سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك شەجىرەسى

تاۋەلسىزدىك – ەڭ باستى قۇندىلىعىمىز. بۇل كۇنگە سان عاسىر بويى ارمانداپ جەتتىك. تاۋەلسىزدىككە قان توگىسسىز، بەيبىت تۇردە قول جەتكىزىپ، ەلىمىزدى الەمنىڭ وركەنيەتتى مەملەكەتتەرىنىڭ قاتارىنا قوستىق. 20 جىل ىشىندە تاۋەلسىز قازاق ەلىن قالىپتاستىرىپ، نارىقتىڭ قيىن وتكەلەكتەرىنەن امان وتكىزىپ كەلەمىز.

بارشا قازاقستاندىقتار ءۇشىن تاۋەلسىزدىكتىڭ ءمانى دە، ماڭىزى دا ايرىقشا. ويتكەنى ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا تاريحىمىزدى تۇگەندەپ، ءتىلىمىزدى، ءدىنىمىزدى جانە ءدىلىمىزدى قايتا ورالتتىق. مەملەكەتىمىزدىڭ ۇلتتىق رامىزدەرى قابىلدانىپ، ۇلتتىق ءسالت-داستۇرىمىزدى جانداندىردىق.

تاۋەلسىزدىكتىڭ  24 جىلى تاريحتا ءوز ەرەكشەلىكتەرىمەن قالدى. ءبىز بۇگىن وسى اتاۋلى جىلدارعا توقتالماقپىز.

1990 جىل.

1990 جىلى قازاندا قازاق  كسر جوعارعى كەڭەسى رەسپۋبليكانىڭ  ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيا قابىلدادى.  

1991 جىل

1991 جىلى تامىز ايىنداعى ماسكەۋدە وتكەن دۇمپۋدەن كەيىن، كوممۋنيستىك پارتيا تاراتىلىپ،  قوعامدىق مۇلىك بيلىككە بەرىلدى.

1991 جىلى 24 تامىزدا قازاق كسر جوعارعى كەڭەسى «اعىمداعى جاعدايدى باعالاۋ جانە رەسپۋبليكا ەگەمەندىگىن نىعايتۋ شارالارى تۋرالى» قاۋلى  قابىلداندى.

1991 جىلدىڭ 29 تامىزىنداعى  قازاق كسر پرەزيدەنتىنىڭ «سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىن جابۋ تۋرالى» جارلىعى بولدى. قازاق جەرىندە  40 جىلدان استام ۋاقىت بويى سىناق جۇرگىزىلگەن يادرولىق قارۋعا نۇكتە قويىلدى. ەلباسىنىڭ وسى تاريحي شەشىمى، باتىل قادامى بۇگىندە دۇنيە جۇزىنە  ءمالىم تاريحي فاكتىگە جانە ءبىزدىڭ ۇلتتىق ماقتانىشىمىزدىڭ مانىنە اينالدى.

تاياۋدا عانا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ باس اسسامبلەياسى ءبىزدىڭ ەل پرەزيدەنتىنىڭ ۇسىنىسىن ماقۇلداپ، 29 تامىزدى حالىقارالىق يادرولىق قارۋ-جاراققا قارسى كۇرەس كۇنى دەپ جاريالادى.

قازاقستاندا 1991 جىلدىڭ تامىز-قازان ايلارىندا پرەزيدەنتتىڭ جارلىعىمەن  مىناداي قايتا قۇرۋلار بولدى:  پروكۋراتۋرا، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىك، ىشكى ىستەر، ادىلەت جانە سوت ورگاندارى ءبولىندى. قازاق كسر مەملەكەتتىك قورعانىس كوميتەتى قۇرىلدى.  وداققا باعىنىشتى كاسىپورىنداردىڭ قازاق كسر ۇكىمەتىنىڭ قاراماعىنا تۇبەگەيلى ءوتىپ، رەسپۋبليكادا التىن  قورى مەن الماس قورى، ت.ب. قۇرىلدى.

اۋباكىروۆ توقتار وڭعارباي ۇلى – قازاقتىڭ تۇڭعىش عارىشكەرى  1991 جىلى 2 قازاندا  بايقوڭىردان «سويۋز تم-13»  كەمەسىمەن عارىشقا ۇشتى. 

1991 جىلى 16 قازاندا  – قازاق كسر-ىنىڭ  پرەزيدەنتىن سايلاۋ تۋرالى قازاق كەڭەستىك سوسياليستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى قابىلداندى.

1991 جىلى جوعارعى كەڭەستىڭ تاڭداۋىمەن پرەزيدەنتتىڭ قىزمەت ورنى بەكىتىلدى. قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى بولىپ نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ سايلاندى. 

1991 جىلى 1 جەلتوقساندا   - قازاق كسر-ىنىڭ  پرەزيدەنتىن سايلاۋ ءوتتى.  سايلاۋ ناتيجەسى  بويىنشا  داۋىس بەرۋگە  قاتىسقانداردىڭ 98،78  % داۋىسىن جيناعان ن.ءا.نازاربايەۆ رەسپۋبليكا پرەزيدەنتى بولىپ سايلاندى.

1991 جىلى 10 جەلتوقساندا  قازاق  كسر جوعارعى كەڭەسى «قازاق كەڭەستىك سوسياليستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ  اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى» زاڭ قابىلداندى. وسى  زاڭعا  سايكەس  جاڭا قۇرىلعان تاۋەلسىز مەملەكەت قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەپ اتالدى.

1991 جىلى 16 جەلتوقسان كۇنى - «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك  تاۋەلسىزدىگى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى قابىلداندى.  قازاقستاننىڭ بۇل قابىلدانعان زاڭى بۇرىنعى كسرو ەلدەرىنىڭ  ىشىندە ەڭ سوڭعى زاڭى بولىپ تابىلادى. وسى كۇنى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ  مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى جاريالاندى. 1991 جىلى جەلتوقساننىڭ 16-سىندا قازاقستان ءوز تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى. وسىلايشا الەم كارتاسىندا تاۋەلسىز قازاقستان اتتى جاڭا مەملەكەت پايدا بولدى. ونىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى بولىپ نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ سايلاندى. ءسويتىپ قا­زاقستان كوممۋنيستىك پارتياسى ورتا­لىق كوميتەتىنىڭ حV پلەنۋمى قابىلداعان شەشىم قازاق قوعامىنا تۇبەگەيلى وزگەرىستەر ەنگىزدى.

1991 جىلى 12 جەلتوقسان كۇنى  - «قازاقستانداعى 1986 جىلعى جەلتوقساننىڭ 17-18-ىندەگى وقيعالارعا قاتىسقانى ءۇشىن جاۋاپتىلىققا تارتىلعان ازاماتتاردى اقتاۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعى قابىلداندى.

16 جەلتوقسان كۇنى  – 1986 جىلدىڭ جەلتوقسان وقيعاسىن ەسكە  الۋ كۇنى. الماتى قالاسىنىڭ حالقى بۇل كۇنى رەسپۋبليكا الاڭىنا شىعىپ، 1986 جىلى قازا بولعانداردى ەستەرىنە الادى.

1991 جىلى  20 جەلتوقساندا  «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ قاۋلىسى  قابىلداندى.

1991 جىلى 21 جەلتوقسانىندا الماتى قالاسىندا بۇرىنعى كسرو قۇرامىنا ەنگەن ون ءبىر تاۋەلسىز مەملەكەت باسشىلارى تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىن (تمد) قۇرۋ تۋرالى الماتى دەكلاراسياسىنا قول قويدى.  ءسويتىپ، تمد-نا مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىك، تەڭ قۇقىلىق جانە ەگەمەندىك قاعيداتتارىمەن كىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.

1991 جىلى رەسەي فەدەراسياسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك  ەگەمەندىگىن تانىدى.

1991 جىلى قازاقستان بويىنشا رەپرەسسيا قۇرباندارىنا  تۇڭعىش رەت اقتوبە قالاسىندا تۇيەتوبەدە ەسكەرتكىش قويىلعان.  وسى جەردەن  جاپپاي اتۋ جازاسىنا ۇشىراعان جۇزگە جۋىق ادامنىڭ سۇيەگى تابىلعان، ەسكەرتكىشتىڭ اشىلۋىندا جيىلعان حالىقتا ەسەپ بولمادى. جاقىندارىنىڭ سۇيەگى قايدا قالعانىن بىلمەي جۇرگەن تالاي اقتوبەلىك  ءۇشىن، جالپى حالقىمىز ءۇشىن ەلەۋلى  وقيعا بولدى. بۇل  ەسكەرتكىشتىڭ  اۆتورى — ساۋلەتشى ابۋباكىر  اجىعالييەۆ.

1992 جىل

1992جىلى   10 قاڭتاردا  «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ىشكى اسكەرلەرى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعى قابىلدانىپ، مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ەلىمىزدىڭ ىشكى ىستەر اسكەرى قۇرىلدى.

قورعانىس –تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ ەڭ ماڭىزدى نىشاندارىنىڭ ءبىرى. 1992 جىلدىڭ 7 مامىرداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرىن قۇرۋ تۋرالى» № 745 جارلىعىمەن ءوزىنىڭ دەربەس قۇرىلىمى، باسقارۋ مەن قارجىلاندىرۋ ءتارتىبى بار رەسپۋبليكانىڭ قارۋلى كۇشتەر قۇرىلىسىنىڭ نەگىزى سالىندى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسىنا سايكەس پرەزيدەنت قارۋلى كۇشتەردىڭ باس قولباسشىسى بولىپ تابىلادى.
2003 ج.7 مامىرىندا  قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ № 1085 جارلىعى نەگىزىندە  قازاقستان رەسپۋبليكاسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەري-تەڭىز كۇشتەرى  قۇرىلدى.

1992جىلى 15 قاڭتاردا«ءدىني سەنىم بوستاندىعى جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى»   قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى  قابىلداندى.

1992 جىلى 30 قاڭتاردا قازاقستان ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا كىردى.
-قازاقستان رەسپۋبليكاسى تمد ەلدەرىنىڭ ىشىندە  بىرىنشە بولىپ 56 مۇشە ەلدى  بىرىكتىرگەن مەملەكەتارالىق بەدەلدى ۇيىم ەۋروپا قاۋىپسىزدىگى جانە ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىنا 2010 جىلى ءتوراعالىق ەتۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى.

1992 جىلى 18 اقپاندا قازاقستان بالالارىنىڭ مەيىرىمدىلىك قورى «بوبەك» دۇنيەگە كەلدى.

1992 جىلى الماتى قالاسىندا  دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ ءى قۇرىلتايى ءوتتى.

1992 جىلدىڭ  2 ناۋرىزىندا قازاقستان بۇۇ-نا مۇشە بولىپ، ونىڭ حالىقارالىق قاتىناستار جۇيەسىندە دەربەس سۋبەكت ساپاسىندا ىقپالداسۋى باستالدى.   1991-1994 جىلدار ارالىعىندا الەمنىڭ  111 ەلى ق ر تانىسا، 92 مەملەكەتىمەن ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتىلدى.

1992 جىلى 8 مامىردا  قر-نىڭ دەربەس قارۋلى كۇشتەرى قۇرىلدى.

1992 جىلى 15 مامىردا تمد-نىڭ 6 مەملەكەتىنىڭ (ارمەنيا، قازاقستان،قىرعىزستان، رەسەي، تاجىكستان، وزبەكستان) مەملەكەت باسشىلارى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارتقا قول قويدى.

1992 جىلى 22 مامىردا  قازاقستان  يۋنەسكو قۇرامىنا ەندى.

1992 جىلى 22 مامىردا قازاقستان پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆ جانە  مەملەكەت باسشىلارى  ستراتەگيالىق شابۋىل قارۋ-جاراعى (سشق-1) تۋرالى زىمىراندىق-يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ جانە بىرتە-بىرتە بولشەكتەپ، شىعارىپ تاستاۋ تۋرالى ليسسابون  حاتتاماسىنا يادرولىق قارۋدان ارىلۋ مىندەتتەمەسىن الدى.ءوز اۋماعىن  يادرولىق قارۋسىز ايماق دەپ جاريالادى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگى  مەن ۇلتتىق سيپاتىن جاڭا مەملەكەتتىك رامىزدەر بەينەلەيدى. 1992 جىلدىڭ 4 ماۋسىمىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ەلتاڭباسى تۋرالى»  جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك ءانۇرانىنىڭ مۋزىكالىق رەداكسياسى تۋرالى» زاڭدار كۇشىنە ەندى.  11 جەلتوقساندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك ءانۇرانىنىڭ ءماتىنى تۋرالى» زاڭ قابىلداندى.

1992 جىلى 17 قازاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن كيەلى تاق اراسىندا ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتىلدى.

يۋنەسكو-نىڭ كەلىسىمى مەن ءتارتىبى بويىنشا 1992 جىلدىڭ قازان ايىندا تاعايىندالعان «يۋنيتي» («بىرلىك») حالىقارالىق سىيلىعى «بوبەك» قايىرىمدىلىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى سارا الپىس قىزى نازاربايەۆاعا تاپسىرىلدى.

1992 جىلدىڭ قازان ايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراسياسى اراسىندا ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتىلدى. ەكى  ەلدە ءوز ەلشىلىكتەرى اشىلدى.

1992 جىلى تاما ەسەت باتىر كوكى ۇلىنىڭ كەسەنەسى سالىندى. بۇل شاراعا 75 مىڭ ادام قاتىستى دەگەن دەرەك بار. بۇل يدەيانىڭ اۆتورى، جالپى وسى ءىستىڭ باسى-قاسىندا بولعان  —  ءتىلشى عالىم مۇحتار ارىن. ەسكەرتكىش   اۆتورى —  توقتاعان جانىسبەكوۆ.

1993 جىل

1993 جىلعى قاڭتاردىڭ 28-ىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش كونستيتۋسياسى قابىلداندى. نەگىزگى زاڭ 4 بولىمنەن، 21 تاراۋدان، 131 باپتان تۇردى.

1993 جىلى 25 اقپاندا پرەزيدەنت جارلىعىمەن ت.و.اۋباكىروۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسى مينيسترلەر كابينەتى جانىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق اەروعارىش اگەنتتىگىنىڭ باس ديرەكتورى بولىپ تاعايىندالدى.

1993 جىلى 26 اقپاندا رەسپۋبليكا ايماعىنىڭ  تۇتاستىعىن، بىركەلكىلىگىن،   وزگەشەلىگىن دالەلدەيتىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسى تۋرالى» زاڭى ءوز كۇشىنە ەندى.
قازاقستان - الەمدە اۋماعى جاعىنان 9-ورىندى يەلەنەتىن ءىرى مەملەكەت.   شەكاراسىنىڭ ۇزىندىعى شامامەن 14 مىڭ شاقىرىم. مەملەكەتتىلىكتى قۇرۋعا كىرىسكەندە، ەڭ الدىمەن مەملەكەتتىك شەكارانى راسىمدەۋ ماسەلەسى نازارعا ىلىكتى.
- بۇل بىرىنشىدەن، قحر-سىمەن ۇزىندىعى 1700 شاقىرىمعا سوزىلعان شەكاراعا قاتىستى ەدى. 1994 جىلى قازاقستان  مەن جۇڭگو شەكارا سىزىعىنا قاتىستى ءىرى كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى. ورتا ازيالىق كورشىلەرىمىز وزبەكستان، قىرعىزستان جانە تۇركمەنستانمەن  ەكى جاقتى كەلىسسوزدەردىڭ بارىسىندا بارلىق ماسەلەلەر شەشىلدى.
- رەسەي مەن قازاقستان اراسىنداعى  ۇزىندىعى 7591 شاقىرىم بولاتىن زاڭدى تۇردە راسىمدەلگەن شەكاراعا يەمىز.

1993 جىلدىڭ ناۋرىزىندا قىزىلوردادا «ارال – عاسىر قاسىرەتى»  اتتى حالىقارالىق كونفەرەنسيا قاتىسۋشىلارى مەملەكەت باسشىلارى اتىنان بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا ۇندەۋ جولدادى. حالىقارالىق ارال قورىن قۇرۋ جونىندە كەلىسىمگە كەلدى. ازياداعى ءىرى مەملەكەتتەردى ارالدى قورعاۋ قوزعالىسىنا اتسالىسۋعا شاقىرعان ۇندەۋ قابىلداندى. ارالدى قورعاۋ حالىقارالىق قورىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ، ن.ءا.نازاربايەۆ سايلاندى.

ودان كەيىن ەلباسىنىڭ باستاماشىلدىعىمەن 1993 جىلعى مامىر ايىندا «جاپپاي ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋ تۋرالى» زاڭ قابىلداندى. وسىلايشا ءبىزدىڭ مەملەكەت كەزىندە كەرتەرتپا جۇيەنىڭ كەسىرىنەن ەلىمىزدىڭ ازاتتىعى مەن تاۋەلسىزدىگى جولىندا قۇربان بولعان ازاماتتاردى اقتاپ، بازبىرەۋلەردىڭ وكتەم ساياساتىمەن جاسالعان تاريحتىڭ قاتەلىگىن تۇزەدى.

