سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
قازاقستاننىڭ XIV - XV عاسىرلارداعى ساۋلەت ونەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ XIV - XV عاسىرلارداعى ساۋلەت ونەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: XIV – XV عاسىرلارداعى ساۋلەت ونەرىنىڭ تاماشا ۇلگىلەرى - كەسەنەلەر، قولدانبالى ونەر تۋىندىلارى جونىندە تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: كەسەنەلەردى، ولاردىڭ بەزەندىرىلۋىندەگى ەرەكشەلىكتەردى سالىستىرا وتىرىپ، وقۋشىلاردى ءوز حالقىنىڭ باي مادەنيەتىمەن سالىستىرۋ.
تاربيەلىك: تاريحي ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋعا، ونەردى باعالاي بىلۋگە، ءوز ۇلتىنىڭ مادەني وركەندەۋىنە ۇلەس قوسۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كارتاسى، كەسەنەلەر مەن كۇمبەزدەردىڭ سۋرەتتەرى، سلايد.
ساباقتىڭ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
وتكەن تاقىرىپقا بايلانىستى بەرىلگەن رەفەراتقا تالداۋ جاساۋ، تەست تاپسىرماسىن ورىنداۋ.
3. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
ساندىك قولدانبالى ونەر جانە ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس جۇيەلەرى اياسىندا كىرىسپە اڭگىمە جۇرگىزۋ.
1. ساۋلەت ونەرى.
ونەردىڭ بۇل ءتۇرى قازاقستاندا X - XII عاسىرلاردا قاراحان مەملەكەتىنىڭ كەزىندە وركەندەي باستاعان ەدى. ونىڭ باستى دالەلى – تاراز قالاسىنىڭ ماڭىنداعى ايشا - ءبيبى، بابادجا - قاتىن سياقتى ساۋلەت ونەرىنىڭ تاماشا تۋىندىلارى.
الايدا بۇل ونەردىڭ دامۋىنا قازاق دالاسىنداعى مونعول شاپقىنشىلىعى نۇقسان كەلتىردى.
XIII عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىنان باستاپ قالالىق وتىرىقشىلىق مادەنيەتتىڭ جاندانا باستاۋىنىڭ ناتيجەسىندە XIV - XVعاسىرلاردا ءىرى ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس جۇيەلەرى سالىنا باستاعان.
ماسەلەن، بۇل كەزدەن بىزگە جەتكەن ساۋلەت ونەرىنىڭ تاماشا ۇلگىلەرىنە
ارىستان باب، قوجا احمەت ياساۋي، كوككەسەنە، الاشا حان سياقتى كەسەنەلەر جاتادى.

2. ارىستان باب كەسەنەسى كونە وتىرار قالاسىنىڭ باتىس جاعىندا 3كم جەردە، سىرداريا وزەنىنە جاقىن ورنالاسقان.(اڭىزدان ءۇزىندى)
XIV - XV عاسىردىڭ ارالىعىندا ءامىر تەمىردىڭ بۇيرىعىمەن سالىنعان ساۋلەت ونەرىنىڭ تاماشا ءبىر ۇلگىسى - قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ كەشەندى كەسەنەسى.
قوجا احمەت – يسلام ءدىنىنىڭ كورنەكتى وكىلى، ءارى ۋاعىزداۋشى، ءارى اقىن.
كەسەنە تۇركىستان قالاسىنىڭ ءدال ورتاسىنا سالىنعان.(سۋرەتىن كورسەتۋ)

3. كوككەسەنە. كوككەسەنە – اق وردانىڭ ورتالىعى بولعان سىعاناق قالاسىنىڭ ماڭىندا، تومەنارىق كەنتىنىڭ سولتۇستىك - باتىسىندا 8كم جەردە ورنالاسقان ءبىر كۇمبەزدى كەسەنە.

4. الاشا حان كەسەنەسى. XIV - XV عاسىرلار اراسىنداعى ساۋلەت ونەرىنىڭ باستى ءبىر ەسكەرتكىشى. كۇمبەز ۇلىتاۋ اۋدانىنداعى قاراكەڭگىر وزەنىنىڭ جاعاسىنا سالىنعان.
الاشا حان كۇمبەزىنىڭ قابىرعا سىرتىن اسەمدەۋ ىسىندە قازاقتىڭ ءداستۇرلى ويۋ - ورنەگى كەڭ قولدانىلعان.

5. رابيعا سۇلتان بەگىمنىڭ كەسەنەسى.
XV عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىندا سالىنعان تاعى ءبىر ەسكەرتكىش.

6. قولدانبالى ونەر.
قولدانبالى ونەر - ساۋلەتتىك قۇرىلىس جۇيەلەرىنىڭ اجىراماس ءبىر بولىگى. كەز كەلگەن كۇردەلى، الىپ قۇرىلىس جۇيەلەرىن، عيماراتتاردى ساندەپ اشەكەيلەمەسە،
ولاردىڭ ءىشى - سىرتى كوز تارتاتىنداي بەزەندىرىلمەسە، وعان شىعارعان قىرۋار ەڭبەكتىڭ زايا كەتكەنى.
سوندىقتان شەبەرلەر وزدەرى جاساعان عيماراتتارىن ءسان - سالتاناتتى ەتىپ كورسەتۋدە قولدانبالى ونەردى پايدالانعان.
ساباقتى قورىتۋ: جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋعا ارنالعان سۇراقتار مەن تاپسىرمالاردى ورىنداۋ.
ءوزىن - ءوزى تەكسەرۋ سۇراقتارى.

وسكەن نەگىزگى مەكتەبى
ورىنداعان: امەرجانوۆا م.

قازاقستاننىڭ XIV - XV عاسىرلارداعى ساۋلەت ونەرى. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما