قازاق حالقى قالىپتاسۋىنىڭ سوڭعى كەزەڭى
قازاق حالقى قالىپتاسۋىنىڭ سوڭعى كەزەڭى
كونسپەكت
15 عاسىردىڭ باسىنداعى قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق دامۋىنداعى سەرپىلىس حاندىق وكىمەتتەردىڭ ىشىندەگى ساياسي بىتىراڭقىلىقتى كۇشەيتتى. جەتىسۋ ايماعىنداعى رۋ - تايپالار ورتالىق قازاقستانعا، ورتا ازياعا كوشە باستاعان. بۇل جاعداي موعول حاندىعىنداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتى السىرەتتى. ءابىلحايىر حاندىعىنداعى رۋ - تايپالاردىڭ جان - جاققا بىتىراۋى بۇل حاندىقتىڭ مۇلدەم جويىلىپ، ال قالعان بولىكتەرىنىڭ ورتا ازياعا بارىپ، وزبەك حالقىنىڭ نەگىزىن قالاۋىنا سەبەپ بولدى. قازاقستانداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتىڭ جانىبەك پەن كەرەي سۇلتاندار توڭىرەگىنە شوعىرلانۋى قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋىنا جول سالدى جانە قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق قۇرامىنىڭ كۇشەيۋىنە مۇمكىندىك تۋعىزدى. قازاقتىڭ حالىق بولىپ قۇرىلۋىن جەدەلدەتكەن باستى جاعداي – ونىڭ قۇرامىنا قىپشاق تايپالار وداعى مەن ءۇيسىن تايپالار وداعىنىڭ ەنۋى. جانىبەك، كەرەي حاندارمەن بىرىگىپ كوشكەن رۋ - تايپالار العاشقى كەزدە “وزبەك - قازاقتار” دەپ اتالدى. قازاق اتاۋى تۇراقتانىپ، قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق اتىنا اينالدى.
“قازاق” cءوزى 13 عاسىرعا دەيىن بوستاندىق سۇيگىش “ەركىن ادامدار” دەگەن ماعىنادا قولدانىلىپ كەلگەن. ال 14 عاسىردان باستاپ ەتنيكالىق ماعىناعا يە بولا باستاعان. “الاشا حان” اڭىزىندا قازاق حالقى مەن قازاق جۇزدەرىنىڭ پايدا بولۋى تۋرالى ايتىلادى. “الاش” ءسوزى العاش رەت 9 - 10 عاسىرلاردا ايتىلعان. جەزقازعان ايماعىنداعى جانعابىل وزەنى بويىندا الاشا حان ورداسى بولعان. ال قاراكەڭگىر وزەنىنىڭ وڭ جاعاسىندا الاشا حان كۇمبەزى بولعان. قازاق حالقىنىڭ جۇزگە ءبولىنۋى ءوز جەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىنەن تۋعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. “قازعاق وعلۇم” اتاۋى كەزدەسەتىن جازبالار:
2. شىعىس دەشتى قىپشاقتا “قازاق” اتاۋى قولدانىلدى:
3. “اراب - قىپشاق” سوزدىگىندە “قازاق” اتاۋىنا بەرىلگەن تۇسىنىكتەمە:
4. تۇرىكمەن جەرىنە قىپشاقتاردىڭ “قازاق” بولىپ بارعان كەزى:
5. ”قازاق” ءسوزى ەتنيكالىق ماعىناعا يە بولا باستادى:
6. قازاق حالقى مەن قازاق جۇزدەرىنىڭ پايدا بولۋى تۋرالى ايتىلعان اڭىز:
7. “الاش” ءسوزى العاش رەت ايتىلدى:
8. الاشا حان ورداسى ورنالاسقان ايماق:
9. قازاق حالقىنىڭ ءوز جەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىنەن تۋىندادى:
10. رۋ - تايپالاردىڭ ەن - تاڭبالارىن سالعان جارتاس تابىلعان جەر:
11. جانىبەك پەن كەرەي حاندارعا ىلەسىپ كوشكەن تايپالار:
12. قازاقتىڭ حالىق بولىپ قۇرىلۋىن جەدەلدەتكەن باستى ەكى ەتنيكالىق توپ:
13. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلىپ، نىعايعان كەزى:
14. 15 عاسىردىڭ باسىندا جەتىسۋ ايماعىنداعى رۋ - تايپالاردىڭ كوشكەن جەرى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
كونسپەكت