1993 جىلعى 5 قاراشادا «اقشا جۇيەسىن تۇراقتاندىرۋ جونىندەگى شۇعىل شارالار تۋرالى» پرەزيدەنت جارلىعى شىقتى. 1993 جىلى 15 قاراشا «ۇلتتىق ۆاليۋتا» كۇنى دەپ اتالىپ، العاشقى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تەڭگەسى اينالىمعا ءتۇستى. وعان اتاقتى تۇلعالار سۋرەتى باسىلىپ شىقتى. 2006 جىلى 15 قاراشادا تەڭگەمىز جاڭا باسىلىممەن قايتا شىقتى.

1993 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆ «بولاشاق» باعدارلاماسىن  تاعايىندادى. وسى جىلى «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا شەتەلگە جاستاردى وقىتۋ باستالدى.

1994 جىل

1994 جىلى 16 اقپاندا قازاقستان يادرولىق قارۋى جوق ەل رەتىندە يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ تۋرالى شارتقا قول قويدى.

اتا زاڭ نەگىزىندە 1994 جىلى ناۋرىز ايىندا العاش رەت پارلامەنتتىك سايلاۋ وتكىزىلدى.  سول جىلى پارلامەنت تاراتىلدى.

1994 جىلى 27 مامىردا قازاقستان رامالى قۇجاتقا قول قويىپ، ناتو-نىڭ «بەيبىتشىلىككە ارنالعان سەرىكتەستىك» باعدارلاماسىنىڭ  19-شى قاتىسۋشى مەملەكەتى بولدى.

1994 جىلى 6 شىلدەدە جوعارعى كەڭەس دەپۋتاتتارى استانانى اقمولا قالاسىنا كوشىرۋگە شەشىم قابىلدادى.

1994 جىلى 5 جەلتوقساندا  بۋداپەشتتە ۇلىبريتانيا، رەسەي جانە امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ باسشىلارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرۋ تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويدى.

1994 جىلى مەملەكەتىمىزدىڭ تۇڭعىش وردەندەرى مەن مەدالدارى دۇنيەگە كەلدى. تالعات مۇسابايەۆ سويۋز-تم6 عارىش كەمەسىمەن كوككە سامعادى.

1995 جىل

1995 جىل – اباي جىلى بولىپ جاريالاندى.  

1995 جىلى 12 قاڭتارىندا  پرەزيدەنت جارلىعىمەن  قازاق عارىشكەرلەرى  ت.و.اۋباكىروۆكە، ت.ا. مۇسابەكوۆقا، رەسەي عارىشكەرى يۋ.ي. مەلەنچەنكوعا –«حالىق قاھارمانى» اتاعى  بەرىلىپ، جوعارى ەرەكشەلىك بەلگىسى –«التىن جۇلدىز» تاپسىرىلدى. ت.ا. مۇسابەكوۆقا، يۋ.ي. مەلەنچەنكوعا «قازاقستاننىڭ عارىشكەر ۇشقىشى» قۇرمەتتى اتاعى بەرىلدى.

1995 جىلى 1 ناۋرىزدا پرەزيدەنت جارلىعىمەن قازاقستان حالىقتارىنىڭ اسسامبلەياسى قۇرىلدى.

1995 جىلعى 1 ناۋرىزدا مەملەكەت باسشىسى جانىنداعى قوعامدىق كونسۋلتاسيالىق-كەڭەسشى ورگان — قازاقستان حالىقتارىنىڭ اسسامبلەياسى قۇرىلدى. ونىڭ ماقساتى —  قوعامدىق تۇراقتىلىق پەن ۇلتارالىق تاتۋلىقتى نىعايتۋ بولدى.

1995 جىلعى 24 ناۋرىزدا قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى (قحا) سەسسياسى اشىلدى. وندا قارالعان ماسەلەلەر: پرەزيدەنت ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ وكىلەتتىگىن 2000 جىلعا دەيىن ۇزارتۋ ماقساتىندا بۇكىلحالىقتىق رەفەرەندۋم وتكىزۋ تۋرالى ۇسىنىس ەنگىزۋ. ەلباسىنىڭ بۇل قىزمەتتە بولۋىنىڭ ءبىرىنشى كونستيتۋسيالىق مەرزىمى 1996 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا اياقتالاتىن ەدى.

1995 جىلى  29 ساۋىردە  وتكىزىلگەن بۇكىلحالىقتىق رەفەرەندۋمدا سايلاۋشىلاردىڭ 95،4% پرەزيدەنت وكىلەتتىلىگىنىڭ مەرزىمىن 2000 جىلدىڭ 1 جەلتوقسانىنا دەيىن ۇزارتۋدى جاقتاپ داۋىس بەردى.

1995 جىلى 19 مامىردا الماتىدا بانكنوت فابريكاسىنىڭ ءبىرىنشى كەزەگىنىڭ اشىلۋ ءراسىمى بولدى.

1995 جىلى 26 مامىردا قازاقستان  اۋماعىنان  يادرولىق قارۋدىڭ سوڭعىسى شىعارىلدى.

1995 جىلى 3 شىلدەدە پرەزيدەنت ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ «الماتى قالاسىندا تاۋەلسىزدىك ەسكەرتكىشىن ورناتۋ تۋرالى» قاۋلىسى شىقتى.

1995 جىلى  30 تامىزدا كونستيتۋسيالىق وزگەرىستەر پروسەسى اياقتالىپ، قازىرگى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قولدانىستاعى كونستيتۋسياسى قابىلداندى. بۇل نەگىزگى زاڭىمىزدا رەسپۋبليكانىڭ ەكونوميكالىق ءقۇش-قۋاتى مەن مۇمكىندىكتەرى عىلىمي تۇرعىدان تياناقتالىپ، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك توپتارىنا ءتيىستى ماسەلەلەردى شەشۋ ەسكەرتىلدى.

1996 جىل

1996 جىلى 25 مامىردا قازاقستان رەسپۋبليكاسى جانە رەسەي فەدەراسياسى  اراسىندا   دوستىق، ىنتىماقتاستىق جانە ءوزارا كومەك تۋرالى شارتقا، سونىمەن قاتار بايقوڭىر عارىش ايلاعىن  پايدالانۋ ءتارتىبى تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى.

1996 جىل – ۇلى اقىن-يمپروۆيزاتور جامبىل جابايەۆتىڭ جىلى.  

1996 جىلى 3 ساۋىردە قازاقستانداعى قازاق ۇلتىنىڭ ازاماتتارى قۇجاتقا تاري حي حالىق داستۇرگە سايكەس ءوز اكەسىنىڭ ءاتى-جونىن، اتا-باباسىنىڭ اتىمەن جازدىرۋعا مۇمكىندىك الدى.

1996 جىلى 30 قىركۇيەكتە قازاقستان يادرولىق سىناقتارعا جاپپاي تىيىم سالۋ (ياسجت) شارتىنا قوسىلدى.

1996 جىلى الماتىداعى رەسپۋبليكا الاڭىندا قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ بەس جىل تولۋىنا بايلانىستى 16 جەلتوقساندا «تاۋەلسىزدىك مونۋمەنتى» اشىلدى. اۆتورلارى:ارحيت. ش.ۋاليحانوۆ(توپ جەتەكشىسى، مۇسىنشىلەر: ن.دالباي، ءا.جۇماباۆ، ساۋلەتشىلەر ق.جارىلعاپوۆ، ق.مونتاقايەۆ ت.ب)

1997 جىل

1997 جىلى 11 شىلدەدە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى» ق ر زاڭى قابىلداندى

1997 جىلى 8 قاراشادا  مەملەكەتتىك رامىزدەر مەن قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ بايراعىن الماتى قالاسىنان اقمولا قالاسىنا تابىس ەتۋ سالتاناتى  ءوتتى.

1997 جىلى مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولار 50-دەن 25-كە ازايدى. اكىمشىلىك اۋداننىڭ 220-نىڭ 30-عا جۋىعى تاراتىلدى. اكىمشىلىك وبلىستار 19-دان 14-كە كەمىدى. 1997 جىلى 22 ساۋىردە تورعاي، تالدىقورعان وبلىستارى تاراتىلدى. 1997 جىلى 3 مامىردا كوكشەتاۋ، جەزقازعان، سەمەي وبلىستارى تاراتىلدى. قازىرگى كەزەڭدە قازاقستاندا 14 وبلىس بار.

1997 جىلدىڭ 20 قازانىنداعى  «اقمولا قالاسىن  قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسى دەپ جاريالاۋ  تۋرالى» № 3700 جارلىعىنا سايكەس،  اقمولا قالاسى رەسمي تۇردە 1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانىنان استانا بولىپ سانالادى. 1998 جىلدىڭ 10 ماۋسىمى – استانانىڭ تۇساۋكەسەر كۇنى رەتىندە بەلگىلەنەدى.

1997 جىلى قازان ايىندا پرەزيدەنت ن.ءا. نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان-2030» ستراتەگيالىق جولداۋى جاريالاندى. جولداۋدا بولاشاققا بولجام، قازىرگى جاعدايعا تالداۋ جاسالىپ، ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتىڭ ەرەشەلىكتەرى ايتىلدى. بۇل باعدارلامادا ەلىمىزدىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ جاقىن اراداعى جانە ستراتەگيالىق ۇزاق مەرزىمدەگى دامۋ جولدارى كورسەتىلگەن. 2030 جىلى قازاقستان كۇردەلى جولدان ويداعىداي وتكەن جانە دامۋدىڭ كەلەسى كەزەڭىنە نىق قاداممەن اياق باسقان ەل بولادى.

1997 جىل –حالىقتىق جالپى كەلىسىم مەن ساياسي رەپرەسسيا قۇرباندارىنا ارنالعان جىل بولىپ، «قۋعىن سۇرگىندەردى ەسكە الۋ جىلى» دەپ اتالدى.

1998 جىل

1998 جىلى 6 مامىردا اقمولا قالاسىنىڭ جۇرتشىلىعىنىڭ  تىلەگى ەسكەرىلىپ، ق ر ۇكىمەتى جانىنداعى ونوماستيكالىق كوميسسيانىڭ قورىتىندىسى نەگىزىندە  اقمولا اتاۋىن استانا قالاسى دەپ  وزگەرتۋ تۋرالى پرەزيدەنت جارلىعى شىقتى.

1998 ج. 1 ماۋسىمىندا - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اۋە قورعانىسى كۇشتەرى قۇرىلدى.

1998 جىلى 10 ماۋسىمدا  تۇڭعىش رەت جاڭا استانانىڭ رەسمي تۇساۋكەسەرى بولىپ، استانا كۇنى تويلاندى. بۇل كۇندە استانا قالاسى جاڭا ساۋلەتتى، سوڭعى سانمەن كوركەيىپ، ءوسىپ كەلە جاتىر. استانا قالاسى ەلىمىزدىڭ باستى قالاسىنا اينالدى.

1998 جىلى 24 قىركۇيەگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆ  باستاعان رەسمي دەلەگاسيانىڭ ۆاتيكانعا ساپارى بارىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن كيەلى تاق اراسىنداعى ءوزارا بايلانىس تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا  ريمدىك-كاتوليكتىك شىركەۋلەردىڭ 77 بىرلەستىگى  جۇمىس ىستەيدى. 1991 جىلى قازاقستان  مەن ورتا ازيا كاتوليكتەرىنە ارنالعان قاراعاندىلىق  ەپارحيا قۇرىلدى. سونىمەن قاتار،  رەسپۋبليكا اۋماعىندا 3 اپوستولدىق اكىمشىلدىك جۇمىس ىستەيدى.

1998 جىل – ۇلتتىق تاريحى مەن بىرلىگى جىلى.

1998 جىلى 6 شىلدەدە ءححى عاسىرعا باعىتتالعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراسياسى اراسىندا ماڭگىلىك دوستاستىق پەن وداقتاستىق تۋرالى دەكلاراسياعا قول قويىلدى. 

1999  جىل

1999 جىل – ۇرپاقتار بىرلەستىگى مەن ساباقتاستىعى  جىلى.

"نۇر وتان" رەسپۋبليكالىق ساياسي پارتياسى 1999 جىلعى قاڭتاردا قۇرىلدى، ال سول جىلدىڭ 12 اقپانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ادىلەت مينيسترلىگىندە تىركەلدى. ءتوراعا – نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ. ءتوراعانىڭ 1ء-شى ورىنباسارى - نىعماتۋلين نۇرلان زايروللا ۇلى.

پارتيا مۇشەلەرىنىڭ سانى 607 557 ادامدى قۇرادى. قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىستارىندا، استانا جانە الماتى قالالارىندا "نۇر وتان" فيليالدارى بار. پارتيانىڭ الەۋمەتتىك نەگىزىن بيۋدجەتتىك ۇيىمداردىڭ قىزمەتكەرلەرى، ستۋدەنتتەر، عىلىمي جانە شىعارماشىلىق زيالى قاۋىم، شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرى قۇرايدى.
باستى ماقساتتارى رەتىندە پارتيا قوعامدى ودان ءارى دەموكراتيالاندىرۋعا باعىتتالعان ەكونوميكالىق جانە ساياسي رەفورمالاردىڭ جۇزەگە اسۋىنا بەلسەندى تۇردە جاردەمدەسۋ؛ ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ؛ الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىكتى بەكىتۋ جانە ەلدەگى تۇراقتىلىقتى ساقتاۋ؛ ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋ؛ ازاماتتاردىڭ وتانسۇيگىشتىك سەزىمى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جان-جاقتى جانە ۇيلەسىمدى دامۋى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىگىن تاربيەلەۋ دەپ جاريالادى.
ماجىلىستە "نۇر وتان" پارلامەنتتىك كوپشىلىككە يە.
2007 جىلى ماجىلىسكە سايلاۋ قورىتىندىلارى بويىنشا پارتيا 88.41% داۋىسقا يە بولدى. "نۇر وتان" پارتياسىنان پارلامەنتتىڭ تومەنگى پالاتاسىنا پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا 98 دەپۋتات سايلاندى.

1999 جىلدىڭ 10 قاڭتارىندا وتكىزىلگەن مەرزىمىنەن بۇرىن بولعان پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا قاتىسقان داۋىس بەرۋشىلەردىڭ 79،78 %-ى ن.ءا.نازاربايەۆتى قولدادى.

1999 جىلدىڭ شىلدەسىندە استانا قالاسى يۋنەسكو-نىڭ «الەم قالاسى» سىيلىعىمەن ماراپاتتالدى.

قازاقستاندا تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن 1999 جىلى ءبىرىنشى ساناق ءوتتى.

2000 جىل

2000 جىل – «مادەنيەتتى قولداۋ جىلى» دەپ اتالدى.

شەجىرەلى تۇركىستانعا  1500 جىل تولدى.

قالىڭ جۇرتشىلىقتى قازاقستان حالقىنىڭ تاريحي-مادەني يگىلىكتەرىمەن تانىستىرۋ ماقساتىندا 2000 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتتىك مادەنيەت ورتالىعى قۇرىلدى.

2000 جىلى 29 ماۋسىمدا سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونى ءبىرجولا جابىلدى.

2000 جىلى 1 قىركۇيەكتە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ  تاۋەلسىز سوت جۇيەسىن كۇشەيتۋ جونىنىندە» پرەزيدەنت جارلىعى قابىلداندى.

2000 جىلى 10 قازاندا استانادا ق ر پرەزيدەنتى  ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ ءتوراعالىق ەتۋىمەن كەدەندىك وداققا قاتىسۋشى ەلدەر – بەلارۋس، قازاقستان، قىرعىزستان، رەسەي جانە تاجىكستان مەملەكەتارالىق كەڭەسىنىڭ كەزەكتى ءماجىلىسى بولدى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق قاۋىمداستىق قۇرىلدى.

2000 جىل  ەلباسى جارلىعىمەن «مادەنيەتتى قولداۋ جىلى» دەپ اتالدى. وبلىستىق اكىمشىلىك  لەنين ەسكەرتكىشىنىڭ ورنىنا كىشى ءجۇزدىڭ حانى، داڭقتى قولباسشى  ءابىلقايىر حانعا ەسكەرتكىش ورناتۋ جايلى  شەشىم قابىلدادى.  ەسكەرتكىش اۆتورى — ءمۇسىنشى، مەملەكەتتىك  سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، پروفەسسور ەسكەن سىرگەبايەۆ.

2000 جىلى حالىقتان جينالعان قارجىعا كوتىبار  باتىر باسەنۇلىنا كەسەنە  ورناتىلدى.   ونىڭ  اۆتورلارى — ساۋلەتشى نەسىپبەك قوجاعۇلوۆ جانە سۋرەتشى ءادىلعالي باياندين.

2001 جىل

2001 جىل 21 عاسىر باستاماسى. 
2001 جىل – وسى جاڭا عاسىر تۇسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 10 جىل تولدى.

2001-2010 جىلدارى –تىلدەردى قولدانۋ مەن دامىتۋدىڭ ون جىلعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى جانە مەملەكەت باسشىسىنىڭ  باستاماسى بويىنشا «ءتىلدىڭ ءۇش تۇعىرلىعى» ۇلتتىق مادەني جوباسى ىسكە اسىرىلدى.

2001 جىلى  13 ماۋسىمدا  الماتىدا ءى رەسپۋبليكالىق «بوبەك» شاقىرادى» فەستيۆالى ءوتتى.

2001 جىلى 14 ماۋسىمدا «شانحاي بەستىگى» وزبەكستانمەن تولىعىپ، «شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى» قۇرىلدى.

