قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ۇلتتىق تاعامدار تۋرالى تەرەڭىرەك ماعلۇماتتار بەرۋ، «وي-قوزعاۋ» تاسىلدەرى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىمدىلىقتارىن، ءوز بەتىمەن ارەكەتتەنۋ داعدىسىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ساباقتىڭ نەگىزگى ماقساتتارىن قۇرايدى.
كورنەكىلىگى: سىزبالار، تاعامدار، سۋرەتتەر
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1) امانداسۋ؛
2) كەزەكشىنىڭ ەسەبى؛
3) ساباقتىڭ ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
ءىى. قازاقتىڭ داستارقانى.
قازاق حالقى ءۇشىن داستارقاننان، دامنەن ۇلكەن نارسە جوق. سوندىقتان تاماق ىشۋگە شاقىرعاندا تاماقتى كوپ كۇتتىرۋگە بولمايدى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق داستارقانىندا بولاتىن نەگىزگى تاماقتاردىڭ تۇرلەرى:
1) ەت تاعامدارى؛
2) ءسۇت تاعامدارى؛
3) نان تاعامدارى.
ەڭ نەگىزگى ۇلتتىق تاماق – قازاقشا ەت.
ەت تاعامدارى: ەتتەن جاسالعان – دايارلانعان تاعامدار:
1) قۋىرداق؛
2) قازى؛
3) شۇجىق؛
4) جايا.
نان تاعامدارى:
باۋىرساق؛
جالپاق نان؛
تابا نان؛
سامسا؛
ءبالىش.
ءسۇت تاعامدارى:
قىمىز؛
شۇبات؛
ايران؛
قۇرت؛
ىرىمشىك؛
سارىماي؛
قايماق؛
سۇزبە.
ءىىى. جاڭا سوزدەر:
قوناق – گوست
بەسبارماق – مياسو پو-كازاحسكي
قۋىرداق – وبجارەننوە مياسو
باتا – بلاگوسلوۆەنيە
قىمىز – كوبىلە مولوكو
شۇبات – ۆەربليۋجە مولوكو
ازىرلەۋ - پريگوتوۆيت
تاماق – پيششا، ەدا
قۇرمەتتەۋ – ۋۆاجات.
(سوزدەردى ءمۇعالىم وقىپ، اۋدارادى، بالالار قايتالايدى).
ءىV. جاڭا سوزدەرمەن سويلەم قۇرۋ.
مىسالى: قوناق كەلدى.
انام بەسبارماق ءپىسىردى.
اكەم قىمىز، شۇبات اكەلدى.
قوناق باتا بەردى.
V.دەڭگەيلىك تاپسىرمالارمەن جۇمىس
ا) ءماتىندى مازمۇنداۋ؛
ب) ولەڭدەر وقۋ.
قىمىز
قىمىز – بيە ءسۇتى عوي.
ۇناسا، تاعى ىشە عوي.
قىمىزدان كوپ پايدا بار.
ناعىز قىمىز تاۋدا بار.
قىمىز – سۋسىن تاماشا،
بويىمىزعا تاراسا.
ءسۇت
ىستىق-ىستىق ءسۇت ىشسەڭ،
ءدامى كەتپەس تاڭدايدان.
بوي جادىراپ كەنەتتەن،
بۋى شىعار ماڭدايدان.
(ءو. تۇرمانجانوۆ).
Vءىى. ماقال جازۋ، جاتتاۋ.
Vءىىى.ۆەنن دياگرامماسىن تولتىرۋ.
قازاق حالقىنىڭ تاعامى................ورتاق تاعام..................ورىس حالقىنىڭ تاعامى
قۋىرداق..........................................نان...........................كوتلەت
قىمىز.............................................ەت..............................بورشش
شۇبات..............................................قۋىرادى...................كۆاس
ىرىمشىك............................................پىسىرەدى......................كيسەل
قۇرت.................................................قايناتادى................كيسەل
كوجە................................................بوتقا
ءىح. ءۇي تاپسىرماسى:
«قازاقتىڭ داستارقانى » - ءماتىندى وقۋ، مازمۇنداۋ.
ح. باعالاۋ.
ۇلتتىق تاعامدار تۋرالى تەرەڭىرەك ماعلۇماتتار بەرۋ، «وي-قوزعاۋ» تاسىلدەرى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىمدىلىقتارىن، ءوز بەتىمەن ارەكەتتەنۋ داعدىسىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ساباقتىڭ نەگىزگى ماقساتتارىن قۇرايدى.
كورنەكىلىگى: سىزبالار، تاعامدار، سۋرەتتەر
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1) امانداسۋ؛
2) كەزەكشىنىڭ ەسەبى؛
3) ساباقتىڭ ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
ءىى. قازاقتىڭ داستارقانى.
قازاق حالقى ءۇشىن داستارقاننان، دامنەن ۇلكەن نارسە جوق. سوندىقتان تاماق ىشۋگە شاقىرعاندا تاماقتى كوپ كۇتتىرۋگە بولمايدى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق داستارقانىندا بولاتىن نەگىزگى تاماقتاردىڭ تۇرلەرى:
1) ەت تاعامدارى؛
2) ءسۇت تاعامدارى؛
3) نان تاعامدارى.
ەڭ نەگىزگى ۇلتتىق تاماق – قازاقشا ەت.
ەت تاعامدارى: ەتتەن جاسالعان – دايارلانعان تاعامدار:
1) قۋىرداق؛
2) قازى؛
3) شۇجىق؛
4) جايا.
نان تاعامدارى:
باۋىرساق؛
جالپاق نان؛
تابا نان؛
سامسا؛
ءبالىش.
ءسۇت تاعامدارى:
قىمىز؛
شۇبات؛
ايران؛
قۇرت؛
ىرىمشىك؛
سارىماي؛
قايماق؛
سۇزبە.
ءىىى. جاڭا سوزدەر:
قوناق – گوست
بەسبارماق – مياسو پو-كازاحسكي
قۋىرداق – وبجارەننوە مياسو
باتا – بلاگوسلوۆەنيە
قىمىز – كوبىلە مولوكو
شۇبات – ۆەربليۋجە مولوكو
ازىرلەۋ - پريگوتوۆيت
تاماق – پيششا، ەدا
قۇرمەتتەۋ – ۋۆاجات.
(سوزدەردى ءمۇعالىم وقىپ، اۋدارادى، بالالار قايتالايدى).
ءىV. جاڭا سوزدەرمەن سويلەم قۇرۋ.
مىسالى: قوناق كەلدى.
انام بەسبارماق ءپىسىردى.
اكەم قىمىز، شۇبات اكەلدى.
قوناق باتا بەردى.
V.دەڭگەيلىك تاپسىرمالارمەن جۇمىس
ا) ءماتىندى مازمۇنداۋ؛
ب) ولەڭدەر وقۋ.
قىمىز
قىمىز – بيە ءسۇتى عوي.
ۇناسا، تاعى ىشە عوي.
قىمىزدان كوپ پايدا بار.
ناعىز قىمىز تاۋدا بار.
قىمىز – سۋسىن تاماشا،
بويىمىزعا تاراسا.
ءسۇت
ىستىق-ىستىق ءسۇت ىشسەڭ،
ءدامى كەتپەس تاڭدايدان.
بوي جادىراپ كەنەتتەن،
بۋى شىعار ماڭدايدان.
(ءو. تۇرمانجانوۆ).
Vءىى. ماقال جازۋ، جاتتاۋ.
Vءىىى.ۆەنن دياگرامماسىن تولتىرۋ.
قازاق حالقىنىڭ تاعامى................ورتاق تاعام..................ورىس حالقىنىڭ تاعامى
قۋىرداق..........................................نان...........................كوتلەت
قىمىز.............................................ەت..............................بورشش
شۇبات..............................................قۋىرادى...................كۆاس
ىرىمشىك............................................پىسىرەدى......................كيسەل
قۇرت.................................................قايناتادى................كيسەل
كوجە................................................بوتقا
ءىح. ءۇي تاپسىرماسى:
«قازاقتىڭ داستارقانى » - ءماتىندى وقۋ، مازمۇنداۋ.
ح. باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ماقساتى: «مەنىڭ وتانىم – قازاقستان» مودۋلىندەگى تاقىرىپتار بويىنشا وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن بايقاۋ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ، ويدى جۇيەلەپ ايتۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
-
ينفورماتيكا ءپانىن وقىتۋدا يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ
