قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋى. قازاقستان اۋماعىنداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتىڭ قالىپتاسۋى
6 تاراۋ. قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋى. قازاقستان اۋماعىنداعى ەتنوساياسي قاۋىمداستىقتىڭ قالىپتاسۋى
كونسپەكت
قازاقستاندا قولا داۋىرىندە ەۋروپەويدتىق اندرون تايپالارى ءومىر سۇرگەن. عالىم و. سماعۇلوۆتىڭ پىكىرىنشە، ساق، سارمات، ءۇيسىن تايپالارىنىڭ كەلبەتى اندروندىقتارعا ۇقساس بولعان. شىعىستان كەلگەن عۇن تايپالارىنىڭ جەرگىلىكتى تايپالارمەن ارالاسۋىنىڭ ناتيجەسىندە مونعولويدتىق بەلگىلەر دامي باستادى. مونعولدار تۇركىلەنىپ، شىڭعىس تۇقىمدارىنىڭ ءوزى تۇرىك تىلىندە سويلەپ، مونعولدىق سيپاتتان اجىرادى. مونعولدارعا دەيىن جەرگىلىكتى رۋ - تايپالارداعى پايدا بولا باستاعان مونعولويدتىق تۇرپات كۇشەيە ءتۇستى.
13 عاسىردىڭ باسىنداعى مونعول شاپقىنشىلىعى حالىق بولىپ قالىپتاسۋ بارىسىن بۇزدى. قازاق جەرىندەگى حالىق بولىپ قالىپتاسۋ ءۇردىسى 150 - 200 جىلعا كەشەۋىلدەدى.
قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق جاعىنان قالىپتاسۋىندا اق وردا تايپالارى باستى ءرول اتقاردى. جەتىسۋ جەرى – ۇيسىندەر وربىگەن ەجەلگى قازاق حالقىنىڭ ەتنوساياسي قاۋىمداستىق ايماعىنىڭ ءبىرى. 15 عاسىردىڭ 1 - جارتىسىندا قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن حاندىقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى، ءتىلى، ءتۇر - تۇرپاتى، شارۋاشىلىعى، ادەت - عۇرپى، سالت - ساناسى ۇقساس بولعان. ولار “92 باۋلى وزبەكتەر” شەجىرەسى بويىنشا 92 تايپادان تۇرعان. تاريحشى رۋزبيحاننىڭ جازۋىنشا، وزبەكتەرگە شايبانيلەر، قازاقتار، ماڭعىتتار جاتادى. بۇل دەرەكتەن بايقالاتىنى وزبەك حان حاندىق قۇرعان كەزدىڭ وزىندە قازاقتار حالىق رەتىندە ەرەكشەلەنە باستاعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. وزبەكتەرگە باستى ءۇش حالىق جاتاتىنىن جازعان تاريحشى:
2. وزبەكتەرگە كىرەتىن ءۇش حالىقتىڭ ەرجۇرەگى جانە ەڭ كوبى:
3. قازاق حاندارى امەن مەن سامەندى جازالاعان بيلەۋشى:
4. قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن حاندىقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى ۇقساس بولعان كەزەڭ:
5. ۇيسىندەر دەگەن اتاۋ ۋاقىتشا ايتىلماي، ورنىنا اتالدى:
6. قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق جاعىنان قالىپتاسۋىندا باستى ءرول اتقاردى:
7. مونعول شاپقىنشىلىعى قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋ ءۇردىسىن كەشەۋىلدەتتى:
8. قازاق جەرىندە پايدا بولعان تۇركىلەنگەن جاڭا ەتنيكالىق توپتار:
9. مونعولويدتىق بەلگىلەر تەرەڭدەي ءتۇستى:
10. ساق، سارمات، ءۇيسىن تايپالارىنىڭ كەلبەتى قاي تايپاعا ۇقساس:
11. قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزى قالانعان جەردى كورسەتىڭىز:
تاقىرىپتىڭ تەستى
كونسپەكت
قازاقستاندا قولا داۋىرىندە ەۋروپەويدتىق اندرون تايپالارى ءومىر سۇرگەن. عالىم و. سماعۇلوۆتىڭ پىكىرىنشە، ساق، سارمات، ءۇيسىن تايپالارىنىڭ كەلبەتى اندروندىقتارعا ۇقساس بولعان. شىعىستان كەلگەن عۇن تايپالارىنىڭ جەرگىلىكتى تايپالارمەن ارالاسۋىنىڭ ناتيجەسىندە مونعولويدتىق بەلگىلەر دامي باستادى. مونعولدار تۇركىلەنىپ، شىڭعىس تۇقىمدارىنىڭ ءوزى تۇرىك تىلىندە سويلەپ، مونعولدىق سيپاتتان اجىرادى. مونعولدارعا دەيىن جەرگىلىكتى رۋ - تايپالارداعى پايدا بولا باستاعان مونعولويدتىق تۇرپات كۇشەيە ءتۇستى.
13 عاسىردىڭ باسىنداعى مونعول شاپقىنشىلىعى حالىق بولىپ قالىپتاسۋ بارىسىن بۇزدى. قازاق جەرىندەگى حالىق بولىپ قالىپتاسۋ ءۇردىسى 150 - 200 جىلعا كەشەۋىلدەدى.
قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق جاعىنان قالىپتاسۋىندا اق وردا تايپالارى باستى ءرول اتقاردى. جەتىسۋ جەرى – ۇيسىندەر وربىگەن ەجەلگى قازاق حالقىنىڭ ەتنوساياسي قاۋىمداستىق ايماعىنىڭ ءبىرى. 15 عاسىردىڭ 1 - جارتىسىندا قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن حاندىقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى، ءتىلى، ءتۇر - تۇرپاتى، شارۋاشىلىعى، ادەت - عۇرپى، سالت - ساناسى ۇقساس بولعان. ولار “92 باۋلى وزبەكتەر” شەجىرەسى بويىنشا 92 تايپادان تۇرعان. تاريحشى رۋزبيحاننىڭ جازۋىنشا، وزبەكتەرگە شايبانيلەر، قازاقتار، ماڭعىتتار جاتادى. بۇل دەرەكتەن بايقالاتىنى وزبەك حان حاندىق قۇرعان كەزدىڭ وزىندە قازاقتار حالىق رەتىندە ەرەكشەلەنە باستاعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. وزبەكتەرگە باستى ءۇش حالىق جاتاتىنىن جازعان تاريحشى:
2. وزبەكتەرگە كىرەتىن ءۇش حالىقتىڭ ەرجۇرەگى جانە ەڭ كوبى:
3. قازاق حاندارى امەن مەن سامەندى جازالاعان بيلەۋشى:
4. قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن حاندىقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى ۇقساس بولعان كەزەڭ:
5. ۇيسىندەر دەگەن اتاۋ ۋاقىتشا ايتىلماي، ورنىنا اتالدى:
6. قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق جاعىنان قالىپتاسۋىندا باستى ءرول اتقاردى:
7. مونعول شاپقىنشىلىعى قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋ ءۇردىسىن كەشەۋىلدەتتى:
8. قازاق جەرىندە پايدا بولعان تۇركىلەنگەن جاڭا ەتنيكالىق توپتار:
9. مونعولويدتىق بەلگىلەر تەرەڭدەي ءتۇستى:
10. ساق، سارمات، ءۇيسىن تايپالارىنىڭ كەلبەتى قاي تايپاعا ۇقساس:
11. قازاق حاندىعىنىڭ نەگىزى قالانعان جەردى كورسەتىڭىز:
تاقىرىپتىڭ تەستى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
اق وردا، موعولستان، ءابىلحايىر حاندىعى، نوعاي ورداسىنىڭ مەملەكەتتىك – اكىمشىلىك قۇرىلىسى
-
قازاقستاننىڭ 14 - 15 عاسىرلارداعى ساۋلەت ونەرى