2001 جىلى 7 قىركۇيەكتە اقتاۋ قالاسىندا، قازاقستان جاستارىنىڭ 1ء-شى كونگرەسى ءوتتى.

2001 جىل اۆتوموبيل جولدارى جىلى بولىپ جاريالاندى. ترانسيەۆرازيالىق ماگيسترال «باتىس ەۋروپا —باتىس جۇڭگو» جوباسى باستالدى. ەلىمىزدەگى جولداردىڭ كوپ بولىگى جوندەلىپ، جاڭا جولدار سالىندى. اۋەجايلار مەن كاسپييدەگى تەڭىز پورتى قايتا قۇرىلدى.

2001 جىلى ق ر پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن استانا تورىنەن «اتامەكەن» قازاقستان كارتاسى» ەتنوگرافيالىق-مەموريالدىق كەشەنى» دەپ اتالاتىن مادەني ورىن اشىلدى. قازاقستاننىڭ كىشىرەيتىلگەن كارتاسى ىسپەتتەس اسپان استىنداعى مۇنداي مۇراجاي دۇنيە ءجۇزىنىڭ 17 ەلىندە عانا بار. بەلگياداعى «شاعىن ەۆروپا» ساياباعى، اۆستريا، شۆەيساريا، گەرمانيا، يسپانيا، ۇلىبريتانيا ەلدەرىنىڭ ۇلگىسىمەن دۇنيەگە كەلگەن «اتامەكەندە» 14 وبلىس، 2 قالا — استانا مەن الماتى قالالارىنىڭ ماكەتتەرى قويىلعان.

2001 جىلدىڭ  22-25 قىركۇيەك ارالىعىندا ق ر  پرەزيدەنتى  ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ شاقىرۋىمەن  ريم پاپاسى ءىى يوانن پاۆەلدىڭ قازاقستانعا مەملەكەتتىك پاستورلىق ساپارى بولىپ ءوتتى.  قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءدىنارالىق كەلىسىم ءدىن وكىلدەرىنىڭ قوعامدىق ومىرگە بەلسەندى قاتىسۋىمەن سيپاتتالادى. ەلىمىزدەگى كونفەسسياارالىق كەلىسىم مەن ۇلتارالىق كەلىسىم ءبىرىن-بىرى تولىقتىرادى. پرەزيدەنت ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ باستاماسىمەن 2003 جىلى 22-24 قىركۇيەك ارالىعىندا  كاتوليكتەر مەن حريستياندار، پراۆوسلاۆيەلىكتەر مەن يۋدەيلەر باستارىن قوسىپ، بارلىق ماسەلەلەردى بىرلەسە تالقىلاعان  الەمدىك دىندەر  سەزدەرىنىڭ وتكىزىلۋى – ەلىمىزدەگى تاتۋلىق پەن تۇراقتىلىقتىڭ ايعاعى.

ورىس پراۆوسلاۆيە شىركەۋى قازاقستاندا دىنگە سەنۋشىلەر سانى جاعىنان العاندا ەكىنشى ورىندا تۇر. 1996 جىلى ورىس پراۆوسلاۆيە شىركەۋى ن.ءا.نازاربايەۆتى ءى دارەجەلى كيەلى كنياز دانييل موسكوۆسكييدىڭ وردەنىمەن ماراپاتتادى.

2001 جىلى 18 مامىردا استاناداعى ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە كۇلتەگىن ەسكەرتكىشىنىڭ  عىلىمي كوشىرمەسى ورناتىلىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 10 جىلدىعىنا ارنالعان  «بايىرعى تۇركى وركەنيەتى: جازبا ەسكەرتكىشتەر» تاقىرىبى بويىنشا  حالىقارالىق عىلىمي-تەوريالىق كونفەرەنسيا ءوتتى. 

2002 جىل

2002 جىل – «دەنساۋلىق جىلى»  دەپ جاريالاندى.

2002 جىل  4 ماۋسىمدا الماتى قالاسىندا ازياداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم ءبىلدىرۋ شارالارى جونىندەگى كەڭەستىڭ (اوسشك) ءسامميتى ءوتتى.
اوسشك ەكىنشى ءسامميتى دەكلاراسياسىندا ازياداعى قاۋىپسىزدىك  پەن ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىنىڭ جالپى جاعدايى قاراستىرىلدى. حاتشىلىق الماتى قالاسىنا ورنالاستى.

2002 جىلى  25-26 قىركۇيەگىندە  - ەجەلگى  تاراز  قالاسىنىڭ  كوپتەن كۇتكەن 2000 جىلدىق مەرەي توي مەرەكەسى يۋنەسكو كولەمىندە اتالىپ ءوتتى.

2002 جىلى 23-24 قاراشادا تۇركىستان قالاسىندا قازاقتاردىڭ ەكىنشى بۇكىلالەمدىك قۇرىلتايى ءوتتى.

2002 جىلى 24-26 قاراشادا – ەكىنشى ەۋرازيالىق مەديا فورۋم ءوتتى (الماتى قالاسىندا).

2002 ج. ەۆرازيانىڭ كىندىگى — استانانىڭ تورىندە، سۋلى جاسىل-جەلەكتى بۋلۆار ورتالىعىنان -  شىڭىنا التىن شاردى كوتەرگەن كۇمىس ءتۇستى جارقىراعان مۇنارا – «بايتەرەك» مونۋمەنتى پايدا بولدى. ول كوككە ۇمتىلعان استانانىڭ سيمۆولىنا اينالدى. ن.ءا.نازاربايەۆ جاساعان سىزبا-نۇسقانىڭ جوباسى نەگىزىندە تۇرعىزىلعان «بايتەرەك» حالىقارالىق بايقاۋدا تمد ەلدەرىندەگى 2002 ج. ەڭ ۇزدىك نىسانى رەتىندە التىن مەدالعا لايىق دەپ تانىلدى. ونىڭ بيىكتىگى 97 مەتر.

2003 جىل

2003-2005 جىلدارى –«اۋىلدى قولداۋ جىلى» دەپ جاريالاندى.

2003 جىلى  استانا قالاسىندا الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارىنىڭ ءبىرىنشى سەزى بولدى.

بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايى سالىندى. سىرتقى پىشىنىنە قاراپ جەرگىلىكتى حالىق «پيراميدا» دەپ اتاپ كەتكەن بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايى – ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق تۇراقتىلىقتىڭ، حالىقتار دوستىعىنىڭ وزىندىك سيمۆولى ءتارىزدى.

2003 جىلى دەموگرافيالىق جاعدايدى كوتەرۋ جانە الەۋمەتتىك قولداۋ ماقساتىندا انالارعا بالا تۋۋىنا بايلانىستى ءبىر رەتتىك جاردەماقىلار بەرىلە باستادى. ال 2006 جىلى بالا ءبىر جاسقا تولعانعا دەيىن تولەنەتىن جاردەماقى تاعايىندالدى.

2003 جىلى بەرىلگەن ويىن-سۋىق كەشەن-اكۆاريۋم «دۋمان» دۇنيەجۇزىلىك مۇحيتتىڭ ەڭ شالعايداعى بولشەگى ىسپەتتەس گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگىزىلدى. 

2004 جىل

2004 جىلى استانادا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ مۋزەيى اشىلدى. وندا 100 مىڭنان استام ەكسپوناتتار بار. پرەزيدەنت ن.نازاربايەۆتىڭ جەكە مۇراعاتى مەن كىتاپحاناسى مەملەكەتتەر مەن حالىقارالىق ۇيىمدار باسشىلارىنىڭ تارتۋلارى، ەلباسىنىڭ بىرگەي ماراپاتتار كوللەكسياسى، جەكە زاتتارى، قۇجاتتارى كورەرمەن نازارىنا ۇسىنىلىپ وتىر.

2004 جىلى 13 قاڭتاردا ق ر پرەزيدەنتى «مادەني مۇرا» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى تۋرالى قاۋلىعا قول قويدى.

2004 جىل – رەسەيدىڭ قازاقستانداعى جىلى.

2004 جىلى ماۋسىمدا ل.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىندە «ەۋرازيالىق ىقپالداستىق: وسى زامانعى دامۋ ۇردىستەرى جانە جاھاندانۋ سىناقتارى» دەگەن تاقىرىپتا  حالىقارالىق فورۋم ءوتتى.

2004 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ  پرەزيدەنتى ن.نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن «مادەني مۇرا» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قابىلداندى. وسى باعدارلاما بويىنشا اقتوبە وبلىسىنداعى ابات-بايتاق ماۆزولەيى، كيىز ءۇي ءتارىزدى قاراعۇل تامى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت قارجىسى ەسەبىنەن  قالپىنا كەلتىرىلۋدە. 

بايعانين اۋدانىندا ب.ز.د.   IV-V  ع.ع. سارمات داۋىرىنەن قالعان ەسكەرتكىش بيىكتىگى 12 مەتر، قابىرعاسىنىڭ قالىڭدىعى 7 مەتر بولاتىن   قىزىلۇيىك، تاساستاۋ عيباداتحانالارىندا قازبا جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.  ارحەولوگ زەينوللا ساماشيەۆ اتالمىش نىسانداردى  2004 جىلدان بەرى زەرتتەپ ءجۇر.

2005 جىل

2005 جىلى 9 مامىردا ۇلى وتان سوعىسى جەڭىسىنىڭ 60 جىلدىعىنا ن.نازاربايەۆ ، ۆ.پۋتين، باسقا دا جاڭا تاۋەلسىز مەملەكەت باسشىلارى قازىرگى دەموكراتيالىق گەرمانيا كوشباسشىلارىمەن بىرگە ءفاشيزمدى كۇيرەتكەن جەڭىس كۇنىن ماسكەۋدە مەرەكەلەدى.

2005 جىلدىڭ 5 شىلدەسىندە استانادا وتكەن مەملەكەت باسشىلارىنىڭ  سامميتىندە استانا دەكلاراسياسىنا قول قويىلىپ، انتيتەررورلىق سيپاتتاعى نەگىزگى قۇجاتتار شىۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ تەرروريزمگە، سەپاراتيزم مەن ەكسترەميزمگە قارسى كۇرەستەگى ىنتىماقتاستىق تۇجىرىمداماسى، ەرەجەسى بەكىتىلدى.

2005 جىلى 2 ماۋسىمدا  بايقوڭىردىڭ  50 جىلدىعى اتالىپ ءوتتى.

2005 جىلى رەسەيدە «اباي جىلى» اتالىپ ءوتتى.

2005 جىلدىڭ 4 جەلتوقسانىنداعى كەزەكتى پرەزيدەنت سايلاۋىندا سايلاۋشىلاردىڭ 91،15%-ى ءوز داۋىستارىن مەملەكەت باسشىسىنا بەردى.

2005 جىلى كەڭەستەر وداعىنىڭ باتىرى ءاليا مولداعۇلوۆانىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا  اقتوبە قالاسىندا ەسكەرتكىش بوي كوتەردى.  اۆتورلارى  — مۇسىنشىلەر، ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن  قايراتكەرى،  مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى  باقىتجان ابىشيەۆ جانە  مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، پروفەسسور ەسكەن سەرگەبايەۆ.

2006 جىل

2006 جىلدىڭ قاڭتارىندا رەسپۋبليكانىڭ جاڭا ءانۇرانى قابىلداندى.  ءانۇران نەگىزىنە كومپوزيتور ش.قالداياقوۆتىڭ (ءسوزى ج.ناجىمەدەنوۆتىڭ) 1950 جىدارى جازىلعان  «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى الىندى.  قولدانىستاعى ءانۇراننىڭ زاڭدى اۆتورلارىنىڭ ءبىرى – ن.ءا.نازاربايەۆ.

2006 جىلى 11 قاڭتاردا «اقوردا» رەزيدەنسياسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ  رەسمي تۇردە قىزمەتىنە كىرىسۋىنە ارنالعان سالتاناتتى ءراسىم  ءوتتى. قازاقستان پرەزيدەنتىن ۇلىقتاۋ راسىمىنە قاتىسۋ ءۇشىن استاناعا الەمنىڭ 70-تەن اسا ەلىنەن وكىلدەر كەلدى.

2006 جىلدىڭ 17 ماۋسىمىندا الماتىدا ازياداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم ءبىلدىرۋ شارالارى جونىندەگى كەڭەستىڭ (اوسشك) ەكىنشى ءسامميتى بولدى.

2006 جىلى 15 قاراشادا تەڭگەمىز جاڭا باسىلىممەن قايتا شىقتى.

2006 جىلى اكادەميك احمەت جۇبانوۆتىڭ 100  جىلدىق مەرەيتويى  يۋنەسكو كولەمىندە اتاپ ءوتىلدى. اقتوبەدە ع.جۇبانوۆا اتىنداعى فيلارمونيا الدىندا ا.جۇبانوۆتىڭ ەسكەرتكىشى قويىلدى. اۆتورى — ءمۇسىنشى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، پروفەسسور ەسكەن سىرگەبايەۆ.

2006 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 15 جىل تولدى.

2006 جىلى - جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە 20 جىل تولدى.

2007 جىل

2007 جىلى «قازاق ءتىلىن قولداۋ» جىلى.

2007 جىلدىڭ 21 مامىرىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋسياسىنا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلارعا سايكەس، بۇرىنعى كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشى ورگان - قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى دەگەن جاڭا اتاۋ بەرىلدى.

«ءبىلىم تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى؛
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ عىلىمىن دامىتۋدىڭ 2007-2012 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قابىلداندى.

2007 جىلى قازان ايىندا - 2008-2010 جىلدارىنا ارنالعان «جاسىل ەل» باعدارلاماسى  بەكىتىلدى.

2007-2011 جىلدارعا ارنالعان «قازاقستان بالالارى باعدارلاماسى»

قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ 2008-2012 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاما قابىلداندى.

2007 جىلى كسرو جانە ق ر حالىق ءارتيسى عازيزا جۇبانوۆانىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويىنا  وراي فيلارمونيا الدىنا ەسكەرتكىش ءمۇسىنى ورناتىلدى. اۆتورى – ءمۇسىنشى جادىگەر كەنباي.

2007 جىلى اۋعانستانداعى سوعىستا شەيىت بولعان ينتەرناسيونال جاۋىنگەرلەرگە ارنالعان «قاق جارىلعان قۇلپىتاس» اتتى  ەسكەرتكىش  ورناتىلدى. اۆتورى —  ج.كەنبايەۆ.

2007 جىلى «قوبىلاندى باتىر» كەشەنى سالىندى. اۆتورى —  ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن  ساۋلەتشىسى  بەك ىبىرايەۆ.

2008 جىل

2008 جىلى استانانىڭ سول جاعالاۋىنداعى اسەم دە ءزاۋلىم عيماراتتار قاتارىن «قازاق ەلى» مونۋمەنتى تولىقتىردى. يدەيانىڭ نەگىزگى اۆتورى — ەلباسى ن.نازاربايەۆ. مونۋمەنتتىڭ بيىكتىگى 91مەتر.

2008 جىلى قاڭتار ايىندا – ورالمانداردىڭ كوشىپ كەلۋ كۆوتاسى تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ  جارلىعى شىقتى.

«سامرۇق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «قازىنا» تۇراقتى دامۋ قورى مەن «سامرۇق» مەملەكەتتىك اكتيۆتەردى باسقارۋ حولدينگىنىڭ بىرىگۋى تۋرالى ق ر  پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن 2008 جىلى  13  قازان  ايىندا قۇرىلدى. قور قىزمەتىنىڭ باستى ماقساتى مەملەكەتتىك دامۋ ينستيتۋتتارىن ءتيىمدى كورپوراتيۆتىك باسقارۋ جولىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەكونوميكاسىنىڭ بارلىق سەكتورلارىنداعى ينفەستيسيالىق جانە يننوۆاسيالىق بەلسەندىلىكتى ارتتىرۋ مەن ىنتالاندىرۋ بولىپ تابىلادى.
قور ديرەكتورلارىنىڭ كەڭەسىن پرەمەر-مينيستر باسقارادى.

2008 جىلى زاڭناماعا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلاردىڭ نەگىزىندە جاڭا مەيرام -  6 شىلدە  - استانا كۇنى ەندى.

2008 جىلى شىلدە ايىندا – 2008-2009 وقۋ جىلىنا ماماندىقتار بويىنشا  جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىمى بار ماماندار دايارلاۋعا ارنالعان مەملەكەتتىك  ءبىلىم بەرۋ تاپسىرىسىن ورنالاستىرۋ تۋرالى ق ر ۇكىمەتىنىڭ بۇيرىعى.

2008 جىلى تامىز ايىندا  قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى قابىلداندى.

2008 جىلى قازان ايىندا – قازاقستان ازاماتتارىنا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ باعدارلاماسى قابىلداندى.

2008 جىلى 2 جەلتوقساندا – 2009-2011 جىلدارعا ارنالعان  «نۇرلى كوش» باعدارلاماسى ق ر ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن بەكىتىلدى.

2008 جىلدىڭ 23 جەلتوقسانىندا   قازاقستان رەسپۋبليكاسى اقپاراتتاندىرۋ جانە بايلانىس اگەنتتىگىنىڭ 2009-2011 جىلدارعا ارنالعان ستراتەگيالىق جوسپارى قابىلداندى.