15 عاسىردىڭ باسىنداعى قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق دامۋىنداعى سەرپىلىس حاندىق وكىمەتتەردىڭ ىشىندەگى ساياسي بىتىراڭقىلىقتى كۇشەيتتى. جەتىسۋ ايماعىنداعى رۋ - تايپالار ورتالىق قازاقستانعا، ورتا ازياعا كوشە باستاعان. بۇل جاعداي موعول حاندىعىنداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتى السىرەتتى. ءابىلحايىر حاندىعىنداعى رۋ - تايپالاردىڭ جان - جاققا بىتىراۋى بۇل حاندىقتىڭ مۇلدەم جويىلىپ، ال قالعان بولىكتەرىنىڭ ورتا ازياعا بارىپ، وزبەك حالقىنىڭ نەگىزىن قالاۋىنا سەبەپ بولدى. قازاقستانداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتىڭ جانىبەك پەن كەرەي سۇلتاندار توڭىرەگىنە شوعىرلانۋى قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋىنا جول سالدى جانە قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق قۇرامىنىڭ كۇشەيۋىنە مۇمكىندىك تۋعىزدى. قازاقتىڭ حالىق بولىپ قۇرىلۋىن جەدەلدەتكەن باستى جاعداي – ونىڭ قۇرامىنا قىپشاق تايپالار وداعى مەن ءۇيسىن تايپالار وداعىنىڭ ەنۋى. جانىبەك، كەرەي حاندارمەن بىرىگىپ كوشكەن رۋ - تايپالار العاشقى كەزدە “وزبەك - قازاقتار” دەپ اتالدى. قازاق اتاۋى تۇراقتانىپ، قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق اتىنا اينالدى.
“قازاق” cءوزى 13 عاسىرعا دەيىن بوستاندىق سۇيگىش “ەركىن ادامدار” دەگەن ماعىنادا قولدانىلىپ كەلگەن. ال 14 عاسىردان باستاپ ەتنيكالىق ماعىناعا يە بولا باستاعان. “الاشا حان” اڭىزىندا قازاق حالقى مەن قازاق جۇزدەرىنىڭ پايدا بولۋى تۋرالى ايتىلادى. “الاش” ءسوزى العاش رەت 9 - 10 عاسىرلاردا ايتىلعان. جەزقازعان ايماعىنداعى جانعابىل وزەنى بويىندا الاشا حان ورداسى بولعان. ال قاراكەڭگىر وزەنىنىڭ وڭ جاعاسىندا الاشا حان كۇمبەزى بولعان. قازاق حالقىنىڭ جۇزگە ءبولىنۋى ءوز جەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىنەن تۋعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. “قازعاق وعلۇم” اتاۋى كەزدەسەتىن جازبالار:
2. شىعىس دەشتى قىپشاقتا “قازاق” اتاۋى قولدانىلدى:
3. “اراب - قىپشاق” سوزدىگىندە “قازاق” اتاۋىنا بەرىلگەن تۇسىنىكتەمە:
4. تۇرىكمەن جەرىنە قىپشاقتاردىڭ “قازاق” بولىپ بارعان كەزى:
5. ”قازاق” ءسوزى ەتنيكالىق ماعىناعا يە بولا باستادى:
6. قازاق حالقى مەن قازاق جۇزدەرىنىڭ پايدا بولۋى تۋرالى ايتىلعان اڭىز:
7. “الاش” ءسوزى العاش رەت ايتىلدى:
8. الاشا حان ورداسى ورنالاسقان ايماق:
9. قازاق حالقىنىڭ ءوز جەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىنەن تۋىندادى:
10. رۋ - تايپالاردىڭ ەن - تاڭبالارىن سالعان جارتاس تابىلعان جەر:
11. جانىبەك پەن كەرەي حاندارعا ىلەسىپ كوشكەن تايپالار:
12. قازاقتىڭ حالىق بولىپ قۇرىلۋىن جەدەلدەتكەن باستى ەكى ەتنيكالىق توپ:
13. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلىپ، نىعايعان كەزى:
14. 15 عاسىردىڭ باسىندا جەتىسۋ ايماعىنداعى رۋ - تايپالاردىڭ كوشكەن جەرى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
14 - 15 عاسىرلارداعى قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق جاعدايى
-
7 تاراۋ. ءبىرتۇتاس قازاق مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋى. قازاق ۇلتتىق مەملەكەتى قۇرىلۋىنىڭ العىشارتتارى
