قازاق سپورتشىلارىنىڭ باعىندىرعان بەلەستەرى
حالىقارالىق دارەجەدە كەز كەلگەن ەلدىڭ ەكى جاعدايدا تۋى كوتەرىلىپ، ءانۇرانى شىرقالادى. ونىڭ ءبىرى مەملەكەت باسشىسى وزگە ەلگە رەسمي ساپارمەن بارعاندا، ەكىنشىسى سپورتتىق جارىستاردا سپورتشىسى جەڭىسكە جەتكەندە. دەمەك، جوعارىداعىداي قۇرمەت تاۋەلسىز ەل ەكەنىڭدى مويىنداعاندا، سوسىن مىقتىلىعىڭدى دالەلدەگەندە عانا كورسەتىلەدى. دەمەك، وسىنىڭ ەكەۋى دە ماڭىزدى.
پرەزيدەنتتەرگە كورسەتىلەتىن مەملەكەتتىك دارەجەدەگى سىي-قۇرمەتتىڭ ءجونى بەلگىلى، ال سپورتشىلاردىڭ ەل مەرەيىن اسقاقتاتۋى – كۇللى الەمنىڭ كوز الدىندا ءوتىپ، تىكەلەي تانىلاتىن ەرەكشە قۇبىلىس.
قازاق ەلى سپورتشىلارىنىڭ 1988 جىلعا دەيىن كسرو قۇراماسى ساپىندا ونەر كورسەتىپ كەلگەنى بەلگىلى. بۇل داۋىردە تىكەلەي قازاقستان اتىنان شىقپاسا دا وليمپيادا ويىندارىندا جۇلدەگەر، چەمپيون بولعان قازاق بالالارى ۇلتىمىزدىڭ اتىن الەمگە تانىتتى دەۋگە بولادى.
قازاقتان شىققان تۇڭعىش وليمپياداشى، 4×100 مەترلىك ەستافەتاشىلار جارىسىنان XVII وليمپيادا ويىندارىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى (ريم، 1960) عۇسمان قوسانوۆ ەدى. ال العاشقى وليمپيادا چەمپيونى، كەڭەستىك كەزەڭدە كسرو باسكەتبول قۇراماسىندا ويناپ، 1972 جىلى ميۋنحەندە وتكەن حح جازعى وليمپيادا ويىندارىندا باسكەتبولدان چەمپيون بولعان ءالجان جارمۇحاممەدوۆ ەدى. تالانتتى باسكەتبولشى قازاق 1967 جىلى ەۋروپا چەمپيونى بولسا، 1976 جىلى مونرەالدا وتكەن ءححى جازعى وليمپيادادا قولا جۇلدەگە قول جەتكىزىپ، ءوزىنىڭ الەمنىڭ كۇشتى سپورتشىلارىنىڭ ءبىرى ەكەنىن دالەلدەدى.
1980 جىلعى ماسكەۋدە وتكەن ءححىى جازعى وليمپياداعا قاتىسقان قازاقتاردان جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ پەن ءشامىل سەرىكوۆ گرەك-ريم كۇرەسىنەن التىن مەدال الىپ، ەل مەرەيىن اسقاقتاتتى. قازاقتىڭ بۇل قوس بالۋانى سول تۇستا الەمنىڭ نازارىن بۇرعان سپورتشىلار ەدى. ماسەلەن، ءشامىل سەرىكوۆ وليمپيادا التىنىن العانعا دەيىن كسرو چەمپيونى (1978)، الەم چەمپيونى (1978، 1979)، ەۋروپا چەمپيونى (1979) بولسا، وليمپيادادان سوڭ جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ 1981 جىلى الەم چەمپيونى، 1982 جىلى الەم كۋبوگىنىڭ جەڭىمپازى بولدى. سونداي-اق وسى وليمپيادادا بوكستان كۇمىس مەدال العان سەرىك قوناقبايەۆتىڭ داڭقى جەر جاردى. الەم چەمپيوناتىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى (1982)، ەكى دۇركىن ەۋروپا چەمپيونى (1979، 1981)، كەڭەس وداعىنىڭ 2 دۇركىن چەمپيونى بولعان قازاق بوكسشىسىنىڭ جەتىستىگى وزىنەن كەيىنگى داۋىردەگى قازاق بوكسىنىڭ ورلەۋىنە ۇلكەن اسەر ەتكەنى بەلگىلى.
ەلىمىزدىڭ العاشقى ءىرى جەڭىسى 2000 جىلدىڭ 15 قىركۇيەگى مەن 1 قازانى ارالىعىندا اۆستراليانىڭ سيدنەي قالاسىندا وتكەن XXVII جازعى وليمپيادا ويىندارىندا بولدى. بۇل وليمپيادادا قازاق بوكسشىلارى الەمدى تاڭعالدىردى دەسە دە بولادى. بوكستان 57 كگ دەيىنگى سالماق دارەجەسىندە بەكزات ساتتارحانوۆ، 71 كگ دەيىن ەرماحان يبرايىموۆ 91 كگ جوعارى سالماق دارەجەسىندە التىن القا تاقسا، 51 كگ دەيىن بولات ءجۇمادىلوۆ كۇمىس مەدالعا يە بولدى. سونداي-اق، جەڭىل اتلەتيكادان ولگا شيشيگينا التىن، ەركىن كۇرەستەن 97 كەلىگە دەيىنگى سالماقتا يسلام بايرامۋكوۆ، ۆەلوسپورتتان الەكساندر ۆينوكۋروۆ كۇمىس القا تاقتى.
ال 2004 جىلى گرەكيادا وتكەن XXVIII جازعى وليمپيادا ويىندارىندا بوكسى باقتيار ارتايەۆ وليمپيادا التىنىنا قول جەتكىزسە، گەناديي لالييەۆ (ەركىن كۇرەس)، گەورگيي سۋرسۋميا (گرەك-ريم كۇرەسى)، گەنناديي گولوۆكين (بوكس)، سەرگەي فيليمونوۆ (اۋىل اتلەتيكا) كۇمىس، سەرىك ەلەۋوۆ (بوكس)، محيتار مانۋكيان (گرەك-ريم كۇرەسى)، دميتريي كارپوۆ (جەڭىل اتلەتيكا) قولا جۇلدەنىڭ يەسى بولدى.
2008 جىلى تامىزدىڭ 8ء-ى مەن 24ء-ى ارالىعىندا بەيجىڭدە وتكەن XXIX جازعى وليمپيادا ويىندارىندا باقىت سارسەكبايەۆ (بوكس)، يليا يلين (اۋىر اتلەتيكا) التىننان القا تاقسا، يرينا نەكراسوۆا (اۋىر اتلەتيكا)، اسقات جىتكەيەۆ (دزيۋدو)، اللا ۆاجەنينا (اۋىر اتلەتيكا)، تايمۋراز تيگييەۆ (ەركىن كۇرەس) كۇمىس مەدال الدى. نۇرباقىت تەڭىزبايەۆ (گرەك-ريم كۇرەسى)، اسەت مامبەتوۆ (گرەك-ريم كۇرەسى)، ماريا گرابوۆەسكايا (اۋىر اتلەتيكا)، ەلەنا شالىگينا (ەركىن كۇرەس)، ماريد مۋتاليموۆ (ەركىن كۇرەس)، ەركەبۇلان شىنالييەۆ (بوكس)، ارمان شىلمانوۆ (تاەكۆوندو) قولا جۇلدەگە قول جەتكىزىپ، قازاقستان قۇراماسىنىڭ ايبىنىن اسىردى.
قازاقستان سپورتشىلارى ءۇشىن ەڭ ءساتتى ونەر كورسەتۋ ‒ 2012 جىلدىڭ ويىندارى 27 شىلدە مەن 12 تامىز ارالىعىندا ۇلىبريتانيانىڭ استاناسى لوندون قالاسىندا وتكەن ححح جازعى وليمپيادا ويىندارى دەۋگە بولادى. ويتكەنى بۇل جارىستا ەلىمىز قۇراماسى بۇرىن-سوڭدى ەل تاريحىندا بولماعان جەتىستىككە جەتتى. 7 التىن، 1 كۇمىس، 5 قولا مەدال الىپ، مەدال سانى بويىنشا جالپى ەسەپتە 204 ەل اراسىندا 12-ورىنعا تابان تىرەدى. مۇندا بوكستان سەرىك ساپييەۆ، اۋىر اتلەتيكادان يليا يلين، زۋلفيا چينشانلو، ماييا مانەزا، سۆەتلانا پودوبەدوۆا، جەڭىل اتلەتيكا ولگا رىپاكوۆا، ۆەلوسپورتتان الەكساندر ۆينوكۋروۆ وليمپيادا چەمپيونى بولسا، بوكستان ادىلبەك نيازىمبەتوۆ كۇمىس، ەركىن كۇرەستەن اقجۇرەك تاڭاتاروۆ پەن گۋزەل مانيۋروۆا، گرەك-ريم كۇرەسىنەن دانيال گادجييەۆ، بوكستان مارينا ۆولنوۆا مەن يۆان دىچكو قولا جۇلدە يەسى اتاندى. ءسويتىپ تۇڭعىش رەت وليمپيادا ويىندارىندا جەتى رەت قازاقتىڭ تۋى ەڭ بيىكتەن كورىنىپ، جەتى رەت ءانۇرانىمىز شىرقالدى.
برازيليانىڭ ريو-دە-جانەيرو قالاسىندا 2016 جىلدىڭ 5-21 تامىز كۇندەرى وتكەن ءحححى جازعى وليمپيادا ويىندارىندا دا قازاقستان كومانداسى جاقسى ناتيجە كورسەتتى. اتاپ ايتقاندا، براسس ءادىسى بويىنشا سۋعا جۇزۋدەن (200 مەتر) دميتريي بالاندين، اۋىر اتلەتيكادان (77 كگ دەيىن) نيدجات راگيموۆ، بوكستان (69 كگ دەيىن) دانيار ەلەۋسىنوۆ وليمپيادا چەمپيوندارى اتاندى. ال دزيۋدودان ەلدوس سمەتوۆ (60 كگ دەيىن)، ايەلدەر اراسىندا اۋىر اتلەتيكادان جازيرا جاپپارقۇل (69 كگ دەيىن)، بوكستان ۆاسيليي ليەۆيت (91 كگ دەيىن)، ادىلبەك نيازىمبەتوۆ (81 كگ دەيىن)، ايەلدەر اراسىندا كۇرەستەن گيۋزەل مانيۋروۆا (75 كگ دەيىن) كۇمىس مەدال تاقسا، دزيۋدودان گالبادراح وتگونسەسەگ (48 كگ دەيىن، ايەلدەر اراسىندا)، اۋىر اتلەتيكادان فارحاد حاركي (62 كگ دەيىن، ەرلەر اراسىندا)، اۋىر اتلەتيكادان كارينا گوريچيەۆا (63 كگ دەيىن، ايەلدەر اراسىندا)، جەڭىل اتلەتيكادان (ءۇش قارعىپ سەكىرۋ، ايەلدەر اراسىندا) ولگا رىپاكوۆا، اۋىر اتلەتيكادان الەكساندر زايچيكوۆ (105 كگ دەيىن، ەرلەر اراسىندا)، كۇرەستەن ەلميرا سىزدىكوۆا (69 كگ دەيىن، ايەلدەر اراسىندا)، ەكاتەرينا لاريونوۆا (63 كگ دەيىن، ايەلدەر اراسىندا)، بوكستان يۆان دىچكو (91 كگ اسا، ەرلەر اراسىندا) مەن داريعا شاكيموۆا (75 كگ، ەرلەر اراسىندا) قولا مەدالدى قورجىنعا سالدى.
2020 جىلدىڭ 24 شىلدە جانە 9 تامىز كۇندەرى ارالىعىندا جاپونيانىڭ توكيو قالاسىندا ءوتۋى ءتيىس XXXII جازعى وليمپيادا ويىندارى سول جىلدىڭ باسىندا باستالعان دۇنيەجۇزىلىك كوروناۆيرۋس پاندەمياسىنىڭ كەسىرىنەن وتپەي قالدى. سوندىقتان ول بيىل، ياعني 2021 جىلى 23 شىلدە مەن 9 تامىز ارالىعىندا وتكەرىلمەك. وليمپيادا باعدارلاماسىنا جاڭادان ەنگەن سپورت تۇرلەرى بار. سولاردىڭ ىشىندە سپورتتىق قۇزعا ورمەلەۋ جانە كاراتە بويىنشا ەلىمىز سپورتشىلارى العاش رەت وليمپيادادا ب ا ق سىناماق. ءسويتىپ، كاراتە بويىنشا ەرلەردەن دارحان ءاسادىلوۆ، نۇرقانات ءاجىقانوۆ، دانيار يۋلداشيەۆ پەن ايەلدەردەن ءمولدىر جاڭبىرباي مەن سوفيا بەرۋلسيەۆا، قۇزعا ورمەلەۋدەن ريشات حايبۋللين جارىسقا ءتاستۇيىن دايىن وتىر. وسىعان دەيىن ءۇش وليمپياداعا قاتىسىپ، كۇمىس (پەكين 2008)، التىن (لوندون 2012)، قولا (ريو-دە-جانەيرو 2016) مەدالداردىڭ يەسى اتانعان اتاقتى جەڭىل اتلەت ولگا رىپاكوۆا ءتورتىنشى رەت وليمپيادادا ەل نامىسىن قورعاماق. وسىعان دەيىن 2007-2016 جىلدار ارالىعىندا وليمپيادا، الەم چەمپيوناتى، ۋنيۆەرسيادا، ازيادا ت.ب. باسقا جوعارى دارەجەلى جارىستارعا قاتىسىپ 10 التىن، 4 كۇمىس، 4 قولا مەدال يەسى اتانعان و.رىپاكوۆا تاعى دا وليمپيادانىڭ جەڭىمپازى نە جۇلدەگەرى بولىپ، ەل قورجىنىنا تۇسەر مەدالدار سانىن ەسەلەي تۇسەدى دەپ سەنەمىز.
ەرجان ەركەماي تۇران ۋنيۆەرسيتەتى 1-كۋرس جۋرناليستيكا فاكۋلتەتى
You Might Also Like