2008 جىل – ۋكراينانىڭ قازاقستانداعى جىلى.

2008 جىلى  حالىق جازۋشىسى ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ «قان مەن تەر» كىتابىنىڭ كەيىپكەرلەرىنە ەسكەرتكىش قويىلدى. بۇل — قازاقستاندا ادەبي شىعارما  كەيىپكەرلەرىنە قويىلعان تۇڭعىش ەسكەرتكىش. ونىڭ اۆتورى — ەرىك جاۋىنبايەۆ. 

2009 جىل

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم عىلىم مينيسترلىگىنىڭ 2009-2011 جىلدارعا ارنالعان ستراتەگيالىق جوسپارى جاسالىندى.

2009جىلى قاڭتار  ايىندا –ق ر –دا ۇلتتىق حالىق ساناعى ءوتتى.

2009 جىلى 19 مامىردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم عىلىم مينيسترلىگىنىڭ № 224  بۇيرىعىمەن – «بولاشاق» حالىقارالىق ستيپەندياسى بەكىتىلدى.

2009 جىلى «قازاق ەلى» مونۋمەنتى، تاۋەلسىزدىك سارايى، ورتالىق كونسەرت زالى، فۋتبول ستاديونى جانە وزگە دە ءىرى وبەكتىلەردىڭ سالتاناتتى اشىلۋى بولدى.

2009 جىلى 1 شىلدەدە الەمدىك جانە ءداستۇرلى ليدەرلەرىنىڭ  ءىىى سەزى  ءوتتى.

2009 جىلدىڭ 25 اقپانى مەن 6 ناۋرىز ارالىعىندا ەلiمiزدەگi تۇرعىندار اراسىندا ەكىنشى حالىق ساناعى ءوتتi. 2009 جىلعى حالىق ساناعىنىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى حالقىنىڭ سانى 2009 جىلعى اقپاننىڭ 24-نەن 25-نە قاراعان تۇنگى ساعات 12-دەگى ساناق مەزەتىنە 16004،8 مىڭ ادامدى قۇرادى. 
رەسپۋبليكا حالقىنىڭ ساناقارالىق كەزەڭدەگى سانى 1022،9 مىڭ ادامعا ارتتى، الدىڭعى 1999 جىلعى ساناقپەن سالىستىرعاندا حالىق سانىنىڭ ءوسىمى (1999 جىلعى اقپاننىڭ 24-نەن 25-نە قاراعان تۇنگى ساعات 12-گە) 6،8%-دى قۇرادى.
قالا حالقىنىڭ سانى 8639،1 مىڭ ادامدى، اۋىل حالقىنىڭ سانى 7365،7 مىڭ ادامدى قۇرادى.  سونىمەن قاتار، قالا حالقىنىڭ سانى 195،1 مىڭ ادامعا نەمەسە 2،3%-عا، ال اۋىل حالقىنىڭ سانى  827،8 مىڭ ادامعا نەمەسە 12،7%-عا ارتتى. ەلىمىزدەگى قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 54%-دى، اۋىل حالقىنىڭ ۇلەسى 46%-دى قۇرادى، 1999 جىلى ولاردىڭ اراقاتىناسى تيىسىنشە 56،4% جانە 43،6%-دى قۇراعان بولاتىن. اناعۇرلىم ۋربانيزاسيالانعان وڭىرلەرگە قاراعاندى (مۇنداعى قالا حالقىنىڭ سانى  77%-دان استام)، پاۆلودار (67،9%) جانە اقتوبە (61،1%) وبلىستارى جاتادى. اۋىل حالقى نەگىزىنەن العاندا  الماتى (بارلىق حالىقتىڭ 76%-ى)، سولتۇستىك قازاقستان (61،5%)، قىزىلوردا (60،8%) جانە  جامبىل (60،5%) وبلىستارىندا شوعىرلانعان.
ەركەكتەر سانى 7722،8 مىڭ ادامدى، ايەلدەر سانى 8282،0 مىڭ ادامدى قۇرادى.   الدىڭعى ساناقپەن سالىستىرعاندا ەركەكتەر سانى 507،1 مىڭ ادامعا نەمەسە 7%-عا؛ ايەلدەر سانى 515،8 مىڭ ادامعا نەمەسە 6،6%-عا ارتتى. ەركەكتەر مەن ايەلدەر سانىنىڭ اراقاتىناسىن قاراستىراتىن بولساق، ايەلدەر ۇلەسى ەركەكتەردەن باسىم (تيىسىنشە 51،7% جانە 48،3%). ەگەر 1999 جىلعى حالىق ساناعى بويىنشا ءاربىر 1000 ايەلگە 929 ەركەكتەن كەلسە، 2009 جىلعى ساناق بويىنشا 932-دەن كەلدى.
ساناقارالىق كەزەڭ ىشىندە جەكەلەگەن ەتنوستار سانىنىڭ وزگەرۋى مىناداي دەرەكتەرمەن سيپاتتالادى:
الدىڭعى ساناقپەن سالىستىرعاندا قازاقتار سانى   26،1%-عا ارتتى جانە 10098،6 مىڭ ادامدى قۇرادى. وزبەكتەر سانى 23،3%-عا ارتىپ،  457،2 مىڭ ادامدى، ۇيعىرلار 6%-عا ارتىپ،  223،1 مىڭ ادامدى قۇرادى. ورىستار سانى 15،3%-عا ازايىپ، 3797،0 مىڭ ادامدى؛ نەمىستەر - 49،6%-عا ازايىپ، 178،2 مىڭ ادامدى؛ ۋكرايندار – 39،1%-عا ازايىپ، 333،2 مىڭ ادامدى؛ تاتارلار – 18،4%-عا ازايىپ، 203،3 مىڭ ادامدى؛ وزگە دە ەتنوستار - 5،8%-دى ازايىپ، 714،2 مىڭ ادامدى قۇرادى.
ەلىمىزدەگى حالىقتىڭ جالپى سانىنداعى قازاقتار ۇلەسى 63،1%-دى، ورىستار – 23،7%-دى، وزبەكتەر – 2،8%-دى، ۋكرايندار – 2،1%-دى، ۇيعىرلار – 1،4%-دى،  تاتارلار - 1،3%-دى، نەمىستەر – 1،1%-دى، وزگە دە ەتنوستار 4،5%-دى قۇرادى.
2009 جىلعى حالىق ساناعىن ەسكەرە وتىرىپ، جەدەل دەرەكتەر بويىنشا رەسپۋبليكا حالقىنىڭ سانى 2010 جىلعى 1 قاڭتارعا 16196،8  مىڭ ادامعا جەتتى. 2010 جىلدىڭ باسىنا قازاقتار ۇلەسى 63،6%، ورىستار – 23،3%،  وزبەكتەر - 2،9%، ۋكرايندار – 2،0%، ۇيعىرلار – 1،4%، تاتارلار – 1،2%، نەمىستەر – 1،1%، وزگە ەتنوستار – 4،5%.

2009 جىلى  كەڭەستەر وداعىنىڭ ەكى مارتە باتىرى، ۇشقىش تالعات بيگەلدينوۆكە ءوزىنىڭ اتىنداعى اقتوبە جوعارى اۋە ينستيتۋتىنىڭ  الدىنان ەسكەرتكىش ءمۇسىنى قويىلدى. اۆتورى —  ءمۇسىنشى، جاستار وداعى سىيلىعىنىڭ يەگەرى مارات گابدراحمانوۆ، ساۋلەتشىسى — ج.اينابەكوۆ.

2010 جىل

2010 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلباسى  ن.ءا.نازاربايەۆ  ەۆروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق جونىندەگى ۇيىمعا (ەقىۇ) ءتوراعالىق قىزمەتىنە كىرىستى.  قازاقستاندىق  ءتوراعالىقتىڭ ۇرانى ءتورت «ت» - «تراست» (سەنىم)، «تراديشين» (ءداستۇر)، «ترانسپارەنسي» (ترانسپارەنتتىك) جانە «تولەرانس» (توزىمدىلىك) بولادى.
ءبىرىنشىسى  بىرى-بىرىمىزگە دەگەن  بىزگە اسا قاجەتتى سەنىمدى بىلدىرەدى.
ەكىنشىسى  ەقىۇ –نىڭ  نەگىزگى قاعيداتتارى مەن قۇندىلىقتارىنان تۇرادى.
ءۇشىنشىسى - حالىقارالىق قارىم-قاتىناستاردا  بارىنشا اشىقتىق پەن ترانسپارەنتتىك.
ءتورتىنشىسى - الەمدەگى مادەنيەتتەر جانە وركەنيەتتەر اراسىنداعى ديالوگتى نىعايتۋ.

2010 جىلى 1-2 جەلتوقساندا -استانادا ەۋرواتلانتيكالىق جانە ەۋرازيالىق كەڭىستىكتە كەڭ اۋقىمدى، بولىنبەيتىن جانە كووپەراتتيۆتى قاۋىپسىزدىك قۇرۋدىڭ كوكەيكەستى ماسەلەلەرىن تالقىلاۋ ءۇشىن ۇيىمعا قاتىسۋشى ەلدەر مەملەكەت جانە ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ ءسامميتى ءوتتى.  ءتىپتى، وتكەن عاسىردىڭ وزىندە كسرو-دا ماسكەۋ قاۋىپسىزدىك پەن ىنتىماقتاستىق بويىنشا ەۋروپا مەملەكەتتەرىنىڭ جيىنىن وتكىزۋ مەرەيىنە يە بولعان جوق. سوندىقتان بۇل ءىرى حالىقارالىق ۇيىمنىڭ ءسامميتىنىڭ استانادا ءوتۋى – مەملەكەت ءۇشىن دە، ەلىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتى ءۇشىن دە بيىلعى جىلدىڭ باستى وقيعاسى.

2010 جىلدىڭ 31 جەلتوقساندا جانە  2011 جىلدىڭ  7  قاڭتار ارالىعىندا VII  قىسقى ازيا ويىندارى  استانا –الماتى   قالالارىندا ءوتتى.  2011 ازيادا قازاقستان ءۇشىن سالتاناتتى تۇردە مارەسىنە جەتتى. ازيادادا تۇڭعىش رەت 11 سپورت ءتۇرى بويىنشا 69 ماداقتاۋ جيىنتىعى تارازىعا سالىندى. وعان ازيانىڭ 27 مەملەكەتىنەن 1000-نان استام سپورتشى قاتىستى، ولاردىڭ اراسىندا اتاقتى سپورتشىلار، وليمپيادا جانە الەم چەمپيوناتىنىڭ جەڭىمپازدارى بار. ازيادا ويىندارى بارىسىندا 10 كونتينەنتالدىق رەكوردتار انىقتالدى.
قازاقستاندىق قۇراما كوماندا 70 مەدال، ونىڭ ىشىندە 32-التىن، 21-كۇمىس، 17-قولا مەدالداردى يەلەنە وتىرىپ، قىسقى ازيادا ويىندارى تاريحىندا جاڭا رەكورد ورناتتى.
ازيادا-2011 رەسمي سايتىنىڭ اقپاراتى بويىنشا بۇرىنعى رەكورد – 29 التىن بەلگى جاپونيا قۇراما كومانداسىنا تيەسىلى بولعان. ول 1986 جىلى ساپپارو قالاسىندا وتكەن العاشقى قىسقى ازيادا ويىندارىندا الىنعان بولاتىن. ويىنداعى باستى رەكورد – جاپونيا، وڭتۇستىك كورەيا جانە جۇڭگو سياقتى مىقتى قارسىلاستارمەن بولعان كۇرەستە قازاقستاندىقتارمەن الىنعان 32 التىن مەدال.
ەلباسىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا ازيادانىڭ باستالۋ كەزەڭىندە حالىقارالىق كلاستاعى 10 سپورت الاڭدارى كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتتى، ونىڭ ىشىندە كەيبىرى الەمدىك تالاپقا كەلمەيدى.

ۇكىمەت يندۋستريالدىق-يننوۆاسيالىق باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋعا كىرىستى. ۇدەمەلى يندۋستريالدىق-يننوۆاسيالىق دامۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قابىلداندى. وسى باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋ شەڭبەرىندە ۇستىمىزدەگى جىلى عانا 140-تان استام جاڭا باسەكەگە قابىلەتتى ونەركاسىپ كاسىپورىندارى ىسكە قوسىلادى.

2010 جىلى قازاق حالقىنىڭ ءبىرتۋار ۇلى، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋ­رەاتى، جاۋىنگەر جازۋشى، داڭقتى قول­باسشى باۋىرجان مومىش ۇلى­نىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولادى. وسى ورايدا قاڭتاردىڭ 9-ى كۇنى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات امانكەلدى مومىشيەۆ مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ەرمۇحامەت ەرتىسبايەۆقا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى.
دەپۋتات ساۋالىندا دۇنيە جۇزىنە بەلگىلى تۇلعا، اتى اڭىزعا اينالعان باتىر، بەلگىلى جازۋشى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ 100 جىلدىق مە­رەي­تويىن يۋنەسكو دەڭگەيىندە اتاپ ءوتۋ قاجەتتىگىن العا تارتتى.

2011 جىل

ەلىمىزدىڭ 2011 جىلى يسلام كونفەرەنسياسى ۇيىمىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى كەڭەسىنە ءتوراعالىق ەتۋى مەملەكەتىمىزدىڭ ەكىۇ-نا ءتوراعالىق ەتكەن سوڭ، كوپقىرلى ديپلوماتيانى جالعاستىرۋعا، مۇسىلمان الەمى ەلدەرىمەن ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە جانە رەسپۋبليكانىڭ بەدەلى مەن ءرولىن كۇشەيتۋگە دەگەن ۇمتىلىسى بولىپ تابىلادى.

2012 جىل

27 شiلدەدە لوندوندا جازعى وليمپيادا ويىندارىنىڭ الاۋى تۇتانىپ، دوداعا قازاقستان قۇراماسى دا اتتاندى. ناتيجەسiندە 7 التىن، 1 كۇمiس، 5 قولا مەدال يەلەنiپ، جالپىكوماندالىق ەسەپتە قازاقستان 12-ورىن الدى. بۇل – قازاقستان تاريحىندا بۇرىن-سوڭدى بولماعان جەتiستiك.

22 قاراشادا قازا­ق­ستان EXPO-2017 حالىقارالىق كورمەسiن وتكiزۋ قۇقىعىن يە بولادى.

«قازاقستان 2050» ستراتەگياسى. 14 جەلتوقسان كۇنى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ 2050 جىلعا دەيىنگى دامۋ باعدارلاماسىن جاريالادى.

 2013 جىل

«ادىلەت» جانە «رۋحانيات» پارتيالارى بىرىگىپ جاڭا ءبىر ساياسي پارتيا قۇردى جانە ونىڭ اتى «بىرلىك» بولىپ اتالدى.

ق ر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بۇيرىعى بويىنشا بارلىق زەينەتاقى قورلارى بىرىگىپ، «ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىن» قۇردى. بىرىگۋگە دەيىن ەلىمىزدە 11 جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى جۇمىس ىستەپ، ولارداعى جالپى جيناق كولەمى 3،116 تريلليون تەڭگەنى (21 ميلليارد دوللار) قۇرادى جانە 8،5 ميلليون كليەنتتىڭ ەسەپشوتى اشىلدى (جۇمىسقا قابىلەتتى ادامداردىڭ 95 %).

جىلدىڭ ەڭ وزەكتى الەۋمەتتىك تاقىرىبى – ايەلدەردىڭ زەينەتكە شىعۋ جاسىنىڭ كوتەرىلۋ ماسەلەسى. كوپتەگەن پىكىر الماسۋ ناتيجەسىندە، زەينەتكە شىعۋ جاسى 2014 جىلدان باستاپ كەلەسى 10 جىل ىشىندە بىرتە-بىرتە كوتەرىلەتىن بولدى. 10 جىلدان سوڭ ايەلدەر مەن ەرلەردىڭ زەينەتكە شىعۋ جاسى تەڭەسىپ، 63 جاستى قۇرايتىن بولادى.

2014 جىل

استانا كۇنى قارساڭىندا ەلوردادا جاڭادان سالىنعان ۇلتتىق مۋزەي اشىلدى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ استانا قالاسىنىڭ بەلسەندىلەرىمەن كەزدەسۋ كەزىندە 2015 جىلى قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ 550 جىلدىعى اتاپ وتىلەتىنى جايلى مالىمدەدى.

پرەزيدەنت ن.نازاربايەۆ: «كەرەي مەن جانىبەك 1465 جىلى العاشقى حاندىقتى قۇرىپ، قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ نەگىزىن سالدى. بالكىم ول بۇگىنگى تۇسىنىكتەگى مەملەكەت بولماعان شىعار، ءبىراق ەشقانداي مەملەكەت ءدال بۇگىنگى كۇيىندە قۇرىلمادى. باستى نارسە، سول كەزدە نەگىز قالاندى جانە ءبىز اتا-بابامىزدىڭ سالعان ءىزىنىڭ جالعاستىرۋشىسىمىز» - دەپ اتاپ ءوتتى.

2015 جىل

قازاقستان تمد ەلدەرىمەن جانە بۇكىل الەممەن بىرگە ۇلى وتان سوعىسىنداعى ءفاشيزمدى جەڭگەن جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىن مەرەكەلەدى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما