InfoHub Logo

شىعىس قازاقستان وبلىسى، بورودۋليحا اۋدانى،
نوۆايا شۋلبا اۋىلى، «نوۆايا شۋلبا وبلىستىق بالالار ءۇيى» كمم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ءپان ءمۇعالىمى مولجيگيتوۆ راۋان سەريكوۆيچ

ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان سايىس
قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارى تۋرالى.
7 «ا» جانە 7 «ب» سىنىپتارى اراسىنداعى سايىس.
1 - جۇرگىزۋشى:
ەرىتىپ قارىن دالانىڭ،
جايناتىپ گۇلىن دالانىڭ،
جەتەلەپ جۇمساق سامالىن،
كەلدى ناۋرىز - جىل باسى.
كۇلىمدەپ قاراپ كۇمىس كۇن،
اسپانىن بۇركەپ ءپۇلىش ءتۇن،
ۇلى كۇنى ۇلىستىڭ
كەلدى ناۋرىز – جىل باسى.

2 - جۇرگىزۋشى: كوگىمە كۇنىن ورلەتىپ،
ەشكى مەن قويىن تولدەتىپ،
كەلدى ناۋرىز - جىل باسى.
تەڭەلىپ ءتۇن مەن كۇندىزى،
ىمداسىپ اي مەن كۇندىزى،
جايراڭداپ ەلدىڭ ۇل - قىزى،
كەلدى ناۋرىز - جىل باسى.

1 - جۇرگىزۋشى:
«ناۋرىز»- كونە يران ءسوزى، قازاقشا ماعىناسى «جاڭا جىل» دەگەندى بىلدىرەدى. ناۋرىزدىڭ 22 - كۇنى قازاقتار ءۇشىن جىل باسى - جاڭا جىل،
كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلەتىن ۋاقىتى.
سوندىقتان دا ناۋرىز تويىن - ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى دەپ اتاعان.

2 - جۇرگىزۋشى:
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى اعايىن - تۋعان ادامدار ءبىر - بىرىمەن كەزدەسىپ،
قۇشاق جايىسىپ، كورىسەتىن بولعان.
ءبىر - بىرىنە باقىتتى ءومىر تىلەسكەن:
امانسىز با، ۇلىس وڭ بولسىن!
اق مول بولسىن!
قايدا بارسا، جول بولسىن!
ۇلىس باقىتتى بولسىن!
ءتورت تۇلىك اقتى بولسىن!
ۇلى بەرەكە بەرسىن، بالە، جالا جەرگە ەنسىن!- دەپ وزدەرىنىڭ شىن جۇرەكتەن تىلەكتەرىن ايتىسقان.

1 - جۇرگىزۋشىسى:
ۇلىس كۇنى كارى - جاس،
قۇشاقتاسىپ كورىسكەن.
جاڭا اعىتقان قوزىداي،
جامىراسىپ ورىسكەن.
شالدار باتا بەرىسكەن،
«ساقتاي گور دەپ، تەرىستەن»
كەل، تازا ب ا ق، كەل دەسىپ،
يەم تىلەك بەر دەسىپ - دەپ ءبىر - بىرىنە جاقسىلىق تىلەپ، باتا بەرىسكەن.

2 - جۇرگىزۋشى:
حالىق باردى - جوعىن قازانعا سالىپ كوپكە بەرسە، سوندا جىل بەرەكەلى، مەرەكەلى بولادى دەپ ۇققان. ناۋرىز كۇنى جەتى ءتۇرلى تاعام قوسىلعان
ناۋرىز كوجە دايىندالادى. سونىمەن قاتار ويىن - ساۋىق ۇيىمداستىرىلىپ، ونەرلەرىن كورسەتكەن.

1 - جۇرگىزۋشى:
بىزدە حالقىمىزدىڭ ەجەلدەن كەلە جاتقان داستۇرىنەن قالىسپاي، كورشى وتىرعان ەكى اۋىلدان ءبىر توپ جاستاردىڭ ۇيىمداستىرۋمەن ۇلتتىق ويىنداردان سايىس وتكىزگەلى وتىرمىز.
1 - توپ 7 «ا» سىنىبى «جاسۇلان» جانە 7 «ب» «تۇلپار».

2 - جۇرگىزۋشى.
بۇگىن سايىسقا قاتىسقالى وتىرعان ەكى اۋىلدىڭ جاستارى جەڭىستى ءبىر - بىرىنە وڭايلىقپەن بەرمەس.
1 - سايىسىمىز - تانىستىرۋ. ءار توپ ءوز اتىن، ۇرانىمەن تانىستىرۋ كەرەك.

1 - جۇرگىزۋشى:
ۇلتتىق ويىنداردىڭ ادامعا تيگىزەر پايداسىن حالىق ەرتەدەن بىلگەن. حالىق اراسىندا «دەنساۋلىق - زور بايلىق» دەپ بەكەر اتاماعان. ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا جاس كەزىنەن باستاپ قالىپتاسۋ كەرەك.
كەزەكتى ۇلتتىق ويىندار سايىسىنا كەزەك بەرەيىك.

2 - جۇرگىزۋشى:
كەلەسى سايىسىمىز - «ارقان تارتىس». ويىن ەرەجەسى مىناداي: ۇزىندىعى 8 - 10م جۋان كەندىر ارقان كەرەك. ارقاننىڭ تەڭ ورتاسىنا ورامال نەمەسە شۇبەرەك بايلانىپ، بەلگى جاسالدى. ارقاننىڭ ەكى جاق شەتكى بەلگىسىنەن باستاپ ۇشىنا دەيىن ويناۋشىلار قوس قولداپ تارتىپ تۇرادى. ويىن جۇرگىزۋشىنىڭ بەرگەن بەلگىسى بويىنشا جىگىتتەر ارقاندى ءوز جاقتارىنا قاراي تارتا باستايدى. ەكى جاقتىڭ قاي جاعى ورتالىق سىزىقتان بۇرىن سۇيرەپ وتكىزىپ السا، سول جاعى جەڭدى دەپ ەسەپتەلەدى.

1 - جۇرگىزۋشى:
كەلەسى بالالاردىڭ ءسۇيىپ وينايتىن ويىنى - «سوقىر تەكە». قاتىسۋشىلار سانى 5 - تەن اسپاۋ كەرەك.
ويىن ەرەجەسى: بالالار دوڭگەلەنە تۇرا قالىپ، ورتالارىنا كوزىن بايلاپ، «سوقىر تەكەنى» شىعارادى. شەڭبەر بويىندا تۇرعان وقۋشىلار بىلدىرمەي سوقىر تەكەنى تۇرتكىلەي باستايدى. ول ءوزىن تۇرتكەن وقۋشىنى ۇستاپ، اتىن اتاۋ كەرەك. «سوقىر تەكە» كوزى بايلاۋلى بولعاندىقتان ءوزىن تۇرتپەگەن، ورىندا تۇرعان ويىنشىنى ۇستاپ الىپ، اتىن ايتۋى مۇمكىن. وندا ۇستالعان وقۋشى «سوقىر تەكە» بولادى.

2 - جۇرگىزۋشى:
كەلەسى ۇلتتىق ويىننىڭ ءبىرى - قازاقتان ەرتەدەن كەلە جاتقان سپورتتىق ويىنداردىڭ ءبىرى - «قازاقشا كۇرەس». حالىقتىڭ «كۇش اتاسىن تانىماس» دەگەن اسىل ءسوزى وسىدان قالسا كەرەك. ءار توپتان ءبىر - ءبىر بالا شىعىپ كۇش سىناسادى.

1 - جۇرگىزۋشى:
كەلەسى ۇلتتىق ويىنداردىڭ ءبىرى - كىر تاس كوتەرۋ. ءار توپتان ءبىر وقۋشى شىعىپ، ءالى جەتكەنشە كىر تاستى ءبىر قولىمەن كوتەرۋ كەرەك.

2 - جۇرگىزۋشى:
كەلەسى ۇلتتىق ويىنداردىڭ ءبىرى - كۇش سىناسۋ. بۇل سايىسقا بارلىق توپ وقۋشىلارى قاتىسادى.

1 - جۇرگىزۋشى:
«تۇلپار» مەن «جاسۇلان» توبى اراسىنداعى ۇلتتىق ويىندار بويىنشا سايىسىمىز وسىمەن اياقتالدى. كەلەسى كەزەكتى تورەشىلەرگە بەرەمىز.