InfoHub Logo

قازاقستاندىق عالىمداردىڭ 14 عىلىمي ازىرلەمەسى حالىقارالىق نارىققا شىقتى جانە ەندى جۇڭگو، رەسەي، تۇركيا، گرۋزيا، چەحيا، قىرعىزستان سياقتى ەلدەرگە ەكسپورتقا شىعارىلىپ جاتىر.

بارلىق جوبا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى عىلىم قورىنىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسىرىلدى. ساتۋ كولەمى جۇزدەگەن ميلليون تەڭگەدەن اسىپ، عالىمدار ءپاسسيۆتى كىرىس الىپ وتىر. عىلىمي ازىرلەمەلەردىڭ قاتارىندا – كوبالت-57 راديويزوتوپى، زەڭگە قارسى دارىلىك پرەپارات، مەديسينالىق، تاعامدىق جانە تۇرعىن ءۇي-جايلاردى ساناسيالاۋعا ارنالعان بيوپرەپاراتتار، ءسۇت سارىسۋى نەگىزىندەگى سۋسىندار، پروبيوتيكتەر جانە تاعى باسقالار بار.

«عىلىم قورى ءوزىنىڭ 15 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ جاتىر. سوڭعى ەكى جىلدا 130-عا جۋىق جوبا قارجىلاندىرىلدى. قور عىلىمي جانە عىلىمي-تەحنيكالىق قىزمەت ناتيجەلەرىن كوممەرسيالاندىرۋعا ارنالعان جوبالاردى گرانتتىق قارجىلاندىرۋ بويىنشا وپەراتور بولىپ تابىلادى. بۇگىنگى تاڭدا ءبىز 113 عىلىمدى قاجەتسىنەتىن ءوندىرىستى ىسكە قوستىق، ونىڭ 14ء-ى ءونىم ەكسپورتىنا شىعارىلدى. 1،5 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورنى قۇرىلدى. زياتكەرلىك مەنشىك اۆتورلارى مەن عىلىمي ازىرلەمەلەردى پايدالاناتىن كاسىپورىندار اراسىندا 45 ليسەنزيالىق كەلىسىم جاسالدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى ق ر بعم عىلىم قورى باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى ارىن ورسارييەۆ.

يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارى كوبالت-57 راديواكتيۆتى يزوتوپىن ارزان باعامەن ءوندىرۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن جاسادى. بۇل ءونىم يادرولىق مەديسينادا، عىلىمي زەرتتەۋلەرگە ارنالعان قۇرالداردى وندىرۋدە مەديسينالىق توموگرافتاردىڭ جۇمىس ىستەۋ ساپاسىن باقىلاۋ ءۇشىن قولدانىلادى. جوبا كوممەرسيالاندىرىلدى جانە وتاندىق عالىمداردىڭ تەحنولوگياسى بويىنشا كوبالت-57 يزوتوپىنىڭ ەرىتىندىسى ونەركاسىپ ءوندىرىسىنىڭ كولەمىندە شىعارىلا باستادى. قازاقستاندىق ءونىم حالىقارالىق نارىققا شىعىپ، بۇگىندە كوبالت راديويزوتوپى پارتياسى رەسەيگە جەتكىزىلۋدە.

مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ ناتيجەسىندە قازاقستاندىق عالىمدار شەتەلدىك عالىمدارمەن قاتار مەديسينا، نانو جانە بيوتەحنولوگيا، جاساندى ينتەللەكت، گەولوگيا، مينەرالدىق جانە كومىرسۋتەكتى شيكىزاتتى قايتا وڭدەۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ قاۋىپسىزدىگى جانە ەكولوگيا سالالارىنداعى زاماناۋي ازىرلەمەلەرگە قاتىسىپ جاتىر.

عىلىم قورىنىڭ قولداۋىمەن ەلىمىزدە جەل جانە كۇن ەنەرگياسىن وندىرەتىن بىرەگەي گەنەراتورلار ءوندىرىسى جولعا قويىلعان.

«قوندىرعى سىرتقى قۋات كوزىن قوسۋدى قاجەت ەتپەيدى، نەگىزگى جانە رەزەرۆتىك قۋات كوزى رەتىندە پايدالانىلادى. سونىمەن قاتار ەلەكتر جەلىسىنەن الىس ورنالاسقان نىسانداردى قۋاتپەن جابدىقتاۋ ماسەلەسىن شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. جەل گەنەراتورلارى داۋىل جەلدەرىنە، داۋىلدارعا، مۇزدانۋ، تومەن تەمپەراتۋراعا ءتوزىمدى. اتالعان گەنەراتورلاردى جەرگىلىكتى جەردىڭ گەوگرافيالىق جانە كليماتتىق ەرەكشەلىكتەرىنە قاراماستان پايدالانۋعا بولادى. قوندىرعىلار ۇلكەن سۇرانىسقا يە، بۇگىنگى تاڭدا ساتىلىم كولەمى 100 ملن تەڭگەدەن استى»، – دەدى جوبا جەتەكشىسى جانبولات مۇزبايەۆ.

ميكروبيولوگيا جانە ۆيرۋسولوگيا ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارى زەڭگە قارسى «روزەوفۋنگين-اس» پرەپاراتىن ويلاپ تاپتى. جاقپا تەرى ميكوزدارىن ەمدەۋگە ارنالعان جانە جوعارى تيىمدىلىگىن كورسەتتى. پرەپارات بىرەگەي قۇرامىمەن جانە زەڭگە قارسى اسەر ەتۋ سپەكترىنىڭ كەڭدىگىمەن ەرەكشەلەنەدى. «روزەوفۋنگين-اس» پرەپاراتى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدىڭ كلينيكالىق حاتتاماسى دارىلەرىنىڭ تىزىمىنە جانە قازاقستاندىق ۇلتتىق دارىلىك فورمۋليارىنا كىردى.

---