار بۇل ەرتەگىدەن قانداي وي تۇيدىڭدەر؟ قانداي قورىتىندى پىكىر ايتا الاسىڭدار؟
IX. كەيىپكەرگە حات.(ءبىر كەيىپكەردى تاڭداپ سوعان حات جولداۋ)
X. قورىتىندى. بۇگىن ساباقتا نە ۇيرەنىپ، نە بىلدىك؟ قانە ولاي بولسا «دانىشپان» اتانىڭ اقىل - كەڭەسىن تىڭدايىق.
XI. ۇيگە تاپسىرما: ەرتەگىنى مانەرلەپ وقۋ، مازمۇنىن بايانداۋ، وسىمدىكتىڭ پايداسى تۋرالى جازىپ كەلۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ينتەرنەت. بۇكىلالەمدىك ورمەكشى. سايتتار
