InfoHub Logo

ماقساتى: بالالاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ؛
بالالارعا ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ؛
مەكتەپكە دەيىنگى جاستاعى بالالاردىڭ مۋزىكالىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ؛
بالا مەن اتا - انا اراسىنداعى قارىم - قاتىناستى جاقسارتۋ؛
بالالاردىڭ مەرەكەلىك كوڭىل - كۇيلەرىن قالىپتاستىرۋ.

جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىزدەرمە، قۇرمەتتى قوناقتار!
بالاباقشا بۇگىن ءوز بالالارىن مەكتەپكە شىعارىپ سالعالى وتىر.
تۇلەكتەرىمىزگە قول شاپالاقتاپ قويالىق، جول بەرىڭىزدەر.
تۇلەكتەرىمىزگە جول بەرەيىك!

(تۇلەكتەر زالعا اۋەن قولداۋىمەن زالعا كىرىپ، جارتى شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى).

جۇرگىزۋشى: ءبىزدىڭ ب ا ق بۇگىن تۇنجىراپ.
بىزدە دە بار كوڭىلسىزدىك ازىراق،
ويتكەنى قوشتاسار ءسات تۋادى.
كۇتەدى ءبىزدى ەندى الدا جول ۇزاق.
بالالىقتىڭ ءبىر ۇزدىگىن قالدىرىپ.
دايارلىققا بارامىز،
سىزدەرمەن كورشى بوپ قالامىز.
ەسىمىزگە تالاي ءالى الامىز.

جۇرگىزۋشى: مىنە مەكتەپكە دەيىنگى بالالىق شاق وتە شىقتى، باسقا ءومىر تابالدىرىعىن اتتايسىڭدار. جۇرەكتەرىڭە كوك قۇستاي بوپ العاشقى تۇلەك ۆالس ءبيى قالسىن.

بي: «بالاباقشامەن قوشتاسۋ ۆالسى»

جۇرگىزۋشى: بالالاردى عاجايىپ ءبىلىم الەمىنە اپارۋعا مەيىرىمدى
ەرتەگى كەيىپكەرلەرى بىزگە قوناققا اسىعۋدا.

جۇرگىزۋشى: سەندەر بالاباقشادا ەرتەگى كەيىپكەرلەرىمەن كوپتەپ دوستاستىڭدار، ەندى بالالار بىزگە كەلە جاتقان ەرتەگى كەيىپكەرلەرى كىم بولدى ەكەن داۋىستاپ شاقىرايىقشى.

بالالار: ەرتەگى كەلىڭىز بىزگە ءوزىڭىزدىڭ مەيىرىمدى كەيىپكەرلەرىڭىزدى دە ەرتە كەلىڭىز ءبىز سىزدەرمەن دوستاسۋعا ءازىرمىز.

/مۋزىكا اۋەنىمەن ىشكە شامشىراق فوناريكپەن شىعادى/.
شامشىراق: مەنىڭ ەرتەگىلەر ورمانىم قاراڭعى عوي، جارىق ەتۋ كەرەك!
(جوعارعى ليۋستراعا فوناريكتى تيگىزىپ جاعادى.)
مىنە، دۇرىس بولدى!
ءماسساعان، مەن مۇندا جالعىز ەمەس ەكەنمىن عوي.
امانسىڭدار ما، بالالار، ۇلدار مەن قىزدار! مەنىڭ اتىم شامشىراق. مەن سەندەرگە بۇگىن ويىنشىق دوستارىم تۋرالى سيقىرلى حيكايا ايتىپ بەرگەلى كەلدىم سەندەر تىڭداعىلارىڭ كەلە مە؟

بالالار: تىڭداعىمىز كەلەدى.

شامشىراق: بەلگىلى ەرتەگىلەر ەلىندە قۋىرشاق مادينا ءومىر ءسۇرىپتى. قاراپايىم ەمەس بۇراندالى ەكەن. ول ءوزى قۇمارپاز، كوڭىلدى، ادەمى ءارى اقىلدى بولعان ەكەن. ءبىر كۇنى... وۋ، ونى نەسىنە اڭگىمەلەپ وتىرمىن؟ مەن سەندەردى اۋەلى قۋىرشاق مادينامەن تانىستىرايىن سەندەر ونى تانىمايدى ەكەنسىڭدەر عوي؟ (شامشىراق ۇلكەن قوراپتى الىپ كەلەدى.)

شامشىراق: مىنە، بۇل مەنىڭ قۇربىم قۋىرشاق مادينا. (قۋىرشاقتى قوراپتان الىپ جەرگە تىك تۇرعىزادى.)
ءقازىر مەن ونى بۇرايمىن، سوسىن ول تىرىلەدى.
(بۇراعان سوڭ قۋىرشاق مادينا ءتىرىلىپ اۋەنگە بيلەي جونەلەدى.)

قۋىرشاق مادينا: وي، مىنا جەر قانداي ادەمى!
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار! مەن سەندەرمەن كەزدەسكەنىمە قۋانىشتىمىن. سەندەر قانداي ادەمى، كوڭىلدى، سۇيكىمدى بالالار ەكەنسىڭدەر. بالالار مەنىڭ سەندەرگە قوياتىن بىرەر سۇراعىم بار. سەندەر بالاباقشادا بولىپ كوپ نارسە ۇيرەنگەن شىعارسىڭدار! سەندەر قانداي دا بولماسىن ءارىپ تانيسىڭدار ما؟ سانداردى شە؟
سەندەردىڭ مەكتەپكە بارعىلارىڭ كەلە مە؟
مەنىڭ دە مەكتەپكە وقىعىم كەلەدى ءبىراق مەن بالاباقشاعا بارماعان سوڭ مەنى مەكتەپكە المايتىن شىعار! مەن ەشقانداي ءارىپ، ساندى تانىمايمىن، سۋرەت سالىپ، ەرمەكسازبەن دە جۇمىستانۋدى بىلمەيمىن. نە ىستەۋگە بولادى!

شامشىراق: ۋايىمداما، مادينا، بىزدەر ساعان كومەكتەسەمىز، بىزدەردە اقىلدى ءارى مەيىرىمدى ويىنشىقتارىمىز بار.
بىزدەر عاجايىپتار ەلىندە تۇرامىز عوي! ءارى مىنا وتىرعان بالالار دا وتە اقىلدى، زەرەك، ادەپتى ول
سەنى قيىن شاقتا ءارقاشان قۇتقارادى. كومەكتەسەسىڭدەر عوي بالالار!

بالالار: يا، كومەكتەسەمىز.

شامشىراق: مەنىڭ سيقىرلى قولشامىم بار، ول سەنى مەنىڭ دوستارىما ماتەماتيكا الەمىنە اپارادى، پروفەسسور ارىپجەگىشكە اپارادى. جارىق ساۋلە قاي جەردى كورسەتسە دوستارىمىزدى سول جەردەن تابامىز. ال ەندى جولعا شىعار الدىندا كوڭىل - كۇيىمىز جاقسى بولۋ ءۇشىن ءبىر بي بيلەپ شاتتانىپ الۋدى ۇسىنامىن.

قۋىرشاق مادينا: قالايشا؟
شامشىراق: مەن بالالارعا «دوسىڭدى تاپ» ءبيىن بيلەۋدى ۇسىنامىن. قانەكەي، بالالار ەكى – ەكىدەن جۇپتاسىپ تۇرا قالايىق.

بي: « دوسىڭدى تاپ»

شامشىراق: ال، ەندى قۋىرشاق مادينا سەن مىنا بالالارمەن بىرگە ءوز ءبىلىمىڭدى ىزدەۋگە شىق. مەن سەندەرگە ساتتىلىك تىلەيمىن. جولدارىڭ بولسىن! (شىعىپ كەتەدى)

قۋىرشاق مادينا: راحمەت ساعان، شامشىراق. قۋىرشاق مادينا قولىنا سيقىرلى شامدى ۇستاپ زالدى اينالىپ جۇرەدى، الدىنان ماتەماتيكا حانشايىمى كەزدەسەدى. قولىندا شوتى بار.

ماتەماتيكا حانشايىمى: ءوز - وزىنە سويلەپ « بىرگە - ءبىردى قوسسام ەكى، ەكىگە ءۇشتى قوسسام بەس، تورتكە ەكىنى قوسسام التى»،- دەپ كەلە جاتىپ قۋىرشاق ماديناعا سوقتىعىسىپ قالادى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: ءاي، قىز مەنىڭ جولىمدا نە ىستەپ تۇرسىڭ سەنىڭ كەسىرىڭنەن ەسەبىمنەن
جاڭىلىپ قالدىم.
قۋىرشاق مادينا: كەشىرىڭىزشى، مەن بايقاماي قالدىم، مەن ماتەماتيكا حانشايىمىن ىزدەپ كەلە جاتىر ەدىم!
ماتەماتيكا حانشايىمى: مەنى نەگە ىزدەپ ءجۇرسىڭ، مەن سەنى تانىمايمىن عوي.

قۋىرشاق مادينا: سالەمەتسىز بە، ماتەماتيكا حانشايىمى مەنىڭ بالالارمەن بىرگە مەكتەپكە بارعىم كەلەدى. ءبىراق تا مەن ەسەپتەۋ امالدارىن بىلمەيمىن ءسىزدى سول ءۇشىن ىزدەپ ءجۇرمىن، ماعان ەسەپتەۋ امالدارىن ۇيرەتىڭىزشى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: قۋىرشاق مادينا سەن ۇيرەنۋگە شىنداپ نيەتتەنگەن بولساڭ مەن ساعان ەسەپتەۋدى ۇيرەتەيىن. سەن مەنى مۇقيات تىڭداپ الاتىن بول. (كۋبيكتەر كورسەتەدى.)
1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10.

قۋىرشاق مادينا: ۇققان سياقتىمىن، وڭاي ەكەن عوي!

ماتەماتيكا حانشايىمى: ەندەشە ايتا قويشى، ەكىگە - ەكىنى قوسساق نەشە بولادى؟

قۋىرشاق مادينا: وي، دۇرىستاپ ويلانىپ الايىنشى! تاپتىم - تاپتىم بەس بولادى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: دۇرىس پا، بالالار؟

بالالار: جوق، دۇرىس ەمەس، ەكىگە - ەكىنى قوسقاندا ءتورت بولادى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: بالالار، سەندەر قانداي اقىلدى ەدىڭدەر.
ەندەشە، قۋىرشاق مادينانى ورتامىزعا الىپ ءبىر ويىن وينايىق كەلىسەسىڭدەر مە؟

جۇرگىزۋشى: قانەكەي، بالالار، سەندەر بۇگىن ءوز بىلىمدەرىڭدى
كورسەتتىڭدەر. سەندەر ساناۋدى بىلەتىن سياقتى ەدىڭدەر عوي!

ويىن:«قانشا بولدى سانا»
بالالار ورىندارىندا تۇرىپ ماتەماتيكا حانشايىمى كورسەتكەن سۋرەتتى ەسەپتى شىعارادى.
ماتەماتيكا حانشايىمى: قۋىرشاق مادينا، كوردىڭ بە، سەن دە بالاباقشاعا بارعان بولساڭ، وسى
بالاقايلار سياقتى تەز ساناپ، تەز ايتقان بولار ەدىڭ.

جۇرگىزۋشى: ءبىزدىڭ بالالار، تەك ساناپ قانا قويماي، بارلىق تۇستەردى دە تانيدى، پىشىندەردى اجىراتادى.

ويىن: «ءتۇسىن ءدال تاپ»
تاقتاداعى قالتاشاعا تۇستەرىنە ساي پىشىندەردى ورنالاستىرادى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: قانداي ءبىلىمدى، العىر ەدىڭدەر، مەن سەندەرگە ريزامىن. سىزدەرمەن وتە قىزىقتى، ءارى كوڭىلدى. ءبىراقتا مەنىڭ كەتۋىمە تۋرا كەلەدى، قوش ساۋ بولىڭدار!

قۋىرشاق مادينا: راحمەت، ساعان ماتەماتيكا حانشايىمى.
ماعان ءسىزدىڭ كوپ كومەگىڭىز ءتيدى.

ماتەماتيكا حانشايىمى: ءار ۋاقىتتا كومەكتەسۋگە ءازىرمىن. مەنىڭ ساندارىممەن دوس بولساڭدار مەكتەپكە بارعان كەزدە ۇيالماي جاۋاپ بەرەتىن بولاسىڭدار. جولدارىڭ بولسىن، بالاقايلار!

قۋىرشاق مادينا: ەسەپتەۋدى ۇيرەندىم، ەندى ارىپتەردى دە تانىپ بىلسەم ودان دا جاقسى بولار ەدى. قولىنداعى شامىن زال ىشىنە تۇسىرەدى.
كىم كەزدەسەر ەكەن؟