InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قوس سوزدەر
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: جاتتىعۋ جۇمىستارىن ورىنداۋ ارقىلى قوس ءسوزدىڭ جاسالۋ جولدارى جانە جالپى كۇردەلى سوزدەر تۋرالى العان بىلىمدەرىن قايتالاپ، بەكىتۋ؛
دامىتۋشىلىق: ماتىندەردى تالداۋ، دەڭگەيلىك، تەستىلىك تاپسىرمالار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن بايقاۋ، دامىتۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلارعا ادامگەرشىلىك جانە اقىل - وي تاربيەسىن بەرۋ، ادەمى جازۋعا، مانەرلەپ سويلەۋگە تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: قايتالاۋ ساباعى
ادىستەرى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، وزىندىك، ويىن، كورنەكىلىك، دەڭگەيلەپ، سارالاپ وقىتۋ ءادىسى.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، انا ءتىلى.
كورنەكتى قۇرالدار: “كۇردەلى سوزدەر”- سىزباسى، قالا اتتارى جازىلعان قيما قاعازدار، كەمپىرقوساق سۋرەتى، ۆەنن دياگرامماسى، ماگنيتتىك تاقتا، تەلەديدار.

ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
ا) وتىلگەن ماتەريالداردى پىسىقتاۋ. اۋىزشا “ساياحاتقا شىعۋ”ويىنى ارقىلى ەرەجەلەردى قايتالاۋ. ماگنيتتىك تاقتادا، قالا اتتارى جازىلعان قيما قاعازداردا سۇراقتار بەرىلگەن.
- ەلىمىزدە قانداي ۇلكەن قالالار بار؟
- ەلىمىزدە وسى اتالعان قالالارعا كىمدەردىڭ ساياحاتقا شىققىسى كەلەدى؟(تاقتاعا شىققان وقۋشى ءوزى قالاعان قالا اتى جازىلعان قيما قاعازدى الىپ، سىرتىندا جازىلعان سۇراققا جاۋاپ بەرىپ، سول قالاعا بارۋعا جولداما الادى)
قيما قاعازداردا:
استانا
- كۇردەلى سوزدەر دەگەنىمىز نە؟ ولاردىڭ جاسالۋ جولدارى.
اقتاۋ
- بىرىككەن سوزدەر دەگەنىمىز نە؟
اقتوبە
- بىرىككەن سوزدەردەن جاسالعان كىسى اتتارىنىڭ جازىلۋى.
جەزقازعان
- بىرىككەن سوزدەردەن جاسالعان جەر - سۋ اتتارىنىڭ جازىلۋى.
وسكەمەن
- قوس سوزدەر دەگەنىمىز نە؟ قوس سوزدەردىڭ جازىلۋى.
كوكشەتاۋ
- قوس سوزدەردىڭ جاسالۋ جولدارى
سەمەي
- ءبىرىڭعاي سويلەم مۇشەلەرى دەگەنىمىز نە؟

ءىىى. تەرمە ديكتانت. قوس سوزدەردى تەرىپ جازۋ. تۇيەقۇس، اتا - انا، ءۇيىر - ءۇيىر، قوساياق، بالا - شاعا، الابوتا، اندا - ساندا، تەمىرقازىق، مايا - مايا، جالت - جۇلت، سارىسۋ، ءاپ - ادەمى، الاكول، گۇلزيپا.
(جۇپپەن جۇمىس. قاتار وتىرعان ءار جۇپ ءبىر - بىرلەرىنىڭ داپتەرلەرىن الىپ تەكسەرۋ.)

ءىV. وقۋلىقپەن جۇمىس.
قوس سوزدەردى جاي سوزدەرگە اينالدىرىپ جازۋ. ءار وقۋشى ءبىر سويلەمنەن تۇسىندىرە وتىرىپ جازدىرادى.
تاقتامەن جەكەشە جۇمىس.
بەرىلگەن قوس سوزدەردى توپتاپ جازۋ. تاقتاعا ءۇش وقۋشى شىعادى.
ءى. كەزەك - كەزەك، كۇتە - كۇتە، قىرقا - قىرقا، ماشينا - ماشينا.
ءىى. اتا - بابا، تاۋ – تاس، ىركەس - تىركەس، سالدىر - گۇلدىر.
ءىىى. بىت-شىت، تاپ - تازا، ءۇپ - ۇلكەن، تىپ - تىنىش.
سىنىپ وقۋشىلارى نۇسقا بويىنشا وزدىك جۇمىس ورىندايدى.
ءى - نۇسقا: 1 توپتاعى سوزدەردى قاتىستىرىپ، ءبىر سويلەم قۇراستىرىپ جازۋ.
ءىى - نۇسقا: 2 توپتاعى سوزدەردى قاتىستىرىپ ءبىر سويلەم قۇراستىرىپ جازۋ.
سويلەمدەردەگى قارامەن جازىلعان سوزدەردى قوس سوزگە اينالدىرىپ جازۋ. وزدىك جۇمىس رەتىندە بەرىلەدى.

V. دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
1دەڭگەي (5 ۇپاي). بىرىككەن سوزدەرمەن جاسالعان كىسى اتتارىن جاز.
2 دەڭگەي (10 ۇپاي). بىرىككەن سوزدەردەن قۇرالعان بەس وسىمدىك اتتارىن ويلاپ، وسى سوزدەردىڭ ىشىنەن قالاعان ءبىر ءسوزدى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ جاز.
3 دەڭگەي( 15 ۇپاي). قۇرامىندا قوس سوزدەرى بار ەكى جۇمباق جاز.
4 دەڭگەي (20 ۇپاي). قۇرامىندا قوس سوزدەرى بار ەكى ماقال - ماتەل جاز.
ساباقتىڭ سوڭىندا ءار وقۋشىنىڭ جيناعان ۇپايى ەسەپتەلىپ، جۇمىستارى باعالانادى.

ءىV. سەرگىتۋ ءساتى. ويىن سوزدەن - ءسوز شىعارۋ. كەمپىرقوساق سۋرەتى ەكراننان كورسەتىلەدى. كەمپىرقوساق سوزىنەن ءسوز شىعارۋ.
Vءىى. سىنىپ وقۋشىلارىنا سۇراق بەرۋ.
- ءبىزدىڭ تۇرعان اۋدانىمىز قالاي اتالادى؟ بۇرىن ءبىزدىڭ اۋدان قالاي اتالعان؟
مارقاكول ءسوزى قانداي كۇردەلى ءسوز جانە قالاي جاسالعان؟
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى. مارقاكولدىڭ شىعۋ تاريحى بىزگە تانىس. اركىمگە ءوزىنىڭ تۋعان جەرى، ەلى ىستىق ەكەنىن جاقسى بىلەسىڭدەر. تۋعان جەرىمىزدىڭ كورىكتى تابيعاتىن، بايلىعىن بەينە تاسپادان كورە وتىرىپ، مارقاكول ءسوزىن قاتىستىرىپ شاعىن شىعارما جازىڭدار.
3 - 4 وقۋشىعا جازعان شىعارمالارىن اۋىزشا وقىتا تەكسەرۋ.

Vءىىى. وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن تەكسەرۋ ماقساتىمىن بەس سۇراقتىق تەست شەشكىزۋ. ءار وقۋشىعا جەكە - جەكە تەست تاپسىرمالارى بەرىلەدى.

تەست تاپسىرماسى.
1. بىرىككەن سوزدەر قاتارىن بەلگىلە.
ا سۋىر، اسقازان، ءشوپ؛
B اندا - ساندا، اششى ىشەك، اسىق؛
س قولباسشى، التىباقان، تۇيەقۇس.
2. كۇشەيتكىش بۋىننىڭ قوسىلۋى ارقىلى جاسالعان قوس سوزدەر قاتارىن بەلگىلە.
ا سۇپ - سۇر، ءتىپ - تىك، ءاپ - ادەمى؛
ب الاي - دۇلەي، اندا - ساندا، ار - ۇيات؛
س مايا - مايا، جالت - جۇلت، اپىر-توپىر.
3. ءارتۇرلى سوزدەردىڭ قوسارلانۋى ارقىلى جاسالعان قوس سوزدەر قاتارىن بەلگىلە.
ا ءۇيىر - ءۇيىر، ءتۇپ - تۇگەل، اكە - شەشە؛
ب جاپ - جاسىل، قىپ - قىزىل، ارەڭ - ارەڭ؛
س قۇربى – قۇرداس، شىبىن - شىركەي، ويىن - ساۋىق.
4. ءبىرىڭعاي مۇشەلەرى بار سويلەم قاتارىن بەلگىلە
ا ماشينا جولمەن ءجۇردى؛
ب اسان مەن بولات ۇيگە كەلدى؛
س سۋرەتتى قىزىل بوياۋمەن بويادىق.
5. قىستىرما سوزدەر قاتارىن بەلگىلە.
ا ايتپاقشى، سەن، قانداي؛
ب قىسقاسى، ءسويتىپ، ايتەۋىر؛
س نەمەسە، نەسىن ايتاسىڭ، جامان ادەت.
جاۋاپتارى: 1. س؛ 2. ا؛ 3. س؛ 4. ب؛ 5. ب؛

Vءىىى. توپپەن جۇمىس.
1 توپ (سۇراقتار ەكراننان كورسەتىلەدى). ۆەنن سىزباسى ارقىلى يت جانە يتمۇرىن سوزدەرى سالىستىرىلادى.
2 توپ. تومەندەگى سىزباداعى بەرىلگەن سوزدەردىڭ سىڭارلارى بويىنشا بىرىككەن سوزدەردى جاز.
الا اسپان
اق جامان
ادىر ساقال
ات بۇلاق
اسۋ بوتا
ءىح. قورىتىندىلاۋ.
بۇگىنگى ساباقتا قانداي تاقىرىپتار بويىنشا بىلىمدەرىڭدى تياناقتادىڭدار؟
ح. ۇيگە تاپسىرما.
ءحى. وقۋشىلاردى باعالاۋ