InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قوسارلاما قوس سوزدەر
ماقساتى: قايتالاما قوس سوزدەردى قايتالاتا وتىرىپ، قوسارلاما قوس سوزدەردى مەڭگەرتۋ، ساۋاتتى جازۋعا، سويلەمدى دۇرىس قۇراي بىلۋگە، قوسارلاما قوس سوزدەردى پايدالانا وتىرىپ، دىبىستىق تالداۋ جۇرگىزۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتىق جۇمىس، سۋرەتپەن جۇمىس، سالىستىرۋ
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، سۋرەت
كورنەكىلىگى: فليپچارت.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
وقۋشى قوسارلاما قوس سوزدەردى مەڭگەرەدى؛
مىسال كەلتىرىپ، ونىڭ جاسالۋىن اجىراتا الادى؛
قوسارلاما قوس سوزدەردى پايدالان وتىرىپ، فونەتيكالىق تالداۋ جۇرگىزەدى

ساباقتىڭ بارىسى
1 پسيحولوگيالىق دايىندىق:
قوس سوزدەردەن وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە تىلەك بىلدىرەدى
2 قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
سەمانتيكالىق كارتا. سەمانتيكالىق كارتادا قوس سوزدەر تۇرلەرى مەن مىسالدار بەرىلەدى، وقۋشىلار ورىندارىندا ورىندايدى.
3 ماعىنانى تانۋ
ەكراندا جازۋلى تۇرعان ولەڭدى ءبىر وقۋشىعا وقىتۋ. وسى ولەڭدە كەزدەسىپ تۇرعان قوس سوزدەردى اتايىق
اراسىندا قۇلىن - تاي
اينالا شاۋىپ بۇلتىلداپ
جوعارى - تومەن ۇيرەك - قاز
ۇشىپ تۇرسا سىمپىلداپ،
قىز - كەلىنشەك ءۇي تىگەر
بۇرالا باسىپ بىلقىلداپ
اباي.
قۇلىن - تاي، جوعارى - تومەن، ۇيرەك - قاز، قىز - كەلىنشەك
/وسى جەردە قايتالاما قوس سوزدەر مەن قوسارلاما قوس ءسوزدى سالىستىرمالى تۇردە جازىپ ەرەجەسىن شىعارۋ/

قۇلىن - تاي
جوعارى - تومەن
ۇيرەك - قاز
قىز - كەلىنشەك
كورە - كورە
جارق - جۇرق
ءۇيدى - ۇيگە
ءوز - وزىنە

- بۇل سوزدەر قالاي جاسالىپ تۇر؟
- نەشە تۇبىردەن قوسارلانعان؟
ەكى ءتۇبىردىڭ قوسارلانۋى ارقىلى جاسالعان قوس سوزدەردى قوسارلاما قوس سوزدەر دەيمىز.(ەكراننان كورسەتۋ)
- ەندى قوسارلاما قوس سوزدەر قالاي جاسالادى؟ ونى ءبىلۋ ءۇشىن مىنا ەكرانعا كوڭىل اۋدارامىز
ەلۋ تۇيەسى، ەكى جۇزدەي قوي – ەشكىلەرى تاعى بار.
- بۇل سويلەمدەگى قوسارلاما قوس سوزدەردى كورسەت؟ / ەكى ءتۇبىرى دە ءبىر - بىرىنە ماعىنالاس ءسوز.
- ولاي بولسا، قوسارلاما قوس سوزدەر، ماعىنالارى ءبىر - بىرىنە جاقىن (سينونيم) سوزدەر يا قاراما - قارسى (انتونيم) سوزدەر قوسارلانادى. مىسالى: قىسى - جازى، جاتا - جاستانا، اعا - ءىنى، اۋىل - ايماق، اعايىن - تۋىس.
ول ءۇيدىڭ بالا - شاعاسىنا دەيىن تىنىم تاپپايدى.
- ءبىر ماعىنالارى ماعىنالى، ەكىنشى سىڭارى ماعىناسىز سوزدەر قوسارلانادى.
مىسالى: كويلەك - كونشەك، ءجۇن - جۇرقا، قىز - قىرقىن ت/ب
- شاعا، جۇرقا، كونشەك، قىرعىن سياقتى سوزدەردى كونە نەمەسە باسقا تىلدەن ەنگەن سوزدەر دەپ اتايدى. سەبەبى بۇل سوزدەر ەرتە كەزدە بەلگىلى ءبىر ماعىناعا يە بولىپ قازىرگى كەزدە ۇمىتىلىپ كەتكەن. مىسالى: «شاعا» ءسوزى «كىشكەنتاي، قىزىل شاقا» دەگەن ماعىنانى بەرگەن ت/ب تۇسىنىك بەرىپ كەتۋ.
ساندالىپ كەلە جاتتى اقساق كيىك
ءبىر توقتاپ، اندا - ساندا ەسىن جيىپ
اق بوكەن ساحارانىڭ بوتاگوزى
اتتى ەكەن قانداي مەرگەن كوزىن قيىپ.
ساكەن سەيفۋللين.

- ەكى سىڭارىدا ماعىناسىز سوزدەر قوسارلانادى. مىسالى: اندا - ساندا، وقتا - تەكتە، ىعى - جىعى، نەكەن - ساياق ت/ب.
مۇعالىمدەرگە وقۋ - ادىستەمەلىك قۇرالدار جىبەرىلدى.
- كەيىڭگى كەزدە قالىپتاسا باستاعان قوسارلاما قوس سوزدەردىڭ توبى. ولاردىڭ سىڭارلارى ءارتۇرلى تۇلعادا كەيدە ءبىر تۇلعادا كەلەدى. مىسالى: وقۋ - ادىستەمەلىك، مادەني - اعارتۋ، قازاقشا - ورىسشا ۇگىت - ناسيحات ت/ب.

وقۋلىقپەن جۇمىس
93 - جاتتىعۋ. تىزبەكتەي وتىرىپ، وقۋشىلار اۋىزشا قوسارلاما قوس سوزدەردىڭ جاسالۋىن تالدايدى 95 - جاتتىعۋ. تاقتامەن جۇمىس
ءسوز تىركەسىن جاسايدى.
ويىن - تويدىڭ ءسانى، كوشى - قون قامى ت/ب.
«جالعاسىن تاپ» ويىنى
دوس -............
ەگجەي -.........
..........- جاراق
سالەم -........
..........- ناسيحات
..........- سارساڭ
..........- كەلبەت
ءارى -...............
ىعى -........

فونەتيكالىق تالداۋ
3 توپقا تاپسىرما
1 - توپ: دوس - جاران سوزىنە فونەتيكالىق تالداۋ جۇرگىزۋ
2 - توپ: كەسكىن - كەلبەت سوزىنە
3 - توپ: ىعى - جىعى سوزىنە تالداۋ
سۋرەتپەن جۇمىس
2 سۋرەت بەرىلىپ، وقۋشىلار ءوز تاڭداۋى بويىنشا قوس سوزدەردى قاتىستىرىپ اڭگىمە قۇرايدى.

بەكىتۋ: «قوسارلاما قوس سوزدەرگە» توپتاستىرۋ قۇرۋ
ۇيگە تاپسىرما: ەرەجە جاتتاۋ

بقو، ورال قالاسى،
№1 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
اليپوۆا گۋلناز تۋراكبايەۆنا