قوزعالاتىن بولىكتەرى بار پىشىندەر قۇراستىرۋ
3 كلاسس
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «قوزعالاتىن بولىكتەرى بار پىشىندەر قۇراستىرۋ»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا قوزعالاتىن بولىكتەرى بار پىشىندەر قۇراستىرۋدى ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءتۇرلى – ءتۇستى قاعازدار ارقىلى پىشىندەر جاساپ، تۇرلەندىرە بىلۋگە جانە قۇراستىرۋ ارقىلى ءوز قيالدارىن دامىتۋ
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، شەبەرلىككە جانە ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەوريالىق، ساراماندىق، سۇراق – جاۋاپ
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، بەينەلەۋ
كورنەكىلىگى: ارا سۋرەتتەرى، ارا ءپىشىنىنىڭ سىزباسى، قۇرلىسى، قوزعالمالى قاناتتى ارا ۇلگىسى.
قولدانىلاتىن قۇرال – جابدىقتار:
1. ءتۇرلى – ءتۇستى قاعاز
2. فلوماستەر
3. قايشى
4. بەكىتەتىن شەگە
5. جەلىم
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى ءۇي تاپسىرماسى
ءىىى جاڭا ساباق
ءىV ساباقتى بەكىتۋ
V باعالاۋ
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. امانداسۋ ءراسىمى
2. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ
3. قۇرال – جابدىقتارىن تەكسەرۋ
ءىى ءۇي تاپسىرماسى
سۇراق – جاۋاپ ءادىسى
1. وتكەن ساباقتا نەنىڭ ءپىشىنىن جاسادىق؟ (كوبەلەك)
2. ولار نەمەن قورەكتەنەدى؟
3. ولار نەدەن پايدا بولادى؟
4. ولاردىڭ ءتۇسى قانداي بولىپ كەلەدى؟
5. ولار ءوز جاۋىنان قالاي قورعانادى؟
قورىتىندى:
سىزدەر دۇنيەتانۋ ساباعىنان بىلەسىزدەر، كوبەلەكتەر قانداي دەنەلىلەر كلاسىنا جاتادى؟ (بۋناقدەنەلىلەر)
بالالار، دۇرىس ايتتىڭدار كوبەلەكتەر بۋناقدەنەلىلەر كلاسىنا جاتادى. ەندى جۇمباقتاردى شەشۋ ارقىلى تىرەكسىزبامەن جۇمىس جاسايمىز.
سىزبانى جۇمباقتىڭ شەشۋىن تابۋ ارقىلى تولتىرامىز
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
جۇمباقتار
ينتەراكتيۆتىك تاقتادان الدىمەن جۇمباق وقىلادى، جاۋابىن تاپقاننان كەيىن جاۋابىنىڭ سۋرەتى شىعادى.
1. ءشيدىم، ءشيدىم، ءشيدىم قۇس،
شي باسىنا قونعان قۇس.
قارقارالى قارا قۇس،
حان باسىنا قونعان قۇس.
(شىبىن)
2. ات باستى،
ارقار ءمۇيىزدى،
ءبورى كەۋدەلى،
بوكەن ساندى،
قوس قاناتتى،
قۇمىرسقا ءىزدى،
بوتا تىرسەكتى.
(شەگىرتكە)
3. قاتار - قاتار قارا نار،
اسپانمەنەن بارا بار،
الدى بيىك، ارتى جار.
(قۇمىرسقا)
4. بار ەكەن ءبىر ماقۇلىق ۇننان مايدا،
ءوز باسىن ايدايدى ەكەن قيىن جايعا،
ۇستاساق ۇگىتىلىپ جوعالادى،
دامىلداپ وتىرمايدى ەشبىر جايعا.
(كوبەلەك)
5. الپىس ءتىستى ايداھار،
ەشقايدا قادام باسپايدى.
قوزعاماساڭ جاتادى،
ەشتەڭەدەن ساسپايدى.
اعاشتان تاماق جەيدى ەكەن،
جۇتپاي شايناپ تاستايدى.
(ارا)
ارالار.
(ينتەراكتيۆتىك تاقتادان ارا تۇرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى ءجۇرىپ وتىرادى)
ارالار سارى – الا بولىپ ءساندى كيىنگەن جاۋىنگەرگە ۇقسايدى ولاردىڭ جىڭىشكە قىپشا بەلى وزدەرىن سىمباتتى دا جيناقى ەتىپ كورسەتەدى. قۇيرىعىنىڭ ۇشىنداعى وتكىر شانشارى قىنداعى سۇستى قارۋى سەكىلدى. جارقىراعان ەكى جۇپ جارعاق قاناتى ولاردىڭ قاشىق جەرگە ۇشىپ بارۋىنا جانە ۇشۋ باعىتىن تەز وزگرتۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. بىرەۋلەردىڭ ارانىڭ ۇياسىن ابايلاماي نەمەسە ادەيى بۇزعانىن كورگەندە ءىشىڭ ۋداي اشيدى. ارالار وعان ورشەلەنە شابۋىل جاساپ كەز كەلگەن جەرىنەن شاعا باستايدى. شايان شارىنىڭ تۇبىنە ۋلى بەزدەرى بولادى دا، شاققان جەرى قاتتى ءىسىپ كەتەدى. ال ۇساق جاندىكتەردى شاقسا ءولتىرىپ تە جىبەرۋى مۇمكىن.
كادىمگى ارالار ۇيالارىن شاتىرعا، اعاش بۇتالاردىڭ بۇتاقتارىنا، كەۋەك – قۋىستارعا جاسايدى. مۇنداي ۇيالار سۇر كارتوننان جاسالعان شارعا ۇقسايدى. ارالار ونى وزدەرى وڭدەپ شىعارعان قاعازدارىنان ىستەيدى. ول ءۇشىن قۇرعاق بورەنەنىڭ ۇستىنە جايلاپ ءجۇرىپ، ونى جاقتارىمەن قىرادى ونان سوڭ ۇشىپ بارىپ، قىرىپ العانىن ءوزىنىڭ سىلەكەيىمەن ارالاستىرىپ ۇياسىنىڭ كەرەگەسىنە قۇرايدى.
جازدى كۇنى گۇلدەردەن ارالار بال جينايدى. ونداي ارالاردى ومارتاشىلار ادەيى وسىرەدى. بال ادام اعزاسىنا وتە پايدالى. بال جينايتىن ارالاردى ءوسىرۋشى ادامداردى ومارتاشىلار دەپ اتايدى.
قازىرگى مەديسينا سالاسىندا ارالاردى شاعۋ ارقىلى ەمدەۋ ءۇشىن دە پايدالانادى.
ارا تۇرلەرى وتە كوپ، سونىڭ ىشىندە ءبىز بال جينايتىن ارالار تۋرالى كوپ ەستيمىز.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان قۇرلىسى كورسەتىلەدى.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەيىك.
1. قايشىنى تۇتقا جاعىمەن بەر
2. جەلىمدى اۋزىڭا سالما
3. قاعازدى قيعاندا قاعازدى جىلجىتىپ وتىر، قولىڭدى قايشىدان 5 – 10 مم الشاق ۇستا
ساراماندىق جۇمىس
تاراتىلعان ۇلگى بويىنشا ارا قۇراستىرۋ.
1. وقۋشىلارعا ۇلگى تاراتىلادى
2. دەنەسى، اياعى، مۇرتى بىرگە سالىنعان ۇلگى
3. قاناتى (2 دانا)
4. بەكىتەتىن شەگە (2 دانا)
وقۋشىلار ۇلگىلەردى باستىرىپ، ارانىڭ ۇستىڭگى سىزىقتارىن فلوماستەرمەن جۇرگىزەدى.
كوزىن، مۇرتىن بويايدى.
قاناتىن باستىرىپ، نوقاتتارمەن بەزەندىرەدى.
دايىن بولىكتەرىن بىرىكتىرەدى، شەگەمەن بەكىتەدى.
ساباقتى بەكىتۋ.
ۆەنن دياگرامماسى ارقىلى
ارالار
كوبەلەكتەر
باعالاۋ
وقۋشىلار جاساعان جۇمىستارىنا قاراي باعالانادى. ەستەتيكالىق تالعامىنا، ۇقىپتىلىعىنا قاراي باعالانادى.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «قوزعالاتىن بولىكتەرى بار پىشىندەر قۇراستىرۋ»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا قوزعالاتىن بولىكتەرى بار پىشىندەر قۇراستىرۋدى ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءتۇرلى – ءتۇستى قاعازدار ارقىلى پىشىندەر جاساپ، تۇرلەندىرە بىلۋگە جانە قۇراستىرۋ ارقىلى ءوز قيالدارىن دامىتۋ
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، شەبەرلىككە جانە ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەوريالىق، ساراماندىق، سۇراق – جاۋاپ
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ، بەينەلەۋ
كورنەكىلىگى: ارا سۋرەتتەرى، ارا ءپىشىنىنىڭ سىزباسى، قۇرلىسى، قوزعالمالى قاناتتى ارا ۇلگىسى.
قولدانىلاتىن قۇرال – جابدىقتار:
1. ءتۇرلى – ءتۇستى قاعاز
2. فلوماستەر
3. قايشى
4. بەكىتەتىن شەگە
5. جەلىم
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى ءۇي تاپسىرماسى
ءىىى جاڭا ساباق
ءىV ساباقتى بەكىتۋ
V باعالاۋ
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. امانداسۋ ءراسىمى
2. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ
3. قۇرال – جابدىقتارىن تەكسەرۋ
ءىى ءۇي تاپسىرماسى
سۇراق – جاۋاپ ءادىسى
1. وتكەن ساباقتا نەنىڭ ءپىشىنىن جاسادىق؟ (كوبەلەك)
2. ولار نەمەن قورەكتەنەدى؟
3. ولار نەدەن پايدا بولادى؟
4. ولاردىڭ ءتۇسى قانداي بولىپ كەلەدى؟
5. ولار ءوز جاۋىنان قالاي قورعانادى؟
قورىتىندى:
سىزدەر دۇنيەتانۋ ساباعىنان بىلەسىزدەر، كوبەلەكتەر قانداي دەنەلىلەر كلاسىنا جاتادى؟ (بۋناقدەنەلىلەر)
بالالار، دۇرىس ايتتىڭدار كوبەلەكتەر بۋناقدەنەلىلەر كلاسىنا جاتادى. ەندى جۇمباقتاردى شەشۋ ارقىلى تىرەكسىزبامەن جۇمىس جاسايمىز.
سىزبانى جۇمباقتىڭ شەشۋىن تابۋ ارقىلى تولتىرامىز
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
جۇمباقتار
ينتەراكتيۆتىك تاقتادان الدىمەن جۇمباق وقىلادى، جاۋابىن تاپقاننان كەيىن جاۋابىنىڭ سۋرەتى شىعادى.
1. ءشيدىم، ءشيدىم، ءشيدىم قۇس،
شي باسىنا قونعان قۇس.
قارقارالى قارا قۇس،
حان باسىنا قونعان قۇس.
(شىبىن)
2. ات باستى،
ارقار ءمۇيىزدى،
ءبورى كەۋدەلى،
بوكەن ساندى،
قوس قاناتتى،
قۇمىرسقا ءىزدى،
بوتا تىرسەكتى.
(شەگىرتكە)
3. قاتار - قاتار قارا نار،
اسپانمەنەن بارا بار،
الدى بيىك، ارتى جار.
(قۇمىرسقا)
4. بار ەكەن ءبىر ماقۇلىق ۇننان مايدا،
ءوز باسىن ايدايدى ەكەن قيىن جايعا،
ۇستاساق ۇگىتىلىپ جوعالادى،
دامىلداپ وتىرمايدى ەشبىر جايعا.
(كوبەلەك)
5. الپىس ءتىستى ايداھار،
ەشقايدا قادام باسپايدى.
قوزعاماساڭ جاتادى،
ەشتەڭەدەن ساسپايدى.
اعاشتان تاماق جەيدى ەكەن،
جۇتپاي شايناپ تاستايدى.
(ارا)
ارالار.
(ينتەراكتيۆتىك تاقتادان ارا تۇرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى ءجۇرىپ وتىرادى)
ارالار سارى – الا بولىپ ءساندى كيىنگەن جاۋىنگەرگە ۇقسايدى ولاردىڭ جىڭىشكە قىپشا بەلى وزدەرىن سىمباتتى دا جيناقى ەتىپ كورسەتەدى. قۇيرىعىنىڭ ۇشىنداعى وتكىر شانشارى قىنداعى سۇستى قارۋى سەكىلدى. جارقىراعان ەكى جۇپ جارعاق قاناتى ولاردىڭ قاشىق جەرگە ۇشىپ بارۋىنا جانە ۇشۋ باعىتىن تەز وزگرتۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. بىرەۋلەردىڭ ارانىڭ ۇياسىن ابايلاماي نەمەسە ادەيى بۇزعانىن كورگەندە ءىشىڭ ۋداي اشيدى. ارالار وعان ورشەلەنە شابۋىل جاساپ كەز كەلگەن جەرىنەن شاعا باستايدى. شايان شارىنىڭ تۇبىنە ۋلى بەزدەرى بولادى دا، شاققان جەرى قاتتى ءىسىپ كەتەدى. ال ۇساق جاندىكتەردى شاقسا ءولتىرىپ تە جىبەرۋى مۇمكىن.
كادىمگى ارالار ۇيالارىن شاتىرعا، اعاش بۇتالاردىڭ بۇتاقتارىنا، كەۋەك – قۋىستارعا جاسايدى. مۇنداي ۇيالار سۇر كارتوننان جاسالعان شارعا ۇقسايدى. ارالار ونى وزدەرى وڭدەپ شىعارعان قاعازدارىنان ىستەيدى. ول ءۇشىن قۇرعاق بورەنەنىڭ ۇستىنە جايلاپ ءجۇرىپ، ونى جاقتارىمەن قىرادى ونان سوڭ ۇشىپ بارىپ، قىرىپ العانىن ءوزىنىڭ سىلەكەيىمەن ارالاستىرىپ ۇياسىنىڭ كەرەگەسىنە قۇرايدى.
جازدى كۇنى گۇلدەردەن ارالار بال جينايدى. ونداي ارالاردى ومارتاشىلار ادەيى وسىرەدى. بال ادام اعزاسىنا وتە پايدالى. بال جينايتىن ارالاردى ءوسىرۋشى ادامداردى ومارتاشىلار دەپ اتايدى.
قازىرگى مەديسينا سالاسىندا ارالاردى شاعۋ ارقىلى ەمدەۋ ءۇشىن دە پايدالانادى.
ارا تۇرلەرى وتە كوپ، سونىڭ ىشىندە ءبىز بال جينايتىن ارالار تۋرالى كوپ ەستيمىز.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان قۇرلىسى كورسەتىلەدى.
قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەيىك.
1. قايشىنى تۇتقا جاعىمەن بەر
2. جەلىمدى اۋزىڭا سالما
3. قاعازدى قيعاندا قاعازدى جىلجىتىپ وتىر، قولىڭدى قايشىدان 5 – 10 مم الشاق ۇستا
ساراماندىق جۇمىس
تاراتىلعان ۇلگى بويىنشا ارا قۇراستىرۋ.
1. وقۋشىلارعا ۇلگى تاراتىلادى
2. دەنەسى، اياعى، مۇرتى بىرگە سالىنعان ۇلگى
3. قاناتى (2 دانا)
4. بەكىتەتىن شەگە (2 دانا)
وقۋشىلار ۇلگىلەردى باستىرىپ، ارانىڭ ۇستىڭگى سىزىقتارىن فلوماستەرمەن جۇرگىزەدى.
كوزىن، مۇرتىن بويايدى.
قاناتىن باستىرىپ، نوقاتتارمەن بەزەندىرەدى.
دايىن بولىكتەرىن بىرىكتىرەدى، شەگەمەن بەكىتەدى.
ساباقتى بەكىتۋ.
ۆەنن دياگرامماسى ارقىلى
ارالار
كوبەلەكتەر
باعالاۋ
وقۋشىلار جاساعان جۇمىستارىنا قاراي باعالانادى. ەستەتيكالىق تالعامىنا، ۇقىپتىلىعىنا قاراي باعالانادى.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: §40. ورتا فاكتورلارى، وعان بەيىمدەلۋ جانە تىرشىلىك فورمالارى
