InfoHub Logo

توپتاماداعى ساباقتار ءتىزىمى:
1. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى / 7 - سىنىپ /
2. عابدوللا توقاي «ءومىر جولىنا قادام باسقاندارعا»
3. باستاۋىش پەن بايانداۋىشتىڭ اراسىنا قويىلاتىن سىزىقشا

«سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى» / 7 - سىنىپ /
ماقساتى: وقۋشىلار سويلەمدەگى سوزدەردىڭ گرامماتيكالىق بايلانىسۋ تاسىلدەرىن مەڭگەرەدى.

مىندەتتەرى:
ا) مازمۇنعا بايلانىستى مىندەت: سوزدەردىڭ بايلانىسۋىنىڭ امال - تاسىلدەرىن اجىراتا بىلەدى جانە ءبىلىمىن قولدانا الادى. ءسوز تۇلعاسىنا تالداۋ جاسايدى.
ءا) سىني ويلاۋدى دامىتۋعا بايلانىستى مىندەت: ۇسىنىلعان مالىمەتتەردى تالداي، سارالاي وتىرىپ، سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرىن شىعارادى، ەرىكتى، سىني وقۋ داعدىلارى قالىپتاسادى.
ب) توپتىق مىندەت: توپتا ءبىرىن - ءبىرى وقىتادى، بىرلەسە شەشىم قابىلدايدى.
ساباق ءتۇرى: جاڭا وقۋ ماتەريالىن وقىپ - ۇيرەنۋ ساباعى
ساباق ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، «سوزدەر سويلەيدى»، «نەگىزگى يدەيانى تانۋ»، ءبىر اينالىم سويلەسۋ»، «سەمانتيكالىق كارتا»
كورنەكىلىگى: تاقىرىپتىق سلايد ماتەريالدارى، ۇلەستىرمە ءماتىن، ت. ب.
باعالاۋ: تەوريالىق بىلىمدەرىن قولدانا الۋ مۇمكىندىكتەرى مەن ۇجىمدىق جۇمىس جاساۋ قابىلەتتەرى
كۇتىلەتىن ناتيجە: وقۋشىلاردا وزىندىك ويلاۋ، وقۋ بەلسەندىلىكتەرى اشىلادى. جاڭا وقۋ ماتەريالىن يگەرۋدە ەرىكتى وقۋ داعدىلارى قالىپتاسادى. سول ارقىلى ۇسىنىلعان تەوريالىق ۇعىمداردىڭ /سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرىنىڭ/ نەگىزگى بەلگىلەرىن اجىراتادى، تاقىرىپتىق قورىتىندى جاساۋ يكەمدىلىكتەرى اشىلادى.

ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ءادىسى: «سوزدەر سويلەيدى» /جالپى سىنىپتىق جۇمىس/
سىنىپ ىشىنەن ءبىر وقۋشى شاقىرىلىپ، وعان جوعارىدا كورسەتىلگەن ۇعىمداردىڭ نەگىزگى بەلگىلەرى جاسىرىلادى. وقۋشى ۇسىنىلعان بەلگىلەرىنە قاراي نەگىزگى ۇعىم اتاۋىن تابۋى شارت.

ءىى. ماعىنانى تانۋ
ءادىسى: «نەگىزگى يدەيانى تانۋ» /توپتىق جۇمىس/

توپتارعا جەكەلەگەن سوزدەر /قوسىمشاسىز، ءتۇبىر كۇيىندە/ ۇسىنىلىپ، ولاردى ءبىر - بىرىمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، سويلەم قۇراۋ تاپسىرىلادى. سويلەم قۇرامىنداعى سوزدەردىڭ بايلانىسۋ جولدارىنا نازار اۋدارتا وتىرىپ، سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرىن شىعارادى.
انا ءتىلى / تۋعان / حالقىڭ / ءتىلى / انا ءتىلى - تۋعان حالقىڭنىڭ ءتىلى
اقىلدى / ۇيرەن / سۇم / جيرەن / اقىلدىدان ۇيرەن، سۇمنان جيرەن
كىتاپ / ءبىلىم / مادەنيەت / بەرىلەدى / ءبىلىم مەن مادەنيەت كىتاپ ارقىلى بەرىلەدى
اتا / جاقسى / ۇل / تۋسا... / اتادان جاقسى ۇل تۋسا...

جەتەلەۋشى سۇراقتار:
- سوزدەر جەكە - جەكە تۇرعاندا بەلگىلى ءبىر ويدى ءبىلدىرىپ، سويلەم بولا الا ما ەكەن؟
- سوزدەردى بايلانىستىرۋ ءۇشىن نە ىستەدىڭىزدەر؟
- سوزدەردىڭ بايلانىسۋىنىڭ قانداي تاسىلدەرى بار ەكەن؟ /مىسال/
- سوزدەردى بايلانىستىرۋدىڭ ولاردان باسقا قانداي تاسىلدەرى بولادى؟

«سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى»
سوزدەر بەلگىلى ءبىر تۇتاس ويدى ءبىلدىرۋ ءۇشىن ءبىر - بىرىمەن گرامماتيكالىق بايلانىسقا ءتۇسىپ، سويلەم قۇرايدى. ياعني سوزدەر ءبىر - بىرىمەن بەلگىلى ءبىر تاسىلدەرمەن بايلانىسقا تۇسە وتىرىپ، ولاردان سويلەم قۇرالادى.
قازاق تىلىندە سويلەمدەگى سوزدەر ءبىر - بىرىمەن ءتورت ءتۇرلى ءتاسىل ارقىلى بايلانىسادى: